Xuất khẩu nông sản: Vì sao thị trường Trung Quốc vẫn là số 1?

Nhiều năm qua, năm nào cũng “chịu trận” từ việc xuất khẩu (XK) nông sản sang thị trường Trung Quốc, nhất là vụ siêu ách tắc tháng 12/2021.

Khối nông sản khổng lồ hàng năm chủ yếu từ miệt vườn Phương Nam tới độ thu hái là ùn ùn tới cửa khẩu phía Bắc. Dĩ nhiên giữa hai bên cũng có hợp đồng, giao kèo… với mức độ pháp lí “bình dân - tiểu ngạch” dù biết luôn có rủi ro rình rập. Mỗi thùng hàng đều có chữ Hán với màu mè, hình vẽ các thông tin để chuyển tới khách hàng. Nhưng từ cái bình dân - tiểu ngạch ấy, đã phát sinh không ít vấn nạn mà nhiều năm nay ta hứng chịu, trong đó việc chậm thông quan qua cửa khẩu đã gây sức ép và làm thiệt hại cho Việt Nam. Người ngoài cuộc trách sao cứ đâm đầu vào chợ không đàng hoàng. Song, “đoạn trường ai có qua cầu mới hay”.

Lượng trái cây hằng năm khi còn ở bên ta thấy “to đùng” là bởi khoảng 70% xuất sang Trung Quốc, riêng quả thanh long tới 80%. Nhưng khi nó vào xứ tỉ người thì lọt thỏm. Cái sự “khổng lồ và lọt thỏm” đó được một doanh nghiệp cho biết, khi cộng lượng XK cả năm của toàn bộ các thị trường EU, Singapore, Nhật... chỉ bằng 2 ngày xuất đi Trung Quốc.

Xuất khẩu nông sản: Vì sao thị trường Trung Quốc vẫn là số 1?

Mọi sự so sánh đều khập khiễng, song mở rộng câu chuyện này thì thấy đúng là phải bàn. Việc XK sang các thị trường châu Âu được coi là khắt khe, khẩu vị của khách hàng sang trọng, nên các hãng NK đều dè chừng, “thà loại nhầm còn hơn bỏ sót”, phạt vạ, thua lỗ sạt nghiệp như chơi. Bởi thế không loại trừ họ bày đặt thủ tục tầm soát kĩ thụật, bảo đảm tuyệt đối an toàn vệ sinh thực phẩm, cách rách, tốn kém nhưng số lượng mỗi phi vụ chẳng bõ bèn. Trong những phiền toái, có lẽ nhất hạng là chiếu xạ. Trung tâm chiếu xạ đã ít, gặp kì chuyên gia chậm sang vận hành là dài cổ chờ. Đấy là chưa kể các cơ quan công quyền phải theo đuổi đàm phán vài năm mới đạt được những thỏa thuận nhỏ.

Thực tế, sau 10 năm nỗ lực, trái xoài Việt Nam, trong đó có xoài Cao Lãnh, Đồng Tháp chính thức có “Tấm giấy thông hành” để XK sang Hoa Kỳ. Ngày 18/4/2019, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng tỉnh Đồng Tháp tổ chức Lễ công bố XK lô xoài đầu tiên của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong niềm phấn khởi của lãnh đạo Bộ, ngành, địa phương, DN và bà con nhà vườn. Lô xoài chỉ 8 tấn nhưng ai biết từ đó đến nay bao nhiêu “đàn em” của những trái xoài tiên phong đó được hãnh diện đi Mỹ. Sau cái vinh quang chốc lát đó, ít ai hiểu bao nỗi nhọc nhằn về thủ tục, cước phí, chi gầm bàn, đa mang ơn huệ, tất cả bám vào trái cây, lờ lãi liệu còn được bao nhiêu?

Trong khi XK vào Trung Quốc, thấy gọn vì đòi hỏi chất lượng cùng các điều kiện khác dễ chịu, giá cao hơn bán nội địa, tiền tươi thóc thật, lại gần gặn, chóng vánh, giữ được trái cây tươi ngon. Đoàn xe vải thiều lăn bánh từ Bắc Giang, sau vài giờ là qua biên giới. Xa như phương Nam, đại xa chạy thâu đêm cũng chỉ vài ngày, khỏi đằng đẵng ngóng chờ như sang Tây, đi Mỹ. Có lẽ vậy, nên Trung Quốc tiếp tục là thị trường dẫn đầu TOP 10 các quốc gia NK rau quả Việt Nam.

Cái sự khổng lồ của thị trường Trung Quốc còn được minh chứng rằng, Thái Lan, Myanmar, Ấn Độ, Mỹ... cũng chọn Trung Quốc là thị trường XK rau quả. Đã thế, hiện Trung Quốc đang trồng nhiều trái cây tương tự, góp vào núi hoa quả cho tỉ dân. Chính thế buộc họ phải ra chính sách bảo hộ nông sản nội, đặt ra những yêu cầu mới về quy cách, phẩm cấp đối với trái cây NK. Vào chợ khổng lồ, song rau quả Việt vấp phải hai “núi cạnh tranh” là trái cây cùng loại từ nhiều nước hiện diện trên thị trường này.

Vấp vào rào cản mới thấy ngại, song tỉnh ra thì thấy là động cơ thúc giục buộc nông sản Việt Nam phải đổi mới từ hình dáng, màu sắc, mùi vị, đến những thông số kĩ thuật kiểm định bằng máy móc. Có vậy hoa quả Việt mới có thể đi xa, bay cao, chờ đặt hàng, không mong giải cứu. Rau quả Việt Nam đâu chỉ có xoài thơm, dứa ngọt, thanh long mát bổ… có thể sánh với nho Mỹ, táo Tân Tây Lan, cam Nam Phi, mà còn có hành tím, khoai lang, củ đậu, củ cải, su hào, bắp cải… Những thứ này, bán nội địa đã chật vật, vào chính vụ nhiều năm phải giải cứu. Họa may có cư dân các tỉnh giáp biên phía bên kia mua giùm, còn sang Tây là không thể.

Hội nhập sâu rộng, lộ trình đầu ra của trái cây Việt Nam tạm ví như gánh hàng rong từ đồng đất quê nhà, quen bán chợ làng, ra chợ huyện, dần dà chen chân vào chợ Đồng Xuân, Đông Ba, Chợ Hàn, Bến Thành… rồi thắng thuyết phục ở chợ bạn láng giềng mới tính vào được siêu thị Âu, Mỹ.

Để đạt được lộ trình bền vững đó, sản xuất - XK rau quả của Việt Nam phải thay đổi, nhanh và từ gốc. Thay đổi cái gì thì ai cũng biết nhưng làm thế nào để thay đổi, từng là bài toán đặt ra từ nhiều năm nay, song đến nay chưa có lời giải. Chuyên gia tư vấn nhiều, bài bản cũng lắm, song người xắn tay vào cuộc vẫn hiếm, “đồng đổ cho cốt, cốt đổ cho đồng” và đổ cho… nông dân. Mong chia sẻ bộc bạch từ chính các nhà kinh doanh, bạn của nhà nông sẽ thúc giục việc đổi mới toàn diện sản xuất - XK rau quả Việt Nam.

Nguyễn Duy Nghĩa

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Vài suy ngẫm về cải cách tiền lương năm 2024

Vài suy ngẫm về cải cách tiền lương năm 2024

Theo Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, từ ngày 1/7/2024, lương mới được trả theo vị trí việc làm thay cho mức lương cơ sở và hệ số lương hiện hành mang lại kì vọng cải thiện đáng kể thu nhập từ lương của đội ngũ cán bộ, công chức, và lực lượng vũ trang; giảm độ chênh lệch giữa thu nhập từ lương với sự biến động giá cả thực tế của thị trường, bảo đảm đời sống của những người hưởng lương từ chính sách. Qua đó góp phần giữ chân người có năng lực, hạn chế tình trạng “chảy máu xám”.
Chống lãng phí là nhiệm vụ cấp bách

Chống lãng phí là nhiệm vụ cấp bách

Vừa qua, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 27-CT/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí” nhằm quán triệt Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, tạo sự chuyển biến tích cực; khắc phục tồn tại, hạn chế, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn…
Đôi điều về “suy thoái” của một số cán bộ, đảng viên hiện nay

Đôi điều về “suy thoái” của một số cán bộ, đảng viên hiện nay

Trong cuộc sống, đâu phải dễ nhận ra biểu hiện cũng như nguyên nhân của sự “suy thoái” ở một cá nhân hay tổ chức nào đó. Sự suy thoái của quần chúng đã là một vấn đề đáng lo ngại, và càng đáng lo ngại hơn nếu đó là sự suy thoái của cán bộ, đảng viên. Bởi vậy, vấn đề suy thoái của cán bộ, đảng viên hiện nay cần phải tiếp tục được nhìn nhận kĩ lưỡng và chỉnh đốn thường xuyên, nghiêm túc!
Thanh niên Việt Nam thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ

Thanh niên Việt Nam thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ

Trong bất cứ hoàn cảnh nào, thanh niên Việt Nam cần khắc ghi những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh để giữ vững và giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhằm làm tròn nhiệm vụ cách mạng vẻ vang là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa...
Làm việc và lạc quan khiến tinh thần người già nở hoa

Làm việc và lạc quan khiến tinh thần người già nở hoa

Nhiều công trình nghiên cứu về NCT đã cho lời khuyên đừng để những người già sống biệt lập, mà cần tạo điều kiện để người già được sống trong bầu không khí gia đình hòa thuận hoặc một tập thể quan hệ tốt.

Tin khác

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Chi hội và Chi hội trưởng NCT ở Lạng Sơn

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Chi hội và Chi hội trưởng NCT ở Lạng Sơn
Hội NCT tỉnh Lạng Sơn được thành lập theo Quyết định số 48 ngày 24/9/2001 của Chủ tịch UBND tỉnh, đến nay đã được 23 năm. Trải qua hơn 2 thập kỉ hoạt động, Hội NCT các cấp trong tỉnh đã không ngừng được xây dựng và phát triển, phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng” ngày càng nâng cao về chất lượng, xuất hiện ngày càng nhiều mô hình tiêu biểu trong các lĩnh vực của đời sống xã hội.

“Hạnh phúc cho mọi người”

“Hạnh phúc cho mọi người”
Hưởng ứng chương trình của Liên Hợp Quốc và thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tổ chức các hoạt động nhân Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 hằng năm”.

Đảng ta lấy hạnh phúc của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu

Đảng ta lấy hạnh phúc của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu
Tháng 6/2012, Liên Hợp Quốc có nghị quyết chọn ngày 20/3 là Ngày Quốc tế Hạnh phúc. Sau đó, 193 nước thành viên (trong đó có Việt Nam) cùng cam kết sẽ ủng hộ bằng các nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng xã hội công bằng, phát triển bền vững, nhằm đem lại hạnh phúc cho người dân...

Xu thế già hóa, đặc điểm ở Việt Nam và khuyến nghị chính sách

Xu thế già hóa, đặc điểm ở Việt Nam và khuyến nghị chính sách
Các khái niệm “Người cao tuổi” (NCT) hay “Già hóa”, “Dân số già”, “Dân số siêu già” chỉ mang tính tương đối, chứ không có tính “chính xác toán học”. Chẳng hạn, Liên Hợp Quốc và nhiều nước phát triển thường lấy tiêu chuẩn là từ 65 tuổi trở lên còn Luật NCT Việt Nam (2009) quy định những người từ đủ 60 tuổi trở lên là NCT, (bài viết sử dụng tiêu chuẩn này).

Bác Hồ với sự nghiệp giải phóng phụ nữ

Bác Hồ với sự nghiệp giải phóng phụ nữ
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến sự nghiệp giải phóng phụ nữ. Trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, Người đã phát triển và làm sáng tỏ hơn con đường giải phóng phụ nữ.

Lễ chùa đầu năm - nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt

Lễ chùa đầu năm - nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt
Với nhiều người, đi lễ chùa đầu năm không chỉ để cầu những điều may mắn cho bản thân, gia đình, mà còn bày tỏ tấm lòng thành kính với đức Phật, tổ tiên trong năm mới...

Giá trị cốt lõi trong bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhân kỉ niệm 94 năm thành lập Đảng

Giá trị cốt lõi trong bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhân kỉ niệm 94 năm thành lập Đảng
Phát huy truyền thống lịch sử 94 năm quang vinh của Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài viết quan trọng: “Tự hào và tin tưởng dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, văn hiến và anh hùng”, gửi thông điệp về sứ mệnh của Đảng cầm quyền, quyết đưa dân tộc ta tiến kịp thời đại.

Tình cảm của Bác Hồ với Bộ đội Biên phòng

Tình cảm của Bác Hồ với Bộ đội Biên phòng
Trải qua 65 năm (1959 – 2024) xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) luôn được Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin yêu. Với chức năng, nhiệm vụ làm nòng cốt, chuyên trách trong quản lí, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; những trang sử vẻ vang, chiến công oanh liệt của lực lượng đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận bằng nhiều phần thưởng cao quý...

Tìm hiểu đền đá cổ thời nhà Trần ở Tràng An

Tìm hiểu đền đá cổ thời nhà Trần ở Tràng An
Đền đá cổ thời nhà Trần ở Tràng An nằm trên ngọn núi cao, phía dưới là thung lũng Vụng Thắm thuộc địa phận xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Tài năng và khí phách của Lưỡng quốc Trạng nguyên Nguyễn Trực

Tài năng và khí phách của Lưỡng quốc Trạng nguyên Nguyễn Trực
Nguyễn Trực (1417-1474) tên chữ là Công Tiệp, hiệu là Hu Liêu, xã Bối Khê, phủ Ứng Thiên, trấn Sơn Nam Thượng. Nay là làng Song Khê, xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, TP Hà Nội; đỗ Trạng nguyên khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ 3 (1442) đời vua Lê Thái Tông, là Trạng nguyên đầu tiên của triều Lê.

Những thành tựu của ngành Y tế nước ta

Những thành tựu của ngành Y tế nước ta
Sau Cách mạng Tháng Tám (1945), ngành Y tế Việt Nam đã có những thành tựu to lớn. Nguyên nhân là do dưới sự lãnh đạo của Đảng, của Bác, Việt Nam có hệ thống y tế ngày càng hoàn chỉnh, hiện đại.

Tâm sự của người làm Bí thư Chi bộ

Tâm sự của người làm Bí thư Chi bộ
Trong cuộc đời quân ngũ, tôi và nhiều đồng đội của tôi đã từng làm Bí thư cấp ủy các cấp. Và dù ở cấp nào đi chăng nữa, việc làm Bí thư cũng đã để lại những nỗi niềm buồn vui, trăn trở, những kỉ niệm không thể nào quên trong kí ức của mỗi người.

Linh thiêng cội nguồn

Linh thiêng cội nguồn
Thắp hương là một nghi lễ truyền thống lâu đời ở nhiều nền văn hóa trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Nghi lễ này mang nhiều ý nghĩa sâu sắc về yếu tố tâm linh, văn hóa và phong tục tập quán, phổ biến trong một số sự kiện tôn giáo, văn hóa, cúng bái, cầu nguyện, tưởng niệm,...

Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ chính trị nội bộ trong xây dựng Đảng

Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ chính trị nội bộ trong xây dựng Đảng
Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ chính trị nội bộ Đảng, chống mọi quan điểm tư tưởng thù địch và những biểu hiện cơ hội, sai trái hiện nay có ý nghĩa quan trọng và cấp thiết, góp phần thực hiện tốt chủ trương xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Đảng đã đưa đất nước đến với mùa Xuân phồn vinh, hạnh phúc

Đảng đã đưa đất nước đến với mùa Xuân phồn vinh, hạnh phúc
Mùa Xuân khởi đầu một năm mới, muôn hoa nở rộ đủ sắc màu, mát mẻ; mùa trẻ hoá, đổi mới, bật dậy tuổi thanh xuân; những đàn chim én lượn cao vút trên bầu trời xanh mang thông điệp sức sống mới của vạn vật. Trục quay trái đất nghiêng dần về phía mặt trời, các giờ được chiếu sáng tăng dần lên chan hoà, lan toả muôn nơi, khiến cho tiết trời ấm áp. Cây nảy lộc đâm chồi.
Xem thêm
Phiên bản di động