Từ vụ kiện “lừa mẹ lấy đất”... Theo hồ sơ vụ án, sau năm 1975, vợ chồng cụ Ngô Văn Nhậm - Hoàng Thị Chấu tạo lập được thửa đất số 579 (tại thôn 1A, xã Trà Tân, huyện Đức Linh). Năm 1990, các cụ cắt cho 2 người con gái 1 phần thửa đất này. Cụ thể, bà Ngô Thị Thúy được 10m mặt đường, chiều dài hết thửa đất, bà Ngô Thị Hạnh 8m mặt đường...
Sáu năm sau (1996), 1.910m2 đất còn lại được UBND huyện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), mang tên Hoàng Thị Chấu (cụ Nhậm mất năm 1991). Năm 2006, cụ Chấu tặng cho cháu ngoại Nguyễn Linh Phương 1.025m2 (anh Phương là con bà Ngô Thị Trâm). Sau khi làm thủ tục tách thửa, cấp sổ đỏ cho anh Phương, UBND huyện thu hồi sổ cũ của cụ Chấu rồi cấp sổ mới, nhưng mang tên “hộ Hoàng Thị Chấu”.
 |
| "Hai cấp tòa đã mắc rất nhiều sai sót, gây oan ức cho gia đình tôi" - ông Ngô Văn Triều |
Năm 2010, cụ Chấu tiếp tục tặng hết 885m2 cho ông Ngô Văn Triều là con trai cả (con trai duy nhất của cụ Chấu). Cũng trong năm 2010, ông Triều được cấp sổ thửa đất trên và tặng cho con trai Ngô Đình Quốc (320m2). Chín năm sau (tháng 10/2019), ông Triều tặng diện tích còn lại (565m2) và sang tên sổ đỏ cho con trai thứ là Ngô Quốc Thịnh.
Tuy nhiên, 1 người con gái khác của cụ Chấu là Ngô Thị Kim cho rằng, ông Triều đã lừa mẹ (cụ Chấu) làm thủ tục sang tên đất cho mình. Vì thế, bà khởi kiện yêu cầu tuyên hợp đồng cho tặng giữa cụ Chấu với ông Triều năm 2010, được UBND xã chứng thực, là vô hiệu... Nhưng, theo ông Triều “Bà Kim xin tôi (khi đó cụ Chấu đã mất) 1 phần diện tích, nhưng tôi không đồng ý nên bà tố tôi chiếm đoạt đất, rồi kiện ra tòa”.
Đến quyết định “chưa phù hợp” của Tòa án?
Ngày 11/6/2021, TAND huyện Đức Linh mở phiên sơ thẩm, chấp nhận đơn kiện của bà Kim và chia 885m2 (cụ Chấu đã tặng ông Triều) cho tất cả các người con của cụ Chấu... Không chấp nhận, ông Triều cùng anh Quốc, anh Thịnh kháng cáo và ngày 21/12/2021 TAND tỉnh Bình Thuận bác kháng cáo.
Ông Triều cho rằng: 2 Bản án sơ, phúc thẩm đều có dấu hiệu trái luật. Không chỉ vi phạm nghiêm trọng tố tụng mà còn cả nội dung.
|
| Lực lượng chức năng cưỡng chế nhà anh Thịnh sáng 15/9/2022 |
Về tố tụng: 2 cấp tòa đã “hăng hái” xử vượt yêu cầu của nguyên đơn. Cụ thể, nguyên đơn chỉ yêu cầu tuyên hợp đồng tặng cho vô hiệu và chia di sản thừa kế. Thế nhưng, cấp sơ thẩm lại thêm phần chia tài sản chung. Tương tự, ở cấp phúc thẩm, khi bà Kim không kháng cáo, giữ nguyên yêu cầu khởi kiện, song tòa vẫn chấp nhận phần “chia thêm” này; mặc dù phát hiện cấp sơ thẩm xác định yêu cầu của nguyên đơn là “chưa đầy đủ, chưa phù hợp với nội dung, bản chất vụ kiện” (!?).
“Khi đã xác định như thế phải hủy án. Đằng này, tòa lại thay mặt nguyên đơn bổ sung, thay đổi yêu cầu khởi kiện và xét xử vượt quá phạm vi yêu cầu của người kiện là vi phạm nghiêm trọng Điều 244, 293 Bộ luật Tố tụng Dân sự”, ông Triều nhấn mạnh.
Về nội dung: 2 cấp tòa nhận định nguồn gốc đất là do Hợp tác xã (HTX) cấp cho gia đình cụ Chấu nên sổ đỏ năm 1996 (mang tên “Hoàng Thị Chấu”) cũng như sổ đỏ cấp đổi sau này (mang tên “hộ Hoàng Thị Chấu”) đều là sổ cấp cho hộ gia đình (để tòa lấy làm cơ sở chia tài sản chung) là chưa đúng. Bởi, trong hồ sơ vụ án không có tài liệu nào thể hiện đất do HTX chia cho hộ cụ Chấu - cụ Nhậm. Hơn nữa, sau khi cụ Nhậm mất, năm 1996 tại Quyết định số 226 của UBND huyện Đức Linh ghi: Nay cấp sổ đỏ “cho 975 cá nhân, có danh sách kèm theo”. Có thể thấy, sổ đỏ năm 1996 là cấp cho cá nhân cụ Chấu và vì thế, sổ đỏ cấp đổi ghi “hộ Hoàng Thị Chấu” là chưa đúng. Do đó, không thể cho rằng, đất của hộ gia đình nên việc cụ Chấu tự ý cho tặng ông Triều là trái luật. Tương tự, nếu đất của hộ gia đình thì tại sao tòa không tuyên hủy việc cha mẹ nguyên đơn năm 1990 cũng “tự tiện” cắt đất cho 2 con gái là bà Thúy, bà Hạnh? Thậm chí, năm 2006, khi sổ đỏ cấp đổi đã rõ ràng “hộ Hoàng Thị Chấu” nhưng chủ hộ (cụ Chấu) vẫn “tự tiện” cho cháu ngoại (anh Phương) 1.025m2 lại được tòa chấp nhận? Đã thế, nói đất là của gia đình thì phải lấy toàn bộ diện tích “đất HTX cấp” làm tài sản chung để chia cho tất cả các thành viên trong hộ, sao chỉ lấy riêng 885m2 đất của ông Triều?
|
| Sổ đỏ cấp cho cụ Hoàng Thị Chấu năm 1996 |
Chưa hết, tòa tuyên giao dịch vô hiệu, song lại không giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu. Tức là, phải tuyên hủy Quyết định cấp sổ đỏ cho ông Triều mới là đúng luật. Hơn nữa, anh Quốc và anh Thịnh là người được tặng cho theo đúng luật, chính quyền công nhận và đã cấp sổ đỏ, song 2 cấp tòa vẫn tuyên giao dịch vô hiệu để lấy đất ra chia là có dấu hiệu vi phạm Điều 133, Bộ luật Dân sự 2015. Mặt khác, 2 ngôi nhà trên đất - tài sản hợp pháp của 2 người cháu nội cụ Chấu - tòa cũng đem chia. Hơn nữa, đã xác định 885m2 đất là di sản thì phải tôn trọng ý nguyện của người đã khuất, là cụ Chấu, cho con trai mình (ông Triều) và giao dịch này đã được thực hiện đúng luật nhưng tòa cũng “ngó lơ” không xem xét (!?).
Và chậm chuyển hồ sơ?
“Tòa xử nhưng không xét, không đánh giá đầy đủ chứng cứ, đơn khởi kiện, lời khai... nên đã xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của tôi. Do vậy, rất mong cơ quan chức năng ra Quyết định Giám đốc thẩm, hủy 2 bản án trước đó để xử lại”, ông Triều chia sẻ.
Cũng theo ông Triều, một điều không sao hiểu nổi là ông đã có đơn đề nghị xem xét Giám đốc thẩm gửi Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh từ đầu năm 2022. Tuy nhiên, ngày 31/5/2022, cơ quan này phải ban hành thông báo về việc xử lí đơn. Theo đó, Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh đã 2 lần ra công văn yêu cầu tòa cấp cao phúc thẩm chuyển hồ sơ vụ án, tuy nhiên “đến nay vẫn không nhận được hồ sơ và văn bản phúc đáp của TAND tỉnh Bình Thuận”. Quá bất bình, nhiều lần ông lên TAND tỉnh hỏi lí do, nhưng không nhận được câu trả lời thỏa đáng và gần đây ông mới biết ngày 5/9/2022 TAND tỉnh mới chuyển hồ sơ!
“Việc TAND tỉnh Bình Thuận 8 tháng không chịu chuyển hồ sơ khiến cơ quan chức năng chậm tiến hành xem xét, ra quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm. Như vậy, họ cố tình “câu giờ” nhằm kéo dài thời gian xin hoãn thi hành án của gia đình tôi, dẫn đến việc cưỡng chế thi hành án đã diễn ra vào ngày 15/9/2022 vừa qua”, ông Triều bức xúc.
Tuy nhiên, ông cũng hi vọng ở Toà án cấp cao “Đau xót lắm song tôi vẫn luôn tin tưởng với những chứng cứ, sự thật rõ ràng như thế cơ quan chức năng sẽ sớm ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm để có cơ sở giải quyết vụ án một cách công bằng, khách quan và đúng luật”.
