Trăng muộn

Những búp non cùng những nụ nhỏ li ti đang nhú ra từ những cành khô gầy guộc, khẳng khiu, để rồi chẳng bao lâu nữa, khi những làn mưa nhẹ bay bay báo hiệu Xuân về thì chúng thi nhau nở rộ, tô thắm đất trời, cảnh sắc. Ông thì thầm: “Bà ơi!”.

Ông nhìn trân trân vào cây đào như cố tìm lại những tháng ngày xuân sắc, những năm ông bà bên nhau chia ngọt sẻ bùi, nằm gai nếm mật nhưng đầy tràn yêu thương. Cây đào được trồng từ khi hai ông bà vui chung cái Tết đầu tiên dưới một mái nhà. Tuy nghèo, nhưng ngày Tết, đôi vợ chồng trẻ được bố mẹ cho một cành đào cắt từ góc vườn của các cụ, để có không khí Tết. Bà bàn với ông trồng ngay khoảng vườn trước cửa để cả nhà cùng vui… Vậy mà, đã ba năm, căn bệnh hiểm nghèo quái ác đã cướp bà đi, để lại cho ông nỗi nhớ thương thắt lòng.

Ông nhớ lại cách đây gần bốn mươi năm, ông bà mới là cô cậu thanh niên ngoài hai mươi tuổi. Ông là Bí thư Đoàn thanh niên của huyện, bà sinh hoạt ở chi đoàn cơ sở. Hoạt động phong trào sôi động với những buổi giao lưu văn nghệ đầy ấn tượng. Và rồi… họ “cảm” nhau từ lúc nào không hay. Để rồi trong một dịp hội trại, khi mọi người vui vẻ nhảy múa bên ánh lửa bập bùng, đôi má rực hồng của cô gái Mường duyên dáng khiến chàng trai xứ Mường không thể cầm lòng thêm nữa. Đêm ấy, họ trao nhau những nụ hôn nồng nàn…

Một năm sau, họ cưới nhau. Ông chuyển về làm Chánh Văn phòng UBND huyện, bà thay ông làm Bí thư Huyện đoàn. Hai cô con gái xinh xắn như mẹ lần lượt ra đời. Cuộc sống trong những năm tháng sau chiến tranh đầy gian nan. Đồng lương ba cọc ba đồng của những cán bộ huyện không đủ trang trải nuôi con và cả hai bên cha mẹ già yếu. Ông bà nhận thêm năm héc - ta rừng, ngoài thời gian làm việc ở cơ quan, ngày đêm tần tảo tranh thủ trồng keo, bạch đàn, xoan và đào ao thả cá. Thêm một khu chuồng thả đôi chục lợn con, gần xuất chuồng lại thả đợt khác, lứa nọ gối lứa kia. Cuộc sống dần dần được cải thiện. Trong vườn rừng của ông bà đã có đủ thứ phục vụ cho cuộc sống, không mấy khi phải mua.

Hạnh phúc của vợ chồng nghèo thêm nồng nàn theo năm tháng. Các con ông bà lớn lên đều chăm ngoan, học giỏi. Đứa nào đứa nấy đều thương yêu bố mẹ, hết lòng phấn đấu để bố mẹ yên lòng. Nhờ uy tín và trách nhiệm với địa phương, với cơ quan, ông bà cũng dần được thăng quan tiến chức. Ông trở thành Phó Chủ tịch, rồi được bầu làm Chủ tịch UBND huyện, còn bà, trước khi về nghỉ hưu cũng kịp có chân trong Thường vụ Huyện ủy.

Chuyện hạnh phúc tưởng thế là mãn nguyện đối với cặp vợ chồng người dân tộc Mường ở huyện vùng cao xa xôi, hẻo lánh. Ngờ đâu, trong lần kiểm tra sức khỏe định kì, bác sĩ phát hiện bà mắc căn bệnh ung thư quái ác. Thoạt đầu, bà còn giấu ông, bà thương ông vất vả nhiều, sợ ông phải lo lắng, suy nghĩ. Nhưng rồi, thấy thần sắc bà ngày một thay đổi, ông nhận thấy có chuyện chẳng lành, mới tìm hiểu. Ông càng thương bà hơn khi biết rõ sự tình. Theo mách bảo của thày thuốc, lời khuyên của người thân, gia đình, bạn bè, ông đưa bà đi chữa trị, rồi tự mình tìm tòi, hỏi han, đi nhiều nơi tìm thuốc, mong sao bà qua cơn bạo bệnh, hết những cơn đau khiến ruột gan ông đau như cắt. Rồi… các bệnh viện lần lượt trả bà về…

Việc cơ quan, việc chăm nuôi vợ ốm, con cái ăn học, bao nhiêu thứ phải lo toan khiến đầu óc ông lúc nào cũng căng lên như dây đàn. Bà cũng thương ông đến cháy ruột cháy gan. Mỗi khi cơn đau hành hạ, bà lại gắng gượng chịu đựng. Hằng ngày, bà vẫn giấu ông và các con làm các công việc gia đình, lúc thì nồi cơm nồi cháo, khi thì con lợn con gà.

* *

*

Tối hôm ấy, ông về nhà không sớm như mọi khi. Ông nói vừa tiếp một đoàn công tác của Hội Nhà văn lên thăm khu thắng cảnh và lấy cảm hứng sáng tác. Tối hôm sau, đoàn nhà văn về thăm gia đình bà. Ôi chao, họ tình cảm, cởi mở và hài hước! Bà nghe họ nói chuyện mà phục lăn, toàn những ngôn ngữ hào hoa hầu như bà chưa nghe thấy bao giờ. Bà đặc biệt cảm mến một phụ nữ trung tuổi trong đoàn. Cô nói năng nhẹ nhàng, có duyên. Đôi mắt đen tròn với hàng mi cong vút nổi bật trên khuôn mặt tròn đầy đặn, nom phúc hậu và đầy suy tư. Đúng là gái chốn phồn hoa lịch lãm. Khi cô đi rồi, bà ấn tượng mãi bởi đôi mắt ấy…

…Cuối năm bận lắm việc, khách khứa nhiều, cấp trên thì về kiểm tra, phóng viên báo chí thì tìm hiểu thông tin viết bài, cấp dưới thì lên báo cáo, mời họp, chúc Tết… Ông mệt nhoài từ sáng đến hết giờ chiều mới hết khách. Thả mình đánh phịch xuống ghế, ông thở một hơi dài, mắt lim dim hưởng thụ giây phút tĩnh tại. Và nhớ lại… Đoàn nhà văn trong mấy ngày lưu lại trên vùng đất khỉ ho cò gáy này đã để lại trong cán bộ và nhân dân nơi đây ấn tượng đặc biệt. Họ thăm thú núi rừng, trò chuyện với dân bản và chia sẻ nhiều cảm xúc với ông. Gặp họ, ông vỡ ra nhiều điều. Và hình như, trong ông đang mở ra một cảm xúc mới. Ông thấy lòng mình nhè nhẹ, dịu dàng, mơ hồ một cảm giác đê mê, khó tả. Trong đoàn có một phụ nữ, tuổi không còn trẻ, đã thu hút sự quan tâm của ông. Cô không đẹp, nhưng ánh mắt long lanh, sâu thẳm dường như ẩn chứa một điều gì sâu kín lắm. Khi ngồi đối diện, ánh mắt ấy như hút hồn, khiến ông không dám nhìn thẳng. Đã mấy chục năm công tác, ở nhiều cương vị lãnh đạo, mà giờ, ông lại thấy bối rối trước ánh mắt của một người xa lạ.

Suy nghĩ mông lung, không biết điều gì đã khiến ông nhấc máy điện thoại. Ông bấm số… “A lô! Em nghe đây!” - đầu dây bên kia giọng cô gái nhẹ nhàng cất lên. “Mời em lên phòng anh, có chút việc nhé!” - giọng ông hơi hồi hộp. “Có việc gì thế anh? Giờ này anh chưa nghỉ sao?” - vẫn giọng nói êm dịu nhẹ nhàng. “Em sẽ lên ngay”.

“Cộc! Cộc! Cộc!”. Tim ông rung rung: “Mời vào!”. Cô gái đứng trước mặt ông, duyên dáng, tự tin. Cô mỉm cười chào ông. Sau cái bắt tay thân tình, ấm áp, ông thấy người mình nóng dần lên. Cô gái chủ động vào đề, câu chuyện khiến ông tự nhiên trở lại. Cô chia sẻ cảm xúc của mình về miền quê yên ả nơi đây, và tặng ông bài thơ mới vừa sáng tác. Ông còn nhớ mãi cái cảm xúc khi đón nhận bài thơ, nó mới nồng nàn và sâu lắng làm sao! Đúng là một cô gái có tâm hồn. Ánh mặt ông bất chợt gặp mắt cô, say đắm. Và lần đầu tiên, sau bao ngày tháng đầy âu lo, trăn trở, ông thấy lòng mình nhẹ nhàng, bay bổng. Ông đứng lên, tiến về phía cô gái đang ngồi… nhưng rồi, ông dừng lại, bối rối, ngẩn ngơ…

* *

*

Mấy hôm nay, ông thường về muộn. Biết là công việc cuối năm bận rộn nên bà càng thương ông. Mâm cơm đã sẵn sàng, bà chỉ chờ ông về đun lại canh cho nóng, ông tắm xong là ông bà cùng ăn và nói chuyện. Ông thường chia sẻ với bà công việc ở cơ quan, khi thuận lợi, lúc khó khăn, khi vui vẻ hay khi trong lòng có chuyện bất an. Những lúc như vậy, bà thường đưa ra những lời khuyên chí tình khiến ông thấy có lí và phục lăn bà vợ giỏi giang của mình. Ông không quên hỏi bà câu quen thuộc, bà cảm thấy trong người thế nào, có thèm ăn gì không, có muốn mua sắm gì không… Tình cảm của họ vì thế mà cứ mặn mà, đằm thắm, tưởng chừng không gì có thể chia lìa.

Rồi, bà cảm thấy dạo này hình như ông “ăn không ngon, ngủ không yên”. Ăn thì chỉ lưng bát cơm cho bà vui lòng, còn đêm ngủ cũng hay trằn trọc. Cũng phải thôi, cuối năm, nhiều việc dồn lên đầu ông mà. Bà càng thấy thương ông nhiều. Càng cố gắng chăm sóc ông nhiều hơn. Bà cũng thấy sức khỏe của mình ngày một yếu đi. Những cơn đau tăng dần… Bà vẫn cố gượng để ông yên tâm. Rồi, đến một ngày… bà đã không để ông có cơ hội chăm sóc nữa.

Suốt mấy tháng trời, ông suy sụp tưởng không gượng dậy nổi. Ông ít nói hơn, trầm tư hơn và nhớ bà thật nhiều. Ngồi trong phòng làm việc mà nghĩ đến bà, mắt ông rưng rưng chực khóc. Đã nhiều lần, ông phải lau vội những dòng lệ rơi khi có khách gõ cửa.

…

Sau khi bà mất, ông chuyển công tác lên tỉnh, các con gái đón ông về nhà để ông chung vui với con cháu. Chả là hai đứa con gái ông đều có gia đình, cơ ngơi riêng ở thành phố, kinh tế khá vững vàng. Cả trang trại và nhà cửa ông giao cho cô cháu gái cháu trông nom, duy chỉ có cây đào, ông nhắc các con phải mang theo xuống thành phố trồng trước sân nhà, để ngày ngày ông được gặp bà. Dần dần, ông đã tìm lại được trạng thái cân bằng. Mỗi khi nhớ bà, ông lại vuốt ve cây đào, thủ thỉ, rì rầm với nó như tâm sự với tri âm.

Tình cờ ông gặp lại cô nhà văn trong một hội nghị của tỉnh. Mấy năm không gặp mà trông cô vẫn đằm thắm. Đôi mắt sâu thẳm như ẩn chứa điều gì gợi lên trong ông một niềm thương cảm mơ hồ. Kể cũng lạ, có biết đâu họ thế nào, mà tâm trí ông cứ rối bời từ khi gặp lại cô. Tự nhiên, ông thấy mình muốn gặp cô, muốn nói chuyện với cô, muốn cởi mở tấm lòng mình và bình luận văn chương.

* *

*

…Ông nhấc máy. Bên kia, giọng cô gái nhẹ nhàng. Năm phút sau, cô có mặt tại nhà ông. Họ có biết bao chuyện để nói sau cái lần gặp gỡ năm ấy, rồi lại bình luận văn chương. Cô tặng ông bài thơ vừa sáng tác. Ông nhận thấy trong đôi mắt thẳm sâu kia ánh lên những nét hân hoan khó tả. Dường như cô đã được chia sẻ một phần… Ông thấy vui vui!

Hôm ấy, họ cùng ăn tối. Rồi ông đưa cô đi dạo quanh thành phố, xem phố đêm của tỉnh lẻ Bắc miền Trung này ra sao. Cô vui lắm! Trên môi luôn nở nụ cười.

Dừng lại ở lan can cầu Hàm Rồng, cả hai cùng hít sâu tận hưởng làn gió mát lành thổi về từ sông Mã. Bất giác, ông nắm tay cô, kéo cô lại gần mình. Cô im lặng, đôi mắt long lanh, xúc động. Họ tan biến vào nhau trong nụ hôn nồng nàn, say đắm.

Phía xa, vầng trăng cuối tháng đang rắc xuống lòng sông những hạt bạc li ti…