Thầy thuốc như mẹ hiền

Từ xưa, Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác, vị danh y mẫu mực của nước ta đã từng khuyên dạy: “Làm người thầy thuốc mà không hằng tâm giúp người, chỉ chăm chăm kể lợi tính công, lấy của hại người thì khác gì giặc cướp”. Ông còn chỉ ra các tật xấu, mà nếu người thầy thuốc vấp phải thì sẽ bị quy thành tội, đó là: Ngại mưa gió mà không đi chữa bệnh, sợ bệnh nhân không đủ tiền trả mà không chữa bệnh, thấy chứng bệnh dễ chữa mà nói khó để xoay tiền, thấy chứng khó mà không quyết chữa, y học còn non mà đi chữa bệnh, không chữa bệnh vì tư thù,… Nếu là người thầy thuốc mà vấp phải những tật ấy thì không xứng đáng làm thầy thuốc. Do vậy, đòi hỏi phải có “đạo đức nghề nghiệp”, lương tâm, trách nhiệm của người làm nghề.

Ngay từ những năm đầu sau khi nước ta giành được độc lập, trong Thư gửi Hội nghị Quân y, tháng 3/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ: “Người thầy thuốc chẳng những có nhiệm vụ cứu chữa bệnh tật mà còn phải nâng đỡ tinh thần những người ốm yếu”. Khi gặp một số anh em quân nhân không được trấn tĩnh, người thầy thuốc nên lấy lòng nhân loại và tình thân ái mà cảm động cảm hóa họ.

Ảnh minh họa

Chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên dạy bảo: Ông cha ta, ngày trước có nhiều kinh nghiệm quý báu về cách chữa bệnh bằng thuốc ta, thuốc bắc. Theo Người, ngành Y tế cũng như các thầy thuốc Việt Nam phải chú trọng kết hợp Đông, Tây y và hết lòng yêu thương, chăm sóc người bệnh. Đồng thời, Người chỉ dạy đội ngũ cán bộ, nhân viên trong ngành Y tế không chỉ cần sự say mê nghề nghiệp, mà còn phải luôn tích cực trau dồi kiến thức để nâng cao năng lực chuyên môn và kiến thức toàn diện nhằm chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của Nhân dân.

Trong Thư gửi Hội nghị cán bộ y tế toàn quốc năm 1953, Bác căn dặn cán bộ y tế cần phải thương yêu người bệnh như anh em ruột thịt. Cần phải tận tâm, tận lực phụng sự Nhân dân “Lương y kiêm từ mẫu”. Người viết: “Sức khỏe của cán bộ và Nhân dân được bảo đảm thì tinh thần càng hăng hái. Tinh thần và sức khỏe đầy đủ thì kháng chiến càng nhiều thắng lợi, kiến quốc càng mau thành công. Nhiệm vụ ấy có hai phần: Phòng bệnh cũng cần thiết như trị bệnh…”. Điểm cốt lõi trong tư tưởng y đức của Hồ Chí Minh là người thầy thuốc phải hội tụ đầy đủ các đức tính tốt đẹp như dịu dàng, tận tình, chu đáo, chịu khó, chịu khổ, sẵn sàng hi sinh để làm tròn phận sự cứu người.

Cùng với tư tưởng về y đức, Hồ Chí Minh viết trong Thư gửi Hội nghị cán bộ y tế tháng 2/1955: “Cán bộ cần phải thương yêu, săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn. “Lương y phải như từ mẫu”, câu nói ấy rất đúng”. Theo Hồ Chí Minh, một trong những đặc điểm của các thầy thuốc là “phải có chí chịu khó, chịu khổ, phải giàu lòng bác ái, hi sinh”.

70 năm qua, thấm nhuần lời dạy sâu sắc của Bác, các thế hệ cán bộ, bác sĩ, nhân viên y tế đã luôn nỗ lực, phấn đấu không ngừng, vượt qua nhiều gian khó, hết lòng, hết sức cho sứ mệnh cao quý “chữa bệnh, cứu người”; là lực lượng nòng cốt, chủ lực trong thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ, nâng cao sức khỏe Nhân dân.

Tư tưởng “Lương y phải như từ mẫu” được Bác nêu lên và khẳng định nhiều lần ngay trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp, đó chính là đạo đức của người cách mạng, là gốc của cán bộ, nhân viên ngành Y tế. Từ đó đến nay, ngành Y tế Việt Nam, những chiến sĩ áo trắng nhất quán trong việc học tập, vận dụng lời căn dặn của Bác. Bao tấm gương đẹp, tận tụy, hết lòng, hết sức phục vụ người bệnh nở rộ trong sự nghiệp ch#m sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân như: Phạm Ngọc Thạch, Tôn Thất Tùng, Đặng Văn Ngữ,… đều đã thấm nhuần và làm theo lời dạy của Bác về y đức. Những tấm gương sáng, việc tốt của ngành Y tế đã lan tỏa những điều tốt đẹp, nhân lên niềm tin vào điều thiện, điều tốt đẹp luôn hiển hiện quanh ta. Mỗi người thêm trân trọng và yêu quý hơn những người thầy thuốc, cảm nhận sâu sắc hơn về những thành tựu, những gian khó, hi sinh của những y, bác sĩ trong hành trình chiến đấu, trị bệnh cứu người đã trở thành biểu tượng về sự dấn thân và lòng nhân ái.