Hồ sơ vụ việc thể hiện: Năm 1995, vợ chồng ông Nguyễn Văn Thành và bà Hồ Thị Từ Loan, thuộc diện dân kinh tế mới đã đến chân núi Hòn Rớ, thuộc thôn Phước Trung, xã Phước Đồng khai hoang được một diện tích đất. Khai hoang đến đâu ông bà trồng cây ăn quả và cây lấy gỗ đến đó. Năm 1996, diện tích đất nói trên đã được ông Thành, bà Loan đưa vào sổ mục kê và bản đồ địa chính xã Phước Đồng. Năm 1997, gia đình trục trặc, ông Thành, bà Loan li hôn. Năm 1998, ông bà tự thỏa thuận phân chia đất. Theo đó, bà Loan được chia một phần thửa đất số 19, tờ bản đồ số 02, bộ bản đồ lâm nghiệp 2008, với diện tích 3.615,9m2.
Năm 2008, bà Phạm Thị Hắc, trú tại xã Phước Đồng (không có địa chỉ cụ thể), đã ngang nhiên đến chặt phá nhiều cây ăn trái và cây lấy gỗ trên thửa đất diện tích 3.615,9 m2 của bà Loan. Công an xã Phước Đồng tiến hành điều tra theo đơn của bà Loan, xác định việc chặt phá đó là có thực, nhưng cho rằng, đất đang tranh chấp, nên không thuộc thẩm quyền giải quyết của Công an xã. Năm 2009, TP Nha Trang có chủ trương cấp sổ đỏ cho người dân theo chương trình VLAP. Bà Loan và ông Thành đều đăng kí kê khai. Năm 2014, bà Loan nộp hồ sơ xin đăng kí quyền sử dụng đất (QSDĐ), UBND xã Phước Đồng xác nhận đủ điều kiện cấp, đã lập danh sách và ngày 16/12/2014, niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã Phước Đồng. Sau một thời gian không thấy cấp QSDĐ, bà Loan khiếu nại thì ngày 15/4/2015 Chủ tịch UBND xã Phước Đồng có QĐ số 521/QĐ-UBND trả lời, nêu rõ lí do chưa thể cấp sổ đỏ, vì ngày 9/6/2014 bà Phạm Thị Hắc gửi đơn tranh chấp thửa đất đến UBND TP Nha Trang. Theo UBND xã Phước Đồng thì đất này đã có chủ và chủ đó là bà Loan, nhưng do bị bà Hắc tranh chấp, nên UBND TP Nha Trang chưa thể cấp được sổ đỏ.
 |
| Vườn cây ăn trái và cây lấy gỗ rất tốt tươi trong ảnh là của bà Hồ Thị Từ Loan và ông Nguyễn Văn Thành. Nhưng ông Thành đã được cấp sổ đỏ từ năm 2017, còn bà Loan thì chưa? |
Ngày 28/11/2016, Phó Chủ tịch UBND TP Nha Trang, ông Lê Huy Toàn kí QĐ số 8226/QĐ-UBND giải quyết tranh chấp, bác đơn của bà Hắc. QĐ phân tích: Bà Hắc tranh chấp diện tích đất nói trên với bà Loan, nhưng không cung cấp được tài liệu, chứng cứ chứng minh quá trình sử dụng đất, nên thành phố không có căn cứ để công nhận. Đất của bà Loan, UBND TP Nha Trang xác nhận: Trên đất có các loại cây trồng như xoài, mít, gỗ sưa, bạch đàn và một căn nhà nhỏ, nhưng lại cho là bà Loan không cung cấp được giấy khai hoang, đồng thời tại thời điểm đo đạc vào năm 2007, để lập bản đồ lâm nghiệp xã Phước Đồng vào năm 2008 bà Loan cũng không đăng kí kê khai sử dụng. QĐ số 8226/QĐ-UBND, của UBND TP Nha Trang, kết luận: “Như vậy việc bà Hồ Thị Từ Loan sử dụng đất nêu trên là đất đang được Nhà nước quản lí”. Từ phân tích và nhận định đó, UBND TP Nha Trang giao thửa đất cho UBND xã Phước Đồng quản lí (?!).
Bà Loan khiếu nại QĐ của UBND TP Nha Trang. Ngày 17/1/2018, ông Đào Công Thiên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa kí QĐ số 198/QĐ-UBND, cho rằng, QĐ số 8226/QĐ-UBND, của UBND TP Nha Trang là có căn cứ, đúng pháp luật.
Nghiên cứu, trình tự thụ lí và việc ban hành văn bản chúng tôi thấy các cơ quan thẩm quyền của TP Nha Trang và tỉnh Khánh Hòa đã làm đúng. Tuy nhiên, vấn đề mang tính gốc rễ của vụ việc thì cần được xem xét kĩ hơn để giải quyết vừa đúng pháp luật, lại bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân hay nói cách khác là vừa đạt lí, nhưng phải thấu tình. Thực tế cùng một thửa đất do vợ chồng khai hoang, nhưng ông Nguyễn Văn Thành đã được cấp sổ đỏ từ năm 2017, nhưng bà Hồ Thị Từ Loan lại chưa. Do đó bà Loan tiếp tục khiếu nại và nhiều cơ quan báo chí đã lên tiếng ủng hộ.
Ngày 8/5/2019 UBND xã Phước Đồng có Công văn số 1376/UBND do Phó Chủ tịch Bùi Cao Pháp kí, gửi UBND TP Nha Trang trình bày: “Theo ý kiến của người dân tại cuộc họp khu dân cư, ngày 31/10/2018 thì thửa đất có nguồn gốc do vợ chồng ông bà Nguyễn Văn Thành và Hồ Thị Từ Loan đứng tên kê khai, vào sổ dã ngoại đo đạc năm 1996”. Công văn của UBND xã Phước Đồng còn nêu thêm: “Do năm 2008, bà Loan không biết thông tin đo đạc kê khai, nên đoàn đo đạc đã gộp vào một phần thửa đất số 22 do UBND xã đang quản lí”.
Ngày 27/12/2019, UBND xã Phước Đồng tiếp tục có Công văn số 2674/UBND do Quyền Chủ tịch Đặng Lợi kí, gửi Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Nha Trang, nhắc lại một lần nữa về nguồn gốc thửa đất, thực trạng sử dụng. Ngày 18/10/2020, UBND xã Phước Đồng đã có Văn bản số 2011/UBND trả lời cho bà Loan với nội dung: UBND xã đã niêm yết công khai ngày 31/10/2018; Phiếu lấy ý kiến khu dân cư ngày 31/10/2018; Biên bản họp xét nguồn gốc đất ngày 15/11/2019 đều đã thẩm tra xác nhận nguồn gốc thửa đất và công nhận từ năm 1995 đến nay bà Hồ Thị Từ Loan đang quản lí sử dụng và sản xuất nông nghiệp trên thửa đất.
Như vậy có thể nói đã đủ căn cứ để cấp thẩm quyền là UBND TP Nha Trang cấp sổ đỏ cho bà Hồ Thị Từ Loan. Việc vướng mắc QĐ số 8226 ngày 28/11/2016 của UBND TP Nha Trang chỉ là vấn đề nội bộ; còn với QĐ 198 ngày 17/1/2018 của UBND tỉnh Khánh Hòa thì có lẽ chỉ cần một báo cáo đề nghị điều chỉnh ngắn gọn, chúng tôi tin lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa sẽ đồng tình.
