Người miệt mài gìn giữ và bảo tồn văn hóa Mường

Tiếng Mường là ngôn ngữ chứa đựng giá trị văn hóa sâu sắc của đồng bào dân tộc Mường, năng động, riêng biệt.
Với tình yêu văn hóa truyền thống và trái tim nhiệt huyết, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Hà Quang Phùng, Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ đã dành nhiều tâm huyết để gìn giữ và bảo tồn tiếng nói của dân tộc mình.

Là người con của dân tộc Mường, sinh ra và lớn lên ở đất Mường cổ xã Thạch Khoán, huyện Thanh Sơn, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Hà Quang Phùng đã được tiếp xúc với những làn điệu dân ca, những câu luyện cổ, những phong tục tập quán độc đáo của dân tộc mình. Bởi vậy ông luôn đau đáu gìn giữ truyền thống tốt đẹp của dân tộc, đặc biệt là tiếng nói của người Mường. Ông Hà Quang Phùng chia sẻ: “Lời ăn tiếng nói nó là hơi thở, cuộc sống, trí tuệ, là tâm hồn, tình cảm rất phong phú, đa dạng của người lao động để xây dựng quê hương, đất nước ngày càng phát triển. Nên cần phải bảo tồn tiếng nói này để cho thế hệ mai sau không bị mai một. Đó là trách nhiệm của chúng tôi”.

Trình diễn điệu trống đu của CLB văn hóa dân gian Mường.
Trình diễn điệu trống đu của CLB văn hóa dân gian Mường.

Mang cho mình những khát khao gìn giữ ngôn ngữ của dân tộc Mường, ông Hà Quang Phùng đã dày công tìm tòi, nghiên cứu và truyền dạy ngôn ngữ Mường cho nhiều đối tượng cán bộ, con em các dân tộc trên địa bàn. Nhất là gần đây ngôn ngữ Mường đang có nguy cơ mai một. Ông Hà Quang Phùng cho biết thêm: “Tỉnh Phú Thọ cũng tổ chức cho các trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên được phép mở tiếng dân tộc cho cán bộ công chức, viên chức trên cơ sở dựa vào 10 đề tài chủ đề của Bộ Giáo dục và Đào tạo, để chúng tôi tiến hành bồi dưỡng cho cán bộ trong tỉnh cũng như tỉnh bạn có nhu cầu”.

Lần đầu tiên được học tiếng Mường, tuy lạ lẫm nhưng cũng làm cho các em học sinh là người dân tộc Mường thích thú. Đối với các em học tiếng Mường không chỉ là việc ghi nhớ và phát âm chính xác từng âm thanh hay câu chữ mà còn là hành trình khám phá sâu sắc về văn hóa dân tộc Mường. Đó là cách để các em cảm nhận và kết nối với cội nguồn văn hóa của dân tộc mình, và thêm yêu và tự hào về truyền thống tổ tiên. Em Hoàng Phương Anh, ở xã Thạch Khoán, huyện Thanh Sơn chia sẻ: “Làm quen và cảm nhận được em thấy tiếng Mường rất thú vị và có nhiều từ đặc sắc, phong phú nên em rất thích. Em muốn học thêm để mở rộng ngôn ngữ khác của tiếng Mường”. Em Nguyễn Thị Mai Chi, ở xã Thạch Khoán cho biết: “Bây giờ em mới được học và làm quen với tiếng Mường. Em cảm thấy tiếng Mường rất thú vị nên em muốn học để hiểu rõ và quảng bá tiếng Mường của dân tộc mình cho các bạn và nhiều người khác”.

Ở tuổi gần 80, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Hà Quang Phùng vẫn miệt mài trong hành trình giữ gìn nguồn cội văn hóa của cha ông mình, góp phần bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đặc sản của đồng bào dân tộc Mường trên quê hương Phú Thọ linh thiêng.

Nguyễn Văn Dậu
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Học sinh nam bị lạm dụng tình dục, nỗi lo có thật!

Học sinh nam bị lạm dụng tình dục, nỗi lo có thật!

Bấy lâu nay các bậc phụ huynh nói riêng, và mọi người nói chung vẫn thường chỉ nghĩ vấn nạn xâm hại tình dục chỉ “nhắm” tới đối tượng là các bé gái, học sinh nữ. Suy nghĩ một chiều như vậy có thể đúng nhưng chưa đủ, bởi có không ít học sinh nam đã bị xâm hại nhưng số vụ đưa ra ánh sáng vẫn còn chưa nhiều.
TP Hồ Chí Minh: Từ “xé rào” đến trung tâm kinh tế lớn nhất nước

TP Hồ Chí Minh: Từ “xé rào” đến trung tâm kinh tế lớn nhất nước

Trong thời điểm cùng cả nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên đất nước vươn mình, trong mô hình tăng trưởng mới, TP. Hồ Chí Minh lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, lấy kinh tế tư nhân (gồm cả doanh nghiệp FDI) làm động lực phát triển.
Nhựa Tiền Phong khánh thành cầu nối yêu thương tại Long An, Kiên Giang và Hậu Giang

Nhựa Tiền Phong khánh thành cầu nối yêu thương tại Long An, Kiên Giang và Hậu Giang

Hoà chung không khí hào hùng của tháng Tư lịch sử, chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) đồng thời ghi dấu ấn cho cột mốc vàng son kỷ niệm 65 năm thành lập Công ty (19/5/1960 - 19/5/2025), Công ty CP Nhựa Thiếu niên Tiền Phong vừa khánh thành cụm ba cây dân sinh trong khuôn khổ chương trình “Cầu nối Yêu thương” tại 3 tỉnh Long An, Kiên Giang và Hậu Giang.
Ông Trần Văn Thái và chiến công bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh, bắt sống phi công William Andrew Robinson

Ông Trần Văn Thái và chiến công bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh, bắt sống phi công William Andrew Robinson

Trong không khí cả nước tưng bừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), chúng ta cùng nhau hướng lòng về một con người đặc biệt – một người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh – ông Trần Văn Thái, sinh năm 1947, ở huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
“Đất 9 Rồng” khát vọng kỷ nguyên thịnh vượng

“Đất 9 Rồng” khát vọng kỷ nguyên thịnh vượng

Dòng sông Mekong huyền thoại chảy qua Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) với 2 nhánh sông Tiền và Hậu và đổ ra biển bằng 9 cửa sông nên người đời gọi là Cửu Long hay vùng “Đất 9 Rồng”. Các dòng sông đã mang phù sa bồi đắp cho châu thổ Cửu Long màu mỡ ruộng đồng tươi tốt, cây lảnh trái ngọt, tôm cá đầy ghe… Qua nửa thế kỷ độc lập thống nhất nước nhà, “Đất 9 Rồng” đã vươn vai làm nên kỳ tích lịch sử đưa Việt Nam từ đói nghèo thiếu gạo ăn trở thành nước xuất khẩu gạo top đầu thế giới… Hôm nay, “Đất 9 Rồng” đang ra sức xây dựng hạ tầng cơ sở từ đô thành đến nông thôn, mở đường lớn… với khát vọng kỷ nguyên thịnh vượng.

Tin khác

Hồi ức đồng đội - Tiểu đoàn Đặc công 19

Hồi ức đồng đội - Tiểu đoàn Đặc công 19
Trên con đường quay về của thời gian, tôi vẫn nhớ như in những ngày tháng đã qua - những năm tháng của Tiểu đoàn Đặc công 19, những năm tháng khốc liệt của chiến trường Quảng Trị, nơi từng thấm đẫm bao mồ hôi, nước mắt và cả máu của đồng đội. Giữa những đêm dài, ánh lửa Khe Sanh bập bùng như soi chiếu cả một thời tuổi trẻ, một thời mà chúng tôi sống với lí tưởng, với lòng yêu nước và tinh thần chiến đấu không mỏi mệt.

“Chợ di động” ở miền Tây

“Chợ di động” ở miền Tây
Đến với vùng quê ở miền Tây Nam Bộ, sẽ không khó bắt gặp hình ảnh những chiếc xe đẩy, xe máy chở đầy ắp hàng hóa rong ruổi khắp ngõ xóm để phục vụ nhu cầu sinh hoạt, đời sống của người dân, biến chợ quê thành những “chợ di động”...

Tháng Tư và những bước chân lịch sử

Tháng Tư và những bước chân lịch sử
Sài Gòn một sáng tháng Tư, trời trong vắt như gương soi thời gian. Tôi đứng giữa khuôn viên trước Dinh Độc Lập, nơi ngày ấy từng chứng kiến những khoảnh khắc chấn động lịch sử. Gió nhẹ lướt qua, mang theo hơi thở của thành phố vẫn đang chuyển mình không ngừng nghỉ. Nhưng giữa tất cả những đổi thay ấy, tôi vẫn cảm nhận được một điều gì đó rất cũ, rất thiêng liêng - như thể quá khứ chưa từng ngủ quên.

Thanh Hóa: Trao quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Cẩm Thủy

Thanh Hóa: Trao quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Cẩm Thủy
Sáng 23/4/2025, Hội Chữ thập đỏ tỉnh Thanh Hóa (CTĐ) đã phối hợp cùng Công ty Cổ phần Bitcar Thanh Hóa, Hội CTĐ huyện Cẩm Thủy tổ chức trao 100 suất quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Cẩm Thủy. Tổng giá trị quà tặng là 50 triệu đồng do Công ty cổ phần Bitcar Thanh Hóa tài trợ.

Giá trị của hòa bình

Giá trị của hòa bình
Cựu chiến binh Trần Quốc Hận (Tư Hận) kể: “Ngày hòa bình, tôi cùng đồng đội tiến về thị xã với tất cả sự hân hoan, vui mừng xen lẫn xúc động. Tâm trạng lâng lâng, đến đêm nằm ngủ vẫn còn giật mình không biết là thật hay mơ!”...

Những điểm mới của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025

Những điểm mới của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025
Ngày 19/2/2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (TCCQĐP) được Quốc hội khóa XV, Kì họp bất thường lần thứ 9 thông qua, Luật có 7 chương và 50 điều. Trong đó, có một số điểm mới đáng chú ý như sau:

Chung sức xây dựng thành công nông thôn mới

Chung sức xây dựng thành công nông thôn mới
Năm 2025, tỉnh An Giang tập trung thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM) gắn với xây dựng “Nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”; nâng cao chất lượng phong trào thi đua xây dựng NTM, tạo sự lan tỏa rộng khắp trong cả hệ thống chính trị và mọi tầng lớp Nhân dân...

Mùa nhặt vàng ở vườn điều

Mùa nhặt vàng ở vườn điều
Điều được trồng nhiều ở các khu vực các tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Riêng tỉnh Bình Phước có diện tích trồng điều khoảng 152.000ha, gần 50% tổng diện tích trồng điều của cả nước, sản lượng khoảng 170.000 tấn hạt/năm, với 1.400 cơ sở chế biến hạt điều, xuất khẩu đi gần 60 nước trên thế giới, tạo công ăn việc làm thường xuyên cho hơn 50.000 lao động. Bình Phước được xem là “thủ phủ hạt điều” của Việt Nam, với chất lượng hạt thơm ngon.

Hè đến lại lo trẻ bị đuối nước

Hè đến lại lo trẻ bị đuối nước
Đã từ lâu, khi các tỉnh miền Bắc bước vào mùa Hè, cũng như các tỉnh miền Nam bước vào mùa khô, thì thường là thời điểm tai nạn đuối nước ở trẻ em luôn tăng cao. Do đó, dạy trẻ học bơi, nhắc nhở, quản lí giám sát trẻ và trang bị kiến thức phòng, chống đuối nước là việc các bậc cha mẹ cần phải làm để bảo vệ con em mình không bị tai nạn đuối nước...

Người bạn của những người nghiện ma túy

Người bạn của những người nghiện ma túy
Nói đến ma túy và người nghiện ma túy, mọi người đều sợ, nhưng suốt 10 năm qua, ở thôn Chu Quyến 2, xã Chu Minh, huyện Ba Vì, TP Hà Nội, có một người cao tuổi đã là những người bạn của những người nghiện ma túy trong thôn. Đó là bà Lưu Thị Hiền, 69 tuổi, Đội trưởng Đội xã hội tình nguyện của thôn Chu Quyến 2...

TP Hồ Chí Minh: Khơi thông dòng kênh, chung tay vì môi trường xanh - sạch - đẹp

TP Hồ Chí Minh: Khơi thông dòng kênh, chung tay vì môi trường xanh - sạch - đẹp
Trước tình trạng ngập úng, ứ đọng rác thải gây mùi hôi thối, ô nhiễm môi trường và cản trở dòng chảy tại tuyến kênh thoát nước nối hẻm 1400 - 1414 đường Lê Đức Thọ, người dân khu phố 25 nhiều lần phản ánh đến chính quyền địa phương. Nhận thấy tính cấp thiết của vấn đề, vừa qua, đại diện UBND phường 14 nhanh chóng tiếp nhận và triển khai công tác nạo vét, khơi thông dòng chảy, xử lý rác thải tại tuyến kênh này.

Những bãi rác “xâm lấn” đất nông nghiệp

Những bãi rác “xâm lấn” đất nông nghiệp
Từ lâu, tại ven con đường Thạnh Xuân 52 (thuộc địa bàn xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn; và phường Thạnh Xuân, quận 12, TP Hồ Chí Minh), hình thành và tồn tại một số bãi rác thải tự phát, do người dân mang tới vứt đổ tràn lan.

Nữ Bí thư giỏi việc nước, đảm việc nhà

Nữ Bí thư giỏi việc nước, đảm việc nhà
Năm nay bước sang tuổi 70, nhưng bà Lê Thị Chiến, Bí thư Chi bộ, Trưởng khu phố Minh Tiến B, phường Cẩm Bình, TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh vẫn tận tình với công tác khu phố.

Giữ lửa đam mê, nối dài di sản

Giữ lửa đam mê, nối dài di sản
Ông Đỗ Hữu Quế (62 tuổi, hiện sinh sống tại Lô 11, đường Quảng Xương, Chợ Túy Loan, xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) là một trong những nghệ nhân tiêu biểu trong lĩnh vực hô hát bài chòi, có nhiều đóng góp quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy loại hình nghệ thuật này…

Về miền Đất Tổ, thưởng thức món thịt chua Thanh Sơn

Về miền Đất Tổ, thưởng thức món thịt chua Thanh Sơn
Ở thị trấn Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ có làng Phú Hà, với 100% số hộ làm nghề thủ công. Nghề mộc do nam giới trong làng đảm nhiệm, còn nghề sản suất chổi chít chủ yếu là phụ nữ, người già và trẻ em tham gia. Vậy nhưng, vài ba thập kỉ gần đây, làng có một nghề mới, đó là nghề làm thịt chua.
Xem thêm
Nhớ hoa hành

Nhớ hoa hành

chính là loài hoa đã gắn bó với tuổi thơ tôi, với những năm tháng tôi theo chân bố ra đồng, trồng, chăm sóc và thu hoạch những củ hành tây tròn trịa, nhẵn bóng
Dư âm từ buổi gặp mặt nhân kỉ niệm 40 năm ngày ra trường (1984-2024)

Dư âm từ buổi gặp mặt nhân kỉ niệm 40 năm ngày ra trường (1984-2024)

"K.XI ơi, mình yêu các bạn, tôi yêu các ông bà!" Đó lời nói từ gan, ruột, không riêng gì của Phó giáo sư,Tiến sỹ Dương Hồng Thái, giảng viên cao cấp, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên, Trưởng ban Liên lạc Khóa XI (1978-1984) Trường Đại học Y Bắc Thái (nay là Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên) mà của tất cả 66 cựu sinh viên (SV) khóa K.XI có mặt trong cuộc gặp mặt nhân kỷ niệm 40 năm ngày ra trường (1984-2024) tại cao nguyên Mộc Châu, tỉnh Sơn La, trong những ngày trung tuần tháng 11/2024
Bà nội của các con tôi

Bà nội của các con tôi

Những câu thơ trong bài thơ “Mẹ của anh” của thi sĩ Xuân Quỳnh viết tặng mẹ chồng, mà đến nay tôi vẫn còn yêu thích.
Ông Trần Văn Thái và chiến công bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh, bắt sống phi công William Andrew Robinson

Ông Trần Văn Thái và chiến công bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh, bắt sống phi công William Andrew Robinson

Trong không khí cả nước tưng bừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), chúng ta cùng nhau hướng lòng về một con người đặc biệt – một người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh – ông Trần Văn Thái, sinh năm 1947, ở huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
Chuyện trong ngõ nhỏ

Chuyện trong ngõ nhỏ

Hôm nay, trong một chuyến đi công tác, lúc tránh nắng bên đường, tôi tình cờ chứng kiến hình ảnh rất cảm động nhưng dung dị vô cùng. Một bà cụ cầm chiếc khăn tang buộc lên lá cờ với vẻ trang trọng và tôn kính.
Sách là vàng chứ không phải là đá sỏi

Sách là vàng chứ không phải là đá sỏi

Đến nay đã ngoài 80 tuổi, nhưng cụ Tín vẫn còn khỏe mạnh, minh mẫn. Tủ sách của gia đình cụ có hàng ngàn quyển. Nhìn thấy sách nhiều không còn chỗ để, cụ phải buộc lại để trên nóc tủ, cô con dâu của cụ một lần về chơi nói:
Nhựa Tiền Phong khánh thành cầu nối yêu thương tại Long An, Kiên Giang và Hậu Giang

Nhựa Tiền Phong khánh thành cầu nối yêu thương tại Long An, Kiên Giang và Hậu Giang

Hoà chung không khí hào hùng của tháng Tư lịch sử, chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) đồng thời ghi dấu ấn cho cột mốc vàng son kỷ niệm 65 năm thành lập Công ty (19/5/1960 - 19/5/2025), Công ty CP Nhựa Thiếu niên Tiền Phong vừa khánh thành cụm ba cây dân sinh trong khuôn khổ chương trình “Cầu nối Yêu thương” tại 3 tỉnh Long An, Kiên Giang và Hậu Giang.
Thanh Hóa: Trao quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Cẩm Thủy

Thanh Hóa: Trao quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Cẩm Thủy

trao 100 suất quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Cẩm Thủy
Cựu chiến binh Nguyễn Hữu Nhượng một địa chỉ mong được giúp đỡ

Cựu chiến binh Nguyễn Hữu Nhượng một địa chỉ mong được giúp đỡ

Cơn bão số 3 đổ bộ vào Quảng Ninh, gia đình cựu chiến binh (CCB) Nguyễn Hữu Nhượng, nạn nhân chất độc da cam, hiện ở khu 6, phường Yên Hải, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh nằm sâu trong ngõ không bị tốc mái, nhưng lại bị một cây thị của hàng xóm gãy đổ, làm sập một góc nhà. Sau bão,gia đình ông Nguyễn Hữu Nhượng khắc phục che đậy tạm để ở, mùa mưa bão năm 2025 đến gần, gia đình ông quyết định dỡ nhà ra làm lại, khổ nỗi kinh phí thiếu thốn mong muốn có sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng.
TP Hồ Chí Minh: Từ “xé rào” đến trung tâm kinh tế lớn nhất nước

TP Hồ Chí Minh: Từ “xé rào” đến trung tâm kinh tế lớn nhất nước

Trong thời điểm cùng cả nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên đất nước vươn mình, trong mô hình tăng trưởng mới, TP. Hồ Chí Minh lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, lấy kinh tế tư nhân (gồm cả doanh nghiệp FDI) làm động lực phát triển.
“Đất 9 Rồng” khát vọng kỷ nguyên thịnh vượng

“Đất 9 Rồng” khát vọng kỷ nguyên thịnh vượng

Dòng sông Mekong huyền thoại chảy qua Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) với 2 nhánh sông Tiền và Hậu và đổ ra biển bằng 9 cửa sông nên người đời gọi là Cửu Long hay vùng “Đất 9 Rồng”. Các dòng sông đã mang phù sa bồi đắp cho châu thổ Cửu Long màu mỡ ruộng đồng tươi tốt, cây lảnh trái ngọt, tôm cá đầy ghe… Qua nửa thế kỷ độc lập thống nhất nước nhà, “Đất 9 Rồng” đã vươn vai làm nên kỳ tích lịch sử đưa Việt Nam từ đói nghèo thiếu gạo ăn trở thành nước xuất khẩu gạo top đầu thế giới… Hôm nay, “Đất 9 Rồng” đang ra sức xây dựng hạ tầng cơ sở từ đô thành đến nông thôn, mở đường lớn… với khát vọng kỷ nguyên thịnh vượng.
TP Hồ Chí Minh: Khơi thông dòng kênh, chung tay vì môi trường xanh - sạch - đẹp

TP Hồ Chí Minh: Khơi thông dòng kênh, chung tay vì môi trường xanh - sạch - đẹp

Trước tình trạng ngập úng, ứ đọng rác thải gây mùi hôi thối, ô nhiễm môi trường và cản trở dòng chảy tại tuyến kênh thoát nước nối hẻm 1400 - 1414 đường Lê Đức Thọ, người dân khu phố 25 nhiều lần phản ánh đến chính quyền địa phương. Nhận thấy tính cấp thiết của vấn đề, vừa qua, đại diện UBND phường 14 nhanh chóng tiếp nhận và triển khai công tác nạo vét, khơi thông dòng chảy, xử lý rác thải tại tuyến kênh này.
Phiên bản di động