Mức sinh giảm thấp nhất trong lịch sử

Thông tin trên được nhấn mạnh tại Hội thảo quốc tế tham vấn chính sách, giải pháp ngăn chặn xu hướng mức sinh thấp vừa được Cục Dân số, Bộ Y tế tổ chức. "Đây là mức giảm thấp nhất trong lịch sử và được dự báo sẽ tiếp tục giảm trong những năm tiếp theo", ThS.BS Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số thông tin.
Mức sinh giảm thấp nhất trong lịch sử
Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên tham dự và phát biểu tại Hội thảo.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ThS.BS Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số cho biết, thời gian qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong công tác dân số, trong đó tốc độ gia tăng dân số đã được khống chế thành công, đạt mức sinh thay thế từ năm 2006 và tiếp tục duy trì xung quanh mức sinh thay thế. Nước ta đã bước vào thời kỳ cơ cấu dân số vàng từ năm 2007 đã đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam trong gần 40 năm đổi mới.

Tuy nhiên, theo ông Lê Thanh Dũng, mức sinh ở nước ta đang có xu hướng giảm xuống dưới mức sinh thay thế, từ 2,11 con/phụ nữ (2021) xuống 2,01 con/phụ nữ (2022) và năm 2023 là 1,96 con/phụ nữ. "Đây là mức giảm thấp nhất trong lịch sử và được dự báo sẽ tiếp tục giảm trong những năm tiếp theo", ông Dũng thông tin.

Theo báo cáo của ngành Dân số, mức sinh có sự chênh lệch đáng kể giữa các vùng. Bên cạnh 33 tỉnh có mức sinh cao thì hiện có 21 tỉnh/thành phố có mức sinh thấp chủ yếu tập trung ở khu vực Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long, thậm chí một số tỉnh mức sinh đã rất thấp. Các tỉnh mức sinh thấp có quy mô dân số là 37,9 triệu người chiếm khoảng 39,4% dân số cả nước sẽ tác động rất lớn đến phát triển bền vững của Việt Nam.

Đặc biệt, trong điều kiện kinh tế tiếp tục tăng trưởng, đô thị hóa ngày càng nhanh, sự hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng, xu hướng mức sinh xuống thấp sẽ càng lan rộng.

Mức sinh giảm thấp nhất trong lịch sử
ThS.BS Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số: "Nếu mức sinh giảm thấp và kéo dài sẽ tác động trực tiếp, sâu sắc tới quy mô dân số, cơ cấu dân số và để lại nhiều hệ lụy như thiếu hụt lực lượng lao động, già hóa dân số nhanh...".

"Nếu mức sinh giảm thấp và kéo dài sẽ tác động trực tiếp, sâu sắc tới quy mô dân số, cơ cấu dân số và để lại nhiều hệ lụy như thiếu hụt lực lượng lao động, già hóa dân số nhanh và suy giảm quy mô dân số tác động lớn đến sự phát triển bền vững của đất nước", Cục trưởng Cục Dân số Lê Thanh Dũng nhấn mạnh.

Theo TS. Phạm Vũ Hoàng, Phó Cục trưởng Cục Dân số, mức sinh tại Việt Nam đang giảm mạnh bởi nhiều yếu tố tác động đến việc kết hôn muộn, không muốn kết hôn, sinh muộn, sinh ít, không muốn sinh con... của giới trẻ hiện nay.

Theo đó, tuổi kết hôn lần đầu tại Việt Nam liên tục tăng trong các năm qua, cho thấy xu hướng kết hôn và sinh con muộn hơn. Cụ thể: tuổi trung bình kết hôn lần đầu năm 2019 là 24,1; năm 2009 24,5; năm 2019 là 25,5. Đến 2023, tuổi kết hôn trung bình lần đầu là 27,2.

TS Hoàng đánh giá, có 4 nhóm nguyên nhân tác động mức sinh thấp như: Học vấn; điều kiện sống được cải thiện, tâm lý thích hưởng thụ cuộc sống; áp lực kinh tế, chi phí nuôi dạy và chăm sóc con và tình trạng nạo phá thai, tỷ lệ vô sinh xu hướng tăng.

Ông Hoàng cho rằng, nếu mức sinh cứ giảm với tốc độ như hiện nay mà không có các giải pháp để giảm bớt thì đến năm 2054 - 2059, dân số Việt Nam sẽ tăng trưởng âm và giảm ngày càng nhanh.

Trước thực trạng mức sinh đang có xu hướng xuống thấp tại Việt Nam, GS.TS Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ cho rằng, nếu không có sự thay đổi đột phá về chính sách kinh tế, xã hội và chính sách dân số thì tổng tỷ suất sinh của Việt Nam sẽ tiếp tục giảm sâu hơn dưới 2,1 con/phụ nữ và duy trì lâu dài, theo con đường của các nước phát triển đã trải qua.

Theo GS.TS Nguyễn Thiện Nhân, để sinh đủ 2 con thì thu nhập 1 gia đình 2 người đi làm phải nuôi được 4 người (2 bố mẹ, 2 con), không chỉ là chi phí sinh hoạt mà còn phải nuôi dạy 2 đứa trẻ đàng hoàng. Do đó, ông Nhân khuyến nghị cần chuyển quy định từ lương tối thiểu sang quy định lương đủ sống tối thiểu cho gia đình 4 người.

Bên cạnh đó, thời gian làm việc của người lao động phải đủ ngắn (8 giờ lao động mỗi ngày, 40 giờ mỗi tuần) để họ có thời gian tìm bạn đời, sinh con, nuôi dạy con, chăm sóc gia đình và sở thích riêng tư…

Cũng tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe nhiều báo cáo tham luận về cơ hội, thách thức và các giải pháp ngăn chặn xu hướng mức sinh thấp tại Việt Nam. Trong đó, đáng chú ý như: Tổng quan các chính sách can thiệp về mức sinh thấp trên thế giới và gợi ý chính sách cho Việt Nam; Quan điểm, chính sách thực thi trong ứng phó với mức sinh thấp tại Hàn Quốc; Chính sách sinh sản: Các ví dụ và thực hành tốt từ khu vực Châu Á – Thái Bình Dương và các khu vực khác…

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh quan điểm của Nghị quyết 21-NQ/TW, Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương khóa XII, đó là "Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân; tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang Dân số và Phát triển".

Mức sinh giảm thấp nhất trong lịch sử

Cục Dân số tiếp thu ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học, các ý kiến của các đại biểu trao đổi, thảo luận tại Hội thảo làm cơ sở để tham mưu, đề xuất các giải pháp can thiệp ứng phó với mức sinh thấp mang tính khả thi, hiệu quả trong thời gian tới...

Vì vậy, để giúp thực hiện mục tiêu duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên cả nước cũng như thực hiện có hiệu quả công tác dân số trong tình hình mới, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục triển khai có hiệu quả các chủ trương, chính sách, giải pháp của Đảng, Nhà nước về công tác dân số, nhất là giải pháp duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên phạm vi toàn quốc theo Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp với các vùng, đối tượng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đề nghị Sở Y tế, cơ quan dân số các cấp nỗ lực hơn nữa, chủ động triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ được giao để hoàn thành các mục tiêu Nghị quyết 21-NQ/TW của Đảng, Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 và đặc biệt là Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp với các vùng, đối tượng đến năm 2030.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, Việt Nam chưa có nhiều kinh nghiệm trong ứng phó với xu thế mức sinh xuống thấp. Do vậy, Bộ Y tế rất mong các chuyên gia, các nhà khoa học trong nước và quốc tế, các tổ chức quốc tế chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam giải quyết vấn đề này..

Hà Lê

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Tuổi già đừng làm khổ mình

Tuổi già đừng làm khổ mình

Bước sang tuổi xế chiều, ta nhận ra rằng, đời người không phải mọi chuyện, mọi việc đều như ý muốn của mình, vậy thì hà cớ chi phải cưỡng cầu, buồn phiền khi mà ta đã cố gắng hết mình rồi.
Nhớ sông quê

Nhớ sông quê

Người làng tôi quen gọi dòng sông chảy qua quê nhà là sông Cái, với nghĩa là sông lớn. Sông có từ khi nào chẳng ai biết rõ, chỉ biết từ dòng nước chảy tự nhiên nơi thượng nguồn núi rừng phía Tây của tỉnh đổ về biển lớn, qua bao lần tôn tạo, đôi bờ sông đã sừng sững, vững chãi ôm lấy lòng sông bốn mùa nước ăm ắp đầy.
Bài học từ bát mì tôm

Bài học từ bát mì tôm

Một buổi sáng, người cha làm 2 bát mì. Một bát có trứng ở trên, một bát không có. Ông hỏi con trai muốn ăn bát nào? Cậu con trai chỉ vào bát có trứng nói: “Con muốn ăn bát này ạ”. Ông giả bộ nài nỉ: Con nhường cho bố đi”. Cậu bé nói: “Không, bát mì này là của con”; “Không nhường thật à?”- ông bố hỏi lại. “Vâng! Con không nhường!” - cậu bé trả lời rồi đắc ý với quyết định của mình.
Khi về già, bạn dựa vào ai?

Khi về già, bạn dựa vào ai?

Bản thân, bản thân, câu trả lời vẫn chỉ có thể là bản thân. Để bàn về chuyện này cần phân ra vài giai đoạn.
Thực hiện càng sớm việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá sẽ giúp cứu sống nhiều người, giảm tổn thất kinh tế, xã hội

Thực hiện càng sớm việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá sẽ giúp cứu sống nhiều người, giảm tổn thất kinh tế, xã hội

Mỗi năm Việt Nam có hơn 84.500 ca tử vong do hút thuốc chủ động và 18.800 ca tử vong do các bệnh gây ra bởi phơi nhiễm với khói thuốc thụ động. Phần lớn những người chết vì bệnh liên quan đến thuốc lá là những người trong độ tuổi lao động, nghĩa là tử vong sớm.

Tin khác

Hạnh phúc từ cách sống chậm

Hạnh phúc từ cách sống chậm
Bạn tôi bảo, xã hội càng phát triển nhanh thì con người phải biết cách sống chậm. Câu nói mới nghe tưởng như nghịch lí nhưng càng ngẫm càng thấy có lí.

Chống bệnh keo kiệt

Chống bệnh keo kiệt
Xin kể một chuyện dân gian. Vị trọc phú nọ nằm mơ gặp thần chết. Ông ta hoảng loạn khi thấy thần chết kề lưỡi hái sát cổ mình, liền thưa: “Xin ngài đừng bắt tôi, vì của cải của tôi dành dụm nhiều lắm mà chưa kịp tiêu”.

Tăng thuế thuốc lá góp phần tăng ngân sách quốc gia, giảm tỉ lệ hộ nghèo và bình đẳng

Tăng thuế thuốc lá góp phần tăng ngân sách quốc gia, giảm tỉ lệ hộ nghèo và bình đẳng
Sáng 25/2, tại Hà Nội, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) tổ chức Tập huấn Vai trò của thuế thuốc lá trong chính sách tài khoá và sức khoẻ cộng đồng.

Có người mẹ đứng chờ con

Có người mẹ đứng chờ con
“Con à! Ngày mấy con về?”. Bà bấm gọi điện thoại cho đứa con trai đang mưu sinh tận phương Nam. Nghe điện thoại xong, khuôn mặt bà thoáng buồn. Con bà bảo năm nay làm ăn kinh tế rất khó khăn nên có thể Tết này không về được.

Giá trị từ những lời chúc Tết

Giá trị từ những lời chúc Tết
Lời chúc là một hành động nhỏ nhưng lại là một nét đẹp truyền thống, nét đẹp trong văn hóa ứng xử của dân tộc Việt Nam.

Những nỗi sợ của cha mẹ khi về già

Những nỗi sợ của cha mẹ khi về già
Những người cha, người mẹ ở độ tuổi 70, 80 vẫn luôn ấp ủ về cuộc sống hòa hợp của con cháu. Tuy nhiên, khi các con của họ đã vào trung niên, với cuộc sống bận rộn và áp lực mưu sinh, dẫn đến việc không thể dành nhiều thời gian cho cha mẹ.

Ý chí và nghị lực

Ý chí và nghị lực
Thầy chủ nhiệm lớp 8D, niên khóa 1960-1961, Trường cấp III Đô Lương, Nghệ An - Lê Phan Di của chúng tôi năm 2024 này đã 90 tuổi, còn chúng tôi cũng đã trên dưới 80. Lần về thăm quê dịp “Nhà giáo Việt Nam (20/11/2024), chúng tôi đều đến thăm thầy. Thầy còn khỏe và minh mẫn, thích nghe học trò kể về quá trình phấn đấu của bản thân.

Đôi mắt người mẹ

Đôi mắt người mẹ
Từ xa xưa, người đời đã ví “đôi mắt là cửa sổ tâm hồn”. Bởi đôi mắt giúp ta thấy được thế giới bên ngoài nhưng cũng chính là nơi ẩn chứa những tâm tư, thầm kín bên trong. Dù có cố che giấu thế nào thì mọi trạng thái tình cảm như hạnh phúc, an lạc hay phiền não, đau khổ đều hé lộ ở đôi mắt.

Phải luôn trân trọng, biết ơn NCT

Phải luôn trân trọng, biết ơn NCT
Ông bà ta xưa có câu: “Trọng già, già để tuổi cho”, “Kính lão đắc thọ”,… nhắc nhở mọi người phải luôn tôn kính, chăm lo cho NCT. NCT đã trải qua bao gian lao vất vả, bao cay đắng, ngọt bùi, để làm nên những công trình cho con cháu và xã hội, là những người xứng đang được trân trọng và tôn vinh.

Thương mẹ tuổi già

Thương mẹ tuổi già
Mẹ tôi đã 74 tuổi. Dù bây giờ mẹ không còn phải làm lụng nặng nhọc, bươn chải như xưa, nhưng bao vất vả một thời như đã khảm vào dáng hình của mẹ.

Nuôi con và dạy con

Nuôi con và dạy con
Sau khi bắt đứa trẻ khoảng 7-8 tuổi úp mặt vào tường, người mẹ bảo:

Heo hút bản nghèo

Heo hút bản nghèo
Nằm cách xa trung tâm, bản Muỗng, xã Giao Thiện, huyện miền núi Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa heo hút giữa núi rừng. Người dân nơi đây vẫn mong chờ tái định cư để ổn định cuộc sống.

Phép lịch sự trong cuộc sống

Phép lịch sự trong cuộc sống
Phép lịch sự là tiêu chí đầu tiên và quan trọng để đánh giá nhân cách mỗi người. Có câu “Học ăn, học nói, học gói, học mở”. Lịch sự khi giao tiếp, khi tương tác xã hội giúp mỗi người trở nên thanh lịch, khiêm nhường, để lại ấn tượng đẹp trong mắt mọi người. Chúng ta được yêu mến, trân trọng. Phẩm chất, nhân cách của ta vì thế cũng trở nên rực rỡ.

Của cho và cách cho

Của cho và cách cho
“Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, câu thành ngữ chứa đạo lí ở đời. Theo nghĩa đen, khi đói, được giúp "một miếng" ăn sẽ quý giá hơn so với việc khi no được cho cả "một gói".

Phải đối xử công bằng với các con

Phải đối xử công bằng với các con
Ngay sát bên nhà tôi là vợ chồng trẻ cùng 2 đứa con nhỏ. Họ mua nhà và chuyển về đây sinh sống chưa lâu, nhưng do sống hoà đồng, tình cảm nên giữa vợ chồng họ với các gia đình hàng xóm luôn hoà thuận, vui vẻ. Cả hai vợ chồng đều giỏi giang, khi anh chồng là kiến trúc sư hiện làm việc ở Sở Xây dựng của thành phố, còn chị vợ làm kế toán phó một công ty liên doanh với nước ngoài.
Xem thêm
Thuốc lá tiếp tục là thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu

Thuốc lá tiếp tục là thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu

Hơn 1000 đại biểu đến từ các chính phủ, tổ chức quốc tế, giới học giả và các tổ chức xã hội dân sự trên toàn thế giới tham gia Hội nghị Thế giới về Kiểm soát Thuốc lá 2025. Hội nghị là diễn đàn cấp cao nhằm thúc đẩy thực thi Công ước Khung của Tổ chức Y t
Hội nghị Xúc tiến đầu tư quy mô lớn trong khuôn khổ ABAC III sẽ tổ chức tại Hải Phòng

Hội nghị Xúc tiến đầu tư quy mô lớn trong khuôn khổ ABAC III sẽ tổ chức tại Hải Phòng

Từ ngày 15 - 18/7, tại TP Hải Phòng, sẽ diễn ra kỳ họp lần thứ 3 của Hội đồng Tư vấn Kinh doanh APEC năm 2025 (ABAC III) với chủ đề “Cầu nối-Doanh nghiệp-Vươn xa”.
Phát triển đặc khu Phú Quốc trở thành trung tâm kinh tế biển

Phát triển đặc khu Phú Quốc trở thành trung tâm kinh tế biển

UBND đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang (mới) ban hành tờ trình số 03/TTr-UBND ngày 1/7/2025 về việc chuyển đổi 29 ấp thuộc thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang (cũ) thành 29 khu phố thuộc đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang (mới).
Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh trên toàn quốc chính thức có hiệu lực

Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh trên toàn quốc chính thức có hiệu lực

Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, với 440/441 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
VinUni vinh danh thế hệ trưởng thành từ đại dịch

VinUni vinh danh thế hệ trưởng thành từ đại dịch

Ngày 28/6/2025, Trường Đại học VinUniversity (VinUni) đã tổ chức Lễ tốt nghiệp khóa 2 (2021–2025) cho gần 150 sinh viên. Với thành tích xuất sắc: chưa tốt nghiệp nhưng 55% sinh viên năm cuối đã được tuyển vào các tập đoàn đa quốc gia; 26% đã trúng tuyển T
Nghệ An: Hơn 40.000 thí sinh bước vào ngày thi đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Nghệ An: Hơn 40.000 thí sinh bước vào ngày thi đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Sáng nay (26/6), cùng với hơn 1,1 triệu thí sinh trên cả nước, hơn 40.000 thí sinh Nghệ An chính thức bước vào Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Nơi hội tụ tinh hoa báo chí cách mạng Việt Nam

Nơi hội tụ tinh hoa báo chí cách mạng Việt Nam

Hội Báo toàn quốc 2025:
Diện mạo mới trên quê hương Cẩm Khê

Diện mạo mới trên quê hương Cẩm Khê

Trong làn gió xuân ấm áp, khi đất trời giao mùa, trở về vùng đất Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ hôm nay, ai cũng có thể dễ dàng cảm nhận được một sức sống mới đang trỗi dậy mạnh mẽ.
Chợ trời Đà Nẵng ngày ấy và bây giờ

Chợ trời Đà Nẵng ngày ấy và bây giờ

Sau năm 1975, chợ trời nhộn nhịp xuất hiện ở phía Tây, đoạn đường Ông Ích Khiêm (trước kia là đường Khải Định) Đà Nẵng, xéo xéo với cổng chợ Cồn. Cạnh đó, đường Đào Duy Từ dẫn vào Kho đạn (sau 1975 là trại giam), hai bên là các điểm mua bán hàng điện máy. Ai bán, ai mua radio, ti vi, cát sét, máy đĩa, ampli… thì đến đây...
Phiên bản di động