Vụ HTX giải thể, dân mất quyền sử dụng đất ở Ninh Thuận: Chính quyền địa phương không nhận sai, rất cần Thanh tra Chính phủ vào cuộc

Chính quyền "giấu đầu", Thanh tra tỉnh để "hở đuôi"!?

Ngày 24/7/2019, theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận, các sở: Thông tin và Truyền thông; Tài nguyên và Môi trường; Tư pháp, Thanh tra tỉnh, Tuyên giáo và UBND huyện Ninh Hải có cuộc “trao đổi” với phóng viên Báo Người cao tuổi, tác giả 2 bài viết: “HTX giải thể, dân mất quyền sử dụng đất…” và “Sự kiện HTX giải thể… Chính quyền cần nhìn thẳng sự thật”, đăng trên Báo Người cao tuổi, phản ánh việc UBND huyện Ninh Hải thu hồi 40ha đất của 36 hộ dân không có quyết định, không bồi thường; không có mục đích sử dụng. Việc làm của UBND huyện Ninh Hải là trái quy định của Luật Đất đai, đáng lẽ phải chỉ đạo sửa sai, trả lại đất cho dân và kiểm điểm người vi phạm, thì UBND tỉnh Ninh Thuận lại tìm cách bưng bít. Tại Văn bản số 4271/UBND-TCĐ ngày 3/11/2015, UBND tỉnh cho rằng: đất này đã đưa vào HTX nông nghiệp, khi HTX giải thể, UBND xã Vĩnh Hải quản lí đến nay, để nói rằng đất đã giao cho người khác sử dụng ổn định, không thể đòi lại.

Dân vẫn sử dụng hàng rào kẽm gai để giới hạn đất của mình, mặc dù phần giáp bờ biển đã bị chính quyền lấy

Đất của dân có nguồn gốc từ thời thuộc Pháp, văn khế viết bằng chữ Hán, “Chứng thư quyền sở hữu đất” do chính quyền cũ cấp năm 1962… Vậy mà các văn bản giải quyết khiếu nại, UBND huyện Ninh Hải đều nói dân lấm chiếm. Vậy lấn chiếm bao giờ, bằng chứng đâu? Theo Kết luận của Thanh tra tỉnh: “UBND huyện Ninh Hải… đã có Quyết định số 650/QĐ ngày 13/3/2012… bồi thường cho người sử dụng đất số tiền 484.387.515 đồng… ông Trần Kim Lương được bồi thường hỗ trợ… 80% giá trị nhà, vật kiến trúc. Ông Trần Năm được bồi thường 20 ngôi mộ... (tất nhiên là không ai chịu nhận tiền bồi thường, hỗ trợ). Nhưng đất lấn chiếm sao lại có nhà cửa, phần mộ ông bà và chuồng trại chăn nuôi dê, cừu trên đó? Rồi UBND tỉnh còn vận động nhà đầu tư hỗ trợ thêm cho cho chủ đất, thì nên hiểu thế nào? Một hộ có 20 ngôi mộ trên đất, chứng tỏ đất họ đã sử dụng nhiều đời rồi. Nếu “lấn chiếm” mà thời gian lâu như thế, thì cũng đủ để luật pháp thừa nhận quyền sử dụng đất cho họ… Phải chăng chính quyền cố ý “giấu đầu” nhưng Thanh tra tỉnh lại để “hở đuôi”?

Chuồng nuôi gia súc của các chủ đất trên khu 40ha

Huyện “chèo” đã vụng, tỉnh “chống” càng vụng hơn

HTX giải thể trước, sau năm 2000, những ai nay trên 35 tuổi, dù chưa tham gia HTX, nhưng qua gia đình và xã hội cũng phải biết chuyện HTX hồi đó. Không lẽ lãnh đạo, chính quyền, Thanh tra… ở tỉnh này không hiểu HTX trước đây là nơi góp ruộng đất lại để làm ăn tập thể, khi giải thể thì ruộng ai lại về với chủ nấy. Bấy giờ những ai cày ruộng của người khác, đều tự nguyện trả lại. Trường hợp ruộng đưa vào HTX, mà không được giao cho ai, như UBND tỉnh Ninh Thuận nói, thì chủ cũ lấy lại càng nhanh. Nếu ở Ninh Thuận có trường hợp HTX giải thể mà chính quyền xã quản lí đất, không cho dân sử dụng, là vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai. Dân khiếu nại, lẽ ra UBND tỉnh buộc huyện phải trả lại, nhưng tỉnh lại bảo là đất đã giao cho người khác sử dụng ổn định. Vậy ai giao, giao cho ai và sử dụng ổn định vào việc gì?