Theo các hộ dân, phần đất mà họ bị thu hồi có nguồn gốc khai phá, sử dụng từ trước năm 1992 để canh tác nuôi trồng thủy sản. Trước đây, toàn bộ vùng đất này là bãi bồi ngập mặn, hoang hoá, không bóng người ở. Trong quá trình khai hoang, các hộ dân đã bỏ nhiều công sức, tiền bạc, cải tạo đất, đắp bờ làm đầm để nuôi trồng thủy sản.
Ngày 24/3/2008, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có Quyết định số: 1212/QĐ-UBND, về việc thu hồi 1.633.217,3m2 đất tại phường 6, phường 9, phường Thắng Nhất, TP Vũng Tàu, để đầu tư xây dựng căn cứ dịch vụ và đường vào khu căn cứ, với mục đích là phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia.
Sau đó, UBND TP Vũng Tàu ban hành các quyết định thu hồi đất tới từng hộ gia đình. Nhận được quyết định thu hồi đất nhưng không được bồi thường, hỗ trợ, các hộ dân đã gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đề nghị được xem xét hỗ trợ công khai phá, sử dụng đất.
Trả lời các hộ dân, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có Công văn số: 8304/UBND-VP ngày 2/11/2015 và số: 5532/UBND-VP ngày 3/8/2015 cho biết: Ngày 8/12/2014, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số: 9343/UBND-VP, nêu: “Chủ tịch UBND tỉnh giao Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu xem xét giải quyết, thời hạn 30 ngày”. Tuy nhiên, UBND TP Vũng Tàu không giải quyết mà tới ngày 16/12/2016 mới trả lời: Văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh đã hết hiệu lực. Thế là các hộ dân liên tục khiếu nại.
 |
| Ông Đỗ Ích Đồng, 70 tuổi, cho biết: “Việc cho rằng các hộ dân tại đây lấn chiếm mà không bồi thường là chưa thấu tình, đạt lí”. |
Trải qua hơn 12 năm kể từ khi có quyết định thu hồi đất, với nhiều văn bản chuyển đơn, chỉ đạo từ thành phố, tỉnh, Trung ương, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Vũng Tàu mới có văn bản đề xuất mức hỗ trợ cho các hộ dân bằng 8.300 đồng/m2, áp dụng không vượt quá giới hạn (3ha).
Không đồng tình với mức giá hỗ trợ trên, các hộ dân bức xúc, tiếp tục làm đơn khiếu nại. Ngày 17/4/2017, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có Thông báo số: 140/TB-UBND về kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh tại buổi tiếp công dân theo định kì, đối với trường hợp của 12 hộ dân, có nội dung: “Giao Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu chủ trì, phối hợp với Thanh tra tỉnh, Sở TN&MT, UBND các phường nơi có đất tổ chức khảo sát thực địa để kiểm tra việc sử dụng đất của các hộ, hoàn cảnh sinh sống, trên cơ sở đó đề xuất mức hỗ trợ phù hợp cho các hộ dân, báo cáo UBND tỉnh. Thời hạn báo cáo trong tháng 4/2017”. Thế nhưng, mọi việc vẫn “dậm chân tại chỗ”.
Sau buổi họp ngày 21/6/2018, do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Tịnh chủ trì, tại Thông báo số: 338/TB-UBND ngày 27/6/2018, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo: “Giao UBND TP Vũng Tàu, trên cơ sở ý kiến các ngành tại buổi họp, hệ thống lại nội dung vụ việc, nêu lí do của việc đề xuất mức hỗ trợ, thống kê diện tích hỗ trợ cụ thể của từng hộ, tính toán tiền dự kiến hỗ trợ, báo cáo Thường trực UBND tỉnh xem xét, quyết định. Thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được Thông báo”.
Đến ngày 12/10/2018, UBND TP Vũng Tàu mới có Văn bản số: 5949/UBND-TNMT, đề xuất phương án hỗ trợ về đất cho các hộ dân. Theo đó, căn cứ các quy định của Chính phủ, UBND tỉnh, UBND TP Vũng Tàu đề xuất phương án: Hỗ trợ cho 318.107m2/519.782,8m2 bị thu hồi, với mức 50% giá đất nông nghiệp, giá trị bằng 79.000 đồng/m2; tổng kinh phí hỗ trợ dự toán bằng 25.130.453.000 đồng; số hộ được hỗ trợ 15 hộ... Phương án này đã được các hộ dân đồng ý.
Vậy nhưng, ngày 31/10/2018, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có Thông báo số: 610/TB-UBND, thông báo kết luận và chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Trình: Giao UBND TP Vũng Tàu kiểm tra lại hồ sơ thu hồi đất, kiểm kê bồi thường, hỗ trợ của các hộ dân, hiện trạng sử dụng đất (có tài liệu bằng hình ảnh, quay phim để chứng minh); trên cơ sở đó, chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT, Sở Tài chính căn cứ chính sách hiện hành, thống nhất đề xuất mức hỗ trợ phù hợp, trình Chủ tịch UBND tỉnh xem xét, quyết định. Thời hạn báo cáo trong tháng 11/2018”.
Tiếp đó, ngày 16/5/2019, Sở TN&MT có Văn bản số: 2757/STNMT-CCQLĐĐ, về việc hỗ trợ về đất đối với các hộ dân thuộc dự án. Tuy nhiên, tại văn bản này, Sở TN&MT lại căn cứ vào Văn bản số: 176/UBND-PTQĐ ngày 23/9/2016 của UBND TP Vũng Tàu, để cho rằng: Năm 1999, 2000, các hộ dân sử dụng đất trên đã tự ý chiếm dụng, chặt phá rừng ngập mặn, đắp bờ bao làm đầm, đánh bắt thủy sản tự nhiên…
Từ đó, Sở TN&MT đã kiến nghị UBND tỉnh: Khi thu hồi đất làm dự án, UBND TP Vũng Tàu đã hỗ trợ tài sản, cây trồng, vật nuôi theo chính sách hiện hành cho các hộ dân nói trên. Đồng thời, chủ đầu tư dự án đã đồng ý hỗ trợ về đất, với số tiền 15.000.000 đồng/ha, tạo công ăn việc làm cho con của các hộ dân có đất bị thu hồi, chính sách này hiện nay đang được công ty duy trì, thực hiện.
|
| Các hộ dân ý kiến cho rằng, thu hồi đất cần có bồi thường cho họ thỏa đáng |
Ngoài ra, để tạo điều kiện hỗ trợ cho các hộ bị thu hồi đất, UBND tỉnh đã cho phép áp dụng chính sách hỗ trợ khác quy định tại Điều 25, Nghị định số: 47/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 của Chính phủ, với mức giá hỗ trợ là 8.300 đồng/m2 và diện tích đất được hỗ trợ không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp tại địa phương (3ha), tương tự mức hỗ trợ đối với các trường hợp có Hợp đồng nhận khoán và bảo vệ rừng với Nhà nước theo Chương trình 327 tại TP Vũng Tàu.
UBND TP Vũng Tàu căn cứ quy định tại Quyết định số: 70/2008/QĐ-UBND, ngày 1/12/2008 của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để đề xuất hỗ trợ 50% giá đất nông nghiệp, theo Bảng giá đất của UBND tỉnh tại Quyết định số: 76/2008/QĐ-UBND ngày 19/12/2008 (79.000 đồng/m2), Sở TN&MT nhận thấy: Các hộ dân sử dụng đất lấn chiếm, không thuộc đối tượng được hỗ trợ theo quy định tại quyết định trên. Việc hỗ trợ 50% giá đất nông nghiệp (79.000 đồng/m2) sẽ dẫn đến việc chênh lệch về chính sách hỗ trợ giữa các đối tượng nhận khoán và bảo vệ rừng với Nhà nước theo Chương trình 327...
Trao đổi với phóng viên, bà Bùi Thị Thu Thủy, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường 9 cho biết: Dự án Khu đô thị Cù lao Bến Đình quy hoạch từ nhiều năm trước. Dự án tỉnh họp dân lấy ý kiến ở phường 2 lần. Chắc chắn là có những ý kiến ủng hộ và ý kiến chưa ủng hộ khi có hộ dân vẫn sống tại đây. Hiện nay trên địa bàn phường 9 có tổng cộng 9 thửa đất trong đó có 6 thửa có người dân sinh sống trên đó. Phường bắt đầu triển khai xử lí vi phạm từ đầu năm ngoái. Chủ trương của thành phố là sẽ thực hiện cưỡng chế trước 30/10/2024. Người dân có tài sản phải tự di dời. Phường sẽ tổ chức các buổi vận động bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án. Trước đó, phường đã đi kiểm tra tại thực địa thì có hộ ông Phạm Văn Bình, Nguyễn Văn Hùng, Trần Đình Trí đều có người sinh sống tại đó. Có 2 hộ có cả gia đình vợ con sống ngoài đó. Trong đó có hộ ông Hùng có khoảng gần 30.000m2 đất, hộ ông Bình là 21.752m2 và hộ ông Trí là 18.667,2m2 đất. Trước đó UBND phường cũng đã có văn bản gửi UBND TP Vũng Tàu xem xét các chính sách phù hợp pháp luật để hỗ trợ người dân. Đồng thời UBND phường cũng khuyến khích các hộ dân tìm các căn cứ pháp lí để chứng minh diện tích đất của mình. Còn cấp phường là cấp sẽ thực hiện mệnh lệnh hành chính theo chỉ đạo của thành phố. Còn các hộ dân đã có khiếu nại lên Thanh tra tỉnh, hay gửi vụ việc ra TAND có thẩm quyền để giải quyết thì phường cũng sẽ tôn trọng những phán quyết và thực hiện theo quy định pháp luật.
Nói về các bằng chứng của các hộ dân như bản đồ, bà Thủy cho rằng bản đồ các hộ dân cung cấp không có dấu đỏ của các cơ quan có thẩm quyền nên không thể biết được đó có phải là bản đồ đúng không.
Liên quan đến vụ việc, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó Chủ tịch UBND phường Thắng Nhì cho biết, đất của các hộ dân hiện xác minh là đất lấn chiếm. Chính vì thế mà không có bồi thường. Hiện các hộ dân đã có đơn thư lên UBND thành phố và thành phố đang thụ lí. Các chứng cứ như bản đồ người dân cung cấp, hay biên bản kiểm kê đất đai, nhà cửa, hoa màu cây trái, nuôi trồng thủy sản, vật kiến trúc và tài sản khác gắn liền với đất thuộc dự án là bản đồ không có dấu đỏ nên không đúng. Về việc người dân nói rằng, họ vi phạm sao còn đi lập biên bản kiểm kê tài sản, vào thời điểm đó bà Mai còn làm cán bộ Địa chính, các văn bản đó đã hết hiệu lực và cuối văn bản thì trước khi đóng dấu phường cũng ghi đó là đất của các hộ dân do UBND phường quản lí.
Ngày 8/11/2024, UBND TP Vũng Tàu có Văn bản số: 12266/UBND-TNMT về việc cung cấp thông tin cho biết dự án thu hồi đất để thực hiện phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng, phát triển ngành cảng biển không phải vì mục đích xây dựng nhà ở (biệt thự) như ý kiến của người dân. UBND thành phố ban hành Quyết định thu hồi đất năm 2024, do vi phạm sử dụng đất của một số cá nhân, trong đó có ông Đỗ Ích Đồng là đúng theo quy định pháp luật. Diện tích 9.970,6m2 đất do ông Đỗ Ích Đồng quản lí là tự ý bao chiếm sử dụng. Theo hồ sơ địa chính cũ năm 1991 thuộc khu vực bãi bồi Cù lao Bến Đình nên không được đo vẽ trên bản đồ giải thửa và diện tích đất này thuộc về UBND phường quản lí.
Hiện nay, người dân ở đây vẫn còn nhiều bức xúc liên quan đến dự án vì cho rằng bao mồ hôi, nước mắt người dân khai hoang, kiến tạo mà bị cưỡng chế và không có bồi thường là không thấu tình, đạt lí. Nên chăng, các cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu cần xem xét giải quyết theo đúng quy định để người dân an tâm sinh sống.
