Thiếu giáo viên nhiều nhất trên cả nước
Giáo sư, Tiến sỹ Thái Văn Thành, Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An cho biết: Giai đoạn từ năm 2015 trở về trước, Nghệ An là một trong những tỉnh thực hiện rất chặt chẽ khâu biên chế và giao biên chế thấp hơn tỷ lệ giáo viên đứng lớp theo quy định. Sau này, thực hiện các Nghị quyết Trung ương Đảng về tinh giản biên chế, đội ngũ giáo viên Nghệ An lại tiếp tục giảm 10% nên số giáo viên đang thấp lại tiếp tục thấp. Nếu so với các tỉnh, thành khác đã giao đủ chỉ tiêu thì khi tinh giản giáo viên, số giáo viên bị thiếu không nhiều. Trong khi giáo viên tiểu học phải đáp ứng 1,5 giáo viên/lớp thì Nghệ An chỉ giao 1,2 giáo viên/lớp, bây giờ giảm xuống chỉ còn 1,15 giáo viên/lớp. Một nguyên nhân khác khiến tình trạng thiếu giáo viên diễn ra trầm trọng đó là: Do số học sinh cơ học tăng quá nhanh, trung bình một năm, một độ tuổi tăng 5.000 em, cá biệt năm 2019, số học sinh lớp 1 tăng đột biến đến 17.000 em. Điều này ảnh hưởng đến đội ngũ giáo viên và cộng dồn lại thì bậc học nào cũng thiếu. Ngoài ra, khoảng gần 4 năm gần đây, Bộ Nội vụ gần như không bổ sung biên chế cho mầm non, tiểu học và THPT của Nghệ An nên tình trạng thiếu giáo viên rất lớn. Qua thống kê của Sở GD&ĐT, năm 2021, Nghệ An thiếu trên 7.800 biên chế, trong đó, thiếu nhiều nhất là bậc mầm non với hơn 6.000 người. Hiện, Nghệ An mới được bổ sung hơn 2.800 biên chế nhưng số giáo viên vẫn thiếu gần 7.000 người do số lớp, số học sinh trong năm học này vẫn tiếp tục tăng.ngành GD&ĐT Nghệ An cũng đã tiến hành thống kê, dự báo tình hình gia tăng về quy mô học sinh, số lớp và nhu cầu sử dụng giáo viên của các bậc học trong các năm tới. Dự kiến, trong 5 năm tới, Nghệ An sẽ tăng khoảng 92.000 học sinh, đến năm 2030 tăng trên 122.000 học sinh. Số lượng lớp học sẽ tăng 2.228 lớp (năm 2025) và 3.980 lớp (năm 2030). Do số lượng học sinh tăng nhanh nên Nghệ An sẽ cần thêm 9.812 giáo viên (năm 2025) và 13.307 giáo viên (năm 2030).
 |
| Giáo sư, Tiến sỹ Thái Văn Thành, Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An phát biểu tại chương trình chia sẻ cùng học sinh mồ côi do dịch Covid -19 trên địa bàn Nghệ An. |
Việc thiếu giáo viên diễn ra ở Nghệ An đã nhiều năm nay. Điều này dẫn đến những khó khăn cho các nhà trường khi tình trạng thiếu giáo viên diễn ra ở nhiều cấp học, bậc học, đặc biệt là ở bậc mầm non, tiểu học. Nhiều địa phương không có đủ giáo viên để bố trí đủ đứng lớp theo quy định và thiếu giáo viên ở các môn đặc thù với bậc tiểu học như môn Tin học và tiếng Anh, nhất là ở các huyện miền núi. Ở bậc THCS, cơ cấu giáo viên chưa hợp lý xảy ra tình trạng thừa thiếu cục bộ ở một số bộ môn. Xu hướng là thiếu nhiều giáo viên ở các môn học theo Chương trình sách giáo khoa Giáo dục phổ thông năm 2018, với các môn Âm nhạc, Mỹ thuật, Tin học, tiếng Anh và Giáo dục công dân. So với nhiều tỉnh, thành khác, địa bàn của tỉnh Nghệ An phức tạp nên việc bố trí quy mô trường lớp cũng có những đặc thù riêng. Toàn tỉnh có 1.555 trường nhưng có đến 1.040 điểm trường. Điều này cũng ảnh hưởng đến việc bố trí giáo viên của các nhà trường. Việc dạy các môn năng khiếu, môn đặc thù khó triển khai ở các điểm trường lẻ vì không đủ giáo viên hoặc điều kiện cơ sở vật chất không đảm bảo.
Thích ứng để đảm bảo việc dạy và học
Người đứng đầu ngành GD&ĐT ở Nghệ An cũng cho biết: Năm học 2022 - 2023, Nghệ An thiếu khoảng 7.000 giáo viên làm ảnh hưởng rất lớn đến việc tổ chức dạy học ở các nhà trường. Trong bối cảnh trên, Nghệ An đã phải tăng sĩ số học sinh/lớp, tối đa theo các quy định. Thậm chí ở vùng đồng bằng, thành phố vượt trần tối đa theo quy định. Tích cực rà soát, sắp xếp trường lớp, dồn dịch các điểm trường để “tiết kiệm” giáo viên. Với phương châm “Có học sinh thì phải có giáo viên đứng lớp”, ngành GD&ĐT Nghệ An cũng đã thực hiện ký hợp đồng giáo viên theo Nghị quyết 102/NQ-CP của Chính phủ. Theo đó, các đơn vị sự nghiệp giáo dục tự bảo đảm một phần chi thường xuyên được ký hợp đồng lao động đối với các vị trí việc làm là giáo viên và viên chức y tế trong tổng số lượng người làm việc hưởng lương từ nguồn thu sự nghiệp được cơ quan có thẩm quyền giao.Với những môn học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, các nhà trường đã điều động các giáo viên thừa thiếu cục bộ đi học văn bằng 2, hoặc đi học chương trình quy định của Bộ để dạy Tin học hoặc các môn Khoa học, công nghệ, Khoa học tự nhiên. Về lâu dài, Nghệ An mong muốn Trung ương, Bộ Nội vụ và các ban, ngành liên quan tiếp tục bổ sung biên chế cho ngành GD&ĐT Nghệ An sớm giải quyết tình trạng thiếu giáo viên hiện nay.
Trước mắt, tạm thời, với các môn nghệ thuật với học sinh lớp 10 các nhà trường có thể ký hợp đồng với các giáo viên THCS lên dạy THPT hoặc có thể mời giáo viên các trường cao đẳng, nghệ thuật về đứng lớp. Về lâu dài, phải tuyển thêm biên chế cho các môn học này để các giáo viên yên tâm công tác. Ngoài ra, mỗi giáo viên nghệ thuật căn cứ vào số tiết có thể dạy liên trường để tiết kiệm biên chế. Đầu năm 2022, Nghệ An cũng đã thông qua Đề án Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên mầm non và giáo viên phổ thông ngành GD&ĐT tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Qua đó nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Giáo sư, Tiến sỹ Thái Văn Thành cũng cho biết thêm. Việc thu hút sinh viên giỏi được thực hiện Theo Nghị định số 140/2017/NĐ-CP về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ. Bên cạnh đó, từ năm 2014, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định 09/2014/QĐ.UBND.VX về một số chính sách ưu đãi đối với Trường THPT chuyên Phan Bội Châu. Theo đó, học sinh đạt học sinh giỏi quốc gia từ giải khuyến khích trở lên, đăng ký đi ngành sư phạm cùng môn đạt giải, cam kết trở về tỉnh công tác, có kết quả học tập ở bậc đại học các trường trọng điểm loại giỏi trở lên được bố trí giảng dạy tại Trường THPT chuyên Phan Bội Châu, các trường THPT tỉnh Nghệ An khi có nhu cầu và được hỗ trợ một lần ban đầu bằng 60 lần mức lương cơ sở tại thời điểm bố trí công tác. Qua gần 10 năm triển khai, số học sinh là học sinh giỏi quốc gia đăng ký vào ngành Sư phạm ngày một tăng và đã có khá nhiều sinh viên sau khi tốt nghiệp được tuyển dụng vào ngành. Tại Trường THPT chuyên Phan Bội Châu khoảng 3 năm trở lại đây đã tuyển dụng được sinh viên các ngành như Vật lý, Toán và Hóa học. Đây là một tín hiệu đáng mừng đối với ngành Giáo dục Nghệ An, là động lực để khuyến khích nhiều học sinh giỏi quốc gia, quốc tế lựa chọn đăng ký vào ngành Sư phạm. Trong những năm tới, Nghệ An cũng dự kiến sẽ đào tạo 1.000 sinh viên (đặt hàng đào tạo giáo viên các môn khó tuyển như Ngoại ngữ, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật) cho các địa phương miền núi khó tuyển dụng. Tuy nhiên, để đề án triển khai hiệu quả thì ngoài cơ chế, Nghệ An cần bổ sung đủ biên chế cho ngành giáo dục, trên cơ sở đó mới có thể thực hiện được việc đặt hàng sinh viên.
Về việc Bộ Nội vụ mới bổ sung 2.820 biên chế cho tỉnh Nghệ An, hiện Sở Nội vụ đã trình xin ý kiến Thường trực Tỉnh ủy, Thường trực UBND tỉnh để phân bổ số giáo viên này. Sau khi có ý kiến, Sở Nội vụ sẽ tham mưu UBND tỉnh Nghệ An phân bổ cho các đơn vị tuyển dụng theo đúng quy định. Trong đó ưu tiên thứ nhất là tuyển dụng giáo viên mầm non hiệp đồng 06,09; thứ hai là những giáo viên những môn thiếu theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
