Người cao tuổi với gia đình và xã hội

Nước ta có những người như Lý Thường Kiệt, càng già càng quắc thước, càng già càng anh hùng… Chúng ta già cả, không làm được công việc nặng nề, thì khua gậy đi trước, để khuyến khích bọn thanh niên và san sẻ những kinh nghiệm của chúng ta cho họ. Chúng ta là bậc phụ lão, cần phải có tinh thần trước để làm gương cho con cháu ta”.

Bác Hồ đã tỏ rõ, quan điểm NCT nhưng không “lão lai tài tận”, hay “lão giả an chi” mà phải luôn làm gương cho con cháu. Đó chính là tư tưởng của Bác Hồ về chăm sóc và phát huy vai trò NCT, đang được Đảng, Nhà nước, Nhân dân ta luôn tôn vinh và đặc biệt quan tâm. Không chỉ là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, mà còn là nghĩa vụ của mỗi gia đình và toàn xã hội.

Trong cuộc sống, khi cao tuổi, khả năng làm việc bị giảm bớt, có thể nảy sinh một số bệnh liên quan tới tuổi già, khiến NCT mất khả năng tự túc, tự tồn, thậm chí mất cả khả năng hiểu biết. May mắn thay, người Việt Nam có truyền thống hiếu thảo đối với ông bà, cha mẹ. Các con, các cháu cũng đều xem mình có bổn phận đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục đối với ông bà, cha mẹ. “Công cha như núi Thái Sơn. Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”, đó là điều tâm niệm của con người Việt Nam. Do truyền thống tốt đẹp đó mà gia đình trở thành đơn vị gốc của xã hội. NCT dựa vào đơn vị gốc này. Những người thiếu may mắn, không con cái, thì vẫn có thể nhờ vả vào họ hàng, bà con nội ngoại và cộng đồng.

Đối với NCT môi trường thích hợp nhất vẫn là gia đình. Họ sống thoải mái giữa đông đảo con cháu. Sống dưới mái ấm đại gia đình, được hưởng sự chăm sóc cả vật chất lẫn tinh thần của các con cháu. Cho nên, truyền thống phụng dưỡng cha mẹ không những tốt đẹp về phương diện văn hóa mà còn tốt về mặt kinh tế, giảm thiểu tốn kém về các dịch vụ y tế dành cho NCT. Trong mỗi gia đình Việt Nam, ông bà, cha mẹ được con cháu trọng nể, là những nhân vật tiêu biểu cho trật tự và tình đoàn kết của các thành phần trong gia đình.

Tuy nhiên, tình trạng này trong tương lai gần sẽ có một vài biến chuyển. Thế hệ trẻ ngày nay được hưởng sự giáo dục và lối tư duy hành động tự lập. Nhiều quan niệm của người già không phù hợp với lí tưởng, lối sống của tuổi trẻ. Do vậy, nếu NCT không cởi mở, quá khắt khe, e rằng sớm muộn cũng mất đi mối quan hệ tình cảm với giới trẻ.

NCT cần thích nghi với hoàn cảnh mới, với sự hội nhập vào xã hội mới, tìm hiểu tâm tư, ước mơ, lối suy nghĩ của tuổi trẻ, sẵn sàng chấp nhận những khác biệt, đặt trọng tâm vào tình thương. Có thế các cụ mới hòa đồng được với sự đổi đời do hoàn cảnh xã hội tạo nên. Có như vậy các cụ mới bảo vệ được sức khỏe tinh thần, nắm được bí quyết của tiến trình an hưởng tuổi vàng của mình.