Công nghệ chiết xuất dược liệu, vấn đề bức thiết cho sự phát triển đông dược thành phẩm

Có thể nói, công nghệ chiết xuất dược liệu có vai trò cực kì quan trọng trong việc quyết định đến chất lượng, độ an toàn và hiệu quả của đông dược thành phẩm. Đây là sự khác nhau giữa tân dược mà nguyên liệu được biết rõ về thành phần hóa học với đông dược có nguồn gốc cây cỏ, thành phần phức tạp và trong nhiều trường hợp còn chưa xác định được thành phần có tác dụng.
Mỗi đông dược thành phẩm có đạt được những yêu cầu của tiêu chuẩn hóa hay không cũng liên quan tới việc định lượng hoạt chất hay chất đặc trưng của mỗi dược liệu. Điều này được thực hiện bằng hai cách: Thiết lập những phổ hay sắc kí đồ đối chiếu của thành phẩm tiêu chuẩn để so sánh và tiến hành kiểm tra, kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất.

Theo ý kiến của một số chuyên gia, tình trạng phụ thuộc này là do nước ta chưa đầu tư đúng mức vào công nghệ tách chiết tinh khiết để khai thác nguồn dược liệu quý giá sẵn có. Trên thực tế, công nghiệp chiết xuất của chúng ta chưa phát triển, hầu như chưa có các nhà máy chiết xuất lớn theo đúng nghĩa của nó. Các cơ sở thường tự xây dựng các phân xưởng chiết xuất nhỏ phục vụ cho nhu cầu của riêng mình. Phương pháp chiết xuất chủ yếu vẫn là nấu cao, cô cao trực tiếp ở áp suất thường trong không khí và điều kiện nhiệt độ không chuẩn xác. Các cơ sở chiết dược liệu ở vùng trồng (nếu có) cũng chủ yếu là cơ sở nhỏ chế biến một loại cao nhất định với các trang thiết bị khá thô sơ. Một vài doanh nghiệp nắm bắt được sự phát triển của thị trường đã bắt đầu đầu tư các nhà máy chiết xuất ở các vùng nguyên liệu. Tuy nhiên, phần lớn các trang thiết bị của các nhà máy này vẫn chỉ dùng để “nấu cao” ở quy mô lớn có sự hỗ trợ của máy móc. Một số cơ sở nhỏ có thiết bị hiện đại hơn (chiết có gia nhiệt với các dung môi cồn, cồn - nước, cô thu hồi dung môi dưới áp suất giảm…) nhưng lại thiếu những quy trình chiết, các sản phẩm chiết có chất lượng cao đặc trưng cho cơ sở, có sản lượng đủ lớn cạnh tranh với nước ngoài. Việc đầu tư các thiết bị chiết xuất, các dây chuyền chiết xuất hiện đại cùng với các quy trình chiết xuất dược liệu tiên tiến, hiệu quả chỉ mới là ý tưởng hay mơ ước.

Ảnh minh hoạ
Ảnh minh hoạ

Những người làm việc trong các doanh nghiệp dược hẳn còn nhớ câu chuyện thu tiền tỉ từ việc chiết xuất maniferin, một hợp chất có tác dụng chữa bệnh zona vào những năm 80 của thế kỉ trước và đến nay chúng ta đã có thể sản xuất nguyên liệu mangiferin đạt độ tinh khiết 98 % - 101%, xuất khẩu sang Nga cả nguyên liệu và thuốc thành phẩm với trị giá khoảng 1 triệu USD/năm. Theo nhiều nhà nghiên cứu dược liệu, trong kho tàng thực vật nước ta không chỉ có xoài mà còn hàng trăm loài dược liệu có chứa hàm lượng lớn những hoạt chất quý giá dùng để sản xuất nguyên liệu bào chế thuốc thành phẩm như Taxol trong cây thông đỏ; Rurin và Troxerutin trong hoa hòe dùng để sản xuất thuốc làm bền thành mạch, dự phòng và trị liệu các bệnh lí xuất huyết; Curcumin và Quercetin trong nghệ dùng để sản xuất thuốc phòng chống khối u, hỗ trợ điều trị ung thư, viêm loét dạ dày tá tràng...; Shikimic acid trong tinh chất hoa hồi dùng để sản xuất Oseltamivir Phosphate có tác dụng phòng chống virus cúm A/H5N1 và H1N1, mối đe dọa lớn với thế giới và Việt Nam (đến nay, Việt Nam đã làm chủ công nghệ sản xuất Oseltamivir Phosphate từ acid Shikimic, phân lập từ quả hồi trên quy mô phòng thí nghiệm), Artemisinin trong thanh hao hoa vàng phục vụ sản xuất thuốc phòng chống sốt rét, đáp ứng nhu cầu thuốc trong nước và tham gia xuất khẩu; Vinblastin, Vincristin, Vindolin và Catharanthin từ cây dừa cạn làm nguyên liệu sản xuất thuốc điều trị bệnh ung thư; Sterol trong đậu tương dùng làm nguyên liệu sản xuất thuốc, sản phẩm bổ sung dinh dưỡng và bán tổng hợp các chất như Testosteron propionat, Ethinylestetradiol, DHEA; Carotenoid để làm thuốc chống lão hóa, chống ung thư từ quả gấc và hoa cúc vạn thọ; Lutein, Zeaxanthin từ hoa cúc vạn thọ để làm nguyên liệu bào chế thuốc Vicuva; Rotundin trong củ bình vôi dùng làm thuốc an thần, trấn tĩnh; Glycosid từ quả mướp đắng để sản xuất thức ăn chức năng làm giảm hàm lượng đường trong máu...

Điều đó cho thấy, với một tiềm năng hết sức to lớn, nếu có một đường hướng đúng đắn và mạnh dạn, công nghệ đầu tư hiện đại và tiên tiến, đội ngũ cán bộ nhân viên có trình độ cao và chuyên nghiệp thì chúng ta có thể tạo ra một sức bật mới, một sự chuyển biến về chất cho công cuộc phát triển công nghệ chiết xuất dược liệu, có thể làm được cái gọi là may “túi ba gang” cho ngành công ngiệp dược. Điều đáng mừng là, Đề án “Phát triển công nghiệp dược và xây dựng mô hình hệ thống cung ứng thuốc của Việt Nam giai đoạn 2007 - 2015 và tầm nhìn đến năm 2020” đã xác định: Xây dựng cơ sở chiết xuất hoạt chất tinh khiết từ dược liệu để bảo đảm 20% nhu cầu hoạt chất cho sản xuất thuốc vào năm 2015 và 30% vào năm 2020. Cũng trong năm 2007, Thủ tướng đã có quyết định số 43 và 61 về phát triển công nghiệp dược, trong đó có đề cập đến các vấn đề tăng cường đầu tư phát triển các cơ sở chiết xuất tinh khiết các hoạt chất từ dược liệu với mục tiêu là: Nghiên cứu tạo ra những công nghệ có chất lượng cao ở trong nước, kết hợp với nhập khẩu, làm chủ và ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại của nước ngoài để sản xuất nguyên liệu hoá dược phục vụ ngành công nghiệp dược và công nghiệp bào chế thuốc chữa bệnh, tiến tới chủ động sản xuất thuốc ở trong nước; nghiên cứu khai thác và sử dụng hiệu quả các hoạt chất thiên nhiên chiết tách, tổng hợp hoặc bán tổng hợp được từ các nguồn dược liệu và tài nguyên thiên nhiên quý giá và thế mạnh của nước ta, phục vụ tốt công nghiệp bào chế một số loại thuốc đặc thù của Việt Nam, đáp ứng nhu cầu chữa bệnh trong nước và xuất khẩu.

Quán triệt tinh thần của quyết định này, mới đây một số công ty dược đã khởi công xây dựng nhà máy chiết xuất dược liệu công nghệ cao như Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Y tế Domesco, Công ty TNHH Nam dược... và đặc biệt là nhà máy chiết xuất và tổng hợp dược liệu của Công ty cổ phần Hóa - dược phẩm Việt Nam đạt 3 tiêu chuẩn: Thực hành tốt sản xuất thuốc theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO-GMP), thực hành tốt bảo quản thuốc (GSP) và hệ thống an toàn chất lượng phòng thí nghiệm (GLP) đã khánh thành tại Bắc Ninh với tổng công suất đạt 500 tấn nguyên liệu thành phẩm/năm.

BS Hoàng Khánh Toàn

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Thanh Hóa: Cảnh báo tình trạng xoắn tinh hoàn ở trẻ

Thanh Hóa: Cảnh báo tình trạng xoắn tinh hoàn ở trẻ

Theo thống kê của Khoa Tiết niệu, Bệnh viện Nhi Thanh Hóa, từ ngày 1/1/2024 đến ngày 1/1/2025, khoa đã thực hiện phẫu thuật cho 92 ca xoắn tinh hoàn.
Thúc đẩy nhận thức về tầm quan trọng của dinh dưỡng chăm sóc sức khỏe toàn diện

Thúc đẩy nhận thức về tầm quan trọng của dinh dưỡng chăm sóc sức khỏe toàn diện

Dinh dưỡng toàn diện đóng vai trò then chốt trong việc duy trì và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng không chỉ giúp phòng ngừa các bệnh lý phổ biến như tiểu đường, tim mạch, loãng xương, mà còn cải thiện hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe tinh thần và thể chất.
Tác dụng phụ khi ăn quá nhiều mướp đắng

Tác dụng phụ khi ăn quá nhiều mướp đắng

Mặc dù mướp đắng có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó được biết đến nhiều nhất với khả năng kiểm soát lượng đường và cholesterol trong máu. Tuy nhiên, loại quả này cũng có một số tác dụng phụ nếu ăn với số lượng lớn, đặc biệt đối với những người đang dùng một số loại thuốc...
Nhóm người không nên ăn tỏi

Nhóm người không nên ăn tỏi

Mặc dù tỏi là thực phẩm bổ sung lành mạnh cho chế độ ăn uống cân bằng nhưng ăn quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ...
Thêm nhiều bệnh nhân được hồi sinh sự sống từ tạng hiến của người cho chết não

Thêm nhiều bệnh nhân được hồi sinh sự sống từ tạng hiến của người cho chết não

Ngày 2/1/2025, trong thời khắc ngày đầu năm mới 2025, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (BV 108) đã khẩn trương hội chẩn, chuẩn bị và tổ chức lấy-ghép 04 mô tạng gồm tim, gan, 2 giác mạc để ghép cho bệnh nhân tại BV 108 và lấy 2 thận điều phối cho Bệnh viện Chợ Rẫy từ người hiến chết não.

Tin khác

Nước quế chanh có tác dụng gì?

Nước quế chanh có tác dụng gì?
Uống nước nóng với quế và chanh (nước quế chanh) mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, đặc biệt là trong thời tiết lạnh của mùa Đông...

Món quà sức khỏe mùa Tết 2025: TH true NUT & TH true OAT với thông điệp Vị Hạnh Phúc – Xuân Sung Túc

Món quà sức khỏe mùa Tết 2025: TH true NUT & TH true OAT với thông điệp Vị Hạnh Phúc – Xuân Sung Túc
Trong không khí Tết Ất Tỵ 2025, Bộ sản phẩm Thức uống thiên nhiên từ Hạt TH là thức uống dinh dưỡng hoàn toàn từ thiên nhiên và món quà sức khỏe ý nghĩa dành tặng gia đình, bạn bè. Với thiết kế bao bì đậm chất Tết và thông điệp “Vị Hạnh Phúc – Xuân Sung Túc”, Bộ sản phẩm lan tỏa giá trị dinh dưỡng và niềm vui trọn vẹn đến mọi nhà.

Năm 2025, tình hình bệnh truyền nhiễm tiếp tục diễn biến phức tạp

Năm 2025, tình hình bệnh truyền nhiễm tiếp tục diễn biến phức tạp
Ngày 26/12, tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị tổng kết công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2024 và Kế hoạch phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2025, đồng thời hưởng ứng ngày Quốc tế phòng, chống dịch bệnh (27/12).

Yếu tố nguy cơ dễ bị đột qụy mùa lạnh

Yếu tố nguy cơ dễ bị đột qụy mùa lạnh
Nguy cơ đột qụy có thể tăng lên khi thời tiết lạnh hoặc khi có sự thay đổi nhiệt độ đột ngột. Điều này có thể là do nhiệt độ giảm làm thay đổi huyết áp và tình trạng đông máu trong cơ thể...

Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay

Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay
Theo thống kê, tại Việt Nam, có đến hơn 1/3 dân số đang gặp phải hội chứng khó ngủ, mất ngủ. Điều đáng lo, nhiều trường hợp chỉ ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, thậm chí thức trắng gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng tới sức khỏe.

Cách nhận biết và phòng bệnh van hai lá

Cách nhận biết và phòng bệnh van hai lá
Bệnh van hai lá là bệnh khá phổ biến ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Đa số nguyên nhân gây bệnh là do thấp tim. Nếu không được điều trị kịp thời, đúng phác đồ sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm...

Cách dùng hà thủ ô tăng cường sức khỏe

Cách dùng hà thủ ô tăng cường sức khỏe
Trong Đông y, hà thủ ô có tác dụng tăng cường sức khỏe, kéo dài tuổi thọ và làm đẹp râu tóc. Tuy nhiên, khi sử dụng hà thủ ô cần lưu ý sao cho đạt hiệu quả nhất...

Khóc không ra tiếng, đi khám bé 1 tuổi phát hiện viêm thanh quản

Khóc không ra tiếng, đi khám bé 1 tuổi phát hiện viêm thanh quản
Viêm thanh quản cấp là bệnh lý đường hô hấp gây viêm tại niêm mạc màng nhầy quanh thanh quản. Bệnh có nhiều mức độ, từ nhẹ-vừa-nặng. Ở mức độ nặng trẻ khó thở dữ dội, có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Vinmec tiên phong mang công nghệ tiêu chuẩn quốc tế vào điều trị bệnh mề đay

Vinmec tiên phong mang công nghệ tiêu chuẩn quốc tế vào điều trị bệnh mề đay
Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Times City (Hà Nội) là đơn vị đầu tiên của Việt Nam đạt chứng chỉ UCARE, khẳng định năng lực chuyên môn vượt trội trong chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh mề đay (mày đay) theo tiêu chuẩn quốc tế GA2LEN.

Vinmec cứu sống bệnh nhân ung thư thực quản giai đoạn muộn

Vinmec cứu sống bệnh nhân ung thư thực quản giai đoạn muộn
Bệnh nhân 54 tuổi mắc ung thư thực quản giai đoạn muộn, lại bị huyết áp cao, tiểu đường. Ngỡ không qua được cửa tử khi bị nhiều bệnh viện từ chối phẫu thuật, nhưng may mắn, nhờ đội ngũ bác sĩ Vinmec Times City (Hà Nội), bệnh nhân đã được cứu sống ngoạn mục.

“Mẹo” kiểm soát bệnh viêm phổi mùa Đông

“Mẹo” kiểm soát bệnh viêm phổi mùa Đông
Gió lạnh mùa Đông, chất lượng không khí giảm... có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho sức khỏe của phổi. Một trong những tình trạng phổ biến nhất có thể ảnh hưởng đến phổi là viêm phổi...

Tác dụng phụ của thuốc không được bỏ qua

Tác dụng phụ của thuốc không được bỏ qua
Các tác dụng phụ của thuốc có thể xảy ra trong quá trình điều trị. Đa số các tác dụng phụ thường không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, nhưng một số tác dụng phụ của thuốc không bao giờ được bỏ qua...

Phẫu thuật robot tạo hình cơ hoành trái cho người bệnh khó thở do nhão hoành

Phẫu thuật robot tạo hình cơ hoành trái cho người bệnh khó thở do nhão hoành
Bệnh viện Bình Dân vừa thực hiện thành công trường hợp phẫu thuật robot tạo hình cơ hoành trái, giúp bệnh nhân nhão hoành thoát khỏi tình trạng khó thở kéo dài.

“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân

“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân
Cô B.T.H (68 tuổi) đã chịu đựng tình trạng nuốt nghẹn suốt nhiều năm, dù đã thăm khám và điều trị nhiều nơi nhưng không thuyên giảm. Tuy nhiên khi đến Thu Cúc TCI, cô chỉ mất 2 tháng để chữa khỏi hoàn toàn tình trạng này.

Hé lộ công nghệ thông minh mà FPT Long Châu đầu tư để đảm bảo chất lượng từng mũi vắc xin phòng bệnh

Hé lộ công nghệ thông minh mà FPT Long Châu đầu tư để đảm bảo chất lượng từng mũi vắc xin phòng bệnh
Long Châu với bệ phóng công nghệ vượt trội từ Tập đoàn FPT, đã và đang tạo nên những bước tiến mạnh mẽ trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Tiêm chủng Long Châu là một thành viên trong hệ sinh thái chăm sóc sức khoẻ được số hoá từ những ngày đầu nhằm mang đến trải nghiệm an toàn nhất cho người Việt.
Xem thêm
Thanh Hóa: Cảnh báo tình trạng xoắn tinh hoàn ở trẻ

Thanh Hóa: Cảnh báo tình trạng xoắn tinh hoàn ở trẻ

Theo thống kê của Khoa Tiết niệu, Bệnh viện Nhi Thanh Hóa, từ ngày 1/1/2024 đến ngày 1/1/2025, khoa đã thực hiện phẫu thuật cho 92 ca xoắn tinh hoàn.
Chưa có thông tin chính thức về tình hình dịch bệnh tại Trung Quốc

Chưa có thông tin chính thức về tình hình dịch bệnh tại Trung Quốc

Trung Quốc cho biết bệnh hô hấp giống Covid-19 đang lây lan ở nước này chỉ là sự gia tăng bình thường theo mùa của các bệnh đường hô hấp và không gây báo động.
Thêm nhiều bệnh nhân được hồi sinh sự sống từ tạng hiến của người cho chết não

Thêm nhiều bệnh nhân được hồi sinh sự sống từ tạng hiến của người cho chết não

Ngày 2/1/2025, trong thời khắc ngày đầu năm mới 2025, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (BV 108) đã khẩn trương hội chẩn, chuẩn bị và tổ chức lấy-ghép 04 mô tạng gồm tim, gan, 2 giác mạc để ghép cho bệnh nhân tại BV 108 và lấy 2 thận điều phối cho Bệnh viện Chợ Rẫy từ người hiến chết não.
Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay

Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay

Theo thống kê, tại Việt Nam, có đến hơn 1/3 dân số đang gặp phải hội chứng khó ngủ, mất ngủ. Điều đáng lo, nhiều trường hợp chỉ ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, thậm chí thức trắng gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng tới sức khỏe.
Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

Đầu năm 2024, phẫu thuật nội soi, trong đó có “Phẫu thuật Bạch Mai” lại phát huy giá trị thực tiễn của mình bằng việc điều trị thành công nâng cao chất lượng sống cho hai bệnh nhân 94 tuổi mắc ung thư. Sau mổ, cả 2 cụ đều đáp ứng tốt và được xuất viện trở về cuộc sống bình thường chỉ sau 10 ngày “đại phẫu”.
NCT cần chủ động phòng bệnh giao mùa Thu Đông

NCT cần chủ động phòng bệnh giao mùa Thu Đông

Thời tiết thay đổi, cơ thể chúng ta cũng chưa kịp thích nghi, dẫn tới đề kháng bị giảm mạnh và đó là nguyên nhân dễ mắc các bệnh giao mùa Thu Đông. Bệnh giao mùa Thu Đông có thể gặp ở mọi đối tượng và lứa tuổi, tuy nhiên một số đối tượng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như: Trẻ em và NCT.
Thúc đẩy nhận thức về tầm quan trọng của dinh dưỡng chăm sóc sức khỏe toàn diện

Thúc đẩy nhận thức về tầm quan trọng của dinh dưỡng chăm sóc sức khỏe toàn diện

Dinh dưỡng toàn diện đóng vai trò then chốt trong việc duy trì và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng không chỉ giúp phòng ngừa các bệnh lý phổ biến như tiểu đường, tim mạch, loãng xương, mà còn cải thiện hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe tinh thần và thể chất.
Món quà sức khỏe mùa Tết 2025: TH true NUT & TH true OAT với thông điệp Vị Hạnh Phúc – Xuân Sung Túc

Món quà sức khỏe mùa Tết 2025: TH true NUT & TH true OAT với thông điệp Vị Hạnh Phúc – Xuân Sung Túc

Trong không khí Tết Ất Tỵ 2025, Bộ sản phẩm Thức uống thiên nhiên từ Hạt TH là thức uống dinh dưỡng hoàn toàn từ thiên nhiên và món quà sức khỏe ý nghĩa dành tặng gia đình, bạn bè. Với thiết kế bao bì đậm chất Tết và thông điệp “Vị Hạnh Phúc – Xuân Sung T
Hải Phòng: Hàng trăm người dân được khám sàng lọc lao

Hải Phòng: Hàng trăm người dân được khám sàng lọc lao

Bệnh viện Phổi Hải Phòng vừa tổ chức triển khai Dự án ECLIPSE khám sàng lọc lao và một số bệnh không lây nhiễm cho hơn 300 người dân trên địa bàn phường Văn Đẩu (Quận Kiến An).
Phiên bản di động