Ngày 4/6/2020 UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 2271/QĐ-UBND về việc phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Xây dựng tuyến đường 25m từ Khu trung tâm thương mại Gia Thụy đến đường 40m khu đô thị mới Việt Hưng, quận Long Biên. Hơn tháng sau, ngày 8/7/2020, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 08/QĐ-UBND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Xây dựng tuyến đường 25m từ Khu trung tâm thương mại Gia Thụy đến đường 40m khu đô thị mới Việt Hưng. Theo đó, Dự án trên thuộc nhóm B, công trình giao thông trong đô thị - Đường chính khu vực, cấp II, tổng mức đầu tư 277.860.519.000 đồng.
Thu hồi nhà đất ở tại khu vực quận, nhưng được tái định cư bằng căn hộ chung cư tại huyện!?
Ngày 9/9/2020, Sở Xây dựng có Văn bản số 8206/SXD-PTĐT có ý kiến: UBND TP Hà Nội đã chấp thuận bố trí quỹ nhà ở tái định cư tại Dự án khu nhà ở cao tầng tại lô đất 5.B3 Đông Hội, huyện Đông Anh để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng, trong đó có Dự án xây dựng tuyến đường 25m từ Khu trung tâm thương mại Gia Thụy đến đường 40m khu đô thị mới Việt Hưng, phường Việt Hưng, quận Long Biên: 50 căn hộ.
Các hộ dân có đất bị thu hồi thuộc dự án này là những người dân địa phương, sinh sống nhiều đời tại đây, đang có cuộc sống ổn định nay Nhà nước thực hiện dự án mở đường và phải bàn giao lại toàn bộ nơi “chôn nhau cắt rốn”, đất đai tổ tiên để lại di chuyển đến một nơi ở mới, đã làm đảo lộn mọi thứ. Điều đáng nói, thay vì được cấp đất, hay tái định cư tại địa phương, các hộ dân phải di chuyển đến nơi sinh sống mới trong căn hộ chung cư ở huyện Đông Anh.
 |
| Quyết định 10/2017/QĐ-UBND ngày 29/3/2017 của UBND TP Hà Nội |
Người dân được thông báo về quy định trên, là áp dụng Khoản 2, Điều 7 Quyết định 10/2017/QĐ- UBND ngày 29/3/2017 của UBND TP Hà Nội: “2. Trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều này, nếu ở khu vực các quận thì hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được bồi thường bằng 1 (một) căn hộ chung cư tái định cư cho 1 chủ sử dụng đất...”.
Các hộ dân nhận thấy có nhiều điểm chưa rõ, bởi theo quy định của Luật Đất đai, Nghị định, Thông tư.... cho đến thời điểm này, thì người sử dụng đất sẽ được bồi thường bằng đất ở nếu thỏa mãn các điều kiện sau: Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản khác gắn liền với đất hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất. Không còn nhà ở, đất ở nào khác trên địa bàn xã phường nơi bị thu hồi đất. Đối với địa phương còn quỹ đất ở thì được xem xét bồi thường bằng đất ở.
Theo tìm hiểu, Luật Đất đai năm 2013 hay văn bản dưới luật như Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ; Thông tư 05/VBHN-BTNMT ngày 7/8/2020 của Bộ Tài nguyên và Môi trường đều có chung quy định: Trường hợp thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở theo quy định của UBND cấp tỉnh mà hộ gia đình, cá nhân không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất ở thu hồi thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư; Trường hợp thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở theo quy định của UBND cấp tỉnh mà hộ gia đình, cá nhân còn đất ở, nhà ở khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất ở thu hồi thì được bồi thường bằng tiền. Đối với địa phương có điều kiện về quỹ đất ở thì được xem xét để bồi thường bằng đất ở.
Trong các căn cứ nêu trên, không có điểm nào quy định về việc thu hồi đất ở đối với khu vực quận hay huyện. Thế nhưng, tại Quyết định 10/2017 của UBND TP Hà Nội lại đang có thêm quy định là trường hợp bị thu hồi toàn bộ đất ở, thì áp dụng với khu vực quận: Bồi thường bằng căn hộ chung cư tái định cư.
Các hộ dân đang cho rằng họ phải hiểu và thực hiện quy định này như thế nào và nếu áp dụng sẽ căn cứ vào văn bản nào?
Giá đất ở bị thu hồi làm căn cứ bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng quá thấp
UBND TP Hà Nội có Quyết định số 5639/QĐ-UBND ngày 22/12/2020 về việc phê duyệt giá đất cụ thể làm căn cứ bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng (GPMB) khi nhà nước thu hồi đất thực hiện Dự án tuyến đường 25m từ Khu trung tâm thương mại Gia Thụy đến đường 40m khu đô thị mới Việt Hưng, quyết định: Vị trí 1 phố Lệ Mật (đoạn từ Ô Cách đến Việt Hưng) giá đất cụ thể làm căn cứ bồi thường, hỗ trợ GPMB là 39.505.950 đồng/m2, vị trí 4 thấp nhất là 16.379.979 đồng/m2; vị trí 1 phố Kim Quan là 30.918.118 đồng/m2, vị trí 4 thấp nhất là 13.971.875 đồng/m2.
Tại Quyết định 5639/QĐ-UBND ngày 22/12/2020 của UBND TP Hà Nội đã phê duyệt giá đất cụ thể làm căn cứ bồi thường. Nghĩa là giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành trên cơ sở xem xét nguyên tắc định giá đất, áp dụng phương pháp định giá đất, tiến hành tổng hợp, phân tích các thông tin về giá đất trên thị trường, về các thửa đất, để nhằm áp dụng làm căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền bồi thường hoặc giá trị quyền sử dụng đất trong một số trường hợp cụ thể. Nhưng người dân không được biết, UBND TP Hà Nội đã tiến hành thực hiện các bước xác định giá đất như thế nào để ban hành ra một mức giá chỉ bằng 1/3 giá thị trường tại thời điểm này.
Với mức giá đền bù như vậy, sẽ đẩy người dân vào đường cùng ngõ cụt, khó khăn chồng chất, không thể có cuộc sống tối thiểu chứ đừng nói ổn định để cùng phát triển với cộng đồng xã hội. Khi đó hỏi rằng liệu người dân có cơ hội để duy trì một cuộc sống tối thiểu hay không?
Nhiều hộ dân cho rằng: “Trước khi có đô thị hóa, chúng tôi là những người dân quê quanh năm sống với đồng ruộng, hiểu biết pháp luật hạn chế nhưng luôn tin tưởng vào đường lối chủ trương của Đảng và Nhà nước, luôn chấp hành tuân thủ các quy định của pháp luật. Đến nay chúng tôi vô cùng bức xúc khi biết những gì sắp diễn ra trên mảnh đất của gia đình mình. Chúng tôi cũng đã có nhiều lần gửi đơn tới UBND TP Hà Nội nhưng đến nay vẫn chưa được trả lời…”.
Tạp chí Người cao tuổi đề nghị UBND TP Hà Nội xem xét những kiến nghị trên, để bảo đảm quyền và lợi ích của các hộ dân có đất bị thu hồi.
