Vụ bán đấu giá KDC Hòa Lân: Hàng loạt sai phạm cần được làm rõ!
Pháp luật - Bạn đọc 09/03/2020 07:00
Ngân hàng "ưu tiên" công ty của cán bộ ngân hàng làm đơn vị tổ chức đấu giá
Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Thiên Phú (Công ty Thiên Phú) là chủ đầu tư 3 dự án bất động sản (BĐS) gồm: Dự án khu dân cư (KDC) Mỹ Phước 4, tại thị trấn Mỹ Phước, huyện Bến Cát; dự án KDC Cầu Đò tại xã An Điền, huyện Bến Cát; dự án KDC Hòa Lân tại phường Thuận Giao, thị xã Thuận An (cả 3 dự án đều ở tỉnh Bình Dương). Trong đó dự án KDC Hòa Lân có tổng diện tích 490.765,1m2 (đất nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất (SDĐ) là 218.964,7 m2; đất không thu tiền SDĐ 246.853,1m2).
Do biến động của thị trường, ảnh hưởng khả năng thanh toán với ngân hàng, Công ty Thiên Phú đồng ý để Agribank Chợ Lớn tiến hành bán đấu giá thu hồi tiền nợ vay theo quy định của pháp luật. Agribank Chợ Lớn đã chỉ định Công ty đấu giá Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá 3 dự án này.
Sau khi xác minh, biết Công ty Nam Sài Gòn có liên quan mật thiết với Agribank Chợ Lớn, hay nói cách khác là “sân sau” của Agribank Chợ Lớn, bởi ông Nguyễn Việt Hưng (Trưởng phòng Pháp chế của Agribank Chợ Lớn, đồng thời là thành viên Ban xử lý nợ của Agribank Chợ Lớn đối với khoản nợ của Công ty Thiên Phú) thời điểm đó, chính là sáng lập viên nắm giữ 76% vốn điều lệ của Công ty Nam Sài Gòn.
Đáng nói là ông Nguyễn Việt Hưng, sáng lập viên thành lập Công ty và là cổ đông chi phối đến 76% vốn điều lệ của Công ty Nam Sài Gòn, lại là đối tượng bị cấm tham gia thành lập doanh nghiệp theo quy định tại Luật Doanh nghiệp 2005 (Khoản 22 Điều 4 và Điểm d Khoản 2 Điều 13). Agribank là doanh nghiệp Nhà nước sở hữu 100% vốn.
Thêm vào đó, Dự án KDC Hòa Lân có giá khởi điểm để bán đấu giá là hơn 1.467,6 tỷ đồng. Nhưng đến lần đấu giá thứ 12 vào ngày 25/5/2017, giá khởi điểm giảm xuống còn 963 tỷ đồng và Công ty A Đông Hải (nay là Công ty Kim Oanh, do bà Đặng Thị Kim Oanh làm Tổng Giám đốc) trúng đấu giá 1.353 tỷ đồng. Thế nhưng, sau khi trúng đấu giá dự án KDC Hòa Lân, Công ty Kim Oanh không thanh toán tiền theo quy định pháp luật, qua 4 lần thanh toán vẫn chỉ mới trả được 847,8 tỷ đồng và còn nợ hơn 478,2 tỷ đồng!
Trong khi tại Điều 17 Quy chế bán đấu giá, quy định: “Trong thời hạn 3 ngày kể từ ngày đấu giá thành, khách mua tài sản phải thanh toán 20% của số tiền trúng đấu giá (không bao gồm 10% số tiền đặt trước), 70% còn lại của số tiền trúng đấu giá (không bao gồm 30% của số tiền đã thanh toán nói trên), khách hàng phải thanh toán trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày đấu giá thành”.
Sau khi bán đấu giá các dự án nói trên của Công ty Thiên Phú thì Công ty Nam Sài Gòn cũng dừng hoạt động và hiện không thể tìm kiếm thông tin, liên lạc được với công ty này.
Nhận thấy sự “khuất tất” trong việc Agribank Chợ Lớn "bắt tay" với Công ty Nam Sài Gòn thực hiện bán đấu giá 3 Dự án của Công ty Thiên Phú thực hiện các giao dịch thể hiện lợi ích nhóm, không minh bạch và không đảm bảo yếu tố công bằng, khách quan, gây ảnh hưởng và thiệt hại nghiêm trọng cho Công ty Thiên Phú. Công ty Thiên Phú đã có đơn khởi kiện Công ty CP Dịch vụ đấu giá Nam Sài Gòn tại TAND quận 7 TP Hồ Chí Minh.
Ngày 5/3/2010, TAND quận 7, TP Hồ Chí Minh đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án “Tranh chấp hợp đồng mua bán tài sản bán đấu giá”. Nguyên đơn là Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Thiên Phú, ở 39B Ngô Quyền, phường Phú Cường, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Bị đơn là Công ty CP Dịch vụ đấu giá Nam Sài Gòn, địa chỉ 150 đường số 9, khu phố 1, phường Tân Phú, quận 7, TP Hồ Chí Minh. Trong đó, các bên có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan: Agribank Chợ Lớn, Công ty xây dựng A Đông Hải (nay là Công ty CP đầu tư và phát triển Kim Oanh TP Hồ Chí Minh - Công ty Kim Oanh), Văn phòng Công chứng Thành Phố Mới, tỉnh Bình Dương.
Tuy nhiên sau phần hỏi, HĐXX đã dừng phiên tòa. Lý do lịch xét xử chỉ được xếp 1 buổi, vì không đủ thời gian nên dời phiên xử vào ngày 10/3.
Phiên tòa 5/3 đã tạm dừng
Hàng loạt quy định pháp luật bị “bỏ quên”
Theo Công văn số 196/NHNoCL-TD ngày 28/4/2017 của Agribank Chợ Lớn gửi Công ty đấu giá trước khi diễn ra cuộc đấu giá lần thứ 12 thì “Các khách hàng tham gia đấu giá, chậm nhất đến ngày 5/5/2017, gửi thông báo bằng văn bản cho Agribank Chợ Lớn phương thức thanh toán (trả ngay hay trả dần) trong trường hợp trúng đấu giá. Nếu khách hàng không gửi thông báo hoặc gửi sau ngày 5/5/2017, Agribank Chợ Lớn xem như khách hàng tham gia đấu giá sẽ thanh toán theo phương thức trả ngay”.
Đồng thời, theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 48 Nghị định số 17/2010/NĐ-CP của Chính phủ về bán đấu giá tài sản, và biên bản bán đấu giá thành ngày 25/5/2017: “…Nếu quá thời hạn 45 ngày kể từ ngày đấu giá thành, người mua được tài sản đấu giá không thanh toán đủ số tiền mua tài sản theo quy định thì xem như vi phạm nghĩa vụ thanh toán và từ chối mua tài sản; đồng ý hủy kết quả đấu giá vô điều kiện và chấp nhận để bên có tài sản bán đấu giá lấy lại tài sản bán đấu giá để bán lại cho người khác mà không có khiếu nại, thắc mắc gì”.
Trước phiên đấu giá này, Công ty Kim Oanh không có văn bản gửi cho Agribank Chợ Lớn để cam kết về phương thức thanh toán, theo quy định, đồng nghĩa sẽ thanh toán theo phương thức trả ngay. Thế nhưng, dù Công ty Kim Oanh không trả đúng, đủ số tiền trúng đấu giá theo thời hạn. Nhưng Agribank Chợ Lớn vẫn… không hủy kết quả bán đấu giá. Việc này Agribank Chợ Lớn đã gây thiệt hại ngân sách Nhà nước 96,3 tỷ đồng là số tiền đặt cọc của Công ty Kim Oanh
Ngoài việc vi phạm Nghị định 17/2010/NĐ-CP của Chính phủ, trong quá trình bán đấu giá khu đất dự án KDC Hòa Lân, còn vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai năm 2013. Cụ thể, tại Khoản 2 Điều 173, quy định: “Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất (SDĐ) không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê quyền sử dụng đất (QSDĐ); thế chấp, góp vốn bằng QSDĐ; không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất”.
Thế nhưng, trong vụ bán đấu giá dự án KDC Hòa Lân, Agribank Chợ Lớn Và Công ty đấu giá Nam Sài Gòn đã cho thẩm định giá và bán luôn bán luôn cả 246.853,1m2 diện tích đất nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất (SDĐ). Để lách luật, che dấu sai phạm này, trong “biên bản đấu giá và hợp đồng mua bán”, có ghi: “Đối với phần diện tích đất mà nhà nước giao đất không thu tiền SDĐ thì không tiến hành bán đấu giá mà chỉ bàn giao cho người trúng đấu giá quản lý và sử dụng theo quy định pháp luật”. Như vậy có thể khẳng định diện tích 246.853,1m2 không thu tiền SDĐ, nằm trong dự án KDC Hòa Lân, chỉ có UBND tỉnh Bình Dương mới có quyền cho phép chuyển giao cho tổ chức hay cá nhân nào đó quản lý.
Thanh tra Bộ Tư pháp nêu rõ việc chậm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá của Công ty Kim Oanh.
Vì lợi ích nhóm cố tình công chứng trái luật?
Ông Nguyễn Văn Tuấn, Phó Giám đốc Công ty Thiên Phú, khẳng định ngoài những vi phạm của Agribank Chợ Lớn và Công ty Kim Oanh, còn có sai phạm của Văn phòng Công chứng Thành Phố Mới. Đó là việc công chứng bán tài sản khi chưa giải chấp, chưa có quyết định của UBND tỉnh, vi phạm Luật Đất đai, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Công chứng.
Theo Biên bản bán đấu giá ngày 25/5/2017, quy định nghĩa vụ của người trúng đấu giá (Công ty Kim Oanh): “Tự thực hiện việc xin chuyển đổi chủ đầu tư để được tiếp tục triển khai đầu tư dự án theo quy định của pháp luật, khi có văn bản chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, thì tổ chức công chứng mới công chứng được hợp đồng mua bán tài sản đấu giá...”.
Mặc dù ngày 16/6/2017, Văn phòng Công chứng Mỹ Phước (đơn vị tham gia phiên đấu giá thành ngày 25/5/2017) có Công văn số 144/CV–VPCCMP gửi Công ty đấu giá Nam Sài Gòn để nêu rõ yêu cầu cần có để đủ điều kiện công chứng hợp đồng mua bán tài sản bán đấu giá: “… Bên trúng đấu giá phải có văn bản chấp thuận của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về việc chuyển đổi chủ đầu tư trước khi văn phòng công chứng Mỹ Phước chứng nhận hợp đồng mua bán tài sản…; nếu quá thời hạn 45 ngày kể từ ngày đấu giá thành, người trúng đấu giá không thanh toán đủ tiền mua tài sản thì xem như vi phạm nghĩa vụ thanh toán và từ chối mua tài sản, số tiền mà khách hàng đã thanh toán sẽ không được hoàn lại, đồng thời phải chịu nghĩa vụ bồi thường thiệt hại... và đồng ý hủy kết quả đấu giá để bán tài sản cho người khác mà không có bất kỳ thắc mắc, khiếu nại gì...”.
Cho dù Văn phòng Công chứng Mỹ Phước đã có Văn bản số 144, nhưng ngày 1/7/2017 Agribank Chợ Lớn cùng với Công ty đấu giá Nam Sài Gòn và Công ty Kim Oanh vẫn cố tình “liên kết” với Văn phòng Công chứng Thành Phố Mới ký công chứng “Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá” số 01–10/2017/HĐMBTSĐG đối với toàn bộ QSDĐ thuộc dự án KDC Hòa Lân, bao gồm 218.964,7m2 đất Nhà nước giao có thu tiền SDĐ đã đăng ký thế chấp (nhưng chưa được xóa thế chấp) và cả 246.853,1m2 đất nhà nước giao không thu tiền SDĐ.
Từ việc chỉ ra hàng loạt sai phạm trước, trong và sau quá trình tổ chức bán đấu giá đất dự án KDC Hòa Lân. Trong đơn kiện, Công ty Thiên Phú đề nghị TAND quận 7 tuyên hủy kết quả bán đấu giá tài sản để tổ chức bán đấu giá lại theo đúng quy định của pháp luật.