Người dân nguy cơ thành “con nợ” khi được cấp đất tái định cư(!?)

Tỉnh Bắc Ninh đang thực hiện việc thu hồi đất để thực hiện Dự án đường vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội đi qua. Được biết, dự án đi qua tỉnh Bắc Ninh gồm huyện Thuận Thành, thị xã Quế Võ và TP Bắc Ninh. Người dân hoàn toàn đồng ý với chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc thực hiện dự án này. Tuy nhiên, sau khi bắt tay vào thực hiện, nhiều người dân khu phố Thượng không đồng tình với những văn bản và cách làm của UBND TP Bắc Ninh. Cụ thể:

Đối với phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của UBND TP Bắc Ninh đưa ra khi thu hồi đất ở, khu tái định của người dân đưa vào dự án đường sắt Lim - Phả Lại, như vậy có dấu hiệu dự án chồng lấn dự án. Trong khu tái định cư đường sắt Lim - Phả Lại xây dựng nhà ở xã hội 22 tầng cho người có thu nhập thấp, phân lô cho người dân ở.

Với chủ trương ban đầu là cấp 200 lô đất tái định cư, nhưng nay mới cấp 101 lô, vậy 99 lô còn lại đi đâu? Trong khi đó, khu phố Thượng có 87 hộ dân (118 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) gồm 2 hộ cận nghèo và 540 nhân khẩu, 1 người bị tai biến nằm bất động, 3 người tàn tật, 1 cụ trên 100 tuổi.

Quyết định thu hồi đất của UBND TP Bắc Ninh đối với hộ ông Ngô Xuân Thịnh, một trong các hộ dân khu phố Thượng, phường Khắc Niệm, TP Bắc Ninh.

UBND TP Bắc Ninh thành lập tổ gắp phiếu cho từng hộ dân, chỉ đạo 3 nhóm vận động các hộ lấy tiền theo phương án đền bù khi 70 hộ dân chưa nhất trí; cũng như tại cuộc đối thoại gần đây tại UBND phường Khắc Niệm. Trong trường hợp bị cưỡng chế thu hồi đất thực hiện dự án nếu các hộ dân chưa nhất trí sẽ ở đâu?

Về giá trị đền bù, người dân thấy bất hợp lí, làm khổ người dân, vì giá đền bù chênh lệch quá cao. Cụ thể, nơi đi thấp nhất là 16.200.000 đồng/m2, nơi đến thấp nhất là 28.200.000 đồng/m2. Giá đền bù 1m2 nhà trần thấp nhất 3.900.000 đồng, cao nhất là 5.600.000 đồng. Giá này không đủ để trả tiền nhân công và mua vật liệu xây nhà mới.

Ngoài ra, người dân cũng phản ánh, việc bố trí, phân lô theo kết quả gắp phiếu là “khập khiễng”, khó chấp nhận. Ví dụ: 1 hộ có 1 sổ đỏ 6 khẩu, 3 thế hệ, đất thu hồi 400m2 được trả lại 82m2. Trong khi đó, 1 hộ có 1 sổ đỏ, 3 thế hệ, đất thu hồi 270m2 được trả lại 80m2…

Chính vì vậy, hiện nay nhiều hộ dân không biết xoay xở thế nào để có được một lô đất tái định cư vì số tiền chênh lệch phải bỏ ra cao hơn so với số tiền được bồi thường. Có hộ phải kí nợ với Nhà nước 800 triệu đồng, hơn 1 tỉ đồng… mới được hưởng một suất đất tái định cư.

Như trong đơn đề nghị của ông Nguyễn Văn Chính, 60 tuổi, gửi UBND TP Bắc Ninh và Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Ông Chính cho biết, nhà ông được bồi thường với số tiền 1.359.003.000 đồng vào ngày 22/1/2025. Ngày 14/3/2025, UBND TP Bắc Ninh đã phê duyệt phương án gắp thăm vị trí lô đất tái định cư theo Quyết định số: 510/QĐ-UBND. Theo đó, gia đình ông Chính được phân lô tái định cư số L3-23, diện tích 90m2, tiền phải nộp tại khu tái định cho dự án đường sắt Lim - Phả Lại là 2.538.000.000 đồng.

Với số tiền hơn 2,5 tỉ đồng phải nộp để có suất tái định cư như trên thì gia đình nhà ông Chính không thể có được số tiền hơn 1 tỉ đồng để gộp với số tiền được đền bù để có suất đất tái định cư. Vì vậy, trong đơn gửi UBND TP Bắc Ninh, ông Chính đề nghị được ghi khoản nợ tiền chênh lệch là 1.178.997.000 đồng để nhận đất tái định cư.

Từ những bất cập chênh lệch giá đền bù hỗ trợ và giá đất tái định cư, người dân khu phố Thượng mong UBND TP Bắc Ninh cân nhắc xem xét lại các quyết định đã đưa ra. Hơn nữa, số tiền chênh lệch phải đóng quá cao mới có suất tái định cư, người dân sợ rằng, rồi đây họ sẽ trở thành những “con nợ” mới có đất để ở. Trong khi đó, cuộc sống của họ khi chưa có dự án đi qua thì bình yên, không phải lo nghĩ nhiều.

Liên quan đến sự việc, ông Nguyễn Văn Tịnh, Trưởng phòng Hành chính - Tổng hợp, Trung tâm Phát triển Quỹ đất TP Bắc Ninh cho biết: Dự án trên việc đền bù, hỗ trợ, tái định cư thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Việc người dân cho rằng số tiền bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước bồi thường không đủ tiền mua lô đất tái định cư là có, nhưng quy định pháp luật là vậy. Lãnh đạo Trung tâm bận họp nên chưa thể làm việc cụ thể được.

Thiết nghĩ, nguyện vọng của người dân địa phương rất đáng quan tâm, mong UBND tỉnh Bắc Ninh, UBND TP Bắc Ninh xem xét, nhìn nhận lại các quyết định đã đưa ra, kẻo lại làm nhiều người dân rơi vào cảnh không đủ tiền mua nhà, hoặc có nhà nhưng nợ nần chồng chất, hoàn cảnh vô cùng khó khăn.