Một miền quê thảo dược

Chúng tôi về thăm Ba Vì (TP Hà Nội) vào đúng thời điểm tiết trời đẹp nhất trong năm. Mùa thu, ở vùng núi trời xanh ngăn ngắt, nắng vàng rộm, những cánh đồng dược liệu mướt mát chạy hút tầm mắt, thỉnh thoảng hiện ra một vài người đi hái thuốc nón lá nhấp nhô. Có cảm giác như đang lạc vào một miền cổ tích.

Người đầu tiên mà chúng tôi gặp trong chuyến đi là bà Triệu Thị Thanh, ngoài 60 tuổi ở xã Hợp Sơn, nơi có khoảng mấy trăm người Dao quần chẹt sinh sống. Bà là chủ của một vườn dược liệu gia đình rộng chừng 2ha, với 50 loại cây thuốc qúy. Năm thế hệ gia đình bà đã từng sống trên mảnh đất này. Gương mặt phúc hậu, giọng nói trầm ấm, am hiểu khá sâu sắc về các loại cây thảo dược và kiến thức chữa bệnh, bà chủ vườn dược liệu này không có dáng vẻ gì là người “thôn quê”. Chỉ tay vào vườn cây dược quý, bà Thanh nói: “Ở đây, xưa người Dao đến an cư lập nghiệp, sống trên những mỏm núi cao, dựa vào rừng để kiếm sống. Mỗi lúc bị bệnh phải tìm cây rừng chạy chữa. Bằng kinh nghiệm đời này qua đời khác, người Dao đã biết bốc thuốc chữa được rất nhiều bệnh như phong, thấp khớp, sỏi thận, đái buốt, đái rắt, đái tháo đường, ho hen, ho lao, ho ra máu, trĩ nội, trĩ ngoại, hậu sản, dạ dày, viêm phổi…”.

Bà Lãng Thị Tuất, Chủ tịch Hội LHPN xã Ba Vì, nụ cười luôn lấp ló sau gương mặt nghiêm nghị, ánh mắt tinh anh chia sẻ với tôi nhiều thông tin. Thật thú vị khi thấy ở đây nhà nào cũng biết làm thuốc “gia truyền” nối tiếp truyền thống cha ông từ đời này sang đời khác.

Một miền quê thảo dược
Sơ chế cây thuốc.

Cách đó không xa là đỉnh núi Tản Lĩnh, bốn mùa hương hoa nồng đượm, mây tứ thời bồng lai. Dãy núi này phần lớn cung cấp thuốc quý cho Nhân dân trong vùng. “Chúng tôi chủ trương không dùng chất hóa học. Dược liệu đang là một vấn đề không nhỏ đối với ngành Đông y. Ngay từ nhỏ, trẻ em trong làng đã được chỉ bảo về nghề, bắt đầu nhận diện cây thuốc, giúp gia đình phân loại, đóng gói thuốc”, ông Dương Trung Liên, Chủ tịch UBND xã Ba Vì vừa kéo tay tôi vừa nói thêm: “Tôi thấy thảo dược giả đang là vấn đề nhức nhối rất đáng quan tâm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Cái nguy hại là dược liệu giả được bày bán với giá chợ đen rất giống dược liệu thật ở Ba Vì nên rất dễ nhầm lẫn”.

Giữa trưa hôm đó, chúng tôi tới thăm vườn dược liệu của gia đình bà Triệu Thị Bảy, chuyên trồng thuốc và cung cấp vị thuốc nam. Bà Bảy cho biết, đã trồng 160 loại cây thuốc trong đó có những loại cây quý hiếm, phải trên mười năm mới sử dụng như củ dòm, cây bổ máu huyết rồng, cây dào xị, cây đìa sản, đùi ùi, xạ đen, kim ngân. Trong khu dành cho sơ chế, những cây thuốc đủ mọi sắc màu, mùi hương thơm mát như tỏa ra từ không gian núi rừng, bàn tay người công nhân đảo qua đảo lại dưới chiếc máy nghiền. Trong phòng nghiên cứu nhỏ, chiếc máy vi tính lưu giữ mọi số liệu cần thiết về từng cây thuốc, vị thuốc, từng sản phẩm tinh chế với lượng thông tin dày thêm mỗi ngày. Hằng ngày, quy trình hái thuốc phải được tuân thủ nghiêm ngặt theo những số liệu đã được mặc định trên máy vi tính. Đây là một trong những gia đình làm nghề thuốc phát đạt nhất ở xã Ba Vì.

Một miền quê thảo dược
Lương y Triệu Thị Hòa, người có uy tín trong nghề trồng cây thuốc nam của người Dao.

Chuyện trò với lãnh đạo nơi đây, chúng tôi được biết: Dược liệu đang đối mặt với tình trạng cung vượt cầu. Nông dân ngày càng muốn mở rộng sản xuất, thảo dược làm ra ngày càng nhiều nên tiêu thụ không dễ. Điều đáng nói là đất trồng lúa hiện chỉ có khoảng 20ha, còn lại là đất trồng rừng, trồng sắn, dong riềng. Vì vậy nên đến tận bây giờ, khi nhiều nơi miền xuôi đã xóa nghèo bền vững, thì người Dao Ba Vì vẫn có tới hơn 40% là hộ nghèo (223/457 hộ). Người dân cho rằng các cơ quan chức năng cần có những động thái quyết liệt để xử lí nạn hàng giả bởi “thảo dược quý người Dao đã bị đánh bại ngay trên chính xứ sở của mình”, nhiều nông dân người Dao Ba Vì buồn bã nói với tôi như vậy.

Tiến sĩ Ngô Kiều Oanh, người nghiên cứu vùng đất Ba Vì cho biết trong vòng 20 năm, mô hình trồng dược liệu của cả vùng núi Ba Vì đã thay đổi hoàn toàn, tạo nên một bước nhảy vọt. Nhiều người còn làm giàu, xây được nhà cửa khang trang, sắm ô tô, trở thành tấm gương doanh nhân tiêu biểu trong toàn quốc. Hiện nông nghiệp Ba Vì đang đứng trước hai thách thức lớn: Thứ nhất môi trường tiêu thụ dược liệu đang ngày càng rộng rãi, vấn đề được đặt ra rất cấp thiết là phải bảo vệ được nguồn dược liệu sạch, nghĩa là phải giữ được một hình ảnh đẹp về cây thuốc quý. Thứ hai, là sản xuất cung vượt cầu. Muốn giữ được giá thì phải quy hoạch lại vùng trồng thuốc một cách bài bản, khoa học.

Một kỉ niệm vui trong chuyến đi với lương y Triệu Thị Hòa. Bà là một người có uy tín lớn ở vùng này, hiện đang giữ chức Chủ tịch Hội Đông y Ba Vì và là thành viên đồng sáng lập của quỹ Châu Á. Điều đáng ngạc nhiên là bà giữ chức Chủ tịch từ khi còn là một thiếu nữ ngoài hai mươi tuổi, bắt đầu khởi nghiệp. Và đến tận bây giờ, những người làm nghề thuốc nam ở đây không chịu để bà thôi chức vụ đó. Bà tâm sự: “Công việc của tôi hằng ngày ở hai nơi. Nhưng thú thật nếu được chọn thì tôi xin ở lại xã này. Tôi trưởng thành từ nghề làm thuốc và bây giờ vẫn là người bốc thuốc cứu người. Ngày ngày thức dậy, đón bình minh ở ngôi nhà nhỏ, bước ra vườn, đi trong rừng, tôi như nghe thấy hơi thở của cây cỏ và hoa lá. Tôi biết sẽ không bao giờ rời xa được chốn này.

Vũ Minh Phúc

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Việc làm cao quý của vợ chồng Việt kiều cao tuổi

Việc làm cao quý của vợ chồng Việt kiều cao tuổi

Ông Đinh Văn Chương, sinh năm 1940 và bà Đặng Thị Muôn, sinh năm 1947, là Việt kiều Mỹ đang đăng kí tạm trú ở khóm 2, thị trấn Tràm Chim, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp là tấm gương sáng về lòng nhân ái, thiện tâm.
Xuân ấm lòng dân bản ở vùng dân tộc thiểu số

Xuân ấm lòng dân bản ở vùng dân tộc thiểu số

Hầu khắp các thôn bản ở các vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã vùng sâu, vùng xa của tỉnh Quảng Ninh đều được đón Tết rất sớm, từ sự chung tay vào cuộc của các đơn vị vũ trang đóng quân trên địa bàn qua các hoạt động “Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản”...
Hai cây thị cổ ở Di sản Thành nhà Hồ trở thành‘biểu tượng’ của làng

Hai cây thị cổ ở Di sản Thành nhà Hồ trở thành‘biểu tượng’ của làng

Với tuổi đời hơn 600 năm, hay cây thị cổ ở Di sản Thành nhà Hồ (Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa) vẫn đơm hoa kết trái đều đặn, khi quả chín tỏa hương thơm ngát khắp vùng quê.
Xuân này “Gia đình Tiến Nông”  đã đón nhận 209 trẻ mồ côi

Xuân này “Gia đình Tiến Nông” đã đón nhận 209 trẻ mồ côi

Tính đến đầu năm 2025, “Gia đình Tiến Nông” đã nhận đỡ đầu 209 trẻ mồ côi trên địa bàn các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh. Các trẻ được cấp học bổng cho đến khi tròn 18 tuổi, tốt nghiệp bậc THPT. Nếu có nguyện vọng học lên cao đẳng, đại học sẽ được hỗ trợ tiếp cho tới khi ra trường. Chỉ tính riêng tiền cấp học bổng cho trẻ mồ côi, mỗi năm, Tiến Nông dành 1,688 tỉ đồng để thực hiện công tác nhân đạo...
Người kiên cường vượt lên số phận, 2 lần được Bác Hồ tặng Huy hiệu cao quý

Người kiên cường vượt lên số phận, 2 lần được Bác Hồ tặng Huy hiệu cao quý

Nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký, sinh năm 1947, ở huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định. Dù bị liệt cả 2 tay do bạo bệnh lúc 4 tuổi, nhưng cậu bé Ký luôn mong muốn được cắp sách đến trường như bạn bè cùng trang lứa.

Tin khác

Huyện Tân Trụ, tỉnh Long An: Vững tin bước vào kỉ nguyên mới

Huyện Tân Trụ, tỉnh Long An: Vững tin bước vào kỉ nguyên mới
Nằm ở phía Đông Nam tỉnh Long An, với hai dòng sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây chảy qua bao bọc, huyện Tân Trụ có diện tích và dân số thuộc mức khiêm tốn ở địa phương.

Chạy bôn ba hay trở về nhà

Chạy bôn ba hay trở về nhà
Hà Nội là miền đất hứa của những ước mơ, là nơi mà khi đang ở trường làng, tôi nguyện đánh đổi tất cả để có thể đặt chân đến miền đất ấy. Thế nhưng… tất cả chỉ là mộng tưởng, tôi bị thực tại phũ phàng kéo xuống khi đứng trước ngưỡng cửa tốt nghiệp đại học.

Ngày Xuân kể “tục lạ”

Ngày Xuân kể “tục lạ”
Dân tộc Thổ sinh sống chủ yếu ở miền Tây tỉnh Nghệ An, có tục “ngủ mái”. Đây là tục lệ phổ biến và lâu đời cho phép con trai, con gái, trong những dịp hội hè, lễ, Tết được nằm tâm tình với nhau.

Chuyện về anh hùng nuôi rắn và “thầy rắn” của vùng sông nước Mekong

Chuyện về anh hùng nuôi rắn và “thầy rắn” của vùng sông nước Mekong
Nhớ về một thời gây dựng rồi để lại một di sản độc đáo và đồ sộ, tôi không thể quên Đại tá, Anh hùng Lao động Trần Văn Dược (Tư Dược) và những sĩ quan, chiến sĩ dưới quyền ông trong 9 năm đầu làm nên tên tuổi Trại rắn Đồng Tâm, không thể quên ông già Hai Tượng - một “thầy rắn” mà ở vùng sông nước Mekong chỉ có một…

Hương vị Tết quê

Hương vị Tết quê
Dù định cư ở Sài Gòn hơn 30 năm nhưng Tết nào má tôi cũng đưa cả nhà về quê ngoại ăn Tết. Tết quê ở miền Tây Nam Bộ không sang trọng, rực rỡ như Sài Gòn, nhưng không kém phần ngon vui, ấm áp.

Góp phần bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người yếu thế

Góp phần bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người yếu thế
Từ nhiều năm qua, Trung tâm Trợ giúp pháp lí Nhà nước (TGPLNN) TP Hồ Chí Minh, đã đóng góp tích cực vào quá trình phát triển hệ thống trợ giúp pháp lí Việt Nam, góp phần vào sự phát riển kinh tế- xã hội của địa phương. Bên cạnh đó. Trung tâm TGPLNN TP Hồ Chí Minh, còn là địa chỉ tin cậy của người nghèo, diện chính sách, người cao tuổi trên địa bàn thành phố.

Lịch sử hình thành và phát triển Quang Trung law office

Lịch sử hình thành và phát triển Quang Trung law office
Đại thắng mùa Xuân Kỷ Dậu 1789 được tạo nên bằng sức mạnh quật khởi của nông dân kết hợp với sức mạnh yêu nước của cả dân tộc dưới sự chỉ huy tài tình của người anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ đã làm nên một trong những chiến công hiển hách nhất trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.

Trao 583 phần quà cho cựu Thanh niên xung phong khó khăn

Trao 583 phần quà cho cựu Thanh niên xung phong khó khăn
Nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Hội Cựu Thanh niên xung phong (TNXP) các cấp ở Bình Thuận đã trao 583 phần quà cho cán bộ hội, cựu TNXP có hoàn cảnh khó khăn. Mỗi phần quà trị giá từ 300.000 - 600. 000 đồng với tổng giá trị hơn 261 triệu đồng.

Tiếp tục hoàn thiện dự thảo quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm

Tiếp tục hoàn thiện dự thảo quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm
Phó Thủ tướng Lê Thành Long yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu, bổ sung phù hợp trong nội dung của dự thảo quyết định về Trường đại học Hàng hải Việt Nam theo nghị quyết về phát triển kinh tế, xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Mục đồng kể chuyện Tết bò

Mục đồng kể chuyện Tết bò
Trước khi trở thành cô giáo, xin thưa, tôi là mục đồng. Một mục đồng chính hãng. Này nhé, từ lúc còn bú, mẹ đã ẵm theo chăn bò. Mẹ kể đem con tới thổ, lót miếng vải dày dưới gốc cây, nghe tiếng bò gặm cỏ êm tai hay sao mà nằm ngủ ngon lành. Đến năm học lớp 3, tôi chính thức nhận chức “tổng quản” đàn bò 5 con, trước đó có một thời gian theo chị đi “tập sự”. Buổi học, buổi chăn bò, cho mãi đến mùa Hè năm cuối học Trường Cao đẳng sư phạm, mới chính thức “gác”… roi.

Mang Tết ấm đến với bệnh nhân "Xóm chạy thận" Thanh Hóa

Mang Tết ấm đến với bệnh nhân "Xóm chạy thận" Thanh Hóa
Nhân dịp Tết đến Xuân về, phòng Công tác xã hội, Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa đã kết nối với các doanh nghiệp, đơn vị, nhà hảo tâm thăm hỏi, trao quà cho bệnh nhân ở “xóm chạy thận” thuộc phường Quảng Thắng (TP Thanh Hóa).

Xuân này “Gia đình Tiến Nông” đã đón nhận 209 trẻ mồ côi

Xuân này “Gia đình Tiến Nông” đã đón nhận 209 trẻ mồ côi
Tính đến đầu năm 2025, “Gia đình Tiến Nông” đã nhận đỡ đầu 209 trẻ mồ côi trên địa bàn các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh. Các trẻ được cấp học bổng cho đến khi tròn 18 tuổi, tốt nghiệp bậc THPT. Nếu có nguyện vọng học lên cao đẳng, đại học sẽ được hỗ trợ tiếp cho tới khi ra trường. Chỉ tính riêng tiền cấp học bổng cho trẻ mồ côi, mỗi năm, Tiến Nông dành 1,688 tỷ đồng để thực hiện công tác nhân đạo.

Cảnh giác với trộm cắp nơi bến xe, nhà ga...

Cảnh giác với trộm cắp nơi bến xe, nhà ga...
Những ngày cận Tết Nguyên đán tại bến xe, trạm chờ xe buýt, nhà ga, sân bay… luôn trong tình trạng cực kì đông đúc, thậm chí quá tải, khi mọi người đổ về những nơi này để chuẩn bị hành trình về quê nhà đoàn tụ, ăn một cái Tết vui tươi, đầm ấm bên những người thân gia đình.

Cuối năm ở làng nghề hương hàng trăm năm tuổi

Cuối năm ở làng nghề hương hàng trăm năm tuổi
Nằm ở bên bờ sông Yên, làng hương Quyết Thắng, xã Vạn Thắng, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá đã tồn tại hơn 500 năm. Vào những ngày cuối năm, cả làng nghề bừng sáng, bởi sắc màu rực rỡ của những mẻ hương phơi và nhộn nhịp người mua bán.

Hạn chế tai nạn giao thông, bắt đầu từ ý thức của người tham gia giao thông

Hạn chế tai nạn giao thông, bắt đầu từ ý thức của người tham gia giao thông
Để bảo đảm trật tự an toàn giao thông (ATGT), đòi hỏi phải có sự tham gia của toàn dân, toàn xã hội. Trước hết là quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Đảng và chính quyền các cấp, cùng sự tham gia của các sở, ban, ngành, các tổ chức đoàn thể chính trị, xã hội, và nhất là ý thức của người tham gia giao thông...
Xem thêm
Nhớ hoa hành

Nhớ hoa hành

chính là loài hoa đã gắn bó với tuổi thơ tôi, với những năm tháng tôi theo chân bố ra đồng, trồng, chăm sóc và thu hoạch những củ hành tây tròn trịa, nhẵn bóng
Dư âm từ buổi gặp mặt nhân kỉ niệm 40 năm ngày ra trường (1984-2024)

Dư âm từ buổi gặp mặt nhân kỉ niệm 40 năm ngày ra trường (1984-2024)

"K.XI ơi, mình yêu các bạn, tôi yêu các ông bà!" Đó lời nói từ gan, ruột, không riêng gì của Phó giáo sư,Tiến sỹ Dương Hồng Thái, giảng viên cao cấp, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên, Trưởng ban Liên lạc Khóa XI (1978-1984) Trường Đại học Y Bắc Thái (nay là Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên) mà của tất cả 66 cựu sinh viên (SV) khóa K.XI có mặt trong cuộc gặp mặt nhân kỷ niệm 40 năm ngày ra trường (1984-2024) tại cao nguyên Mộc Châu, tỉnh Sơn La, trong những ngày trung tuần tháng 11/2024
Bà nội của các con tôi

Bà nội của các con tôi

Những câu thơ trong bài thơ “Mẹ của anh” của thi sĩ Xuân Quỳnh viết tặng mẹ chồng, mà đến nay tôi vẫn còn yêu thích.
Chuyện trong ngõ nhỏ

Chuyện trong ngõ nhỏ

Hôm nay, trong một chuyến đi công tác, lúc tránh nắng bên đường, tôi tình cờ chứng kiến hình ảnh rất cảm động nhưng dung dị vô cùng. Một bà cụ cầm chiếc khăn tang buộc lên lá cờ với vẻ trang trọng và tôn kính.
Sách là vàng chứ không phải là đá sỏi

Sách là vàng chứ không phải là đá sỏi

Đến nay đã ngoài 80 tuổi, nhưng cụ Tín vẫn còn khỏe mạnh, minh mẫn. Tủ sách của gia đình cụ có hàng ngàn quyển. Nhìn thấy sách nhiều không còn chỗ để, cụ phải buộc lại để trên nóc tủ, cô con dâu của cụ một lần về chơi nói:
Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

cụ bà Nguyễn Thị Ba, men từng con hẻm nhỏ ở Bình Dương bán từng tờ vé số, bà giáo gieo mầm tri thức cho những mảnh đời bất hạnh tại lớp học tình thương.
Trao 583 phần quà cho cựu Thanh niên xung phong khó khăn

Trao 583 phần quà cho cựu Thanh niên xung phong khó khăn

Nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Hội Cựu Thanh niên xung phong (TNXP) các cấp ở Bình Thuận đã trao 583 phần quà cho cán bộ hội, cựu TNXP có hoàn cảnh khó khăn. Mỗi phần quà trị giá từ 300.000 - 600. 000 đồng với tổng giá trị hơn 261 triệu đồng.
Mang Tết ấm đến với bệnh nhân "Xóm chạy thận" Thanh Hóa

Mang Tết ấm đến với bệnh nhân "Xóm chạy thận" Thanh Hóa

Những ngày cuối năm, không khí "xóm chạy thận" Thanh Hóa trở nên ấm áp khi được các đơn vị, nhà hảo tâm thăm hỏi, trao tận tay những túi quà chứa chan tình cảm.
Xuân này “Gia đình Tiến Nông” đã đón nhận 209 trẻ mồ côi

Xuân này “Gia đình Tiến Nông” đã đón nhận 209 trẻ mồ côi

“Gia đình Tiến Nông” đã nhận đỡ đầu 209 trẻ mồ côi trên địa bàn các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh
Hai cây thị cổ ở Di sản Thành nhà Hồ trở thành‘biểu tượng’ của làng

Hai cây thị cổ ở Di sản Thành nhà Hồ trở thành‘biểu tượng’ của làng

Với tuổi đời hơn 600 năm, hay cây thị cổ ở Di sản Thành nhà Hồ vẫn đơm hoa kết trái đều đặn, khi quả chín tỏa hương thơm ngát khắp vùng quê.
Tiếp tục hoàn thiện dự thảo quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm

Tiếp tục hoàn thiện dự thảo quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm

Phó Thủ tướng Lê Thành Long yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu, bổ sung phù hợp trong nội dung của dự thảo quyết định về Trường đại học Hàng hải Việt Nam theo nghị quyết về phát triển kinh tế, xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
"Tết sum vầy - Xuân ơn Đảng Ất Tỵ 2025" tại Khu Công nghiệp Trung An

"Tết sum vầy - Xuân ơn Đảng Ất Tỵ 2025" tại Khu Công nghiệp Trung An

Tối 10/1, tại Khu Công nghiệp Trung An, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang, Liên đoàn lao động (LĐLĐ) tỉnh phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh tổ chức chương trình “Tết sum vầy - Xuân ơn Đảng Ất Tỵ 2025”.
Phiên bản di động