Lòng tham

Tham lam không phải là bản chất của con người. Người xưa có câu: “Nhân chi sơ, tính bản thiện”. Con người lúc mới sinh ra, thuần khiết như tờ giấy trắng, trái tim nhân hậu, thiện lương. Lòng tham lớn dần lên theo năm tháng, qua những bể dâu mà mỗi người gặp phải.

Vậy lòng tham là gì? Tùy theo góc nhìn, có nhiều định nghĩa khác nhau, nhưng đều có một điểm chung, muốn vơ hết về phần mình, lấy cả phần của người khác…

Cốt lõi của lòng tham nằm ở năm nhu cầu của con người, đó là: Tiền tài (tài sản và tiền bạc); sắc (sắc đẹp, hình thức bên ngoài); danh (danh thơm, tiếng tốt); thực (ăn uống); thùy (ngủ nghỉ). Khi ham muốn lên cao hơn mức bình thường, con người sẽ nảy sinh lòng tham. Trong đó có ba thứ được xếp hàng đầu. Đó là: Tham tiền của, tham quyền lực và tham gái đẹp.

Lòng tham
Ảnh minh họa

Lòng tham thường đi liền với gian dối. Ông cha ta xưa đặt chữ gian bên cạnh chữ tham, bởi lẽ, khi máu tham bốc lên sẽ không từ một thủ đoạn nào, khi đó giả dối là công cụ hữu hiệu nhất để thực hiện lòng tham. Lòng tham được người xưa ví là bờ vực “vô đáy”.

Lòng tham biểu hiện bằng sự tham lam vô độ, muốn vơ hết cái lợi về mình và bao giờ cũng đặt quyền lợi cá nhân, gia đình lên trên cộng đồng, xã hội. Tham cái không thuộc của mình, tìm mọi cách để chiếm đoạt cho bằng được. Nói tóm lại, nhu cầu càng cao, lòng tham càng lớn. Những người có chức, có quyền, vì lòng tham mà bớt xén của công, ăn của hối lộ, tham nhũng… cuối cùng sa vào vòng lao lí thân bại, danh liệt. Còn một số khác không có chức, có quyền, vì lòng tham mà lao vào những cuộc đỏ đen, cá độ, lô đề, dẫn đến tan gia, bại sản…

Lòng tham càng nhiều tai họa càng lớn. Minh chứng cho thấy, kẻ tham nhũng, dù có quyền cao, chức trọng, cuối cùng chẳng còn được gì, gia đình bất hòa, xã hội bất dung, bản thân vào vòng lao lí.

Để kiểm soát lòng tham, trước hết là bằng các cơ chế về pháp luật. Pháp luật nghiêm minh, rõ ràng, mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật, đó là yếu tố đầu tiên giúp xã hội ổn định và có thể kiểm soát được lòng tham của con người. Giáo dục ý thức cho mỗi cá nhân, học tập đạo đức của Bác Hồ là: “Làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước… Mọi người sống trong sạch, không tham lam, không ham tiền tài, danh vọng, không lợi dụng chức quyền để mưu lợi cá nhân”. Có như vậy mới kiểm soát được lòng tham của con người.

Võ Hoàng Nam

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Đôi điều về... nghĩa!

Đôi điều về... nghĩa!

“Nghĩa", là một trong 5 tính cách tốt của con người: "Nhân - Nghĩa - Lễ - Chí - Tín". "Nghĩa" đứng thứ 2 sau "Nhân".
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan: Tuổi già không lùi về phía sau, tuổi già vẫn có thể rực rỡ

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan: Tuổi già không lùi về phía sau, tuổi già vẫn có thể rực rỡ

“Già đi là một quá trình tự nhiên, nhưng rực rỡ hay lụi tàn là do cách ta sống với nó”, đó là những chia sẻ của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan khi nói về “tuổi già”.
Bài học từ những câu chuyện nhỏ

Bài học từ những câu chuyện nhỏ

Đôi khi mãi miết trên đường đời, ta quên mất một thứ quan trọng hơn hết thảy mọi thứ, đó là gia đình, Dưới đây là những câu chuyện giúp bạn hiểu thêm, trân trọng tình cảm với những người thân yêu.
Tuổi già đừng làm khổ mình

Tuổi già đừng làm khổ mình

Bước sang tuổi xế chiều, ta nhận ra rằng, đời người không phải mọi chuyện, mọi việc đều như ý muốn của mình, vậy thì hà cớ chi phải cưỡng cầu, buồn phiền khi mà ta đã cố gắng hết mình rồi.
Nhớ sông quê

Nhớ sông quê

Người làng tôi quen gọi dòng sông chảy qua quê nhà là sông Cái, với nghĩa là sông lớn. Sông có từ khi nào chẳng ai biết rõ, chỉ biết từ dòng nước chảy tự nhiên nơi thượng nguồn núi rừng phía Tây của tỉnh đổ về biển lớn, qua bao lần tôn tạo, đôi bờ sông đã sừng sững, vững chãi ôm lấy lòng sông bốn mùa nước ăm ắp đầy.

Tin khác

Bài học từ bát mì tôm

Bài học từ bát mì tôm
Một buổi sáng, người cha làm 2 bát mì. Một bát có trứng ở trên, một bát không có. Ông hỏi con trai muốn ăn bát nào? Cậu con trai chỉ vào bát có trứng nói: “Con muốn ăn bát này ạ”. Ông giả bộ nài nỉ: Con nhường cho bố đi”. Cậu bé nói: “Không, bát mì này là của con”; “Không nhường thật à?”- ông bố hỏi lại. “Vâng! Con không nhường!” - cậu bé trả lời rồi đắc ý với quyết định của mình.

Khi về già, bạn dựa vào ai?

Khi về già, bạn dựa vào ai?
Bản thân, bản thân, câu trả lời vẫn chỉ có thể là bản thân. Để bàn về chuyện này cần phân ra vài giai đoạn.

Thực hiện càng sớm việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá sẽ giúp cứu sống nhiều người, giảm tổn thất kinh tế, xã hội

Thực hiện càng sớm việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá sẽ giúp cứu sống nhiều người, giảm tổn thất kinh tế, xã hội
Mỗi năm Việt Nam có hơn 84.500 ca tử vong do hút thuốc chủ động và 18.800 ca tử vong do các bệnh gây ra bởi phơi nhiễm với khói thuốc thụ động. Phần lớn những người chết vì bệnh liên quan đến thuốc lá là những người trong độ tuổi lao động, nghĩa là tử vong sớm.

Hạnh phúc từ cách sống chậm

Hạnh phúc từ cách sống chậm
Bạn tôi bảo, xã hội càng phát triển nhanh thì con người phải biết cách sống chậm. Câu nói mới nghe tưởng như nghịch lí nhưng càng ngẫm càng thấy có lí.

Chống bệnh keo kiệt

Chống bệnh keo kiệt
Xin kể một chuyện dân gian. Vị trọc phú nọ nằm mơ gặp thần chết. Ông ta hoảng loạn khi thấy thần chết kề lưỡi hái sát cổ mình, liền thưa: “Xin ngài đừng bắt tôi, vì của cải của tôi dành dụm nhiều lắm mà chưa kịp tiêu”.

Tăng thuế thuốc lá góp phần tăng ngân sách quốc gia, giảm tỉ lệ hộ nghèo và bình đẳng

Tăng thuế thuốc lá góp phần tăng ngân sách quốc gia, giảm tỉ lệ hộ nghèo và bình đẳng
Sáng 25/2, tại Hà Nội, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) tổ chức Tập huấn Vai trò của thuế thuốc lá trong chính sách tài khoá và sức khoẻ cộng đồng.

Có người mẹ đứng chờ con

Có người mẹ đứng chờ con
“Con à! Ngày mấy con về?”. Bà bấm gọi điện thoại cho đứa con trai đang mưu sinh tận phương Nam. Nghe điện thoại xong, khuôn mặt bà thoáng buồn. Con bà bảo năm nay làm ăn kinh tế rất khó khăn nên có thể Tết này không về được.

Giá trị từ những lời chúc Tết

Giá trị từ những lời chúc Tết
Lời chúc là một hành động nhỏ nhưng lại là một nét đẹp truyền thống, nét đẹp trong văn hóa ứng xử của dân tộc Việt Nam.

Những nỗi sợ của cha mẹ khi về già

Những nỗi sợ của cha mẹ khi về già
Những người cha, người mẹ ở độ tuổi 70, 80 vẫn luôn ấp ủ về cuộc sống hòa hợp của con cháu. Tuy nhiên, khi các con của họ đã vào trung niên, với cuộc sống bận rộn và áp lực mưu sinh, dẫn đến việc không thể dành nhiều thời gian cho cha mẹ.

Ý chí và nghị lực

Ý chí và nghị lực
Thầy chủ nhiệm lớp 8D, niên khóa 1960-1961, Trường cấp III Đô Lương, Nghệ An - Lê Phan Di của chúng tôi năm 2024 này đã 90 tuổi, còn chúng tôi cũng đã trên dưới 80. Lần về thăm quê dịp “Nhà giáo Việt Nam (20/11/2024), chúng tôi đều đến thăm thầy. Thầy còn khỏe và minh mẫn, thích nghe học trò kể về quá trình phấn đấu của bản thân.

Đôi mắt người mẹ

Đôi mắt người mẹ
Từ xa xưa, người đời đã ví “đôi mắt là cửa sổ tâm hồn”. Bởi đôi mắt giúp ta thấy được thế giới bên ngoài nhưng cũng chính là nơi ẩn chứa những tâm tư, thầm kín bên trong. Dù có cố che giấu thế nào thì mọi trạng thái tình cảm như hạnh phúc, an lạc hay phiền não, đau khổ đều hé lộ ở đôi mắt.

Phải luôn trân trọng, biết ơn NCT

Phải luôn trân trọng, biết ơn NCT
Ông bà ta xưa có câu: “Trọng già, già để tuổi cho”, “Kính lão đắc thọ”,… nhắc nhở mọi người phải luôn tôn kính, chăm lo cho NCT. NCT đã trải qua bao gian lao vất vả, bao cay đắng, ngọt bùi, để làm nên những công trình cho con cháu và xã hội, là những người xứng đang được trân trọng và tôn vinh.

Thương mẹ tuổi già

Thương mẹ tuổi già
Mẹ tôi đã 74 tuổi. Dù bây giờ mẹ không còn phải làm lụng nặng nhọc, bươn chải như xưa, nhưng bao vất vả một thời như đã khảm vào dáng hình của mẹ.

Nuôi con và dạy con

Nuôi con và dạy con
Sau khi bắt đứa trẻ khoảng 7-8 tuổi úp mặt vào tường, người mẹ bảo:

Heo hút bản nghèo

Heo hút bản nghèo
Nằm cách xa trung tâm, bản Muỗng, xã Giao Thiện, huyện miền núi Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa heo hút giữa núi rừng. Người dân nơi đây vẫn mong chờ tái định cư để ổn định cuộc sống.
Xem thêm
Tri ân thương binh, bệnh binh và gia đình chính sách

Tri ân thương binh, bệnh binh và gia đình chính sách

Nhân Kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), sáng ngày 20/7, Ban Công tác Mặt trận phối hợp Chi ủy Chi bộ, Ban Điều hành khu phố và Chi hội Cựu Chiến binh khu phố 29, phường Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh tổ chức họp mặt tri ân các t
Công điện về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác ứng phó với bão số 3 tại Thanh Hóa

Công điện về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác ứng phó với bão số 3 tại Thanh Hóa

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa có Công điện số 19-CĐ/TU về việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác ứng phó với cơn bão số 3 năm 2025
Tăng cường quản lí chất thải rắn sinh hoạt, người cao tuổi tiên phong phân loại rác tại nguồn

Tăng cường quản lí chất thải rắn sinh hoạt, người cao tuổi tiên phong phân loại rác tại nguồn

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và nhu cầu bảo vệ môi trường ngày càng cấp thiết, việc quản lí chất thải rắn sinh hoạt trở thành một trong những nhiệm vụ quan trọng đối với TP. Hồ Chí Minh và NCT.
Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh trên toàn quốc chính thức có hiệu lực

Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh trên toàn quốc chính thức có hiệu lực

Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, với 440/441 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
VinUni vinh danh thế hệ trưởng thành từ đại dịch

VinUni vinh danh thế hệ trưởng thành từ đại dịch

Ngày 28/6/2025, Trường Đại học VinUniversity (VinUni) đã tổ chức Lễ tốt nghiệp khóa 2 (2021–2025) cho gần 150 sinh viên. Với thành tích xuất sắc: chưa tốt nghiệp nhưng 55% sinh viên năm cuối đã được tuyển vào các tập đoàn đa quốc gia; 26% đã trúng tuyển T
Nghệ An: Hơn 40.000 thí sinh bước vào ngày thi đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Nghệ An: Hơn 40.000 thí sinh bước vào ngày thi đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Sáng nay (26/6), cùng với hơn 1,1 triệu thí sinh trên cả nước, hơn 40.000 thí sinh Nghệ An chính thức bước vào Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân rửa tay nhưng không gác kiếm: 36 đầu sách, 5 lần nằm Bệnh viện, 0 lần đầu hàng…

Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân rửa tay nhưng không gác kiếm: 36 đầu sách, 5 lần nằm Bệnh viện, 0 lần đầu hàng…

Từ một phóng viên báo Tuổi Trẻ, phóng viên báo Lao Động…đến giảng viên thỉnh giảng khoa báo chí trường đại học KHXH&NV. Từ tranh vẽ đời thường trên giường bệnh đến tranh vẽ in lên áo dài thời trang, được các báo đặt hàng, 4 năm tập vẽ được triển lãm 3 lần
Nơi hội tụ tinh hoa báo chí cách mạng Việt Nam

Nơi hội tụ tinh hoa báo chí cách mạng Việt Nam

Hội Báo toàn quốc 2025:
Diện mạo mới trên quê hương Cẩm Khê

Diện mạo mới trên quê hương Cẩm Khê

Trong làn gió xuân ấm áp, khi đất trời giao mùa, trở về vùng đất Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ hôm nay, ai cũng có thể dễ dàng cảm nhận được một sức sống mới đang trỗi dậy mạnh mẽ.
Phiên bản di động