Pháp luật - Bạn đọc 22/11/2019 08:12
Sau 2 lần tạm hoãn, ngày 15/11/2019, TAND TP Hà Nội đưa phiên tòa đưa vụ án hành chính số 28/2017/HCST ra xét xử nhưng bị đơn và những đơn vị có liên quan vắng mặt nên bị hoãn. Dự kiến TAND TP sẽ đưa vụ án này ra xử vào Chủ nhật 24/11…
Thu hồi đất theo căn cứ “râu ông nọ cắm cằm bà kia”
Ngày 13/11/2019, Báo Người cao tuổi số 182 (2542) đăng bài: “Quận Cầu Giấy, TP Hà Nội: “Nhập nhèm” dự án hạ ngầm đường điện 110KV với dự án xây dựng khu nhà thấp tầng để ép dân thu hồi đất?”, phản ánh những dấu hiệu sai phạm của UBND quận Cầu Giấy thu hồi đất của gia đình bà Quy trái pháp luật, buộc gia đình bà Quy phải kiện UBND quận ra tòa.
Ngày 15/11/2019, TAND TP Hà Nội đưa vụ án ra xét xử, nhưng đại diện ủy quyền của UBND quận Cầu Giấy, UBND phường Dịch Vọng Hậu và Công ty INDECO đều có giấy xin tòa xử vắng mặt.
Trở lại vụ kiện, chứng cứ bà Quy đưa ra bắt đầu từ Văn bản số 11895/UBND-KH&ĐT ngày 14/12/2009, UBND TP chấp thuận quy mô và cơ chế đầu tư Dự án thí điểm hạ ngầm đường điện 110KV lộ 173-174 Chèm - Giám, đoạn nhánh rẽ đi Trạm biến áp 110KV Nghĩa Đô, thực hiện theo phương thức xã hội hóa. Thực chất đây là dự án hình thức BT, đổi đất lấy hạ tầng, không được HĐND TP phân bổ ngân sách như các dự án thu hồi đất theo Điều 61 và 62, Luật Đất đai năm 2013. Để cân đối đất đổi hạ tầng, UBND TP cho phép đơn vị thực hiện dự án là Công ty INDECO được sử dụng phần đất thuộc hành lang bảo vệ lưới điện, sau khi hạ ngầm đường điện 110KV lộ 173-174 Chèm - Giám, đoạn nhánh rẽ đi Trạm biến áp 110KV Nghĩa Đô (bao gồm 3 lô đất, với tổng diện tích 21.170m2 để bù đắp phần vốn đầu tư xây dựng hạ ngầm đường điện - Nội dung này theo Quyết định số 43/STNMT-KHTH ngày 4/2/2013).
Ngày 23/2/2010, UBND TP Hà Nội có Quyết định số 192/QĐ-UBND, chấp thuận đầu tư dự án xây dựng khu nhà ở thấp tầng tại các ô kí hiệu TT-01-II; TT02-III; TT-03-IV; TT04-V, trên địa bàn quận Cầu Giấy và TT-06-XI, trên địa bàn huyện Từ Liêm là những ô đất nằm ngoài hành lang bảo vệ lưới điện, theo đề nghị của Công ty INDECO, tại Tờ trình số 326/TTr-CPHT ngày 24/12/2009.
Như vậy trên địa bàn quận Cầu Giấy, Công ty INDECO được UBND TP chấp thuận thực hiện 2 dự án khác nhau là Dự án hạ ngầm đường điện 110KV và Dự án xây dựng khu nhà ở thấp tầng. Do đặc thù của dự án hạ ngầm đường điện, phần đất sạch dự án tạo ra thuộc hành lang bảo vệ lưới điện không phải thu hồi và bồi thường, vì không có hộ gia đình nào có diện tích đất và hạ tầng cơ sở nằm trong hành lang bảo vệ lưới điện, còn dự án xây dựng khu nhà thấp tầng thực hiện theo Quyết định số 192/QĐ-UBND, liên quan đến việc thu hồi đất GPMB tại các ô kí hiệu TT-01-II; TT02-III; TT-03-IV; TT04-V, trên địa bàn quận Cầu Giấy, mặc dù được UBND TP chấp thuận, nhưng không được HĐND TP phê duyệt vốn đầu tư, do đó việc thu hồi đất và bồi thường GPMB phải thực hiện theo Điều 73, Luật Đất đai năm 2013 cơ chế thỏa thuận với người bị GPMB.
Hai dự án trên của Công ty INDECO hoàn toàn khác nhau, thế nhưng Công ty này đã “mượn” bàn tay của chính quyền là UBND quận Cầu Giấy ban hành Quyết định thu hồi đất của một số hộ gia đình thuộc dự án nhà ở thấp tầng (tại các ô kí hiệu TT-01-II; TT02-III; TT-03-IV; TT04-V theo Quyết định 912), biến thành thu hồi theo dự án hạ ngầm đường điện 110KV. Không biết là UBND quận Cầu Giấy có thuộc luật hay cho mình được đứng trên pháp luật, để tự ý ra quyết định thu hồi đất của các hộ dân theo căn cứ kiểu: “Râu ông nọ cắm cằm bà kia”, gây khiếu kiện kéo dài, làm mất uy tín, mất niềm tin của người dân vào chính quyền(?!). Minh chứng ngày 5/2/2015, UBND quận Cầu Giấy ban hành Quyết định số 290/QĐ-UBND, thu hồi 92,8m2 đất tại lô TT04-V nơi 4 người gia đình bà Quy đang sinh sống, để thực hiện dự án dự án hạ ngầm đường điện, trong khi đó lô đất này được UBND TP phê duyệt tại Quyết định 912 thuộc dự án nhà ở thấp tầng.
Chính quyền không đến dự phiên phiên tòa... nhưng vẫn thắng ?
Ông Trần Đình Cường, Phó Chủ tịch UBND quận, đại diện ủy quyền của Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy theo Văn bản số 902/UBND-VP ngày 3/7/2018, tham gia tố tụng tại Tòa án với tư cách người bị kiện. Tại biên bản họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ ngày 1/10/2019, có ông Cường tham dự. Hồ sơ tài liệu do UBND quận Cầu Giấy cung cấp gồm nhiều văn bản nhưng chỉ có Quyết định thu hồi đất số 290/QĐ-UBND ngày 5/2/2015 của UBND; Quyết định cưỡng chế số 4193/QĐ-UBND ngày 20/11/2015, là văn bản pháp quy, còn các văn bản khác là văn bản hành chính phục vụ cho việc thu hồi đất.
Gia đình bà Quy khởi kiện Quyết định cưỡng chế số 4193, vì tại thời điểm đó gia đình bà chưa được giao Quyết định thu hồi đất 290, nên đề nghị Tòa xem xét tính pháp lí của Quyết định 290 làm cơ sở để UBND quận Cầu Giấy ban hành Quyết định cưỡng chế số 4193. Theo đó Quyết định thu hồi đất của gia đình bà Quy số 290 căn cứ Văn bản số 11895/UBND-KH&ĐT ngày 14/12/2009, đây là dự án hạ ngầm đường điện, trong khi đó lô đất TT-04-V gia đình bà Quy đang sinh sống lại thuộc Quyết định số 912/QĐ-UBND ngày 23/2/2010, về Dự án xây dựng khu nhà ở thấp tầng kí hiệu các lô đất đều là TT (thấp tầng). Sự thật này cho thấy Quyết định số 290 thu hồi lô đất của gia đình bà Quy theo Văn bản số 11895/UBND-KH&ĐT là không đúng căn cứ. Nếu ông Cường, đại diện UBND quận Cầu Giấy ra tranh tụng trước tòa, thì Quyết định số 912 và Văn bản số 11895, có con dấu đỏ của UBNDTP Hà Nội còn nguyên giá trị, ông Cường cũng như Tòa, không thể hóa phép đổi trắng thay đen, biến dự án hạ ngầm thành dự án xây dựng nhà thấp tầng để thu hồi lô đất TT-0.V của gia đình bà Quy. Mặt khác Quyết định cưỡng chế số 4193 lại không có căn cứ từ Quyết định thu hồi đất số 290, thì không thể có căn cứ pháp luật để cưỡng chế thu hồi đất hộ bà Quy. Nội dung Quyết định cưỡng chế số 4193, căn cứ Quyết định 912 /QĐ-UBND TP để thu hồi các lô đất TT-01-II; TT-02-III; TT-03-IV và TT04-V để xây dựng khu nhà ở thấp tầng, như vậy trái với nội dung Quyết định thu hồi đất số 290. Do đó gia đình bà Quy khởi kiện là có cơ sở pháp luật.
Có lẽ vì biết rõ điều này nên đại diện của UBND quận Cầu giấy đã có đơn xin tòa xử vắng mặt để không cần tranh tụng, sợ sự thật được phơi bày, làm khó cho Tòa khi xử cho chính quyền thắng (!).
Án hành chính có “hành dân” là chính?
Mặc dù đã có cải cách về hành chính, Tòa Hành chính TAND Cấp cao khu vực xử án hành chính liên quan đến văn bản của chính quyền cấp tỉnh thành, Tòa Hành chính cấp tỉnh thành xử khiếu kiện các văn bản của chính quyền cấp quận huyện, theo phóng viên Báo Người cao tuổi và các đồng nghiệp đã tham dự các phiên tòa hành chính đều chứng kiến phần lớn người dân vẫn thua kiện, số ít thắng kiện nhưng việc thi hành án cũng rất nan giải. Các phiên tòa hành chính, đại diện cấp chính quyền thường vắng mặt, không có tranh tụng nhưng chính quyền vẫn “thắng”. Vì sao sự thật này vẫn diễn ra, oan ức của người dân không đến được các “Bao Công” chân chính? Đề nghị ngành Tòa án cần xem lại quy định cho phép xử vắng mặt để các cấp chính quyền luôn lấy quyền này vắng mặt tại các phiên tòa hành chính, thì người dân biết tranh tụng cùng ai? Không tranh tụng thì làm sao chân lí được sáng tỏ, hay án hành chính, chỉ “hành dân” là chính còn Chính quyền thì không cần đến tòa không cần tranh tụng vẫn luôn thắng!?
