Mặc dù Kháng nghị Giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện KSND Tối cao chỉ ra dấu hiệu vi phạm hình sự trong quan hệ tín dụng giữa VietinBank - Thái Bình với XND Hồng Quân, lẽ ra vụ án phải được tạm đình chỉ để giải quyết theo quy định của pháp luật. Thế nhưng, ngày 9/5/2019, Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Thái Bình vẫn tiến hành cưỡng chế, phát mại, đấu giá tài sản của XND Hồng Quân, trong khi khối tài sản đã cũ nát hết thời gian sử dụng, chỉ còn “đất vàng” của XND. Liệu có phát sinh việc án lại chồng lên án, khi 21.113m2 đất đang thuộc quyền sử dụng của XND Hồng Quân? Dư luận đồng tình với quan điểm và đề nghị của Viện trưởng Viện KSND Tối cao là tạm đình chỉ vụ án, chuyển hồ sơ vụ án sang Cơ quan điều tra Công an tỉnh Thái Bình để làm rõ và xử lí theo pháp luật hình sự. Chỉ có giải pháp như thế, vụ việc mới được giải quyết dứt điểm, công tâm, khách quan và đúng luật...
Căn cứ vào hồ sơ vụ án và viện dẫn nêu trong Kháng nghị Giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện KSND Tối cao cho thấy: XND Hồng Quân là doanh nghiệp tư nhân, do ông Đinh Hồng Quân làm Giám đốc, được Sở KH&ĐT Thái Bình cấp Giấy Chứng nhận đăng kí kinh doanh (GCNĐKKD) số 0801000119, theo Điều 141 Luật Doanh nghiệp.
 |
| Quyết định cưỡng chế số 03 và Quyết định giao tài sản bán đấu giá số 02 của Cục THADS tỉnh Thái Bình, Biên bản kiểm tra tài sản ngày 10/4/2008 của VietinBank - Thái Bình. |
Tại các phiên tòa, ông Quân chỉ thừa nhận có kí 2 Hợp đồng tín dụng với VietinBank -Thái Bình, tổng dư nợ cả gốc và lãi tính đến ngày 10/4/2008 theo Văn bản xác nhận số dư là 38,39 tỉ đồng và 17.928 USD. Số tiền trên được thế chấp toàn bộ tài sản bảo đảm bằng 6 Hợp đồng thế chấp với VietinBank - Thái Bình, được định giá là 74,92 tỉ đồng. Tại thời điểm đó, do biến động của ngành dệt may nên XND Hồng Quân không thực hiện đầy đủ cam kết trả nợ đúng hạn cho VietinBank -Thái Bình. Do vậy, theo Hợp đồng thỏa thuận kí kết giữa 2 bên, đến hạn mà bên vay không trả được nợ, bên cho vay có quyền phát mại tài sản mà bên vay đã thế chấp để thu hồi nợ. Căn cứ vào thỏa thuận cam kết trên, các ngày 17/3 và 24/3/2008, VietinBank - Thái Bình đã có Thông báo cho XND Hồng Quân “chậm nhất đến ngày 10/4/2008, XND Hồng Quân không trả nợ gốc và lãi thì VietinBank - Thái Bình sẽ phát mại tài sản để thu hồi vốn”. Tiếp đó, ngày 14/4/2008 VietinBank - Thái Bình tiếp tục lập Biên bản kiểm tra tài sản và cũng là ngày XND Hồng Quân dừng toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh. Có nghĩa là đến thời điểm đó, XND Hồng Quân không chịu trách nhiệm về toàn bộ nợ gốc và lãi phát sinh. VietinBank - Thái Bình toàn quyền định đoạt phát mại khối tài sản thế chấp đó và chịu trách nhiệm hậu quả phát sinh của việc phát mại. Thế nhưng, sau khi tiến hành lập Biên bản kiểm tra tài sản, VietinBank- Thái Bình không có biện pháp quản lí, bảo vệ toàn bộ khối tài sản thế chấp cầm cố để phát mại.
Từ diễn biến không bình thường nêu trên, soát xét lại toàn bộ quy trình cho vay và thế chấp tài sản đã bộc lộ những dấu hiệu sai phạm nghiêm trọng của VietinBank - Thái Bình. Số tiền vay thể hiện trong 2 Hợp đồng tín dụng đã được thế chấp tài sản bảo đảm bằng 6 Hợp đồng có trị giá lớn hơn nhiều so với dư nợ. Tại sao đến ngày 10/8/2008, VietinBank - Thái Bình không phát mại tài sản theo nội dung của Thông báo? Nguồn gốc sâu xa là do quá trình thẩm định, quản lí, giám sát tài sản của 6 Hợp đồng thế chấp đã bộc lộ sự quan liêu, tùy tiện của đội ngũ cán bộ VietinBank - Thái Bình. Phần vì định giá tài sản chưa sát với thực tế, phần do ấu trĩ không niêm yết mã số tài sản thế chấp, không kiểm tra, kiểm soát, kiểm kê hàng năm biến động của tài sản, không phát mại xử lí ngay tài sản khi đã ban hành Thông báo thu nợ. Mặt khác, tại các Hợp đồng thế chấp, cầm cố tài sản đều có tên và chữ kí của 6 người XND Hồng Quân có quyền đồng sở hữu tài sản của 6 Hợp đồng cầm cố, thế chấp tài sản. Trong đơn khởi kiện cũng như tranh tụng tại các phiên tòa, VietinBank - Thái Bình vẫn khẳng định 6 người này có quyền lợi, nghĩa vụ, liên quan đến các món vay của 2 Hợp đồng tín dụng mà XND Hồng Quân là chủ thể pháp lí duy nhất của 2 Hợp đồng tín dụng đó. Trong khi theo quy định của Luật Doanh nghiệp thì XND Hồng Quân là doanh nghiệp tư nhân, do cá nhân ông Đinh Hồng Quân làm chủ. Những sai lầm nguy hiểm này không thể khắc phục được, làm phát sinh hệ lụy và hậu quả khôn lường dẫn đến thất thoát vốn của Nhà nước, đã lộ rõ việc cố ý làm trái quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 165 Bộ luật Hình sự.
Tại Kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND Tối cao đã chỉ ra: Căn cứ vào hồ sơ vụ án có cơ sở xác định VietinBank -Thái Bình cho XND Hồng Quân vay theo 2 Hợp đồng tín dụng, với tổng số tiền là 38,33 tỉ đồng và 17.928USD, được bảo đảm tài sản bằng 6 Hợp đồng thế chấp được định giá là 74 tỉ đồng. Các Hợp đồng thế chấp tài sản bảo đảm được quy định: Trường hợp bên vay không trả được nợ đến hạn và 2 bên không có thỏa thuận khác thì bên cho vay được toàn quyền, trọn quyền, chủ động xử lí tài sản bảo đảm theo phương thức xiết nợ, tự bán đấu giá hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền bán đấu giá để thu hồi nợ.
VietinBank - Thái Bình đã có Thông báo lần 1 số 44 ngày 17/3/2008, Thông báo lần 2 số 47 ngày 24/3/2008 và tiến hành lập Biên bản ngày 26/3/2008 có cùng nội dung chậm nhất đến ngày 10/4/2008, nếu XND Hồng Quân không thanh toán dứt điểm các khoản nợ quá hạn thì VietinBank - Thái Bình sẽ dừng cho vay và tiến hành xử lí tài sản để thu hồi nợ.
Ngày 14/4/2008, VietinBank Thái Bình đã tiến hành lập Biên bản kiểm kê tài sản thế chấp của XND Hồng Quân. Xem xét nội dung Biên bản thấy rằng, VietinBank thiếu trách nhiệm trong việc quản lí tài sản, chưa thực hiện đúng cam kết trong Hợp đồng và quy định tại Điều 62, Điều 63 Nghị định 163/2006/NĐ-CP, ngày 20/12/2006 của Chính phủ về giao dịch bảo đảm.
Về tố tụng, trong quá trình giải quyết vụ án, Tòa sơ thẩm không hướng dẫn hoặc yêu cầu 6 người là bà Gái, ông Sáng, ông Quang, bà Xuân, bà Yến và bà Thu có đơn đề nghị Tòa bảo vệ quyền lợi của người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, có yêu cầu độc lập nộp tạm ứng án phí theo quy định tại Nghị quyết số 02/2006/NQ-HĐTP và Điều 176, 177.178 Bộ luật Tố tụng dân sự, tiến hành xác minh các yêu cầu này có căn cứ hay không, để ra phán quyết đúng pháp luật, mà lại tuyên bác yêu cầu độc lập của bà Thu là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, chưa bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho các đương sự.
Bên cạnh đó, trong quá trình giải quyết vụ án, XND Hồng Quân phản tố cho rằng, VietinBank - Thái Bình đã bán tài sản của Xí nghiệp, nên Xí nghiệp không chịu trách nhiệm trả nợ và yêu cầu VietinBank - Thái Bình bồi thường thiệt hại ngoài Hợp đồng cho Xí nghiệp là 63,11 tỉ đồng, nhưng không có tài liệu chứng minh. VietinBank - Thái Bình không thừa nhận đã bán tài sản của XND Hồng Quân và cũng không có tài liệu chứng minh.
Tính đến ngày xét xử sơ thẩm lần 2, theo phán quyết của Tòa, tổng dư nợ cả gốc và lãi của XND Hồng Quân đã tăng lên 71,49 tỉ đồng, trong khi tài sản không còn, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của VietinBank - Thái Bình, trong đó Nhà nước chiếm 65% vốn, do Ngân hàng Nhà nước làm đại diện chủ sở hữu.
Chính vì thế, Kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND Tối cao đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao xét xử Giám đốc thẩm vụ án theo hướng hủy bản án phúc thẩm của Tòa phúc thẩm TAND Tối cao và bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Thái Bình. Tạm đình chỉ giải quyết vụ án và chuyển hồ sơ vụ án cho Cơ quan điều tra Công an tỉnh Thái Bình để xem xét, xử lí hình sự đối với các cá nhân gây ra thiệt hại về tài sản theo quy định của pháp luật là có cơ sở!
Tuy nhiên, đến nay, Cục THADS tỉnh Thái Bình tiếp tục cưỡng chế phát mại, đấu giá tài sản, Công ty CP DRAGONMATS 1 đã trúng đấu giá trên 33 tỉ đồng, mà giá trị chủ yếu là 21.113m2 “đất vàng” đang thuộc quyền sử dụng của XND Hồng Quân!?
Trước diễn biến không bình thường trên, vụ án có nguy cơ để lại hệ quả trầm trọng trong dư luận xã hội đòi hỏi các cơ quan chức năng có biện pháp ngăn chặn kịp thời, tạm đình chỉ phát mại, chuyển giao tài sản đấu giá để các cơ quan bảo vệ pháp luật thống nhất giải quyết đúng pháp luật.
