Thanh tra Chính phủ báo cáo sai sự thật với Thủ tướng
Vợ chồng bà Nguyễn Thị Yến và ông Tô Ngọc Tam có 4 căn nhà trên 1.389,5m2 đất ở mặt tiền Quốc lộ 28, bị thu hồi cho Khu công nghiệp Phan Thiết. Do toàn bộ nhà, đất và tài sản trên đất chỉ được bồi thường 147 triệu đồng, được bán lại 100m2 tái định cư giá 150 triệu đồng, nên ông Tam, bà Yến không đồng ý. Ngày 24/8/2002, ông Tam đi công tác huyện Bắc Bình, bà Yến đi TP Hồ Chí Minh, 2 cô con gái trông nhà (một cô vừa trúng tuyển đại học, một cô chuẩn bị vào lớp 12), UBND TP Phan Thiết cùng hàng trăm công an đến giật sập 4 căn nhà để lấy đất, khiến 2 cô gái khiếp đảm mà hóa điên từ đó. 17 năm qua, UBND tỉnh có rất nhiều văn bản giải quyết khiếu nại, rồi 6 lần tăng tiền bồi thường từ 147 triệu đồng, lên 620 triệu đồng… ông Tâm, bà Yến vẫn không đồng ý.
Ngày 17/6/2014, Phó Tổng TTCP Nguyễn Chiến Bình kí Báo cáo số 1402/BC gửi Thủ tướng, kiến nghị hướng giải quyết khiếu nại của bà Yến: “Chỉ đền bù 500m2 đất ở… theo giá năm 2002… Bà Yến yêu cầu đền bù 1.389,5m2 đất ở theo giá thị trường tại thời điểm hiện nay là không phù hợp… còn 889,5m2, bà tự san lấp, không kê khai, không thực hiện nghĩa vụ tài chính”. Ngày 9/11/2016, Phó Tổng TTCP Đặng Công Huẩn kí Báo cáo số 2958/BC gửi Thủ tướng, nội dung giống như báo cáo trước đó do ông Bình kí.
 |
| Bà Yến trình bày sự việc với phóng viên Báo Người cao tuổi. |
Luật Đất đai năm 1993 có quy định tại Khoản 1, Điều 2: “Người sử dụng đất ổn định, được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận thì được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”. Bà Yến sử dụng đất trước năm 1986, có xác nhận của thôn, xã, HTX, có nộp thuế đất ở 1.389,5m2, trong đó 500m2 do xã cấp, 889,5m2 do san lấp hố bom. Vậy mà, 2 Phó Tổng TTCP báo cáo sai với Thủ tướng, đất của bà Yến không kê khai, không làm nghĩa vụ tài chính, để cho rằng “bà Yến yêu cầu bồi thường 1.389m2 đất ở theo giá thị trường tại thời điểm hiện nay là không phù hợp”. Luật không bắt buộc đất phải được kê khai và phải đóng thuế thì mới được bồi thường. 2 Phó Tổng TTCP phớt lờ quy định tại Khoản 3, Điều 8 và Khoản 2, Điều 9 Nghị định số 197/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ, để báo cáo sai với Thủ tướng thêm một lần nữa, rồi kiến nghị chỉ bồi thường 500m2 đất ở theo giá năm 2002. Còn 889,5m2 đất ở của bà Yến là hợp pháp, UBND tỉnh Bình Thuận thu hồi không bồi thường là trái pháp luật.
UBND tỉnh sai được TTCP tiếp tay?
Nhiều văn bản của TTCP nói: “Cách giải quyết của UBND tỉnh Bình Thuận là đúng…”. Nếu đúng, sao lại phải 6 lần tăng giá bồi thường? Đầu năm 2018, được mời đến nhận 620 triệu đồng tiền bồi thường, cùng 210 triệu đồng tiền lãi ngân hàng trong 15 năm, bà Yến không nhận. Khoản 2, Điều 9 Nghị định số 197/2004/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn: “Trường hợp… bồi thường chậm, nếu lỗi do cơ quan có trách nhiệm gây ra, mà giá đất khi bồi thường… cao hơn giá khi có quyết định thu hồi, thì bồi thường theo giá khi trả tiền bồi thường…”. Vụ này, sai phạm thuộc về UBND tỉnh Bình Thuận. Trong 1.389,5m2 đất ở của bà Yến, thì 500m2 được UBND xã cấp, còn 889,5m2 liền đó là ao nước rất sâu, vợ chồng bà phải dùng hàng nghìn mét khối đất đá để lấp dần, sử dụng ổn định từ năm 1986, có xác nhận của UBND xã Hàm Liêm. Trường hợp này, pháp luật về đất đai quy định là phải bồi thường, vậy mà UBND tỉnh Bình Thuận không bồi thường. Đến nay, UBND tỉnh vẫn không nhận sai, trong khi TTCP ra sức bưng bít. Đã có 5 cán bộ của Thanh tra Chính phủ gồm 3 Cục Phó và 2 Phó Tổng bị bà Yến tố cáo.
Nếu giá đất Quốc lộ 28 TP Phan Thiết hiện nay là 20 triệu đồng/m2, thì 1.389m2 đất không dưới 27 tỉ đồng, chưa kể 4 căn nhà và tài sản khác. Vậy mà chỉ bồi thường 620 triệu đồng, thì… lương tâm người có trách nhiệm ở đâu? Nhưng mất mát về đất đai, tài sản không thấm vào đâu so với 2 cô con gái của họ bị điên. 17 năm trước, 2 cô là những thiếu nữ phơi phới tuổi xanh, được cha mẹ cho ăn học sắp thành tài, vụ cưỡng chế đã biến họ thành 2 cô gái điên. Có nỗi đau nào, mất nào lớn hơn thế?!.
Thu hồi 10 bồi thường 3 vẫn không chịu
TTCP ra sức bưng bít cho địa phương, nhưng vẫn mở cho bà Yến một lối thoát, dù rất hẹp, đó là 500m2 đất được công nhận bồi thường, TTCP đề nghị tỉnh đổi cho bà Yến 5 lô đất (tổng bằng 500m2). Thu hồi 1.389,5m2 mà chỉ đổi 500m2, thì chỉ bằng 36% giá trị (đúng ra phải đổi cả 1.389,5m2 đất bị thu hồi), đó là nguyên tắc đất đổi đất. Vợ chồng bà Yến, tuổi ngày một cao, sức khỏe kém dần, thôi thì trời không nghe đất, đất phải nghe trời, phải nhượng bộ tỉnh, vớt vát chút tài sản để sống nốt những ngày cuối đời và có chút tiền săn sóc hai cô con gái điên, coi vụ cưỡng chế như một tai họa. Thế mà, UBND tỉnh chưa đồng ý.
Thiết nghĩ, nếu được khởi kiện thì Chủ tịch UBND tỉnh này không “có cửa” để thắng, vì sai phạm là rất rõ ràng. Còn khiếu nại hành chính thì Chủ tịch UBND tỉnh đã làm sai lại được quyền phán xét, tức là “vừa đá bóng vừa thổi còi”, lại được TTCP bưng bít, thì dân làm sao thắng? Đó là chưa kể, theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, năm 2006, ông Tam bị kỉ luật cảnh cáo toàn ngành xây dựng, bà Yến bị kỉ luật hạ 2 bậc lương, buộc nghỉ hưu sớm. Năm 2010, bà Yến bị bắt giam, bị phạt 2 năm tù về tội gây rối trật tự công cộng, nhưng không có bằng chứng phạm tội. Hai sự kiện này nhằm buộc vợ chồng bà Yến chấm dứt khiếu nại.
Báo Người cao tuổi đã nhiều lần kiến nghị Quốc hội giám sát vụ này, hoặc Chính phủ cho thành lập một đoàn thanh tra liên ngành làm rõ vụ việc trên. Có như vậy mới giúp Thủ tướng Chính phủ biết được sự thật bất công trong vụ khiếu nại kéo dài này. Có như vậy mới không còn chuyện chính quyền tỉnh Bình Thuận khoá trước làm sai, khoá sau… làm ngơ.
Mong những ai có lương tâm, hãy góp một tiếng nói nhân đạo cùng Báo Người cao tuổi, nhằm giải quyết hậu quả của vụ việc đau lòng này. Báo Người cao tuổi rất muốn đối thoại với lãnh đạo tỉnh Bình Thuận và TTCP để giải quyết dứt điểm vụ việc!.
