Rào cản từ... trên trời!

Trong mắt người già 10/04/2025 09:31
Năm 2024, phim lịch sử “Đào, Phở và Piano” (đạo diễn, NSƯT Phi Tiến Sơn) đã gây được tiếng vang. Năm 2025 hứa hẹn phim lịch sử khởi sắc hơn khi ngoài “Địa đạo”, còn có “Mưa đỏ” (đạo diễn, NSƯT Đặng Thái Huyền) và “Kí ức điệu Nam xuân” (đạo diễn, NSƯT Hồ Ngọc Xum). Ba phim lịch sử ra mắt trong năm 2025, năm có nhiều sự kiện lớn tuy quá ít nhưng rất đáng ghi nhận sự cố gắng của các nhà làm phim Việt Nam.
Làm phim lịch sử ngoài kinh phí lớn, áp lực từ dư luận khiến các nhà làm phim... run tay. Bởi làm sao cân bằng giữa tính chân thực và sức hấp dẫn của một tác phẩm điện ảnh.
Với phim “Địa đạo” thì khác. Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên mất 10 năm ấp ủ đề tài địa đạo Củ Chi. Đã có lúc ông sợ không thể thực hiện vì kinh phí quá lớn.
![]() |
Bởi nhiều dự án như Chiến thắng Bạch Đằng giang, Hai Bà Trưng, Sơn Tinh - Thủy Tinh... từng được lên kế hoạch nhưng đều nằm trên giấy hơn 10 năm nay. Nhưng rất may, cuối cùng ê kíp phim “Địa đạo” tìm được các nhà đầu tư không đặt nặng lợi nhuận: “Chúng ta không thể tiến đến tương lai nếu không hiểu rõ lịch sử”(lời đại diện nhà đầu tư).
Hiện tại, các nhà làm phim tư nhân không làm dòng phim lịch sử, còn các hãng phim nhà nước thì gần như không còn sản xuất phim đều đặn. Nhiều năm nay, thực trạng phim lịch sử vừa thiếu về số lượng, vừa yếu về chất lượng khiến không ít người Việt trăn trở. Không thể nói khán giả Việt quay lưng với thể loại này, bởi các tác phẩm nước ngoài vẫn được đón nhận ở Việt Nam.
Nhiều người ao ước đến khi nào điện ảnh Việt mới có những bộ phim xứng tầm với bề dày lịch sử dân tộc. Trong quá khứ, điện ảnh Việt từng sản xuất nhiều tác phẩm kinh điển như “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, “Hà Nội mùa Đông năm 46”, “Cánh đồng hoang”, “Mùa gió chướng”, “Nổi gió”, “Bao giờ cho đến tháng Mười”, “Hà Nội 12 ngày đêm”, “Em bé Hà Nội”, “Ngã ba Đồng Lộc”, “Đừng đốt”, “Những người viết huyền thoại”…
Để các thế hệ người Việt không quên lịch sử dân tộc, trách nhiệm ấy phần lớn thuộc về những người làm văn học nghệ thuật, nhất là điện ảnh. Nhiều bộ phim kinh điển về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước như “Cánh đồng hoang”, “Ván bài lật ngửa”, “Xa và gần”, “Biệt động Sài Gòn”… tôn vinh các thế hệ người Việt từng xả thân vì độc lập tự do của Tổ quốc mỗi khi xem lại khán giả vẫn còn xúc động.
Đất nước đang tiến hành công cuộc xã hội hóa, công nghiệp văn hóa, công nghiệp điện ảnh, nhưng để tạo dấu ấn mạnh mẽ hơn với dòng phim lịch sử, cần có sự phối hợp chặt chẽ trong hợp tác công - tư. Việt Nam không thiếu người làm phim lịch sử tài năng, miễn là Nhà nước biết cách tổ chức. Mặt khác, để dòng phim sử Việt có chỗ đứng, mong mọi người hãy đến rạp thưởng thức, đó là cách yêu lịch sử dân tộc hiệu quả nhất.