Ngày Độc lập lại nghĩ về thời cơ và chớp thời cơ

Người Việt Nam yêu nước, nhất là người cao tuổi, dù bằng cách này hay cách khác, ở trong nước hay sinh sống ờ nước ngoài, cứ mỗi lần kỷ niệm Ngày Độc lập 2 tháng 9, không nhiều thì ít đều nghĩ đến thời cơ và chớp thời cơ, không chỉ chớp thời cơ để làm nên cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945 mà còn tận dụng thời cơ để giành thắng lợi trong những cuộc chiến tranh giữ nước, để thành công trong xây dựng hòa bình.
Ngày Độc lập lại nghĩ về thời cơ và chớp thời cơ

Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ảnh: Tư liệu/TTXVN

1. Trong những lần đánh đuổi quân xâm lược phương Bắc, mà dân chúng gọi là giặc Tàu, chỉ kể từ trận Bạch Đằng năm 938 do Ngô Quyền chỉ huy đến trận Đống Đa năm 1789 do Nguyển Huệ chỉ huy đều tận dụng thời cơ khi quân địch đã suy yếu, nhân dân đã đồng lòng và lực lượng đã đủ mạnh để tổng tấn công giành thắng lợi cuối cùng. Tháng 8/1858, thực dân Pháp xâm lược nước ta, dù ngay từ đầu bị quân dân Nhà Nguyễn chặn đánh quyết liệt, trong hơi 80 năm, nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra, nhưng sức ta yếu, thời cơ chiến lược chưa có nên mãi đến tháng 8/1945 mới giành lại được đất nước.

Có luận điệu cho rằng, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công là sự “ăn may”. Chưa nói đến sự xuyên tạc để phủ nhận vai trò của Việt Minh và chống đối nhà nước Việt Nam, những người Việt có luận điệu kiểu như “Khoảng trống quyền lực có thể được mô tả cụ thể hơn là sự vắng mặt của người Pháp và quân Đồng Minh, sự thiếu quyết đoán của người Nhật trong việc duy trì sự cai trị (Việt Nam) cho đến khi quân Đồng Minh tới”, và “Bằng việc tạo ra khoảng trống quyền lực, các cường quốc đã làm đảo lộn toàn bộ tình hình và do đó đã mời Việt Minh giành chính quyền” trong cuốn “The Vietnamese Revolution of 1945 - Roosevelt, Ho Chi Minh and de Gaulle in a World at War”(Cách mạng Việt Nam 1945 - Roosevelt, Hồ Chí Minh và De Gaulle trong một thế giới chiến tranh) xuất bản năm 1991 của nhà sử học S.Tonnesson, người Na Uy, rõ ràng là không trung thực với lịch sử.

Nên nhớ, để có cuộc tổng khởi nghĩa trong vòng hai tuần, từ ngày 14 đến 28/8/1945, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc cùng các đồng chí của Người phải mất 20 năm vô cùng gian nan, nguy hiểm chuẩn bị, từ đầu năm 1925, khi thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên nhằm xây dựng lực lượng cách mạng và là bước khởi đầu để Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời tháng 2/1930.

Tháng 5/1941, Đảng chủ trương thành lập Mặt trận Việt Nam Độc lập Đồng minh, gọi tắt là Mặt trận Việt Minh nhằm tập hợp và đoàn kết rộng rãi các tầng lớp nhân dân chống ngoại xâm, giành lại độc lập. Từ tháng 2/1941, Đảng đã xây dựng căn cứ địa cách mạng ở Cao Bằng, đến đầu năm 1943 mở rộng ra Bắc Kạn, Lạng Sơn, Hà Giang, Tuyên Quang, Thái Nguyên, lần lượt thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (tháng 12/1944), Việt Nam Giải phóng quân (tháng 5/1945).

Đêm 9/3/1945, Nhật đảo chính Pháp. Ngay trong tối ấy, Trung ương Đảng triệu tập Hội nghị Ban Thường vụ mở rộng ở làng Đình Bảng (Từ Sơn, Bắc Ninh). Hội nghị nhận định, cuộc đảo chính sẽ tạo ra sự khủng hoảng chính trị sâu sắc, làm cho những điều kiện khởi nghĩa của Đông Dương đi tới chín muồi.

Từ ngày 16/4 đến ngày 9/5/1945, Hồng quân Liên Xô mở chiến dịch Berlin, đánh tan quân Đức, chấm dứt chiến tranh thế giới thứ hai trên chiến trường châu Âu. Giữa trưa ngày 13/8/1945, Nhật hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh, lập tức, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc và lệnh khởi nghĩa được ban ra kịp thời: “Giờ tổng khởi nghĩa đã đến! Cơ hội có một cho quân dân Việt Nam vùng dậy giành lấy quyền độc lập cho nước nhà”!

Như vậy, thời cơ của cuộc Cách mạng Tháng Tám chỉ tồn tại khách quan trong vòng 20 ngày, bắt đầu từ khi Nhật hoàng tuyên bố đầu hàng (ngày 13/8) và kết thúc khi quân Đồng minh vào tước khí giới quân Nhật trên đất nước ta theo Hiệp định Potsdam (ngày 5/9). Vì thế, nếu phát động tổng khởi nghĩa trên toàn quốc trước ngày 13/8 và sau ngày 5/9 đều không có khả năng thành công, bởi trước ngày 13/8, quân Nhật còn mạnh, còn sau ngày 5/9 vẫn có nhiều thế lực thù địch (từ vĩ tuyến 16 trở ra là quân Tưởng - Mỹ, từ vĩ tuyến 16 trở vào là quân Anh, núp bóng quân Anh là quân Pháp trở lại xâm lược), sẽ mất đi thế chủ động và sẽ gặp nhiều khó khăn khác. Vì vậy, chỉ có thể giành chính quyền thắng lợi khi chớp thời cơ trong ngưỡng thời gian khắc nghiệt ấy.

Nghe theo tiếng gọi của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ ngày 14 đến 28/8/1945, đồng bào đã nhất tề đứng lên tổng khởi nghĩa, giành chính quyền trong cả nước. Năm hôm sau, ngày 2/9, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

2. Trong hai cuộc chiến tranh giữ nước vừa qua, là nước nhỏ, kinh tế yếu kém, khoa học - công nghệ chưa phát triển, để thắng được quân Pháp và quân Mỹ, ngoài lòng yêu nước, vấn đề tận dụng thời cơ, tạo ra thời cơ luôn được Đảng và quân đội đặt ra.

Cùng thời điểm quân Pháp nhảy dù xuống Điện Biên Phủ để củng cố, mở rộng cứ điểm, mà theo tướng H.Navarre và các nhà quân sự Pháp - Mỹ thì đó là một vị trí chiến lược quan trọng đối với chiến trường Đông Dương và cả Đông Nam Á, là cái bẫy đối với các sư đoàn của Việt Minh, mấy ngày gần cuối tháng 11/1953, tại hội nghị bàn về kế hoạch tác chiến Đông Xuân 1953-1954, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp cho rằng, địch nhảy dù xuống Điện Biên Phủ là bị động phân tán lực lượng, căn bản là có lợi cho ta. Đánh giá ấy chính là tầm nhìn về thời cơ, bởi Pháp tập trung binh lực, hỏa lực rất lớn ở Điện Biên Phủ với 17 tiểu đoàn và 7 đại đội bộ binh, phần lớn là lính tinh nhuệ, 3 tiểu đoàn pháo binh, một đại đội xe tăng, một phi đội máy bay thường trực 14 chiếc, chưa kể 300 máy bay vận tải tiếp tế, có sự chi viện của không quân Mỹ, đã “tạo điều kiện” cho quân ta tiêu diệt đối phương, từ đó làm thay đổi hoàn toàn cục diện chiến tranh. Nhận định ấy là chính xác, bởi sau 56 ngày đêm, từ 13/3 đến 7/5/1954, quân ta đã tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm Điện Biên Phủ, buộc quân Pháp phải rút về nước, phải trao trả độc lập cho ba nước Đông Dương.

Thời cơ trong các cuộc cách mạng đến từ nhiều cách khác nhau, có thể xuất hiện do những yếu tố khách quan và chủ quan, quan trọng là nghệ thuật vận dụng chúng. Nghệ thuật vận dụng thời cơ để “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” thể hiện tuyệt vời nhất là sau chiến thắng đường 14, giải phóng tỉnh Phước Long (từ ngày 26/12/1974 đến ngày 6/1/1975) có ý nghĩa rất quan trọng về chiến thuật, chiến dịch, chiến lược, là thực tiễn để đánh giá khả năng phản ứng của Việt Nam Cộng hòa, khả năng can thiệp trở lại của Mỹ, và đòn điểm huyệt Buôn Ma Thuột (10/3/1975), Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương đã quyết định giải phóng miền Nam trong mùa khô 1975. Sự chuẩn bị khẩn trương để chớp thời cơ đã thu giang sơn về một cõi trong ngày 30/4/1975, đưa đất nước bước vào một trang sử mới.

3. Bài học về tạo thời cơ và chớp thời cơ tiếp tục là sức mạnh trong quá trình xây dựng đất nước và bảo vệ tổ quốc.

Năm 1986, tận dụng thời cơ có sự chuyển biến trong lý luận và nhận thức về vai trò của kinh tế thị trường, Đại hội Đảng lần thứ VI đã đề ra chủ trương đổi mới, đưa Việt Nam thoát ra khỏi những khó khăn của thời kỳ bao cấp và ảnh hưởng của chiến tranh. Năm 1989-1990, Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ. Đó là một tổn thất rất lớn đối với khối xã hội chủ nghĩa, nhưng Việt Nam vẫn đứng vững, vẫn đi theo con đường đã chọn là do Đảng chuyển hóa khó khăn thành cơ hội để hội nhập quốc tế, uyển chuyển trong chính sách ngoại giao để mở rộng quan hệ đối tác, bạn bè với hầu hết các nước trên thế giới. Những năm sau đó, Việt Nam đã nắm bắt tốt thời thế để gia nhập ASEAN, bình thường hóa quan hệ với Mỹ (1995), gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, trở thành Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (2007)…

Với mục tiêu năm 2025 là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; năm 2030 là nước đang phát triển cơ bản có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, Việt Nam phải tiếp tục nắm bắt thời cơ, tạo ra thời cơ để xác lập tầm nhìn, định vị chiến lược xây dựng đất nước hùng cường.

Hiện nay, đại dịch Covid-19 vẫn hoành hành và chưa biết bao giờ chấm dứt, có thể phải “chung sống” với virus SARS-CoV-2, nhưng đó cũng là thời cơ để nước ta phát triển kinh tế số, tạo ra phương thức làm việc online, hội họp, học hành, kinh doanh trực tuyến…, xây dựng đất nước theo tư duy mới, mô hình mới và trên cơ sở một xã hội nhân văn.

Phương Hà

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Lòng tham

Lòng tham

Tham lam không phải là bản chất của con người. Người xưa có câu: “Nhân chi sơ, tính bản thiện”. Con người lúc mới sinh ra, thuần khiết như tờ giấy trắng, trái tim nhân hậu, thiện lương. Lòng tham lớn dần lên theo năm tháng, qua những bể dâu mà mỗi người gặp phải.
Tuổi già, độ chín của đời người

Tuổi già, độ chín của đời người

Đời người khi bước vào tuổi già đã trải qua bao nhiêu thăng trầm của cuộc sống. Rất nhiều người có được sự giàu sang và địa vị, nhưng cuối đời khi nằm trên giường bệnh mới thở than: “Tôi tiếc là không dành nhiều thời gian cho bản thân, và gia đình”; hay “Tôi hối hận đã không kiểm soát được hành vi của chính mình”.
Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

Dưới ánh nắng len lỏi qua nhưng tán cây chiều tàn, thấp thoáng bóng dáng gầy gò lưng cong, bà Nguyễn Thị Ba, 76 tuổi, men từng con hẻm nhỏ ở TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương bán từng tờ vé số. Ít ai biết rằng, người phụ nữ tảo tần ấy còn là một bà giáo thầm lặng, gieo mầm tri thức cho những mảnh đời bất hạnh tại lớp học tình thương.
Vợ chồng già

Vợ chồng già

Cả đời ta làm lụng vất vả để lo cho gia đình và nuôi dạy con cái khôn lớn, thời gian vút qua, ngoảnh lại tuổi đã xế chiều, nhìn qua, nhìn lại, giờ chỉ còn vợ chồng già trong ngôi nhà sớm tối bên nhau.
Hãy luôn nở nụ cười để cuộc đời vui hơn

Hãy luôn nở nụ cười để cuộc đời vui hơn

Một nụ cười - vốn liếng tuy nhỏ bé nhưng lại sinh hoa lợi nhiều, nó làm giàu cho kẻ đón nhận nó mà không hề làm kẻ trao tặng nó phải nghèo đi. Ngược lại, có khi người ta sẽ còn mãi mãi ghi nhớ.

Tin khác

Hội NCT Việt Nam nỗ lực triển khai hiệu quả Kết luận 58 của Ban Bí thư

Hội NCT Việt Nam nỗ lực triển khai hiệu quả Kết luận 58 của Ban Bí thư
Thực hiện Kết luận 58/TW ngày 23/6/2023 (Kết luận 58) của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tổ chức và hoạt động của Hội Người cao tuổi (NCT) Việt Nam; Ban Thường vụ Trung ương Hội đã phối hợp triển khai đến các địa phương và có văn bản chỉ đạo Hội NCT các cấp phối hợp, tham mưu với cấp ủy, chính quyền và cơ quan chức năng triển khai đồng bộ, hiệu quả.

Hãy yêu lấy mình

Hãy yêu lấy mình
Trong cuộc sống, “Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”, không ai giống ai, nhà có kinh tế khá giả, thì sống theo kiểu người có tiền; nhà nghèo khó, thì sống theo kiểu người ít tiền.

Những bài học cuộc đời

Những bài học cuộc đời
Cho đến giờ, câu chê miệt, nhận định: "Đồ nhà quê", "Quê mùa", "Quê thế"... vẫn là ranh giới phân biệt những lớp người trong xã hội qua dáng vẻ, ăn mặc, tập quán. Thực tế, đa số người thành phố đều gốc gác từ tỉnh lẻ, nông thôn.

Về người đời

Về người đời
Sống ở đời, không tranh giành mới là từ bi, không tranh cãi là trí tuệ, không dục vọng mới là thanh tịnh, biết tha thứ là khoan dung, biết đủ là giàu nhất. Hãy sống với hiện tại, cười với hiện tại, đó là niềm hạnh phúc.

Bàn về chữ thọ

Bàn về chữ thọ
Trong Hán Nôm, chữ Thọ được viết như sau: 壽 nghĩa là sống lâu. Chiết tự ra, chữ Thọ được ghép bởi các bộ: sĩ 士, chữ công , chữ nhị 二, chữ khẩu 口 và chữ thốn 寸.

Cuộc sống tự do của tuổi già

Cuộc sống tự do của tuổi già
Chúng ta, ai cũng có tuổi thơ, tuổi thanh xuân, có thời trung niên và đến lão niên. Cuộc đời có nhiều giai đoạn, lúc hồn nhiên vô tư, sôi nổi, lúc chín chắn, nghiêm túc, lúc trầm mặc, hoài niệm. Tuổi già là ở đoạn cuối của cuộc đời, lúc này ta mới thấu rõ hơn về nhân tình thế thái.

Muốn thảnh thơi lúc tuổi già

Muốn thảnh thơi lúc tuổi già
Nếu muốn tuổi già được sống thảnh thơi, chớ quên lưu lại “4 đường lui” cho bản thân.

Hút thử... nguy thật!

Hút thử... nguy thật!
Anh bạn tôi có cháu trai là Minh đang học cuối bậc THCS. Một hôm, đi làm về, anh thấy Minh cùng với mấy bạn đang phì phèo khói thuốc.

Niềm vui tuổi già

Niềm vui tuổi già
Trong cuộc sống hằng ngày, có rất nhiều chuyện tác động đến bộ não của chúng ta, dù là vô tình hay cố ý cũng mang đến nhiều vấn đề phải suy nghĩ. Chuyện vui vẻ thì ít, chuyện bực mình thì nhiều...

Nỗi buồn của tuổi già

Nỗi buồn của tuổi già
Việc con cái hiếu thuận với ba mẹ tưởng như “đề tài” quá cũ nhưng vẫn là vấn đề càn phải bàn trong đời sống hiện nay.

Cần hiểu đúng về bí quyết sống thọ

Cần hiểu đúng về bí quyết sống thọ
Bà Elizabeth H. Blackburn, người đoạt giải Nobel sinh học đã chỉ ra rằng, người ta sống thọ hay khỏe mạnh không phải do ăn uống tẩm bổ hay vận động tích cực; mà là do giữ được tâm lí cân bằng. Ăn uống điều độ chiếm 25%, các hoạt động trong cuộc sống chiếm 25%, tâm lí cân bằng chiếm 50%!

Đôi điều về tuổi già

Đôi điều về tuổi già
Điều quan trọng nhất lúc về già là sức khỏe, mọi thị phí không còn quan trọng nữa.

Chuyện bên ngoài cửa sổ

Chuyện bên ngoài cửa sổ
Hai người đàn ông bị bệnh nặng cùng nằm điều trị chung một phòng. Một người bị bệnh nước trong phổi, còn người kia bị liệt nửa người. Vào mỗi buổi trưa, người bị bệnh phổi phải ngồi dậy khoảng một tiếng đồng hồ để phổi được khô ráo.

Giá trị của “ngày mai”

Giá trị của “ngày mai”
Cũng giống như “hôm qua”, “hôm nay”, “ngày mai” là một từ dùng để chỉ thời gian. “Ngày mai” là ngày kế tiếp, cũng là thời gian của tự nhiên. Hiểu ở một nghĩa khác rộng hơn, “ngày mai” là những ngày ở xa, những ngày chưa tới, những ngày của tương lai, không thể đoán biết trước được điều gì và như thế nào.

Người già tái hôn

Người già tái hôn
Cách đây hơn nửa năm, đến thăm ông Chi, ông Vũ thấy sức khỏe ông Chi sút nhanh quá. Hỏi chuyện, ông Chi bảo không bị bệnh gì nghiêm trọng, chỉ đau đầu và cô đơn thôi. Đó là vì, bà vợ bạn đã về với tổ tiên, sau mấy năm mắc bệnh hiểm nghèo.
Xem thêm
Những chính sách mới tạo động lực cho thị trường bất động sản Khánh Hoà bứt phá

Những chính sách mới tạo động lực cho thị trường bất động sản Khánh Hoà bứt phá

Từ cuối năm 2023, thị trường bất động sản Khánh Hoà có nhiều dấu hiệu phục hồi, khi tổng giá trị các giao dịch tăng nhẹ nhờ vào những tác động tích cực của ngành du lịch và hàng loạt dự án giao thông kết nối liên vùng đang được triển khai. Cùng với đó, một số dự án vừa được chấp thuận chủ trương đầu tư và các dự án tái khởi động tạo đà cho thị trường bứt phá trong năm 2024.
Phường Thới An, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh: Hành trình xanh vì cộng đồng

Phường Thới An, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh: Hành trình xanh vì cộng đồng

Sáng 17/3, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh, cùng các đơn vị phối hợp tổ chức Lễ ra quân ngày chủ nhật xanh, với các hoạt động thiết thực tại phường Thới An, quận 12, TP. Hồ Chí Minh.
Thanh Hóa: Trúng gói thầu giao thông 181 tỷ đồng thuộc Liên danh Hoàng Tuấn - Tuấn Linh

Thanh Hóa: Trúng gói thầu giao thông 181 tỷ đồng thuộc Liên danh Hoàng Tuấn - Tuấn Linh

Đó là gói thầu số 08 Thi công xây dựng (phần giao thông + kè phòng hộ) + bảo hiểm công trình thuộc Dự án Đường giao thông từ kênh Phúc Ngư đến thôn Giang Sơn, xã Hoằng Trường, huyện Hoằng Hóa.
Kết luận thanh tra chỉ ra hàng loạt sai phạm của Trường Đại học Trưng Vương

Kết luận thanh tra chỉ ra hàng loạt sai phạm của Trường Đại học Trưng Vương

Mới đây, Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố kết luận thanh tra công tác tuyển sinh, tổ chức quản lý đào tạo của Trường Đại học Trưng Vương.
Ngôi trường ven biển 'nở hoa' ở tuổi thứ 8

Ngôi trường ven biển 'nở hoa' ở tuổi thứ 8

Năm học 2023-2024, thầy và trò Trường THCS Nguyễn Hồng Lễ (TP Sầm Sơn, Thanh Hóa), có thêm nhiều niềm vui, động lực tiếp tục cống hiến cho giáo dục của thành phố.
Lý do Trường Đại học Hồng Đức mở thêm ngành Logistics

Lý do Trường Đại học Hồng Đức mở thêm ngành Logistics

Năm 2024, Trường ĐH Hồng Đức tuyển sinh thêm 4 ngành mới gồm: Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng, Kinh tế nông nghiệp, Huấn luyện thể thao, Quản lý xây dựng.
Nghệ An: Ấm lòng những bữa cơm không đồng đến với người cao tuổi và bệnh nhân chạy thận

Nghệ An: Ấm lòng những bữa cơm không đồng đến với người cao tuổi và bệnh nhân chạy thận

vợ chồng chị Ngà và các tình nguyện viên trong nhóm thiện nguyện “bao đồng thành phố Vinh” đã mở 2 bếp ăn 0 đồng để lan tỏa những điều tốt đẹp.
Đồng sức đồng lòng, nỗ lực xây dựng nông thôn mới

Đồng sức đồng lòng, nỗ lực xây dựng nông thôn mới

Thanh Mai là xã miền núi, cách xa trung tâm và thường xuyên bị lũ lụt của huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Khởi đầu thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) trong điều kiện hết sức khó khăn. Mặc dù khó khăn nhưng cán bộ và nh
Đoàn kết phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ trong năm

Đoàn kết phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ trong năm

Trong năm qua, đội ngũ cán bộ viên chức Trung tâm Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch (VHTTTT&DL) huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa luôn đoàn kết nhất trí, tích cực học tập rèn luyện, tu dưỡng phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Phiên bản di động