NCT làm kinh tế giỏi 01/11/2025 09:18
Kể cho tôi (PV) nghe về việc góp vốn cùng con trai mở quán cà phê sân vườn, bà Nguyễn Thị Xuân, 60 tuổi ở phường Đại Mỗ, TP Hà Nội cho biết: “Ngày xưa tôi chỉ nghĩ giữ tiền cho chắc, giờ thì nghĩ khác rồi. Tiền phải “đi làm việc” cùng con cháu mới thấy vui”.
Sau hơn hai năm nghỉ hưu, bà Xuân quyết định rút 500 triệu đồng - vốn định gửi tiết kiệm làm vốn đầu tư. Con trai phụ trách vận hành, bà trông coi quán và ghi sổ. “Giờ sáng nào tôi cũng dậy sớm mở cửa, nghe tiếng máy pha cà phê, tiếng cười nói của khách. Có lãi hay chưa không quan trọng, tôi thấy mình vẫn có ích”, bà cười hiền.
Theo thống kê, có đến 32% NCT ở các đô thị lớn đầu tư cùng con cháu, gấp đôi so với 5 năm trước. Hình thức phổ biến: góp vốn kinh doanh nhỏ, đầu tư nhà cho thuê, chứng khoán, hoặc mở mô hình nông nghiệp sạch.
 |
Bà Lê Thị Thu, 63 tuổi ở phố Lý Nam Đế, TP Hà Nội chia sẻ: “Con tôi mở startup phần mềm, tôi góp 200 triệu ủng hộ. Giờ tháng nào cũng có chia lợi nhuận, vài triệu thôi nhưng vui vì thấy con tiến bộ”.
Các chuyên gia tài chính nhận định, đây là xu hướng đầu tư gia đình kiểu mới, nơi người lớn tuổi có vốn và kinh nghiệm, người trẻ có công nghệ và ý tưởng - “hai thế hệ cùng đi, hai nguồn lực cùng mạnh”.
Ông Phạm Hữu Nghị, 65 tuổi, ở TP Hải Phòng - kỹ sư cơ khí nghỉ hưu góp vốn và làm cố vấn kỹ thuật cho xưởng nội thất của con gái. Nhờ kinh nghiệm của ông, xưởng tăng doanh thu 30% chỉ sau một năm. “Con học tôi kinh nghiệm, tôi học con về công nghệ. Hai thế hệ hiểu nhau hơn, đó là lãi lớn nhất”- ông Nghị bộc bạch.
Chuyên gia tâm lý Phạm Hiền cũng chia sẻ, khi NCT được tham gia kinh tế cùng con cháu, họ cảm thấy được tôn trọng, có ích, giảm stress và nguy cơ trầm cảm sau hưu...
Dù là xu hướng tích cực, đầu tư đa thế hệ cũng không tránh khỏi có rủi ro. Bà Ngô Thị Bích, 65 tuổi, ở tỉnh Hưng Yên từng góp vốn mở quán ăn với cháu trai, nhưng sau 6 tháng phải đóng cửa vì quản lý yếu. “Tin cháu quá, không kiểm soát sổ sách, mất gần trăm triệu. Giờ tôi rút kinh nghiệm, đầu tư phải có kế hoạch, không thể chỉ vì tình cảm”- bà Bích cho biết.
| NCT đầu tư cùng con cháu, chia theo lĩnh vực: 40% kinh doanh nhỏ 25% BĐS cho thuê 20% chứng khoán - tài chính 15% nông nghiệp - thủ công |
Thực tế, không phải cuộc đầu tư nào giữa các thế hệ cũng “ngọt ngào”. Bà Nguyễn Thị Thảo, 61 tuổi, ở phố Trương Định, TP Hà Nội góp 400 triệu đồng cùng con gái mở tiệm spa mini. Bà quen lối làm ăn “chắc từng đồng”, muốn tiết kiệm chi phí, còn con gái lại chuộng phong cách hiện đại, chi mạnh tay cho quảng cáo, trang trí. “Tôi bảo chỉ cần làm tốt dịch vụ là khách tự đến, nhưng nó bảo phải chạy quảng cáo Facebook. Sau nửa năm, tôi thấy chi nhiều mà lời lãi chẳng bao nhiêu, tôi bắt đầu mất lòng tin”, bà kể. Vậy là, sau một năm, hai mẹ con quyết định dừng hợp tác. Bà Thảo rút vốn, con gái tự vận hành. May mắn là mối quan hệ không đến mức đổ vỡ, nhưng bà thừa nhận, mỗi thế hệ có cách làm riêng. Nếu không tôn trọng nhau, đồng tiền dễ làm sứt mẻ tình thân.
Câu chuyện của bà Bích và bà Thảo không phải cá biệt. Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Kinh tế Xã hội, gần 18% dự án đầu tư đa thế hệ gặp mâu thuẫn trong quản lý và chia lợi nhuận, nguyên nhân chủ yếu là khác biệt tư duy, thiếu rõ ràng về vai trò và quyền lợi.
Các chuyên gia tư vấn tài chính cũng khuyến nghị, trong đầu tư đa thế hệ, rủi ro lớn nhất không phải là mất tiền, mà là mất hòa khí. Khi mỗi người có cách nhìn khác nhau về lợi nhuận, quản trị, hoặc rút vốn, nếu không có quy ước từ đầu, xung đột rất dễ nảy sinh. Bởi vậy, trước khi góp vốn, nên lập kế hoạch rõ ràng: Ai quyết định, ai giám sát, chia lời thế nào, rút vốn ra sao. Có giấy trắng mực đen vẫn hơn là chỉ dựa vào niềm tin…
Nhìn chung, ở tuổi 60-70, khi NCT đầu tư cùng con cháu là họ muốn chứng minh rằng “già” không có nghĩa là dừng lại, mà là chuyển sang một giai đoạn sống thông minh và tử tế hơn. Mỗi khoản vốn góp là một cách yêu thương, mỗi dự án gia đình là một dịp để các thế hệ cùng học, cùng làm, cùng lớn. Và có lẽ, đó chính là món lợi nhuận quý giá nhất - lợi nhuận của niềm vui và sự gắn kết.
