Nghiên cứu - Trao đổi 13/05/2024 14:24
Bước vào thời kì kỉ nguyên số, sự bùng nổ của Internet, các trang MXH ngày càng có nhiều lượt truy cập, chia sẻ thì việc có kẻ xấu lợi dụng MXH để truyền bá thông tin sai sự thật, thậm chí xuyên tạc, chống phá Đảng, Nhà nước không phải là ít.
Có thể khẳng định, MXH phát triển mang lại nhiều lợi ích tích cực cho xã hội (XH) . Đây là xu thế tất yếu trong thời kì hội nhập. Song việc gì cũng có mặt trái của nó, nếu không đủ bản lĩnh phán đoán sự việc, rất có thể sẽ bị lợi dụng trước những thông tin sai sự thật, thông tin nhằm đánh lừa dư luận vì mục đích cá nhân.
Một trong những trang MXH được sử dụng rộng rãi, phổ biến nhất thế giới là facebook. Chỉ bằng cái nhấp chuột “chia sẻ” hoặc “thích”, bất cứ thông tin gì người dùng vừa truy cập đều được truyền đi nhanh chóng. Nếu biết khai thác thế mạnh của facebook, rất có lợi cho người sử dụng.
 |
| Chọn lọc thông tin trong kỉ nguyên số |
“Nếu muốn học nấu ăn, làm bánh hay thêu... chẳng cần tìm kiếm đâu xa, chỉ cần lướt facebook một chút là đã thấy tất cả thông tin. Đó có thể là đường Link mọi người chia sẻ, thậm chí nhiều người tự quay video clip lúc nấu ăn rồi đăng lên để mọi người tham khảo. Đây là điểm rất hay. Chưa hết, tôi có học cách nuôi dạy con, hay chia sẻ buồn vui cùng bạn bè dẫu không có thời gian gặp mặt. Bên cạnh những thông tin bổ ích thì facebook vẫn nhan nhản những tin vịt, tin nhảm. Mỗi lần nhìn thấy, tôi đều xóa hoặc hủy kết bạn. Đó là cách để tôi chọn lọc thông tin khi dùng MXH hiện nay, chị Nguyễn Thị Kim H (ở xã Tân Chánh, huyện Cần Đước, tỉnh Long An) chia sẻ.
Dù cảnh giác như thế nào thì chị H. vẫn bị lừa trên trang cá nhân của mình. Cụ thể, chị đặt mua hàng ở một địa chỉ facebook theo linh cảm bản thân là đáng tin cậy. Để nhận được hàng, chị phải thanh toán qua thẻ với số tiền 750.000 đồng. Thấy hàng đẹp, giá mềm, nhiều người vào mua nên chị H an tâm giao tiền trước. Sau 3 ngày hẹn giao hàng vẫn không thấy, đợi đến ngày thứ 5 nhắn tin hỏi, chủ tài khoản đó đã chặn facebook của chị. Lúc này, chị H. mới ngậm ngùi biết mình vừa rơi vào bẫy mua hàng lừa đảo. “Số tiền mất tuy không nhiều nhưng là bài học đáng nhớ cho tôi khi kết bạn và mua hàng qua mạng”, chị H thật tình cho biết thêm.
Với người trưởng thành, việc chọn lọc thông tin trên MXH đã không dễ, với lứa tuổi học sinh thì càng khó hơn. Vậy nên, sự định hướng, giáo dục cụ thể từ nhà trường luôn là vấn đề được quan tâm.
Nói về cách chọn lọc thông tin, một lãnh đạo trường THPT chia sẻ: “Thông qua facebook, nhà trường nắm cụ thể tâm tư, tình cảm học sinh. Không phải kết bạn hết, lãnh đạo nhà trường chọn cách xây dựng cánh tay đắc lực là những học sinh chủ lực. Mỗi khi thấy bạn bè có những biểu hiện lạ, những lời nói, hình ảnh quá khích trên trang cá nhân thì báo cho lãnh đạo nhà trường biết. Nhờ vậy, nhà trường kịp thời xử lí, ngăn chặn để sự việc không đi quá xa. Trong những giờ hướng nghiệp, ngoại khóa, giáo viên của trường đều lồng ghép vấn đề MXH và cách chọn lọc thông tin cho các em hiểu. Với những thông tin, dư luận “nóng”, mỗi khi nắm bắt được, lãnh đạo nhà trường đều truyền đạt, giúp các em định hướng tốt, xấu”.
Chúng ta đang sống trong thời đại của thông tin. Khi mà quảng cáo và tin tức tràn lan trên mạng, không có sự kiểm soát nên bất cứ ai cũng ít nhiều chịu ảnh hưởng từ nguồn thông tin mà bạn tiếp nhận mỗi ngày: Áp lực đồng trang lứa hay sự thèm khát được công nhận...
Hằng ngày, trên MXH, nhiều người dành thời gian để quan sát cuộc sống của người khác còn nhiều hơn là đầu tư vào cuộc sống của chính mình.
Sự phát triển của truyền thông mang đến rất nhiều lợi ích. Hầu như chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy mọi thứ mình cần để học tập, nghiên cứu, tìm được cách kết nối với mọi người. Tuy nhiên, việc phải lựa chọn thông tin chất lượng và đáng tin cậy trở nên cần thiết và có phần khó khăn. Vì thế, khi sử dụng MXH, người dùng cần xác định rõ mục đích, biết tận dụng những lợi ích mang lại của MXH; đồng thời cần tự trang bị cho mình những kĩ năng cần thiết để tránh được những tác động tiêu cực của nó, nhất là các kĩ năng kiểm chứng, chọn lọc thông tin.
Chọn lọc thông tin là một quá trình cần rèn luyện và đòi hỏi sự cân nhắc. Hi vọng với việc áp dụng những cách trên, bạn có thể tối ưu hóa khả năng lọc thông tin của mình và tận dụng thời đại thông tin một cách hiệu quả hơn.
