Từ quy mô hoành tráng…
Mùa Cờ tướng năm nay có quy mô hoành tráng nhất so với 4 lần trước đó. Tính quy mô thể hiện từ lễ khai mạc, nơi thi đấu, số lượng kì thủ, tính chuyên nghiệp... Ngoài lễ khai mạc hoành tráng, đậm chất Quan họ, nơi các kì thủ tranh tài là một tòa nhà rộng rãi, khang trang, có điều hòa nhiệt độ nằm trong khuôn viên Trung tâm văn hóa Kinh Bắc.
Số kì thủ về dự Giải lần này tăng gần 3 lần so với Giải lần thứ nhất, vượt xa số kì thủ cuộc cờ năm 2017. Giải có nhiều cầu thủ mới: 149, lại có đông “phái đẹp” nhất, 28 người.
Là chủ nhà, Bắc Ninh góp hai đoàn đến tranh tài với 33 VĐV, trong đó có 5 nữ. Đoàn Đà Nẵng 5 nam, 5 nữ, diện áo đồng phục màu xanh dương mang tên thành phố mình rất đẹp. Nhiều đoàn có Chủ tịch, Phó chủ tịch Hội, Trưởng phó ban Đại diện Hội NCT đi theo chỉ đạo, như Nghệ An, Hưng Yên…
Hai ông Nguyễn Ngọc Phan An (bên trái) và Trịnh Hoàng Sâm đang thi đấu
Giải có tính chuyên nghiệp khá cao, nhiều đoàn mang theo huấn luyện viên đi cùng. Đoàn Cần Thơ, Trưởng đoàn là ông Trần Phước Sơn - Chủ tịch Liên đoàn cờ thành phố kiêm luôn HLV. Đoàn Hà Nội có cán bộ của Sở Văn hóa và Thể thao phụ trách, lại có cả HLV nữ thuộc diện hoa khôi. Sau mỗi buổi thi đấu các đoàn đều họp để “xốc lại đội hình” chuẩn bị cho “trận đánh” mới. Các kì thủ trước khi về dự giải đều qua kiểm tra y tế và có giấy chứng nhận đủ sức khỏe mới được tham gia. Tính quy mô còn được thể hiện ở khoản tài trợ, nhiều doanh nhân đất Quan họ giúp đỡ cả về vật chất và tinh thần rất hiệu quả. Trân trọng nhất là ông Dương Công Hậu - Tổng giám đốc Công ty Nhật Quang tài trợ tiền thưởng cho các VĐV đoạt giải.
…Đến bất ngờTrong thể thao tính hấp dẫn nằm ở sự bất ngờ, kịch tính, gay cấn. Tất cả 4 nhóm tuổi thi đấu đều hội đủ điều đó nhưng ở nhóm tuổi trên 70 mới thuộc dạng “khủng”.
Ông Nguyễn Ngọc Phan An (Hà Nội) và ông Trịnh Hoàng Sâm (Thái Nguyên) vốn là chỗ bạn bè thân thiết nhưng trong cờ tướng lại rất “kị giơ” nhau. Oái oăm thay, điều cả hai ông không muốn lại đến sau lễ khai mạc: Phải “chạm trán” nhau. Còn nhớ, cuộc cờ năm 2016 tại Thái Nguyên, ván đấu cuối cùng để phân thứ hạng hai ông cũng gặp nhau, cuối cùng ông Sâm phải “nhường vàng” cho ông An.
Ở ván đấu thứ 9 (cuối cùng) lần này, ông Phan An gặp ông Lê Thiên Vị (Thái Bình). Căn cứ vào số điểm, nếu thắng ông Vị, ông An sẽ giành Huy chương Vàng, nếu thua, ông An “trắng tay” bởi phía sau còn ông Nguyễn Gia Xuyên (Bắc Ninh 1), Hà Huy Nghệ (Hà Nội) đang “rình” để đổi màu huy chương. Khoảng 25 phút đầu, thế trận nghiêng hẳn về ông An. Phút cuối, ông An vẫn còn 8 quân, trong khi ông Vị chỉ còn 3, nhưng ở nước “chốt hạ” ông An để chậm 1 giây, đành “gác tay” trước ông Vị. Rời bàn cờ, ông An lấy khăn lau đôi mắt ngấn nước.
Người “đình đám” nhất ở nhóm tuổi này là ông Nguyễn Phương Đông (Thái Bình). Là người xứ Bắc nhưng ông Đông lại “chịu chơi” như “Hai lúa” Nam Bộ. “Gánh cờ” của ông có Nguyễn Thanh Khiết, Bùi Văn Minh (nhóm tuổi 60-69) là hai kì thủ có đẳng cấp. Vào trận, ông Nguyễn Phương Đông chỉ thua ông Phan An còn lại thắng tưng bừng, nhưng đến ván thứ 9 (ván cuối) gặp ông Dương Văn Phác (Nghệ An), không hiểu thế nào ông Đông để thua “một cách đau đớn”. Tuy chỉ giành huy chương đồng cá nhân nhưng ông Đông lại “thắng to” khi Đoàn Thái Bình mang về 2 cúp (đều đồng đội nam nhóm tuổi 60-69 và nhóm tuổi 70 trở lên).
Trông cụ Trần Thị Nguyệt (Quảng Ninh) không ai nghĩ đã 85 tuổi. Đây là mùa thứ 3 cụ được cháu nội đánh xe đưa đi “chơi cờ cấp toàn quốc”. Thấy cụ vẫn khỏe, minh mẫn, tôi hỏi, cụ trả lời nhẹ tênh: “Nhờ cờ tướng”.
Ở nhóm tuổi 50-59 nữ, bà Phan Thị Trác Vân (Hà Nội) không có đối thủ, thắng cả 8 trận. Bà Phạm Thị Kiện (Quảng Ninh) nhóm tuổi 60-69 cũng “băng băng về đích” mà không gặp trở ngại nào đáng kể. Nếu có giải hoa khôi chắc chắn Ban tổ chức sẽ trao cho Nguyễn Thị Thúy Hồng (Hà Nội) và Trần Thị Tâm (Đà Nẵng) nhóm tuổi 40-49 bởi họ rất xứng đáng.
Và điều ước thứ…NĐã qua 5 mùa Giải nhưng nhiều tỉnh, thành chưa thấy xướng tên. Nhớ lại, năm 2016, khi cuộc cờ diễn ra tại Thái Nguyên ấy thế mà “người anh em sinh đôi” Bắc Kạn không có mặt. Các tỉnh lân cận như Tuyên Quang, Yên Bái, Sơn La, Lai Châu… cũng vắng bóng. Lần này diễn ra tại Bắc Ninh nhưng Bắc Giang chỉ cách mấy bước chân vẫn “làm ngơ”. Thanh Hóa, Hà Tĩnh vốn được coi là nổi trội trong nhiều lĩnh vực nhưng chưa chịu xuất quân. Các tỉnh Hà Nam, Hải Dương và nhiều tỉnh, thành khác vẫn để người Quan họ “ra ngõ mà trông”, không thấy, đành hát: “Rầu lòng vậy, cầm lòng vậy”...
Mặc dù Luật phòng, chống tác hại thuốc lá đã có từ mấy năm nay, nhưng nhiều VĐV vẫn vô tư hút ở chỗ đông người. Trong phòng ở của các đoàn tại khách sạn, cạnh bàn cờ là… mẩu thuốc lá. Mặc dù quy chế của Giải có chuyện cấm hút thuốc lá khi thi đấu nhưng nhiều người vẫn vô tư “nhả khói”. Hiện nay nhiều giải thi đấu thể thao ở nước ta đều không cho phép hút thuốc lá. Nếu cuộc tranh tài của Hội ta từ năm sau trở đi nói không với thuốc lá thì đó sẽ là Giải cờ tướng thành công mĩ mãn.
Điều mong ước tốt đẹp vốn rất cần cho cuộc sống. Ước gì, Giải cờ tướng ngày càng thu hút nhiều Hội NCT cả nước tham gia. Trung ương Hội NCT Việt Nam cũng nên coi việc tham gia giải Cờ tướng hằng năm làm một trong những tiêu chí để chấm điểm thi đua.
Giải cờ tướng trung, cao tuổi toàn quốc lần thứ V, Cúp Báo Người cao tuổi năm 2018 đã “hát câu giã bạn” nhưng cảm xúc từ bản hòa tấu của những quân cờ vẫn ngọt ngào, ấm áp.
Bài và ảnh Nguyễn Đình Phượng
