Bài thuốc chữa chứng mất ngủ

Đông y cho rằng: “Ngủ là gốc của phần âm do thần làm chủ. Khi thần yên thì ngủ được, thần không yên thì ngủ kém hoặc ngủ lơ mơ.

Sở dĩ thần không yên là do tà khí bên ngoài xâm nhập tâm hoặc do ăn uống quá mức sinh ra đờm hỏa đọng lại trong tâm quấy nhiễu, hay do dinh khí không đủ để nuôi dưỡng âm huyết. Những nguyên nhân ấy sinh ra chứng mất ngủ”.

Có 5 nguyên nhân chính gây ra chứng mất ngủ:

Tâm và tỳ hư yếu: Lao động mệt nhọc hoặc suy nghĩ quá nhiều làm tổn thương đến tâm và tỳ, huyết dịch của tâm hao tổn, tâm thần không ổn định nên sinh ra mất ngủ kinh niên.

Triệu chứng: Sắc mặt không tươi, người mệt mỏi, tinh thần uể oải, ăn uống không ngon miệng, hay quên, tim hồi hộp, đêm ngủ lơ mơ hoặc thức trắng đêm không ngủ được, mạch tế hoặc sác.

Điều trị: Bổ dưỡng tâm tỳ.

Bài thuốc “Dưỡng tâm thang”: hoàng kỳ 16g; phục linh, phục thần, bá tử nhân, nhân sâm, đương quy (quy thân) mỗi vị 12g; chích thảo 4g, bán hạ (chế) 10g; viễn chí (bỏ lõi), xuyên khung, ngũ vị tử mỗi vị 8g, nhục quế 6g.

Cách dùng: Ngày uống 1 thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn hoặc lúc đói.

Do âm suy hỏa vượng: bắt nguồn từ thận thủy yếu, chân âm suy không sinh ra được nhiều huyết đưa lên tâm (tim), tâm thiếu huyết hỏa của tâm cang thịnh, tâm phải làm việc nên mất ngủ hoặc trằn trọc không ngủ được. Mặt khác, bản thân tạng thận cũng có thủy hỏa (âm dương) khi âm suy thì dương của thận càng vượng, hỏa bốc lên cũng sinh ra chứng mất ngủ.

Triệu chứng: Đầu nặng, hay choáng váng, tai ù, tâm phiền, tân dịch ít nên hay khô miệng, đối với tuổi trung niên thường hay mộng tinh, di tinh, chất lưỡi đỏ, mạch tế sác.

Bài thuốc chữa chứng mất ngủ
Âm suy hỏa vượng sinh chứng mất ngủ: bắt nguồn từ thận yếu.

Điều trị: Tư âm thanh hỏa.

Bài thuốc “Thiên vương bổ tâm đan”: sinh địa (tẩy rượu) 16g, đan sâm16g, hắc táo nhân 20g; nhân sâm, đương qui (thân), bá tử nhân, huyền sâm, phục linh, cát cánh mỗi vị 12g; viễn chí, thiên môn, mạch môn, ngũ vị tử mỗi vị 8g: Gia thêm thạch xương bồ 10g, phục thần 12g. Tán bột làm viên hoàn mật ong, mỗi viên 5g, lấy chu sa đã thủy phi giảm độc lượng vừa đủ làm áo.

Cách dùng: Ngày uống 2 lần trước khi ăn trưa và trước khi đi ngủ 15 phút, uống với nước sắc đăng tâm. Tùy theo chứng trạng và thể trạng của bệnh nhân có thể dùng bài “Hoàng liên a giao thang” hoặc bài “Chu sa an thần hoàn” để điều trị.

    Do khí của tâm và đởm (túi mật) hư sinh chứng mất ngủ: Một yếu tố làm cho người ta ngủ tốt là khí của tâm và đởm tốt, làm cho con người điềm tĩnh, ban ngày làm việc tốt, ban đêm ngủ đẫy giấc. Khi khí của tâm và đởm hư suy làm cho con người yếu đuối, hay sợ hãi, đêm ngủ không yên “khi tâm và đởm yếu nên gặp việc khó hay sợ hãi, đêm nằm chiêm bao thường thấy những điều sợ hãi, khi tỉnh dậy thấy khó chịu và không ngủ lại được, có khi mất ngủ cả đêm”, cũng có trường hợp gặp sự việc bất thường làm hoảng sợ dẫn đến đởm khiếp, tâm khí tổn hao mà sinh chứng mất ngủ.

    Triệu chứng: do đởm khiếp, tâm hoang mang nên gặp việc hay sợ hãi, nằm ngủ hay thấy chiêm bao sợ hãi, khi tỉnh dậy vẫn sợ hãi, mạch huyền tế. Điều trị: Bổ tâm khí để định chí.

    Bài thuốc: “An thần định chí hoàn”: phục linh, thạch xương bồ, long xỉ, phục thần mỗi vị 12g; nhân sâm 8g, viễn chí 8g, tùy chứng trạng của bệnh nhân có thể phối hợp với bài “toan táo nhân thang” để điều trị:

    Cách dùng: Ngày uống 1 thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn trưa, tối và trước khi đi ngủ.

    Do tỳ vị không điều hòa: Vị (dạ dày) không điều hòa làm thức ăn và đờm hỏa tích lại trong bụng, gây ra chứng mất ngủ.

    Triệu chứng: đờm nhiều hay khạc ra đờm, miệng đắng, mắt mờ, buồn bực, trong vùng ngực khó chịu, đại tiện không thư sướng, vùng thượng vị đầy tức do thức ăn lưu lại, rêu lưỡi vàng nhớt, mạch hoạt sác.

    Điều trị: Điều hòa tỳ vị, tiêu thực, hóa đờm.

    Bài thuốc: “Ôn đởm thang”: trúc nhự 8g, chỉ thực 8g; bán hạ (chế), quất hồng bì, phục linh mỗi vị 12g, cam thảo 6g. Tùy chứng trạng của bệnh nhân có thể gia giảm cho thích hợp.

    Cách dùng: Ngày uống 1 thang sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn. Nếu thực tích quá nặng, dùng bài “ Bảo hòa hoàn”: bán hạ (chế)10g, sơn tra 8g; thần khúc, phục linh, trần bì, la bặc tử, liên kiều, mạch nha mỗi vị 12g.

    Cách dùng: ngày 1 thang sắc uống 3 lần, uống trước khi ăn. Bài thuốc dùng cho cả trẻ em và người lớn.

    Do suy nhược cơ thể sinh chứng mất ngủ: sau khi ốm đã điều trị bệnh khỏi, hoặc phụ nữ sau khi sinh, hoặc người cao tuổi khí huyết hư yếu, tạng tâm và tỳ hư suy, tâm thần không yên sinh chứng mất ngủ.

    Triệu chứng: Cơ thể gầy còm, sắc mặt trắng bợt, ăn uống kém hay có cơn mệt bất thường, giấc ngủ không sâu, nửa đêm tỉnh dậy rồi không ngủ lại được, lưỡi nhạt, mạch tế sác.

    Điều trị: bổ khí dưỡng huyết, bổ tâm an thần.

    Bài thuốc: “Qui tỳ thang”: hắc táo nhân 20g, chích hoàng kỳ 16g, viễn chí 8g, mộc hương 6g, chích cam thảo 4g; nhân sâm, đương qui, long nhãn nhục, bạch truật, sinh khương, phục thần, đại táo mỗi vị 12g. Cách dùng: ngày uống 1 thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn.

    SK&ĐS

    Tin liên quan

    Cùng chuyên mục

    5 loại sữa thực vật tốt cho sức khỏe có thể thay thế sữa bò

    5 loại sữa thực vật tốt cho sức khỏe có thể thay thế sữa bò

    Có nhiều người bị dị ứng, không dung nạp sữa bò hay nhiều người ăn chay vẫn có thể chuyển sang dùng sữa có nguồn gốc thực vật...
    Bộ Y tế: Triển khai các biện pháp phòng chống dịch, vệ sinh môi trường sau mưa lũ

    Bộ Y tế: Triển khai các biện pháp phòng chống dịch, vệ sinh môi trường sau mưa lũ

    Bão số 3 và hoàn lưu sau bão đã gây mưa lớn tại nhiều tỉnh, thành phố khu vực miền Bắc, nhất là tại các tỉnh miền núi và trung du Bắc Bộ xảy ra tình trạng ngập lụt, sạt lở đất, lũ ống, lũ quét ở nhiều địa phương đã gây các thiệt hại về người, tài sản và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và đời sống của người dân.
    Bộ Y tế: Đảm bảo đủ thuốc cho các tình huống y tế bị ảnh hưởng do bão, lũ

    Bộ Y tế: Đảm bảo đủ thuốc cho các tình huống y tế bị ảnh hưởng do bão, lũ

    Để đảm bảo cung ứng đủ thuốc trong mùa mưa lũ, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã có văn bản gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố và các cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc.
    Đau mắt đỏ mùa mưa lũ: Triệu chứng và cách chăm sóc

    Đau mắt đỏ mùa mưa lũ: Triệu chứng và cách chăm sóc

    Đau mắt đỏ là tình trạng viêm kết mạc, đây là bệnh dễ gặp sau những đợt mưa lớn. Bệnh đau mắt đỏ nguy cơ lây lan và bùng phát nếu chúng ta không phòng ngừa, giữ vệ sinh cá nhân...
    Sự nguy hiểm của vỡ phình mạch não

    Sự nguy hiểm của vỡ phình mạch não

    Chảy máu dưới nhện không do chấn thương (SAH- Subarachnoid hemorrhage) thường do vỡ phình mạch não (chiếm 80%), ngoài ra còn do dị dạng mạch và viêm mạch. Chảy máu dưới nhện chiếm từ 5-10% tổng số các ca đột qụy, gây tàn phế nặng nề và có xu hướng xảy ra trên những bệnh nhân trẻ hơn so với các loại đột qụy khác như nhồi máu não, chảy máu nhu mô não...

    Tin khác

    Amip ăn não: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng bệnh

    Amip ăn não: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng bệnh
    Amip ăn não người có tên khoa học là Naegleria Fowleri. Loại kí sinh trùng này chủ yếu sống trong những vũng nước tù như ao hồ, sông, suối. Hầu hết những người bị nhiễm Naegleria đều tử vong trong vòng một tuần sau khi nhiễm...

    Sơ cứu đột qụy: Nhiều sai lầm cần tránh

    Sơ cứu đột qụy: Nhiều sai lầm cần tránh
    Việc chích rạch máu ở tai, đầu ngón tay, ngón chân cho bệnh nhân đột qụy có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh...

    Bộ Y tế khuyến cáo phòng chống bệnh dịch và khắc phục hậu quả sau bão

    Bộ Y tế khuyến cáo phòng chống bệnh dịch và khắc phục hậu quả sau bão
    Bộ Y tế hướng dẫn các biện pháp vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh sau mưa bão.

    Thận trọng khi dùng thảo dược ngâm rượu

    Thận trọng khi dùng thảo dược ngâm rượu
    Mặc dù ở nước ta từng xảy ra không ít các trường hợp ngộ độc, thậm chí tử vong do uống rượu ngâm lẫn các loại thảo dược, vậy nhưng rất nhiều người vẫn không… biết sợ, không ít vẫn chạy theo trào lưu ngâm rượu cùng các loại cây thảo dược với ý niệm để “bồi bổ”.

    Kiểm soát bệnh tiểu đường trong 10 phút

    Kiểm soát bệnh tiểu đường trong 10 phút
    Kiểm soát đường huyết cũng là phương pháp giúp bảo vệ sức khỏe bản thân kể cả khi không bị mắc hội chứng tiểu đường type 2. Đôi khi những hành động nhỏ hằng ngày chỉ mất không đến 10 phút lại giúp chúng ta kiểm soát bệnh tiểu đường...

    Bộ Y tế: Khẩn trương tìm nguyên nhân gây bệnh cho nhiều học sinh Trường Cao đẳng Công nghiệp Thái Nguyên

    Bộ Y tế: Khẩn trương tìm nguyên nhân gây bệnh cho nhiều học sinh Trường Cao đẳng Công nghiệp Thái Nguyên
    Nhiều học sinh Trường Cao đẳng Công nghiệp Thái Nguyên sống cùng ký túc xá phải nhập viện với triệu chứng sốt chưa rõ nguyên nhân, trong đó 1 trường hợp đã tử vong.

    Dược thiện bồi bổ cho người mắc bệnh huyết áp

    Dược thiện bồi bổ cho người mắc bệnh huyết áp
    Trong thực tế cuộc sống hàng ngày, nhiều người bị huyết áp cao hoặc huyết áp thấp muốn bồi bổ bằng các món ăn - bài thuốc theo lối cổ truyền nhưng không biết lựa chọn và sử dụng như thế nào để đạt được mục đích vừa điều hòa huyết áp vừa bổ dưỡng cơ thể. Dưới đây, xin được giới thiệu một số món dược thiện điển hình cho vấn đề này.

    Tác hại của việc đeo kính cận không đủ số

    Tác hại của việc đeo kính cận không đủ số
    Hàng triệu người trên thế giới có thể đang làm cho mắt mình tồi tệ hơn, thậm chí là trở thành mù vì một quan niệm sai lầm đã tồn tại từ lâu: Đeo kính thấp hơn độ cận thực.

    Một số bài thuốc chữa bệnh từ lá ổi

    Một số bài thuốc chữa bệnh từ lá ổi
    Lá ổi không chỉ dùng độc vị mà còn được phối hợp với các loại thuốc nam khác, dùng phòng và trị bệnh rất hiệu quả...

    Thách thức an ninh năng lượng của Israel

    Thách thức an ninh năng lượng của Israel
    Israel đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng về an ninh năng lượng khi xung đột ở Trung Đông leo thang. Sự phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên, mối đe dọa từ các nhóm vũ trang và các tuyến đường vận chuyển dễ bị gián đoạn khiến cho nguồn cung cấp năng lượng trở thành điểm yếu chiến lược.

    Bộ Y tế: Bảo đảm công tác khám, chữa bệnh trong dịp nghỉ Lễ

    Bộ Y tế: Bảo đảm công tác khám, chữa bệnh trong dịp nghỉ Lễ
    Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế vừa có văn bản về việc đảm bảo công tác khám, chữa bệnh trong dịp lễ Quốc khánh 2/9.

    Những lợi ích của củ cải đối với sức khỏe

    Những lợi ích của củ cải đối với sức khỏe
    Củ cải là loại rau có lượng chất xơ dồi dào giúp điều hòa chức năng đường ruột và duy trì sức khỏe của hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón. Hơn nữa, chất xơ có trong củ cải còn giúp kéo dài cảm giác no, thúc đẩy quá trình giảm cân...

    Vaccine phế cầu 23 mới đặc biệt hiệu quả ở người cao tuổi, bệnh nền

    Vaccine phế cầu 23 mới đặc biệt hiệu quả ở người cao tuổi, bệnh nền
    Vaccine phế cầu 23 có phổ bảo vệ rộng, tiêm cho trẻ từ 2 tuổi và không giới hạn độ tuổi trần, hiệu quả đặc biệt cao ở người cao tuổi (NCT), người có bệnh nền, người từng mắc Covid-19. Vaccin được triển khai tiêm lần đầu ở Việt Nam tại gần 200 Trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc.

    Bộ Y tế đề nghị các địa phương theo dõi chặt chẽ diễn biến dịch sởi

    Bộ Y tế đề nghị các địa phương theo dõi chặt chẽ diễn biến dịch sởi
    Từ đầu năm 2024 đến nay, số ca mắc bệnh sởi tăng hơn 8 lần so với cùng kỳ năm 2023 và có xu hướng gia tăng tại một số địa phương.

    Tai biến mạch máu não ở người tiểu đường

    Tai biến mạch máu não ở người tiểu đường
    Tiểu đường là một trong những nguyên nhân dẫn đến tai biến mạch máu não. Nguy cơ này tăng nhiều hơn ở người bệnh tiểu đường khi kèm các yếu tố lớn tuổi, thừa cân, béo phì, hút thuốc lá, tăng huyết áp, bệnh tim, rối loạn lipid máu hay có tiền sử đột qụy, cơn thoáng thiếu máu não. Để phòng ngừa và làm giảm những nguy cơ tai biến mạch máu não cũng như các biến chứng khác, người bệnh nên tái khám định kì để các bác sĩ chuyên khoa thăm khám toàn diện, điều trị tích cực đa yếu tố...
    Xem thêm
    Bộ Y tế: Triển khai các biện pháp phòng chống dịch, vệ sinh môi trường sau mưa lũ

    Bộ Y tế: Triển khai các biện pháp phòng chống dịch, vệ sinh môi trường sau mưa lũ

    Bão số 3 và hoàn lưu sau bão đã gây mưa lớn tại nhiều tỉnh, thành phố khu vực miền Bắc, nhất là tại các tỉnh miền núi và trung du Bắc Bộ xảy ra tình trạng ngập lụt, sạt lở đất, lũ ống, lũ quét ở nhiều địa phương đã gây các thiệt hại về người, tài sản và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và đời sống của người dân.
    Bộ Y tế: Đảm bảo đủ thuốc cho các tình huống y tế bị ảnh hưởng do bão, lũ

    Bộ Y tế: Đảm bảo đủ thuốc cho các tình huống y tế bị ảnh hưởng do bão, lũ

    Để đảm bảo cung ứng đủ thuốc trong mùa mưa lũ, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã có văn bản gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố và các cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc.
    Bộ Y tế khuyến cáo phòng chống bệnh dịch và khắc phục hậu quả sau bão

    Bộ Y tế khuyến cáo phòng chống bệnh dịch và khắc phục hậu quả sau bão

    Bộ Y tế hướng dẫn các biện pháp vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh sau mưa bão.
    Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

    Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

    Đầu năm 2024, phẫu thuật nội soi, trong đó có “Phẫu thuật Bạch Mai” lại phát huy giá trị thực tiễn của mình bằng việc điều trị thành công nâng cao chất lượng sống cho hai bệnh nhân 94 tuổi mắc ung thư. Sau mổ, cả 2 cụ đều đáp ứng tốt và được xuất viện trở về cuộc sống bình thường chỉ sau 10 ngày “đại phẫu”.
    NCT cần chủ động phòng bệnh giao mùa Thu Đông

    NCT cần chủ động phòng bệnh giao mùa Thu Đông

    Thời tiết thay đổi, cơ thể chúng ta cũng chưa kịp thích nghi, dẫn tới đề kháng bị giảm mạnh và đó là nguyên nhân dễ mắc các bệnh giao mùa Thu Đông. Bệnh giao mùa Thu Đông có thể gặp ở mọi đối tượng và lứa tuổi, tuy nhiên một số đối tượng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như: Trẻ em và NCT.
    Khám mắt và sức khỏe miễn phí cho hàng trăm người cao tuổi ở TP Bà Rịa

    Khám mắt và sức khỏe miễn phí cho hàng trăm người cao tuổi ở TP Bà Rịa

    Ngày 10/8, Ban Đại diện Hội NCT TP Bà Rịa phối hợp Bệnh viện Mắt tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Trung tâm Y tế TP Bà Rịa tổ chức chương trình khám mắt và sức khỏe cho NCT.
    Dinh dưỡng hợp lí cho NCT mắc bệnh nền

    Dinh dưỡng hợp lí cho NCT mắc bệnh nền

    Sáng 22/8, Trung tâm Chăm sóc NCT (Trung tâm) Nhân Ái tổ chức “Diễn đàn tuổi Bạc” số 10, với chủ đề “Dinh dưỡng hợp lí cho NCT mắc bệnh nền”. Bà Nguyễn Thị Kim Thanh, Tổng Giám đốc Công ty CP Quốc tế Nhân Ái chủ trì chương trình.
    Herbalife Việt Nam đồng hành cùng giải VnExpress Marathon Nha Trang lần thứ ba liên tiếp

    Herbalife Việt Nam đồng hành cùng giải VnExpress Marathon Nha Trang lần thứ ba liên tiếp

    Herbalife Việt Nam, một trong những công ty hàng đầu về sức khỏe và thể chất, tiếp tục là đối tác dinh dưỡng của giải VnExpress Marathon Nha Trang 2024, diễn ra từ ngày 9 đến 11/8. Chương trình đồng hành của Herbalife Việt Nam cùng giải chạy VnExpress trong suốt ba năm qua là một phần trong cam kết dài hạn của Công ty trong việc hỗ trợ các sự kiện thể thao nhằm giúp cộng đồng quan tâm hơn về tầm quan trọng của việc thường xuyên tập thể dục kết hợp với dinh dưỡng cân bằng để sống khỏe mạnh hơn.
    Những dấu hiệu của cơn đau tim và cách xử trí

    Những dấu hiệu của cơn đau tim và cách xử trí

    Cơn đau tim thường xảy ra đột ngột và rất nguy hiểm. Hầu hết bệnh nhân cảm thấy đau ngực nặng hoặc có cảm giác đè ép trong cơn đau tim...
    Phiên bản di động