Đây là vụ việc có thật 100% xảy ra đối với ông Lê Cao Đồng (SN 1959) và anh Lê Văn Tuấn (SN 1995) trú tại phố Trung Kỳ, phường Trung Sơn, TP Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
Ngày 17/2/2020, TAND tỉnh Thanh Hóa đưa ra xét xử phúc thẩm, với Bản án hình sự phúc thẩm số: 46/2020/HS-PT, Tòa kết án Lê Cao Đồng và Lê Văn Tuấn về tội “Gây rối trật tự công cộng” và giữ nguyên hình phạt của Bản án hình sự sơ thẩm số: 64/2019/HS-ST ngày 27/11/2019 của TAND TP Sầm Sơn, tuyên là bị cáo Tuấn 7 tháng và bị cáo Đồng 9 tháng tù.
Có hình sự hóa vụ việc?
Nội dung vụ án được tóm tắt như sau: Ngày 2/4/2019, tại Nhà văn hóa khu phố Trung Kỳ, phường Trung Sơn đã diễn ra cuộc họp Chi bộ mở rộng, với nhiều thành phần tham gia. Trong đó có đại diện ông Mai Văn Liêm, Bí thư Thành ủy TP Sầm Sơn, đại diện HĐND và UBND TP Sầm Sơn, các phòng ban liên quan, cùng các ban, ngành đoàn thể phường Trung Sơn, khu phố Trung Kỳ.
Cuộc họp có nhiều nội dung, nhưng quan trọng nhất vẫn là công tác tái định cư, quy trình giải phóng mặt bằng và ý nghĩa, tầm quan trọng của Dự án Quảng trường biển và Trục cảnh quan lễ hội TP Sầm Sơn…
 |
| Bị cáo Lê Cao Đồng và Lê Văn Tuấn bị xử tội "Gây rối trật tự công cộng" |
Cuộc họp được trang bị âm thanh, loa, micro nên gây sự chú ý của nhiều người dân có đất đai bị thu hồi kéo đến.
Thời điểm này, ông Lê Cao Đồng trên đường đi mua thuốc tại hiệu thuốc đường Thanh Niên và Lê Văn Tuấn đang bán hoa quả gần đó thấy thế cũng đến cuộc họp, phát biểu ý kiến và được sự đồng ý của chủ tọa cuộc họp là ông Mai Văn Liêm, Bí thư Thành ủy TP Sầm Sơn.
Trong đó, Lê Văn Tuấn đưa ra lý lẽ: “Bây giờ cháu có ý kiến, cái ni họp Chi bộ cháu không cần biết, nhưng mà cuộc họp Chi bộ sao lại có bản đồ của khu phố Trung Kỳ, thu hồi đất của dân Trung Kỳ thì người dân có quyền nói. Thứ nhất, Nhân dân Trung Kỳ không đồng ý di dời, chứ không phải nói đến tái định cư hay không, mà là dân không đồng ý di dời. Còn nữa, phải phân biệt rõ cái nào là nhà nước lấy, cái nào tư nhân lấy, cái chuyện mà lấy đất của dân để làm khu du lịch nghỉ dưỡng các thứ thuộc về mặt dân sự, phải thỏa thuận giữa người dân với doanh nghiệp chứ không thể là Nhà nước, cán bộ đi lấy đất của dân để cho doanh nghiệp làm được, cái đó là không được và người dân nhất quyết không đi, còn họp Chi bộ hay không thì không cần biết… dân Trung Kỳ phải có ý kiến, đúng không bà con…”.
Khi Lê Văn Tuấn nói xong, đưa micro cho ông Lê Cao Đồng phát biểu: “Tôi xin có ý kiến thế này. Báo cáo các đồng chí cùng toàn thể Nhân dân, khi dự án về làm đẹp và làm giàu cho dân là chúng tôi rất thích và ai cũng muốn thế hết, nhưng phải làm như thế nào. Bởi vì, chúng tôi thấy sai hoàn toàn, mới đây các đồng chí làm như thế là sai… Tại sao các đồng chí bảo, dự án quan trọng mà đất của nhà tầng, với đất của đại gia để lại, lại lấy đất của mình người dân - cái đó là sai. Cái thứ hai là, khi dự án vào, các đồng chí phải làm từng bước một, đến khi thống nhất với người dân rồi, thì đến lúc đó các đồng chí hãy làm… đằng ni, các đồng chí lại bộp một cái, thế là đi thu hồi tài sản này…”- (Trích theo Bản án, cáo trạng và luận tội ông Lê Cao Đồng và Lê Văn Tuấn).
Hai công dân nêu trên chỉ phát biểu như vậy và đã được Tòa án nhận định là hành vi không mang tính tổ chức, không phá phách, không gây thiệt hại vật chất, không có sự bàn bạc, phân công, ít nghiêm trọng…Nhưng đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Sầm Sơn khởi tố hình sự “Gây rối trật tự công cộng”, Viện KSND cùng cấp và các cấp tòa đưa ra mức án và tuyên phạt Lê Cao Đồng (9 tháng tù), Lê Văn Tuấn (7 tháng tù).
Thiếu căn cứ pháp luật để kết tội
Trao đổi về vấn đề này, Luật sư bào chữa cho các bị cáo cho rằng, việc truy nã bắt giam Lê Văn Tuấn và truy tố hai công dân là chưa đủ căn cứ pháp luật.
Bởi, trước tiên xét thấy cuộc họp này là quan trọng, thì cần có địa điểm kín đáo, có bảo vệ an ninh. Đằng này, cuộc họp lại diễn ra tại nhà văn hóa, vốn là nơi sinh hoạt cộng đồng của cư dân phố Trung Kỳ, có loa phát oang oang nên không thể không gây sự chú ý của Nhân dân. Đặc biệt, lại là dân bị ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, vì đất đai bị thu hồi phục vụ dự án. Thêm nữa, khi ông Lê Cao Đồng phát biểu đã được sự đồng ý của Chủ tọa là ông Mai Văn Liêm, Bí thư Thành ủy Sầm Sơn, lời lẽ rất nhã nhặn, lịch sự, mang tính xây dựng.
Do đó, nếu có xử phạt thì tội của hai công dân này chỉ đáng xử phạt hành chính, chứ không thể khởi tố hình sự?
Ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó ban dân nguyện Quốc Hội cho biết, qua nghiên cứu hồ sơ, tài liệu vụ việc, bản thân không hiểu là Cơ quan thực thi pháp luật sao lại đi khởi tố hình sự và kết án tù người dân?
| |
| ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng |
Việc khởi tố, truy tố về tội gây rối trật tự công cộng cho 2 công dân nêu trên là thiếu căn cứ pháp luật, sử dụng biện pháp nhằm triệt tiêu dân chủ, để cưỡng chế thu hồi nhà đất của người dân, vốn đã sinh sống, bám biển từ nhiều đời nay, phục vụ cho cái gọi là “dự án”. Ông Nhưỡng cho rằng, mọi việc làm của chính quyền, cán bộ, đảng viên phải tuân thủ quy định của pháp luật, bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
"Hành vi nêu trên không gây nguy hiểm cho xã hội, không cấu thành tội phạm, không cần xử lý hình sự, việc xử lý như vậy là không hợp lòng dân, có thể gây hậu quả lớn về chính trị, xã hội, vi phạm những nguyên tắc cơ bản của Hiến pháp, Bộ luật Hình sự, chủ trương cải cách tư pháp của Đảng" – đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng nhấn mạnh.
