Suốt đời tâm huyết với làn điệu Then
Văn hóa - Thể thao 18/03/2024 08:48
Bà Hang, cho biết, bà sinh ra trong gia đình đã có 4 đời hát Then, từ nhỏ được tiếp xúc với các nghi lễ then cầu an, cầu phúc. Bà bảo: “Tôi học rất nhanh, năm 26 tuổi, tôi là một trong những người trong xã làm chủ các nghi lễ làm Then cầu an, cầu phúc của người Tày”.
Biểu diễn đàn tính, hát Then của Câu lạc bộ hát Then xã Phong Dụ, huyện Tiên Yên. |
Theo bà Hang, các bài hát Then đều mang hướng tích cực, đó là cầu giúp người dân được mùa màng tốt tươi, tai qua nạn khỏi, phúc lộc đầy nhà, khuyến khích động viên người dân vượt qua khó khăn hoạn nạn, tin tưởng vào tương lai tốt đẹp, giữ gìn hòa khí trong gia đình và tình nghĩa làng xóm. Ngay cả các con vật gắn bó với con người như trâu, bò, chó, khi làm nghi lễ Then, người Tày cũng kiêng không ăn những loại gia súc đó vào ngày này. Vì theo tín ngưỡng, chúng là những giống vật có linh hồn, cuộc sống của chúng rất gần gũi với con người, không lẽ nào khi con người được hưởng phúc lành mà chúng lại bị diệt.
Hàng chục năm qua, bà Hang sưu tầm được nhiều bài Then cổ; vài chục bài Then mới có nội dung mới ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương đất nước đang đổi mới. Bà cẩn thận chép các bài hát Then thành những cuốn sách để truyền lại cho thế hệ trẻ. Nhiều bài được bà chỉnh sửa gọn gàng dễ hiểu, để truyền đạt lại cho lớp trẻ được dễ hơn.
Để các làn điệu Then mãi mãi vang xa trong cộng đồng, bà Hang đã tập hợp những người yêu thích Then trong cộng đồng để truyền dạy cho họ. Các lớp học do bà Hang dạy được tổ chức vào buổi tối tại nhà văn hóa thôn vào dịp học sinh nghỉ hè. Trong các học sinh của bà, ngoài những người ở huyện Tiên Yên, còn có học sinh ở tỉnh ngoài như chị Hà Thị Ánh Mai ở xã Sơn Châu, huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn. Bà Hang bảo: “Tôi dạy hát Then không vì thù lao, mà vì lòng đam mê muốn truyền lại văn hóa của cha ông, sao cho vang vọng mãi”.
Trọn cuộc đời đam mê và cống hiến cho các làn điệu Then, bà Nông Thị Hang được các cấp, các ngành tặng nhiều Giấy khen; năm 2013, bà được Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam phong tặng Nghệ nhân dân gian; năm 2015, bà được phong tặng Nghệ nhân ưu tú.