Người cao tuổi góp phần phát triển văn hóa bền vững n

Ngày 2/6/2021, làm việc với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu: “Phải dựa trên nền tảng văn hóa, truyền thống của chính chúng ta thì mới có thể phát triển bền vững, lâu dài”. Đây không chỉ là nhiệm vụ của ngành văn hóa mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội, trong đó có NCT...

Vai trò của NCT trong gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Văn hóa hiểu theo nghĩa rộng là tất cả những gì con người có, con người nghĩ và con người làm. Nghĩa là, văn hóa có trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, từ kinh tế đến chính trị, ngoại giao, từ các hoạt động khai thác tự nhiên đến sản xuất, tiêu dùng,... Văn hóa không tách bạch mà gắn kết chặt chẽ với đời sống xã hội nên bất cứ hoạt động sống nào của con người cũng có văn hóa và cũng là văn hóa.

Suốt cuộc đời, NCT hấp thụ những giá trị văn hóa dân tộc. Những giá trị ấy in sâu trong tâm khảm và tiếp tục tỏa sáng trong cuộc sống hằng ngày. Trong mỗi gia đình, ông bà, cha mẹ luôn là chỗ dựa tinh thần, là tấm gương cho con cháu noi theo và là người giữ kỉ cương, nếp sống trong nhà. NCT gắn bó chặt chẽ với làng xóm, khu dân cư; thường xuyên có ý thức cộng đồng, hiểu rõ lịch sử, phong tục tập quán địa phương và hoàn cảnh sống của bà con làng xóm… từ đó hình thành những yếu tố tạo nên giá trị của văn hóa dân tộc.

Với bề dày kiến thức, kinh nghiệm của mình, NCT còn là cầu nối, gìn giữ và trao truyền các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc cho các thế hệ kế tiếp. Sự trao truyền ấy theo quy luật tự nhiên như một bản năng sinh tồn, nhưng rất có ý thức để duy trì bền vững giá trị văn hóa của dân tộc mình.

Ông Chi Viết Hải, Người có uy tín ở xóm Khuổi Khon, xã Kim Cúc, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng trao đổi việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc với đồng bào Lô Lô.
Ông Chi Viết Hải, Người có uy tín ở xóm Khuổi Khon, xã Kim Cúc, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng trao đổi việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc với đồng bào Lô Lô.

Song, cũng như mọi sự vật hiện tượng tự nhiên và xã hội khác, truyền thống văn hóa có tính hai mặt. Trong những yếu tố văn hóa truyền thống của thế hệ trước để lại có những chuẩn mực hành vi, tư tưởng, phong tục, tập quán, thói quen, lối sống và cách ứng xử tốt đẹp, nhưng cũng có những yếu tố không phù hợp, thậm chí kìm hãm sự phát triển của xã hội.

Bởi vậy cần lắng nghe và tôn trọng NCT vì họ đã lưu giữ được những giá trị văn hóa dân tộc tỏa sáng với thời gian. Song, cũng cần nghiên cứu, tiếp thu có chọn lọc, kiên quyết bài trừ các hủ tục lạc hậu mà một số NCT lợi dụng cổ súy, duy trì trở lại dưới danh nghĩa “phục hồi vốn cổ”, đúng như Bác Hồ đã dạy: "Khôi phục vốn cổ thì chỉ nên khôi phục cái gì tốt, còn cái gì không tốt thì nên loại dần ra".

Hội NCT và yêu cầu phát triển văn hóa bền vững

Những năm qua, các cấp Hội NCT làm tốt việc phát huy vai trò NCT trong phát triển kinh tế, bảo vệ an ninh - quốc phòng, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở… Trong lĩnh vực văn hóa, nhiều hoạt động luyện tập, hội thi, hội diễn văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao NCT được đẩy mạnh, trở thành phong trào rộng khắp cả nước.

Qua đó, việc gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống được NCT thể hiện ở nhiều khía cạnh, như phát huy tri thức bản địa của NCT, vai trò của các nghệ nhân trong bảo tồn các giá trị văn hóa dân gian, phục dựng nghề truyền thống, lễ hội cổ truyền… ở các địa phương. Các phong trào của NCT mang đậm tính nhân văn như “Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền”, “Kính lão, trọng thọ”, “Tôn vinh cặp đôi song thọ, hạnh phúc”… được tổ chức ở nhiều cơ sở Hội. Tuy nhiên, để khái quát được nội dung đầy đủ nhất về phát huy vai trò NCT trong phát triển văn hóa là một việc khó, bởi sự tách bạch hoạt động văn hóa ra khỏi các hoạt động xã hội khác chỉ có tính tương đối.

Để thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ, góp phần phát triển văn hoá bền vững trong bối cảnh đại dịch Covid-19; với trách nhiệm của lớp người “cây cao, bóng cả”, NCT cần nêu gương sáng về đạo đức trong gia đình, làng xóm, để con cháu và người dân noi theo. Những thuần phong, mĩ tục, kho tàng văn hóa cổ truyền, trang phục, nghề truyền thống… của quê hương, NCT cần chú trọng khai thác, giáo dục dòng tộc, người dân giữ gìn, phát huy. Những hủ tục lạc hậu, mang màu sắc mê tín dị đoan không còn phù hợp với đời sống mới, NCT cần có thái độ rõ ràng, kiên quyết bài trừ. Theo khả năng của mình, NCT tích cực tham gia các phong trào xây dựng nông thôn mới, làng văn hóa, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao và là nòng cốt, tấm gương trong xây dựng gia đình văn hóa, phòng chống dịch Covid-19…

Các cấp Hội NCT căn cứ vào đặc thù và tình hình dịch bệnh ở địa phương, cần tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và phối hợp với các tổ chức đoàn thể cùng cấp coi trọng việc phát huy vai trò NCT trong xây dựng đời sống văn hóa ở các khu dân cư. Đối với hội viên, các tổ chức Hội NCT, nhất là cấp chi hội, ngoài việc đẩy mạnh các hoạt động văn hóa phù hợp, thu hút NCT tham gia, nên tổ chức các cuộc hội thảo, tọa đàm về phát huy vai trò NCT trong phát triển bền vững truyền thống văn hóa. Qua đó liên hệ với thực tiễn ở địa phương làm rõ các vấn đề: Văn hóa, truyền thống văn hóa là gì? Thế nào là thiếu văn hóa, phản văn hóa? NCT cần làm gì để gìn giữ, phát triển bền vững truyền thống văn hóa tốt đẹp của quê hương?...

Tóm lại, văn hóa có vai trò to lớn đối với sự tồn vong của dân tộc. NCT và Hội NCT với vị thế của mình cần tích cực, chủ động phát huy tốt vai trò trong kế thừa, phát triển bền vững những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc, góp phần xây dựng đất nước, quê hương ngày càng giàu đẹp.

Nguyễn Minh

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Đồng chí Trường Chinh - Nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng, Nhà văn hóa lớn của dân tộc

Đồng chí Trường Chinh - Nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng, Nhà văn hóa lớn của dân tộc

Đồng chí Trường Chinh tên thật là Đặng Xuân Khu, sinh ngày 9/2/1907, trong một gia đình trí thức yêu nước tại làng Hành Thiện, xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Với 81 tuổi đời (1907-1988), hơn 60 năm hoạt động cách mạng (1925-1988), đồng chí được phân công giữ nhiều trọng trách quan trọng của Đảng, Nhà nước.
Sức xuân từ quan niệm về tuổi tác của Bác Hồ

Sức xuân từ quan niệm về tuổi tác của Bác Hồ

Chắc hẳn người cao tuổi chúng ta đều thấm thía sự thành đạt của một đời người không chỉ là thành công trong sự nghiệp, đạt đến đỉnh cao về quyền lực, sung túc về vật chất; mà quan trọng hơn là con cháu ngoan hiền, có sức khỏe, tự biết cải thiện cảnh giới của bản thân. Một trong cải thiện cảnh giới bản thân là vượt qua tuổi tác mà cách nghĩ của Bác Hồ là một tấm gương để chúng ta có thể học tập, noi theo.
Đất nước 95 mùa Xuân có Đảng

Đất nước 95 mùa Xuân có Đảng

Cứ Tết đến là Xuân về, theo lẽ tự nhiên từ ngàn xưa trên đất nước Việt Nam ta. Tết này, cả dân tộc mừng đón năm Ất Tỵ 2025 trong không khí tưng bừng bước vào kỉ nguyên mới. Cũng vào dịp đón Tết, mừng Xuân, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân lại hân hoan hướng về các hoạt động kỉ niệm Ngày thành lập Đảng (3/2)...
Nhớ lời Bác dặn phải không ngừng nâng cao đời sống của Nhân dân

Nhớ lời Bác dặn phải không ngừng nâng cao đời sống của Nhân dân

Trong Di chúc, Bác căn dặn: “Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của Nhân dân”...
Xây dựng gia đình là xây nền móng cho xã hội

Xây dựng gia đình là xây nền móng cho xã hội

Công tác xây dựng gia đình văn hóa, ấm no, hạnh phúc luôn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Quan tâm đến gia đình là đúng, vì nhiều gia đình cộng lại mới thành xã hội, gia đình tốt thì xã hội mới tốt, xã hội tốt thì gia đình càng tốt. Hạt nhân của xã hội là gia đình”...

Tin khác

Để Luật phòng, chống tác hại rượu bia đi vào cuộc sống

Để Luật phòng, chống tác hại rượu bia đi vào cuộc sống
Rượu, bia là thức uống quen thuộc trong mỗi dịp Tết đến Xuân về, mặc dù chúng mang đến rất nhiều phiền toái cho sức khỏe và xã hội. Một chút rượu bia chúc Tết đã là một thói quen có từ lâu.

Những cây đa Bác trồng

Những cây đa Bác trồng
Từ năm 1960 đến nay, mỗi lần Tết đến, Xuân về chúng ta lại nhớ đến Tết trồng cây mà Bác khởi xướng là từ mùa Xuân 1960, Bác Hồ phát động Tết trồng cây. Trong một bài viết về kêu gọi toàn dân hưởng ứng. Bác có viết hai câu thơ nay đã đi vào tâm thức mọi người và trở thành thuần phục như ca dao, tục ngữ: "Mùa Xuân là Tết trồng cây/ Làm cho đất nước càng ngày càng Xuân".

Thiêng liêng hai tiếng Đảng ta

Thiêng liêng hai tiếng Đảng ta
Đó là tiếng nói của Nhân dân ta dành cho Đảng Cộng sản Việt Nam. Hai tiếng mộc mạc, ngắn gọn mà hàm chứa cả nhận thức sâu sắc qua thực tiễn và tình cảm sâu đậm của trái tim hàng chục triệu người Việt Nam…

Ngọn cờ hòa bình của V.I.Lênin

Ngọn cờ hòa bình của V.I.Lênin
V.I.Lênin (1870-1924) là nhà tư tưởng vĩ đại, lãnh tụ thiên tài của giai cấp công nhân, Nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Ngay sau khi lãnh đạo thành công Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười Nga năm 1917, V.I.Lênin đã công bố “Sắc lệnh về hòa bình” của Nhà nước Xô viết. Đây là một văn kiện lịch sử có giá trị như một cương lĩnh hòa bình đầu tiên của nhân loại.

Hành trang mùa Xuân trong kỉ nguyên mới

Hành trang mùa Xuân trong kỉ nguyên mới
Năm 2024, Việt Nam giành nhiều kì tích về kinh tế. GDP bứt tốc trong những tháng cuối năm và cán đích tăng trưởng 7% (theo Nghị quyết của Quốc hội 6,5-7%). Đây cũng là năm đầu tiên sau nhiều năm phấn đấu 15/15 chỉ tiêu kinh tế - xã hội đạt và vượt.

Khắc sâu nỗi đau 12 ngày đêm tháng Chạp 1972

Khắc sâu nỗi đau 12 ngày đêm tháng Chạp 1972
Sự kiện 12 ngày đêm tháng Chạp năm 1972, quân và dân Hà Nội đánh bại cuộc tập kích đường không bằng máy bay B52 của Mỹ, làm nên trận “Điện Biên Phủ trên không” đã đi vào lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta, như một mốc son chói lọi. Vậy mà, thấm thoắt đã 52 năm.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết Công giáo

Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết Công giáo
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm mở rộng khối đại đoàn kết, giữa những người có đạo với người không theo đạo, giữa đồng bào theo các đạo khác nhau... ngày càng gắn kết, bền chặt. Người nhấn mạnh, đoàn kết tôn giáo nhằm mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh...

Trang sử hào hùng của quân đội ta

Trang sử hào hùng của quân đội ta
Ngày 22/12/1944, thực hiện Chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân được thành lập. Chỉ hai tuần sau khi ra đời, đội quân chủ lực đầu tiên của cách mạng Việt Nam đã đánh thắng liên tiếp hai trận ở Phay Khắt, Nà Ngần thuộc tỉnh Cao Bằng.

Từ lời hiệu triệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Từ lời hiệu triệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ…

Ô nhiễm môi trường và sự vào cuộc tích cực của người cao tuổi

Ô nhiễm môi trường và sự vào cuộc tích cực của người cao tuổi
Bài 2. Người cao tuổi chung tay bảo vệ môi trường

Ô nhiễm môi trường và sự vào cuộc tích cực của người cao tuổi

Ô nhiễm môi trường và sự vào cuộc tích cực của người cao tuổi
Bài 1: Ô nhiễm môi trường - thách thức của sự phát triển

Âm vang mãi Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến

Âm vang mãi Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến
Năm 1945, Cách mạng Tháng Tám thành công, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước Dân chủ Nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á ra đời có sức cổ vũ rất lớn đối với các dân tộc bị áp bức trên thế giới vùng lên tự giải phóng. Do vị trí chiến lược quan trọng, Việt Nam đã trở thành đối tượng xâm lược của chủ nghĩa đế quốc và bọn chúng tìm mọi cách chống phá nhằm thủ tiêu nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trẻ tuổi...

Những “bánh xe” động lực phát triển của đất nước

Những “bánh xe” động lực phát triển của đất nước
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã đạt những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử và toàn diện. Hiện nay, nước ta đang chuẩn bị tiến vào kỉ nguyên mới, kỉ nguyên vươn mình của dân tộc. Mục tiêu kỉ nguyên mới là xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu.

Xây dựng gia đình văn hóa để tạo môi trường sống hạnh phúc

Xây dựng gia đình văn hóa để tạo môi trường sống hạnh phúc
Bất kì ở thời đại nào, đất nước nào…, thì gia đình phát triển bền vững, văn hóa không chỉ tạo môi trường sống an toàn và hạnh phúc cho mỗi người, mỗi nhà, mà còn là nhân tố quan trọng để xây dựng nguồn lực con người, góp phần giữ gìn sự phát triển lành mạnh, an toàn của xã hội. Vì vậy, công tác xây dựng gia đình văn hóa (GĐVH) có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong chiến lược xây dựng xã hội văn minh, hiện đại, giàu bản sắc văn hóa dân tộc.

Quân đội ta trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, với Nhân dân

Quân đội ta trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, với Nhân dân
Tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, với Nhân dân là vấn đề có tính nguyên tắc của Quân đội Nhân dân (QĐND) Việt Nam và cũng là sự kế thừa, phát huy truyền thống nhân văn của dân tộc.
Xem thêm
Phiên bản di động