Vân Đồn là một huyện ven biển, phần lớn diện tích giáp biển, được đánh giá là khu vực có tiềm năng lớn trong phát triển kinh tế biển của tỉnh Quảng Ninh. Vân Đồn có diện tích mặt nước biển 1.620km2, đường bờ biển rộng, nhiều đảo xen kẽ, tạo nên những áng, vụng ít chịu ảnh hưởng của gió bão; độ sâu trung bình từ 7-15m, nước biển sạch, nhiều phù du nên rất thích hợp nuôi một số loài hải sản như cá giò, cá bớp, cá chim, tu hài, ngọc trai..., trong đó có ngao hai cùi. Nắm bắt được xu thế của thị trường, mấy năm trở lại đây, nhiều ngư dân ở Vân Đồn “nhanh nhạy” trong nuôi ngao hai cùi, nhiều hộ “đổi đời” nhờ loại nhuyễn thể này.
Ngao hai cùi còn có tên ngao giá, ngao đỏ, sò lụa bắp, tên khoa học là Tapes dorsatus (Lamarck, 1818, là loài nhuyễn thể thuộc lớp thân mềm 2 mảnh vỏ). Ngao hai cùi ở Vân Đồn được đánh giá ngon nhất trong họ nhà ngao, thịt giòn, ngon ngọt đậm đà, có thể chế biến làm nhiều món ăn như ngao hấp sả, ngao chua, lẩu ngao...
Hiện giống ngao này rất được ưa chuộng, nhất là trong các nhà hàng phục vụ khách du lịch. Giá bán tại các hộ nuôi từ 70.000 đến 100.000 đồng/kg nhưng khi đến các nhà hàng hải sản lên tới 220.000 đồng/kg. Trước đây ngao hai cùi tự nhiên ở Vân Đồn rất nhiều nhưng gần đây số lượng giảm sút nghiêm trọng do khai thác quá mức. Chính vì vậy, nhiều hộ dân đang phát triển mạnh nghề nuôi ngao hai cùi.
Nghề nuôi ngao hai cùi bắt đầu từ năm 2015, số lượng ngư dân nuôi ngao tăng nhanh qua các năm, hiện đã có hơn 1.000 hộ. Chúng tôi tới thăm bè nuôi ngao của gia đình anh Nguyễn Văn Thanh ở xã Thắng Lợi, người có “thâm niên” trong nghề nuôi ngao, anh cho biết: “Trước đây, gia đình tôi chuyên đi đánh bắt loại ngao hai cùi và hải sản ở biển. Năm 2011 nhận thấy một số loài hải sản cạn kiệt trong khi nuôi trồng hải sản mang lại lợi nhuận cao, tôi đánh bạo chọn nuôi con tu hài. Nhưng trong quá trình nuôi do không kiểm soát được dịch bệnh nên phần lớn tu hài bị dịch và chết. Không nản chí, năm 2016, tôi tiếp tục vay vốn ngân hàng đầu tư nuôi ngao hai cùi vì loài này khỏe, dễ nuôi, cho sản lượng tốt, giá bán cũng cao. Hiện nay gia đình tôi có hơn 40.000 lồng nuôi ngao hai cùi. Khi thu hoạch, tôi phải thuê hơn 10 nhân công với mức lương gần 10 triệu đồng/tháng/người”.
Người dân huyện Vân Đồn thu hoạch ngao hai cùi
Nghề nuôi ngao hai cùi ở Vân Đồn rất có triển vọng và cho thu nhập cao. Ngao được nuôi ở các ô lồng treo ngoài cửa biển hoặc ở các bãi ven biển. Chúng ăn các sinh vật phù du nên không cần cho ăn, chỉ chú ý đến lượng nước và môi trường sống của chúng.
Anh Phạm Văn Cương, ở xã Bản Sen, một triệu phú trẻ nuôi ngao hai cùi cho biết: “Gia đình tôi nuôi ngao hai cùi được 4 năm. Năm 2018, tôi nuôi 30.000 lồng với diện tích mặt biển hơn 2ha, giá bán từ 60.000 đến 90.000 đồng/kg. Năm nay, tôi xuống giống hơn 40.000 lồng dự định sẽ thu hoạch vào tháng 6 này. Hiện giá bán ngao trên thị trường từ 70.000-95.000 đồng/kg, dự kiến trừ chi phí cũng lãi 2,5-3 tỉ đồng”.
Ông Nguyễn Quang Ninh, Phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vân Đồn cho biết: “Nghề nuôi ngao hai cùi ở Vân Đồn mấy năm trở lại đây rất phát triển. Hiện nay, ở nhiều xã như Bản Sen, Thắng Lợi, Ngọc Vừng, nhiều hộ đã đầu tư mạnh vào nuôi loại nhuyễn thể này. Có hộ nuôi tới hơn 40.000 lồng, hộ nuôi ít nhất cũng 2.000 lồng, năng suất trung bình đạt từ 1,5 - 2,5kg/lồng sau 12 tháng. Chúng tôi luôn theo dõi sát tình hình nuôi ngao hai cùi của các hộ dân, thường xuyên cử cán bộ chuyên trách xuống hướng dẫn bà con bảo đảm kĩ thuật nuôi, môi trường nước, phòng dịch bệnh. Chúng tôi cũng sẽ có chương trình hợp tác tiêu thụ và đưa sản phẩm ngao hai cùi làm điểm trong việc nuôi hải sản phát triển kinh tế địa phương”
