Hà Nội tăng tốc nâng cao chất lượng dân số: Chủ động thích ứng với già hóa bằng những mô hình chăm sóc thiết thực
Y tế 11/07/2025 17:31
Quy định này không chỉ giúp giảm áp lực cho hệ thống y tế mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân, đặc biệt với người cao tuổi, bệnh nhân có bệnh nền kéo dài.
![]() |
| Ông Vương Ánh Dương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh – Bộ Y tế. |
Lý giải về quy định kê đơn thuốc nới rộng thời gian lên tối đa 90 ngày thay vì 1 tháng như trước đây, ông Vương Ánh Dương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh - Bộ Y tế, khẳng định việc ban hành quy định này là kết quả của quá trình nghiên cứu, tổng hợp từ thực tiễn điều trị lâu dài.
Đặc biệt, sau giai đoạn đại dịch COVID-19, nhiều cơ sở khám chữa bệnh và Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã đề xuất xem xét điều chỉnh quy định để phù hợp hơn với nhu cầu thực tiễn và giảm chi phí, thủ tục cho người bệnh. Ông Dương nhấn mạnh thêm về những bất cập trước đây: Việc phải đến bệnh viện mỗi tháng để lấy đơn thuốc, dù bệnh đã ổn định, thực sự gây ra nhiều phiền toái và gánh nặng không nhỏ cho người bệnh và gia đình. Không chỉ vậy, việc quá tải bệnh viện cũng gia tăng do người bệnh phải quay lại thường xuyên dù không cần can thiệp y tế.
Tuy nhiên, việc kê đơn dài ngày cũng đặt ra những yêu cầu khắt khe hơn trong chỉ định. Những rủi ro có thể xảy ra như người bệnh không bảo đảm điều kiện bảo quản thuốc, không được theo dõi sát tác dụng không mong muốn, bệnh tiến triển cần điều chỉnh phác đồ nhưng chưa kịp đánh giá lại, hoặc người bệnh mất, không sử dụng hết thuốc gây lãng phí.
Ông Dương khuyến cáo: quy định này không áp dụng đại trà, mà bác sĩ phải đánh giá đầy đủ tình trạng lâm sàng, tiên lượng ổn định mới được kê đơn kéo dài. Một số cơ sở y tế tuyến cơ sở, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, có thể gặp thách thức trong việc đảm bảo cung ứng đủ thuốc khi số lượng thuốc kê mỗi lần tăng gấp ba so với trước đây. Ngoài ra, một số loại thuốc chuyên khoa có thể chưa phổ biến hoặc thiếu tại địa phương ở một số thời điểm nhất định…Trên thực tế, danh mục bệnh áp dụng kê đơn 90 ngày chủ yếu là các bệnh mạn tính phổ biến, với nhiều biệt dược, hoạt chất thay thế tương đương nhau. Các bệnh hiếm, phức tạp – như ung thư hay bệnh huyết học đặc biệt – vẫn chủ yếu điều trị tại tuyến trung ương, nên không gây áp lực quá lớn cho tuyến dưới.
![]() |
| ThS.BSCKII Trần Thái Sơn |
Việc kê đơn thuốc dài ngày được đánh giá là một điểm thay đổi rất tích cực. Theo ThS.BSCKII Trần Thái Sơn – Phó Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Bạch Mai, bác sĩ được phép kê đơn thuốc tối đa 90 ngày đối với các bệnh mạn tính nằm trong danh mục 252 bệnh. Với người bệnh, điều này giúp họ tiết kiệm chi phí, giảm số lần đi lại, đỡ tốn thời gian và công sức, đặc biệt là những bệnh nhân ở xa hoặc có sức khỏe yếu.
ThS.BSCKII Sơn cũng nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc cá thể hóa trong kê đơn: kê đơn 90 ngày không có nghĩa là bệnh nhân nào cũng nên được kê như vậy. Bác sĩ buộc phải đánh giá thật kỹ tình trạng cụ thể của từng người bệnh. Quan điểm của chúng tôi là: kê đơn cần cá thể hóa – mỗi người bệnh một phác đồ, không máy móc. Làm được như vậy thì vừa tiết kiệm cho quỹ BHYT, vừa giúp người bệnh tuân thủ điều trị tốt hơn.
TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Khoa Nội tiết và Đái tháo đường - Bệnh viện Bạch Mai, cũng phân tích cụ thể hơn về những lợi ích của việc kê đơn dài ngày đối với nhóm bệnh nhân mạn tính, đặc biệt là bệnh nhân nội tiết. Ông cho biết, những bệnh nhân này thường là NCT, sống phụ thuộc, có thu nhập thấp, thường mắc nhiều bệnh đồng mắc, khả năng đi lại hạn chế. Vì vậy, việc kê đơn thuốc dài ngày sẽ mang lại nhiều lợi ích như giảm số lần và thời gian đi đến bệnh viện, phòng khám; tiết kiệm chi phí đi lại; hạn chế nguồn lây nhiễm; hạn chế ảnh hưởng bởi ô nhiễm môi trường, thời tiết xấu và đơn thuốc ổn định sẽ làm tăng tính tuân thủ điều trị.
![]() |
| TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai |
Tuy nhiên, TS.BS Nguyễn Quang Bảy cũng đưa ra những khuyến cáo quan trọng cho người bệnh, đặc biệt là người cao tuổi, khi nhận thuốc trong thời gian dài hơn để đảm bảo uống thuốc đúng cách và không ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
Ông nhấn mạnh, bệnh mạn tính nghĩa là bệnh kéo dài và sự ổn định chỉ là tạm thời, người mắc bệnh mạn tính thường là người già có nhiều bệnh lý đi kèm. Do đó, để duy trì bệnh ở tình trạng ổn định và sức khỏe tốt, người bệnh cần lưu ý một số yếu tố. Đầu tiên, người bệnh cần đọc kỹ đơn thuốc trước khi rời bệnh viện. Nếu có bất kỳ điều gì chưa hiểu, cần trao đổi ngay với bác sĩ khám bệnh hoặc dược sĩ phát thuốc để được giải đáp thắc mắc.
Thứ hai, việc bảo quản thuốc là rất quan trọng do số lượng thuốc lĩnh được nhiều hơn, có nguy cơ để lẫn các loại thuốc, đặc biệt khi trong gia đình có nhiều người mắc bệnh mạn tính. Đối với những bệnh nhân đái tháo đường điều trị insulin, cần có tủ lạnh để bảo quản thuốc vì các loại insulin chỉ có thể để ở nhiệt độ thường dưới 4 tuần.
Thứ ba, người bệnh cần tuân thủ tiêm hoặc uống thuốc đầy đủ và đúng giờ. Để tiện lợi, có thể để thuốc cạnh bàn ăn hoặc tại phòng ngủ, hoặc đặt chuông điện thoại nhắc giờ uống thuốc.
Thứ tư, việc theo dõi thường xuyên các thông số như nhịp tim, huyết áp, đường máu tại nhà hoặc tại nhà thuốc, trạm y tế xã phường là rất cần thiết để nắm bắt tình hình sức khỏe.
Cuối cùng, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ hoặc hotline của các bệnh viện khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe hoặc khi bị mắc thêm bệnh khác. Hoàn toàn có thể đi khám lại ngay mà không cần chờ đủ 60 hay 90 ngày theo lịch hẹn.
TS,BS Nguyễn Quang Bảy cũng khuyến khích người bệnh chủ động đặt lịch khám trước 3-5 ngày qua số hotline hoặc ứng dụng khám bệnh của các bệnh viện để tiết kiệm thời gian và chủ động hơn trong việc khám chữa bệnh.
LTS: “Bảy mươi vẫn thương nhau như thuở mới cưới, mà ngọn lửa yêu đương cứ lụi dần…” Chuyện nghe quen mà vẫn cứ… ngại ... |