Con người dưới cách nhìn của y học cổ truyền (Kì 37)

Trong cơ thể con người có nhiều hệ cơ quan khác nhau, đảm nhiệm những vai trò quan trọng duy trì sự sống của con người, có thể kể đến như hệ tim mạch (hay còn được gọi là hệ tuần hoàn), hệ hô hấp, hệ thần kinh, hệ thống tiêu hóa… Mỗi một hệ thống đảm nhiệm một chức năng khác nhau. Trong chuyên đề này, sẽ cùng tìm hiểu về hệ tim mạch, một hệ thống quan trọng, quyết định sự sống còn của chúng ta…

Kì 1: Cấu tạo của hệ tim mạch

Hệ tim mạch là gì?

Hệ thống tim mạch hay còn gọi là hệ tuần hoàn, có thể được coi là hệ thống vận chuyển của cơ thể. Hệ thống này có ba thành phần chính đó là: Tim, mạch máu và máu. Trái tim là máy bơm của hệ thống và các mạch máu giống như các đường ống phân phối. Máu có thể được coi như một chất lỏng chứa oxy và chất dinh dưỡng mà cơ thể cần và mang các chất thải cần được loại bỏ.

1. Cấu tạo của tim như thế nào?

Tim nằm ở giữa hai lá phổi, thường nằm bên trái giữa ngực. Chức năng của tim là bơm máu đi khắp cơ thể.

Tim là một khối cơ đặc biệt có kích thước bằng nắm tay, hình dáng gần giống hình nón. Ở người trưởng thành, quả tim dài khoảng 12cm, chỗ rộng nhất có chiều ngang khoảng 9cm và dày khoảng 6cm. Thành của quả tim được tạo thành từ một loại cơ đặc biệt gọi là cơ tim.

Con người dưới cách nhìn của y học cổ truyền (Kì 37)

Bên ngoài tim là một lớp xơ bao bọc xung quanh, gọi là màng ngoài tim. Lớp màng này giữ trái tim cố định tại chỗ nhưng cho phép tim giãn nở khi đập.

Các buồng tim:

Trái tim có bốn ngăn, bên trái và bên phải mỗi bên có hai buồng, một buồng trên và một buồng dưới. Hai ngăn trên được gọi là tâm nhĩ, hai ngăn bên dưới được gọi là tâm thất. Theo cách chia như vậy, có tâm nhĩ trái và tâm nhĩ phải, tâm thất trái và tâm thất phải. Tâm nhĩ nhận máu từ các nguồn khác nhau đổ về tim. Tâm nhĩ trái nhận máu từ phổi và tâm nhĩ phải nhận máu từ phần còn lại của cơ thể.

Tâm thất bơm máu đến các bộ phận khác nhau của cơ thể. Tâm thất phải bơm máu đến phổi trong khi tâm thất trái bơm máu đến phần còn lại của cơ thể. Tâm thất có thành dày hơn nhiều so với tâm nhĩ, cho phép chúng thực hiện nhiều công việc nặng hơn bằng cách bơm máu đi khắp cơ thể.

2. Mạch máu là gì?

Mạch máu là các đường ống dẫn máu. Tĩnh mạch là những mạch máu mang máu từ cơ thể trở về tim. Động mạch là những mạch máu mang máu từ tim đến cơ thể. Ngoài ra còn có các mạch máu cực nhỏ nối các động mạch và tĩnh mạch với nhau được gọi là mao mạch. Tổng chiều dài của chúng là hơn 160.000 km, đủ để cuốn 4 vòng quanh xích đạo Trái Đất.

Có một số mạch máu chính kết nối với các buồng tim khác nhau. Động mạch chủ là động mạch lớn nhất trong cơ thể chúng ta. Tâm thất trái bơm máu vào động mạch chủ, sau đó mang máu đến phần còn lại của cơ thể thông qua các động mạch nhỏ hơn.

Thân động mạch phổi là động mạch lớn mà tâm thất phải bơm vào. Sau đó tách thành các động mạch phổi để đưa máu đến phổi. Các tĩnh mạch phổi đưa máu từ phổi về tâm nhĩ trái. Tất cả các tĩnh mạch khác trong cơ thể đổ vào tĩnh mạch chủ dưới, hoặc tĩnh mạch chủ trên. Hai tĩnh mạch lớn này sau đó đưa máu từ phần còn lại của cơ thể vào tâm nhĩ phải.

Thành của động mạch và tĩnh mạch gồm 3 lớp: Mô liên kết, cơ trơn và biểu bì, còn thành của mao mạch là lớp biểu bì mỏng.

3. Máu là gì?

Máu là chất cần thiết để giữ chúng ta sống. Máu mang oxy và chất dinh dưỡng đến tất cả các bộ phận của cơ thể để chúng có thể hoạt động. Đồng thời máu cũng mang carbon dioxide và các chất thải khác đến phổi, thận và hệ tiêu hóa để loại bỏ khỏi cơ thể. Máu cũng chứa các thành phần để chống lại nhiễm trùng và vận chuyển các hormone đi khắp cơ thể.

Máu được tạo thành từ các tế bào máu và huyết tương. Huyết tương là một chất lỏng màu vàng có các chất dinh dưỡng, protein, hormone và các chất thải. Các loại tế bào máu khác nhau có những chức năng khác nhau. Màu đỏ của máu là do protein huyết sắc tố (hemoglobin) và sắt. Cơ thể người trưởng thành có khoảng 3-4 g sắt, nhưng sẽ có 1,5 mg sắt được thay thế mỗi ngày. Do đó trong suốt cuộc đời, một người có thể hấp thụ ít nhất 39,4 g sắt.

4. Van là gì?

Van là những vạt mô dạng sợi được tìm thấy giữa các buồng tim và trong các mạch máu. Chúng giống như những cánh cổng ngăn máu chảy ngược chiều.

Các van giữa tâm nhĩ và tâm thất được gọi là van nhĩ thất phải và trái, còn được gọi là van ba lá và van hai lá. Các van giữa tâm thất và động mạch lớn được gọi là van bán nguyệt. Van động mạch chủ được tìm thấy ở đáy của động mạch chủ, trong khi van động mạch phổi được tìm thấy ở đáy của thân động mạch phổi.

Ngoài ra còn có nhiều van được tìm thấy trong các tĩnh mạch khắp cơ thể (để bảo đảm máu dồn về tim tốt). Tuy nhiên, không có van nào được tìm thấy trong bất kì động mạch nào khác ngoài động mạch chủ và thân động mạch phổi.

BS Đỗ Nam Khánh & BS YHCT Nguyễn Mạnh Linh

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Bà ngoại tôi

Bà ngoại tôi

Bà ngoại tôi mất năm bà 103 tuổi. Cả một năm sau ngày bà mất, gần như nhà ngoại lúc nào cũng có người đến thắp hương. Nhiều người đến, kể những kỉ niệm về ông bà ngoại, rồi mọi người lại cùng nhau nức nở.
Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 cả nước nắng nóng gay gắt

Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 cả nước nắng nóng gay gắt

Theo ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng Phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, những ngày tới đáng lưu ý nhất vẫn là tình trạng nắng nóng.
Cái giá của “cảm ơn”

Cái giá của “cảm ơn”

Phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án “chuyến bay giải cứu” khép lại, với bản án được dư luận đánh giá là đúng người, đúng tội.
Nguy hiểm tài xế xe ôm, shipper phóng nhanh, vượt ẩu

Nguy hiểm tài xế xe ôm, shipper phóng nhanh, vượt ẩu

Trong những năm gần đây ở nước ta, số vụ tai nạn giao thông có liên quan tới những người hành nghề shipper giao hàng nói riêng, cũng như những người chạy xe ôm công nghệ nói chung ngày một gia tăng.
Quảng Ninh: Tìm thấy 2 nạn nhân trong vụ 4 người mất tích do lật thuyền trên sông Chanh

Quảng Ninh: Tìm thấy 2 nạn nhân trong vụ 4 người mất tích do lật thuyền trên sông Chanh

Vào khoảng 5h10 ngày 25/4, trên luồng sông Chanh (đoạn thuộc phường Hà An và phường Phong Hải, thị xã Quảng Yên) xảy ra vụ tai nạn chìm, đắm phương tiện thuyền khiến 4 người mất tích.

Tin khác

Thực hiện tốt văn hóa giao thông

Thực hiện tốt văn hóa giao thông
Những năm qua, bằng nhiều giải pháp toàn diện, đồng bộ, tai nạn giao thông (TNGT) liên tục được kiềm chế, kéo giảm cả 3 tiêu chí: Số vụ, số người chết và số người bị thương. Nhưng số vụ, số người chết và bị thương vẫn còn nhiều.

Chủ động ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh

Chủ động ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh
Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai vừa ban hành Văn bản số 144/VPTT gửi Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố khu vực Bắc bộ, Thanh Hóa và Nghệ An về việc ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Nghiêm cấm từ chối đăng kiểm xe đã đặt lịch hẹn trực tuyến thành công

Nghiêm cấm từ chối đăng kiểm xe đã đặt lịch hẹn trực tuyến thành công
Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa có công văn gửi các đơn vị đăng kiểm trên toàn quốc về việc thực hiện việc đăng ký đặt lịch hẹn kiểm định và bố trí làm tăng ca, làm thêm giờ trước, sau và cả trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 trường hợp xảy ra tình trạng ùn tắc đăng kiểm.

Tình yêu bình dị của ông bà tôi

Tình yêu bình dị của ông bà tôi
Ông Lê Đình Bạ và vợ là bà Hoàng Thị Châu, năm nay đều đã ngoài 90 tuổi. Ông từng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Cảnh giác rượu rởm, rượu tự nấu

Cảnh giác rượu rởm, rượu tự nấu
Hiện nay trên thị trường nước ta có đủ loại rượu, rượu sản xuất trong nước, rượu ngoại, rượu vang... đủ cả, trong đó lẫn lộn rất nhiều rượu rởm. Kèm theo là những loại rượu trắng tự nấu của các lò rượu tư nhân rao bán khắp nơi, thu hút đông đảo các đệ tử của lưu linh.

Cục CSGT khuyến cáo lộ trình đi lại nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

Cục CSGT khuyến cáo lộ trình đi lại nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ
Cục CSGT, Bộ Công an có khuyến cáo đến nhân dân tham gia giao thông nhân dịp phục vụ lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Cảnh giác nạn “cò” bệnh viện

Cảnh giác nạn “cò” bệnh viện
“Cò” là cách gọi những người môi giới mời chào dẫn dụ bệnh nhân không điều trị tại cơ sở y tế chính quy mà đến các phòng khám tư. Để làm được việc này, họ thường lảng vảng trước cổng các bệnh viện trong thành phố, đặc biệt các bệnh viện lớn như: Chợ Rẫy, Nguyễn Tri Phương, Bệnh viện Mắt, Bệnh viện Da liễu, Ung bướu…

Chút quà của ngoại mãi còn vấn vương

Chút quà của ngoại mãi còn vấn vương
Sinh ra và lớn lên tại một miền quê nghèo của dải đất miền Trung đầy nắng gió. Tuổi thơ tôi gắn với bao kỉ niệm đẹp về bà ngoại. Đến tận bây giờ, hình ảnh của ngoại vẫn luôn in hằn trong kí ức tôi với nhiều cảm xúc khó tả.

Đô thị Vĩnh Yên sạch đẹp, văn minh

Đô thị Vĩnh Yên sạch đẹp, văn minh
TP Vĩnh Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức tự giác chấp hành của người dân. Từ đó, đưa công tác quản lí đô thị nói chung, quản lí trật tự đô thị (TTĐT) nói riêng đi vào nền nếp, góp phần xây dựng đô thị Vĩnh Yên xanh, sạch, đẹp, hiện đại, văn minh...

Bà ngoại tôi là người dũng cảm

Bà ngoại tôi là người dũng cảm
Những năm 1949-1953, quê tôi bị giặc Pháp chiếm đóng; giặc Pháp và bọn tay sai ra sức đàn áp cách mạng. Cán bộ của ta phải hoạt động bí mật. Nhiều cán bộ cách mạng của ta vô cùng gian khổ mà anh dũng.

Đẩy mạnh chương trình giảm nghèo ở huyện vùng cao xứ Thanh

Đẩy mạnh chương trình giảm nghèo ở huyện vùng cao xứ Thanh
Trong những năm qua, huyện Lang Chánh quyết liệt triển khai Chương trình Mục tiêu Quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Trong đó có Dự án 2 đa dạng hóa sinh kế, phát triển các mô hình giảm nghèo đang thực hiện tốt,...

Hình bóng bà mãi trong tim...

Hình bóng bà mãi trong tim...
Bà nội tôi tên là Hoàng Thị Liễu, người làng Tiên Hòa, xã Hà Lĩnh, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Cả cuộc đời bà sống thầm lặng và dành trọn yêu thương, sự hi sinh cho gia đình, cho con cháu. Tôi cảm thấy mình may mắn và tự hào vì được là cháu của bà. Những kỉ niệm về bà, với tôi, chính là món quà quý giá, chẳng gì sánh bằng.

Ông tôi - tấm gương sáng ngời về lòng yêu nước

Ông tôi - tấm gương sáng ngời về lòng yêu nước
Ông tôi mất gần 10 năm nay nhưng về miền quê Đức Chánh, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi, hỏi về cụ Nguyễn Thăng Văn, ai cũng nhớ và tự hào về một người lính yêu nước thiết tha, một người con ưu tú của quê hương Đức Chánh.

Học sinh đi xe đạp điện, xe máy điện làm sao để an toàn?

Học sinh đi xe đạp điện, xe máy điện làm sao để an toàn?
Trong những năm gần đây, với những tiện ích như giá cả phải chăng, tính tiện dụng, thiết kế gọn nhẹ, đa dạng mẫu mã, không tạo ra khí thải, ... xe đạp điện, xe máy điện ngày càng được nhiều phụ huynh lựa chọn cho con em mình làm phương tiện đi học.

Xử phạt nồng độ cồn, góp phần hạn chế tai nạn giao thông

Xử phạt nồng độ cồn, góp phần hạn chế tai nạn giao thông
Từ khi lực lượng Cảnh sát giao thông quyết liệt triển khai thực hiện nghiêm Nghị định 100/19 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt và Luật Phòng, chống tác hại rượu , bia đã hạn chế tai nạn giao thông (TNGT) liên quan đến rượu, bia gây ra...
Xem thêm
Bà ngoại tôi

Bà ngoại tôi

Bà ngoại tôi mất năm bà 103 tuổi. Cả một năm sau ngày bà mất, gần như nhà ngoại lúc nào cũng có người đến thắp hương. Nhiều người đến, kể những kỉ niệm về ông bà ngoại, rồi mọi người lại cùng nhau nức nở.
Tình yêu bình dị của ông bà tôi

Tình yêu bình dị của ông bà tôi

Ông Lê Đình Bạ và vợ là bà Hoàng Thị Châu, năm nay đều đã ngoài 90 tuổi. Ông từng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
Chút quà của ngoại mãi còn vấn vương

Chút quà của ngoại mãi còn vấn vương

Sinh ra và lớn lên tại một miền quê nghèo của dải đất miền Trung đầy nắng gió. Tuổi thơ tôi gắn với bao kỉ niệm đẹp về bà ngoại. Đến tận bây giờ, hình ảnh của ngoại vẫn luôn in hằn trong kí ức tôi với nhiều cảm xúc khó tả.
Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

cụ bà Nguyễn Thị Ba, men từng con hẻm nhỏ ở Bình Dương bán từng tờ vé số, bà giáo gieo mầm tri thức cho những mảnh đời bất hạnh tại lớp học tình thương.
Một mối tình bình dị và son sắt

Một mối tình bình dị và son sắt

Họ gặp và yêu nhau trong những năm tháng chiến tranh. Ngày cưới không mâm cao cỗ đầy, không sơn hào hải vị, không tiệc tùng. Quần áo chỉ là bộ đồ lính giản đơn... vậy là họ đã nên duyên vợ chồng. Mặc dù vậy mà hơn 50 năm qua, họ luôn sống hạnh phúc. Đó là chuyện tình của bà Tô Thị Thanh Bưởi, sinh 1950 và ông Nguyễn Kim Quang, sinh 1949, hiện ở xã Lộc An, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bước vào tuổi 110, nhưng cụ Vũ Đình Bảng, sinh năm 1914, ở Lâm Đồng, vẫn minh mẫn, khỏe mạnh, hàng ngày vẫn cuốc đất, làm vườn, nấu nướng và hướng dẫn, nhắc nhở con cháu đọc sách, chia sẻ kinh nghiệm trong cuộc sống. Vậy bí quyết nào giúp cụ Bảng trường thọ đến vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu về bí quyết sống khỏe, sống ý nghĩa của cụ.
Central Retail Việt Nam bàn giao công trình lớp học tại tỉnh Quảng Ngãi

Central Retail Việt Nam bàn giao công trình lớp học tại tỉnh Quảng Ngãi

Ngày 8/4, Tập đoàn Central Retail Việt Nam đã bàn giao công trình lớp học Điểm trường thôn Quế (thuộc trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học và Trung học Cơ sở Trà Bùi), tại thôn Niên, xã Trà Bùi, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi.
Người bị quản lý, giam giữ được sử dụng kinh sách để phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo

Người bị quản lý, giam giữ được sử dụng kinh sách để phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo

Nghị định số 95/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 30/3; áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc bảo đảm và thực hiện quyền tự do tín
Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

200 đoàn viên thanh niên các xã, thị trấn huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa) cùng bộ đội biên phòng gói 2.000 chiếc bánh chưng trao tặng cho trò nghèo dịp Tết.
Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 cả nước nắng nóng gay gắt

Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 cả nước nắng nóng gay gắt

Theo ông Nguyễn Văn Hưởng - Trưởng Phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, những ngày tới đáng lưu ý nhất vẫn là tình trạng nắng nóng.
Quảng Ninh: Tìm thấy 2 nạn nhân trong vụ 4 người mất tích do lật thuyền trên sông Chanh

Quảng Ninh: Tìm thấy 2 nạn nhân trong vụ 4 người mất tích do lật thuyền trên sông Chanh

Vào khoảng 5h10 ngày 25/4, trên luồng sông Chanh (đoạn thuộc phường Hà An và phường Phong Hải, thị xã Quảng Yên) xảy ra vụ tai nạn chìm, đắm phương tiện thuyền khiến 4 người mất tích.
Chủ động ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh

Chủ động ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh

Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai vừa ban hành Văn bản số 144/VPTT gửi Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố khu vực Bắc bộ, Thanh Hóa và Nghệ An về việc ứng phó với mưa dông kèm lốc,
Phiên bản di động