Chuyện của những lão mục đồng

Từ thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang, chúng tôi xuôi dòng sông Tiền qua phà Hồng Ngự để về xã Thường Phước 1, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp tìm gặp lão nông Nguyễn Văn Đực, 85 tuổi cả đời làm nghề nuôi trâu...
Bên ấm trà nóng, cụ Nguyễn Văn Đực trải lòng hết những vui buồn của nghề nuôi trâu mà cả đời cụ gắn bó. Ở vùng biên giới Tây Nam, ngoài gia đình cụ, còn có nhiều gia đình khác cũng sống chủ yếu dựa vào nghề nuôi trâu, như ông Hoàng, ông Tép, ông Nhanh...

Cụ Đực kể, trước kia vùng này làm ruộng nên chủ yếu dựa vào con trâu để cày, bừa, trục, vận chuyển lúa lúc thu hoạch. Lúc đó, nhiều gia đình sống khỏe nhờ nghề nuôi trâu. Ban đầu họ chỉ nuôi vài con, sau đó lớn dần thành đàn, lúc cao điểm có gia đình nuôi hơn 100 con. Cứ thế theo thời gian, nghề nuôi trâu ở Hồng Ngự được truyền từ đời này sang đời khác và kéo dài đã trên trăm năm. “Vài chục năm trước, nghề nuôi trâu ở đây nở rộ, cứ 10 nhà là có đến 6 nhà nuôi trâu nên Hồng Ngự được xem là xứ nuôi trâu nhiều nhất ở miền Tây. Gia đình tôi cũng không ngoại lệ, chưa đầy 5 tuổi, tôi đã theo cha đưa đàn trâu “chạy đồng”. Nhất là mùa len trâu thì gần như ăn ngủ trên đồng” - cụ Đực nhớ lại.

Cụ Nguyễn Văn Đực bên chuồng trâu.
Cụ Nguyễn Văn Đực bên chuồng trâu.

Mùa len trâu - một bức tranh đồng quê miền Tây Nam Bộ mùa nước nổi vô cùng đặc biệt được cụ Đực nhắc đi, nhắc lại với bao kỉ niệm. Cụ nói trước đây ở miền Tây, mấy chuyện nặng nhọc như kéo cày, kéo lúa đều phải cậy nhờ con trâu. Tới mùa nước ngập, không nỡ nhìn con vật trung thành đói vì thiếu cỏ ăn, nên phải len qua nhiều cánh đồng nước ngập, tìm vùng có cỏ xanh còn sót lại cho trâu trú ngụ suốt mấy tháng đợi nước rút - đó là mùa len trâu. Vào mùa này, đi dọc theo các cánh đồng biên giới thuộc các tỉnh Đồng Tháp, Long An sẽ dễ dàng thấy những đàn trâu lên đến mấy trăm con ào ào vượt đồng nước nổi để tiến sâu vào nội đồng - nơi có những vạt đất cao chưa bị ngập. Khi đó, những thảm cỏ xanh trở thành cứu cánh cho đàn trâu di cư tứ xứ tìm về.

Cụ Đực cho biết: “Cách đây vài chục năm, ở Hồng Ngự, trâu rất nhiều, hộ ít khoảng chục con, nhiều thì cả trăm con. Mùa nước lũ tràn đồng, người nuôi lùa trâu đến những gò đất, bãi ruộng cắt chạy lũ để tìm nguồn thức ăn cho trâu và cũng là lúc để trâu nghỉ ngơi, lấy lại sức chờ nước rút. Cứ thế, họ đi hết đồng này đến đồng khác kéo dài mấy tháng trời mà người ta quen gọi là mùa len trâu. Lâu dần, len trâu trở thành một nghề khá đặc biệt ở vùng biên giới này”.

Gần 80 năm theo nghiệp nuôi trâu, cụ Đực nhẩm rất lâu vẫn không nhớ mình đã có bao nhiêu “mùa len trâu” trên những cánh đồng biên giới tràn ngập nước. Với cụ, đó không chỉ có sự vất vả và tình yêu dành cho con vật được xem là “đầu cơ nghiệp” của nhà nông, mà còn là cái nghiệp của gia đình. Đàn trâu hàng chục con nhưng cụ biết rõ “tánh nết”, tình trạng sức khỏe từng con… Và cứ thế, những kỉ niệm trên đồng cùng với bạn chăn trâu cứ như ùa về.

Ông Nguyễn Văn Đức, con trai cụ Đực chăm đàn trâu của gia đình.
Ông Nguyễn Văn Đức, con trai cụ Đực chăm đàn trâu của gia đình.

Ông Nguyễn Văn Tép, 63 tuổi, ở xã Thường Phước 1 cũng có tuổi thơ đáng nhớ. Chưa tới 5 tuổi, ông Tép đã theo cha lùa những đàn trâu trên đồng ngập nước, để rồi cả cuộc đời ông gắn bó với con trâu cho đến hôm nay. Hiện ông còn đàn trâu 15 con, mỗi năm chủ yếu bán nghé làm giống cho bà con ở miền Tây. Cũng như cụ Đực, kinh nghiệm nuôi trâu của ông Tép kể ra rất dài, như chuyện chọn trâu đầu đàn, chữa bệnh, đào hầm cho trâu…

Ở vùng biên giới Hồng Ngự, do tập quán quen dùng trâu làm sức kéo nên mỗi năm khi mùa vụ kết thúc, trâu được người nuôi vỗ béo để chuẩn bị cho mùa vụ mới và thời điểm đó thường trùng với mùa nước nổi. Nước đến đồng nào thì trâu lại di chuyển qua đồng khác tránh nước. Cứ thế, việc chăn thả cho trâu đi ăn trên cánh đồng trở thành những hình ảnh độc đáo của miền Tây Nam Bộ. Ngoài việc giữ trâu nhà, một số người còn lãnh giữ trâu thuê, cứ 3-4 chủ gom trâu lại nhờ một mối giữ. Ông Trương Văn Đẫm, ở xã Thường Phước 1, trước đây cũng nuôi trâu. Sau đó, đồng đất khó khăn, ông Đẫm bán hết trâu và rồi chưa đầy năm sau, nhớ nghề, nhớ trâu, ông lại đi giữ trâu thuê. Ông Đẫm giữ cả trăm con trâu, mỗi tháng kiếm vài triệu đồng cũng đủ cho cuộc mưu sinh.

Do số vụ sản xuất lúa hiện tăng lên 2-3 vụ/năm, làm cho đồng đất thu hẹp, rồi cơ giới hóa nông nghiệp khiến nghề nuôi trâu cứ giảm dần, chỉ còn tập trung chủ yếu ở các xã Thường Phước 1, Thường Phước 2 và Thường Thới Hậu A.

Rôm rả kể về những mùa trâu năm cũ nhưng khi được hỏi về tương lai, cụ Đực, ông Tép lại buồn so. Cụ Đực nói rằng: “Có lẽ vài năm nữa nghề nuôi trâu “chạy đồng” ở vùng biên giới chắc sẽ không còn. Thanh niên giờ chỉ thích đi làm cho công ty, xí nghiệp, trong khi con trâu là một thời cơ cực của cha, ông nên dường như không còn phù hợp trong giai đoạn hiện nay”.

Ông Tép cũng suy tư: “Tôi theo nghề cha truyền con nối nên không một chữ lận lưng. Vụ trâu năm đó, do không biết chữ, tôi bị bạn làm ăn gạt lỗ nặng nên quyết tâm cho con ăn học. Chỉ có học hành tới nơi tới chốn mới làm ăn đàng hoàng, không lo người ta gạt. Nhưng học cao thì chúng đi làm công ty chứ ai lại đi chăn trâu. Chúng tôi chắc là những “lão mục đồng” cuối cùng rồi!”.

Nhưng, nói gì thì nói, với ông Tép con trâu vẫn là kí ức tuổi thơ, là cả nghiệp mưu sinh của cuộc đời, ông nói: “Tôi sẽ dành một vị trí đất cao, chừa cặp trâu để nuôi, ngày ngày cưỡi đi chơi, vui thú tuổi già”. Còn cụ Đực, do tuổi tác, sức khỏe đã giao lại đàn trâu cho ông Đức (con trai cụ) chăm sóc, nhưng vẫn ngày vài bận ra chuồng cho trâu ăn. “Tụi nó như những đứa con tinh thần, giúp tôi vui tuổi già. Đến lúc nào đó nghề nuôi trâu “chạy đồng” không còn, tôi giữ một con nuôi làm “thú cưng” dắt đi dạo xóm!” - cụ Đực hóm hỉnh nói.

Đông Thịnh

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Cây mít nội trồng

Cây mít nội trồng

Một ngày chớm vào mùa Hạ, tôi trở về quê nhà, thăm lại khu vườn ngày bé. Ngồi dưới bóng mát cây mít già, nghe tiếng ve râm ran thiết tha trong tàng lá, bỗng nghe lòng nhớ nội biết bao.
Cha mẹ làm gì khi con bị căng thẳng trong cuộc sống?

Cha mẹ làm gì khi con bị căng thẳng trong cuộc sống?

Những vấn đề ở trường học và đời sống xã hội đôi khi tạo ra áp lực mà trẻ cảm thấy không thể chống chọi được. Là cha mẹ, bạn không thể bảo vệ con trẻ khỏi căng thẳng, nhưng có thể giúp trẻ phát triển theo những cách lành mạnh để đối phó với sự căng thẳng.
Bên ông một thời

Bên ông một thời

Tôi vẫn nhớ câu nói cửa miệng mà đám bạn chăn bò ngày nhỏ vẫn thường nói với tôi bằng giọng ghen tị rằng: “Con Xuyên sướng nhất xóm mình vì có người ông tuyệt vời”. Khi ấy, tôi tủm tỉm cười lấy làm hãnh diện lắm.
Ấm lòng những bữa cơm 0 đồng đến với người cao tuổi và bệnh nhân chạy thận

Ấm lòng những bữa cơm 0 đồng đến với người cao tuổi và bệnh nhân chạy thận

Với mong muốn giúp đỡ các bệnh nhân cao tuổi, bệnh nhân nghèo cũng như người dân có hoàn cảnh khó khăn đang phải chạy thận tại các bệnh viện trên địa bàn TP Vinh, tỉnh Nghệ An, vợ chồng chị Nguyễn Ngọc Ngà và các tình nguyện viên (TNV) trong nhóm thiện nguyện “Bao Đồng TP Vinh” đã mở 2 bếp ăn 0 đồng để lan tỏa những điều tốt đẹp.
Người cắm cờ trên Chốt Mỹ năm ấy

Người cắm cờ trên Chốt Mỹ năm ấy

Ngày 27/1/1973, Hiệp định Paris được kí kết, chúng ta đã thực hiện được nhiệm vụ “đánh cho Mỹ cút”. Để hoàn thành mục tiêu giải phóng miền Nam, còn phải tiếp tục chiến đấu, thực hiện nốt nhiệm vụ tiếp theo là “đánh cho ngụy nhào”.

Tin khác

Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng

Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng
Một ngày đầu Xuân Giáp Thìn 2024, tôi có dịp về nguồn thăm viếng Nghĩa trang liệt sĩ và Nhà truyền thống xã Mỹ Hạnh Nam, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An. Tại đây, nổi bật là bảng vàng ghi danh các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh trong các cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Trong các chân dung Bà mẹ Việt Nam anh hùng tại nhà truyền thống có di ảnh bà nội tôi - Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Vẹn.

5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4

5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4
Sáng 25/3, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP. Hà Nội (HPTC) cho biết, từ ngày 1/4 tới sẽ dừng hoạt động 5 tuyến buýt có trợ giá.

Người đàn ông có 4 quả thận trong cơ thể

Người đàn ông có 4 quả thận trong cơ thể
Mới đây, một người đàn ông (35 tuổi, ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) nhập viện cấp cứu vào Bệnh viện E trong tình trạng đau dữ dội vùng thắt lưng do nghi ngờ bị sỏi thận. Điều đặc biệt, sau khi thăm khám các bác sĩ phát hiện người bệnh có 4 quả thận trong cơ thể.

Những bài học từ ông nội...

Những bài học từ ông nội...
Sinh thời, ông nội tôi là người rất nghiêm khắc và cũng rất hài hước. Vốn là một thầy giáo, mê văn chương, báo chí nên ông có rất nhiều truyện ngắn, kịch ngắn, thơ, tản văn, bài báo, nhất là những bài biên khảo được đăng ở nhiều tạp chí, nguyệt san, báo văn nghệ, báo Đảng từ Trung ương đến địa phương. Ông có nhiều đầu sách để lại cho con cháu, mà tôi thích đọc nhất là sách “Hò Nam Bộ”.

Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô

Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô
Mỗi lần nghe lại bài hát được phát trên sóng, họ như được sống lại những giờ phút lịch sử hào hùng của dân tộc cách đây gần 70 năm. Sự việc diễn ra như ngày hôm qua, như một giấc mơ "5 cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về".

Ông tôi - người lính, người anh hùng của lòng tôi

Ông tôi - người lính, người anh hùng của lòng tôi
Ngày còn bé, cả ngày tôi lẽo đẽo theo ông. Nhà khó, bố mẹ đi làm xa, một tay ông nuôi tôi khôn lớn. Khung trời kỉ niệm tuổi thơ tôi ngập tràn hình bóng trìu mến của ông và những câu chuyện chiến trường ông kể.

Sông Hương, mưa Huế và cơm hến

Sông Hương, mưa Huế và cơm hến
Đến Huế để du lịch, sẽ rất thú vị khi du khách dạo chơi trên sông Hương, ngắm mưa và ăn cơm hến. Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường trong bài viết “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” đã viết: “Dòng sông như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược nhỏ bé vừa bằng con thoi”. Lời bài hát “Mưa Huế” của tác giả Võ Ngọc Lan thì có đoạn: Khi mô anh về thăm Huế xưa/ Nhớ gửi giùm em một chút mưa. Nhà thơ Võ Quê, đã làm thơ để ví von về món cơm hến khoái khẩu rằng: Đã nghe ớt đỏ cay nồng/ Tìm trong vị hến một dòng Hương xanh/ Ruốc thơm, cơm nguội, rau lành.../ Mời anh buổi sáng chân thành món quê…

Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023

Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023
Ban Bí thư Trung ương Đoàn vừa có quyết định về việc công nhận Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu, Gương mặt trẻ Việt Nam triển vọng năm 2023.

Vườn lá dong của bà ngoại

Vườn lá dong của bà ngoại
Nhà bà ngoại tôi ở xóm dưới cùng xã với nhà bà nội tôi. Mẹ bảo: Gần nhà bà ngoại nên cũng tiện. Khi tôi còn nhỏ, những lúc mẹ và bà nội bận việc, mẹ lại bế tôi xuống gửi bà ngoại.

Festival Piano Talenl năm 2024: Tìm kiếm tài năng âm nhạc, sao lại thu phí?

Festival Piano Talenl năm 2024: Tìm kiếm tài năng âm nhạc, sao lại thu phí?
Mặc dù mục đích của cuộc thi đàn Piano toàn quốc năm 2024 (Festival Piano Talenl) nhằm tìm kiếm tài năng âm nhạc, tuy nhiên tại vòng thi sơ loại bằng hình thức online, số tiền mà mỗi thí sinh phải đóng lên đến 800.000 đồng…

Dự báo mùa hè năm nay sẽ nắng nóng gay gắt hơn mọi năm

Dự báo mùa hè năm nay sẽ nắng nóng gay gắt hơn mọi năm
Theo đại diện Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, từ tháng 4-6, hiện tượng El Nino sẽ suy yếu dần và chuyển sang trạng thái trung tính, với xác suất 75 - 80%. Bão và áp thấp nhiệt đới ít có khả năng xuất hiện trên biển Đông.

Ông nội tôi, nghỉ hưu nhưng không nghỉ việc xã hội

Ông nội tôi, nghỉ hưu nhưng không nghỉ việc xã hội
Ông nội tôi là Trung tá Nguyễn Chí Sỹ, năm nay 82 tuổi đời, 62 năm tuổi Đảng, hiện ở tổ dân phố An Phú, thị trấn Chúc Sơn, huyên Chương Mỹ, TP Hà Nội.

Tháng 3, mùa hoa bưởi

Tháng 3, mùa hoa bưởi
Như sự "Mặc định" của thời gian, cứ hễ tới tháng 3 hằng năm, hoa bưởi lại nở trắng trong vườn, ở mọi nơi như Cầu Diễn, Đông Anh... cho tới những con phố trong nội thành Hà Nội, như Lê Duẩn, Xã Đàn... Hoa theo xe đạp thồ, xe máy vào phục vụ bà con, hương hoa ngào ngạt bay khắp phố, thật dễ chịu làm sao!

Miền Bắc mưa to, trời chuyển lạnh

Miền Bắc mưa to, trời chuyển lạnh
Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hiện nay, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến một số nơi ở khu vực vùng núi phía Bắc.

Người đàn bà đảm đang!

Người đàn bà đảm đang!
Đó là nhận xét của Hội Phụ nữ, của bà con làng xóm láng giềng cũng như người thân trong gia đình về bà nội tôi - bà Trần Thị Lung.
Xem thêm
Cây mít nội trồng

Cây mít nội trồng

Một ngày chớm vào mùa Hạ, tôi trở về quê nhà, thăm lại khu vườn ngày bé. Ngồi dưới bóng mát cây mít già, nghe tiếng ve râm ran thiết tha trong tàng lá, bỗng nghe lòng nhớ nội biết bao.
Bên ông một thời

Bên ông một thời

Tôi vẫn nhớ câu nói cửa miệng mà đám bạn chăn bò ngày nhỏ vẫn thường nói với tôi bằng giọng ghen tị rằng: “Con Xuyên sướng nhất xóm mình vì có người ông tuyệt vời”. Khi ấy, tôi tủm tỉm cười lấy làm hãnh diện lắm.
Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng

Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng

Một ngày đầu Xuân Giáp Thìn 2024, tôi có dịp về nguồn thăm viếng Nghĩa trang liệt sĩ và Nhà truyền thống xã Mỹ Hạnh Nam, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An. Tại đây, nổi bật là bảng vàng ghi danh các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh trong các cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Trong các chân dung Bà mẹ Việt Nam anh hùng tại nhà truyền thống có di ảnh bà nội tôi - Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Vẹn.
Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

cụ bà Nguyễn Thị Ba, men từng con hẻm nhỏ ở Bình Dương bán từng tờ vé số, bà giáo gieo mầm tri thức cho những mảnh đời bất hạnh tại lớp học tình thương.
Một mối tình bình dị và son sắt

Một mối tình bình dị và son sắt

Họ gặp và yêu nhau trong những năm tháng chiến tranh. Ngày cưới không mâm cao cỗ đầy, không sơn hào hải vị, không tiệc tùng. Quần áo chỉ là bộ đồ lính giản đơn... vậy là họ đã nên duyên vợ chồng. Mặc dù vậy mà hơn 50 năm qua, họ luôn sống hạnh phúc. Đó là chuyện tình của bà Tô Thị Thanh Bưởi, sinh 1950 và ông Nguyễn Kim Quang, sinh 1949, hiện ở xã Lộc An, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bước vào tuổi 110, nhưng cụ Vũ Đình Bảng, sinh năm 1914, ở Lâm Đồng, vẫn minh mẫn, khỏe mạnh, hàng ngày vẫn cuốc đất, làm vườn, nấu nướng và hướng dẫn, nhắc nhở con cháu đọc sách, chia sẻ kinh nghiệm trong cuộc sống. Vậy bí quyết nào giúp cụ Bảng trường thọ đến vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu về bí quyết sống khỏe, sống ý nghĩa của cụ.
Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

200 đoàn viên thanh niên các xã, thị trấn huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa) cùng bộ đội biên phòng gói 2.000 chiếc bánh chưng trao tặng cho trò nghèo dịp Tết.
Sẽ phát động Cuộc vận động "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên toàn quốc

Sẽ phát động Cuộc vận động "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên toàn quốc

Sáng 24/1, Hội nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ 9, khóa IX, nhiệm kỳ 2019-2024 đã diễn ra tại Hà Nội, nhằm thảo luận, cho ý kiến một số nội dung công tác trong năm 2024.
Truy tặng Bằng khen cho Phó trưởng Công an phường hy sinh khi làm nhiệm vụ

Truy tặng Bằng khen cho Phó trưởng Công an phường hy sinh khi làm nhiệm vụ

Ông Trần Hữu Thủy Giang, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, Chủ tịch UBND tỉnh vừa ban hành quyết định về việc truy tặng bằng khen cho Trung tá Trần Duy Hùng, Phó trưởng Công an phường Thủy Vân, TP. Huế đã hy sinh khi làm nhiệm vụ.
5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4

5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4

Sáng 25/3, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP. Hà Nội (HPTC) cho biết, từ ngày 1/4 tới sẽ dừng hoạt động 5 tuyến buýt có trợ giá.
Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô

Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô

Mỗi lần nghe lại bài hát được phát trên sóng, họ như được sống lại những giờ phút lịch sử hào hùng của dân tộc cách đây gần 70 năm. Sự việc diễn ra như ngày hôm qua, như một giấc mơ "5 cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về".
Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023

Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023

Ban Bí thư Trung ương Đoàn vừa có quyết định về việc công nhận Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu, Gương mặt trẻ Việt Nam triển vọng năm 2023.
Phiên bản di động