Chiến lược phát triển và những tụt hậu cần nhận biết để bứt phá

Kì 1: Những quyết sách mang tầm chiến lược
Hội nghị lần thứ sáu Khoá XIII, Ban Chấp hành Trung ương cơ bản hoàn thành những nội dung có tầm chiến lược để thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, trong đó có vấn đề “Định hướng Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kì 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng và có ý nghĩa chiến lược, cơ bản, lâu dài. Quy hoạch này đưa ra những chỉ tiêu chủ yếu, tập trung ưu tiên cho việc hình thành cơ bản bộ khung kết cấu hạ tầng quốc gia, hình thành và phát triển các hành lang kinh tế theo trục Bắc - Nam và trục Đông - Tây. Mục tiêu là “Phấn đấu đến năm 2030 là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển thu nhập cao”…
Chiến lược phát triển và những tụt hậu cần nhận biết để bứt phá
Định hướng Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kì 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng và có ý nghĩa chiến lược, cơ bản, lâu dài.

Theo Chiến lược đó, mục tiêu về kinh tế, tốc độ tăng trưởng sản phẩm trong nước (GDP) bình quân khoảng 7%/năm, GDP đầu người theo giá hiện hành đến năm 2030 đạt khoảng 7.500 USD/người/năm; tỉ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo đạt khoảng 30% GDP; kinh tế số đạt khoảng 30% GDP; tỉ lệ đô thị hoá đạt trên 50%; tổng đầu tư xã hội bình quân đạt 30-35% GDP; nợ công không quá 60% GDP; đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng đạt 50%; tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân đạt trên 6,5%/năm; giảm tiêu hao năng lượng tính trên đơn vị GDP ở mức 1-1,5%/năm. Về xã hội, chỉ số phát triển con người (HDI) duy trì trên 0,74; tuổi thọ bình quân đạt 75 tuổi, tỉ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ 35-40%, tỉ trọng lao động nông nghiệp trong tổng lao động xã hội giảm xuống 20%. Về môi trường, tỉ lệ che phủ rừng ổn định ở mức 42%, tỉ lệ xử lí và tái sử dụng nước thải ra môi trường lưu vực các sông đạt trên 70%, giảm 9% lượng phát thải khí nhà kính…

Để đạt các chỉ tiêu về kinh tế-xã hội trên đây, trước hết tập trung quyết liệt vào 3 khâu đột phá chiến lược: Thứ nhất, hoàn thiện đồng bộ thể chế pháp luật, trước hết là thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; Thứ hai, phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, ưu tiên phát triển nguồn nhân lực cho công tác lãnh đạo, quản lí và các lĩnh vực then chốt; Thứ ba, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cả về kinh tế và xã hội, ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông (như đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Cảng hàng không quốc tế Long Thành…), tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia, từng bước phát triển kinh tế số, xã hội số.

Theo nhận định của một số tổ chức quốc tế và Ngân hàng Thế giới (WB), năm 2022 Việt Nam là quốc gia sẽ đạt tăng trưởng 7,5-8% (GDP) và tỉ lệ lạm phát vào loại thấp nhất, du lịch cũng tăng trưởng nhất trong các quốc gia (50-75%). Trong đại dịch Covid-19 Việt Nam là quốc gia duy nhất khối ASEAN thăng hạng…

Tuy nhiên, nước ta về dân số xấp xỉ 100 triệu dân, đứng thứ 3 ASEAN và thứ 13 trên thế giới nhưng GDP năm 2021 mới đạt 360 tỉ USD, đứng thứ 5 khu vực Đông Nam Á, sau các nước Indonesia (1.099,11 tỉ USD), Thái Lan (509,74 tỉ USD), Philippine (381,73 USD), Singapore (364,46 tỉ USD) và đứng thứ 17 trong số 40 nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương.

Để quốc gia khởi nghiệp thắng lợi, đạt những mục tiêu, chỉ tiêu Đảng đề ra, Nhà nước kiến tạo phải bứt phá, đất nước phải cất cánh để đẩy lùi “nguy cơ tụt hậu” mà Nghị quyết Hội nghị đại biểu giữa nhiệm kì khoá VII (năm 1994) đã xác định là một trong 4 nguy cơ. Trên thực tế, chúng ta đang tụt hậu nhiều lĩnh vực cả về kinh tế và xã hội.

Còn nhớ, đầu những năm 60 thế kỉ trước, nhà thơ Tố Hữu lạc quan thốt lên đất nước ta “đỉnh cao muôn trượng”. Thời điểm ấy, các quốc gia, vùng lành thổ Đông Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, về kinh tế - xã hội giống nước ta. Vậy mà ngày nay họ có nền kinh tế phát triển gấp chúng ta nhiều lần, thậm chí hàng chục lần như các “con rồng” Đông Á: Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Đài Loan (Trung Quốc). Đương nhiên, chúng ta bị chiến tranh kìm hãm nhưng chiến tranh đã lùi xa gần nửa thế kỉ, trong khi tiềm năng, lợi thế về địa lí, tài nguyên, khoáng sản, nguồn lực lao động, truyền thống dân tộc… hơn hẳn nhiều nước.

Con người Việt Nam không kém nhiều dân tộc trong khu vực và thế giới về cần cù lao động, tài năng, trí thông minh nhưng năng suất lao động rất thấp: Tụt hậu 60 năm so với Nhật Bản, 40 năm so với Malaysia, 10 năm so với Thái Lan,… Năm 2020, năng suất lao động của nước ta chỉ bằng 7,3% Singapore, 19% Malaysia, 37% của Thái Lan, 44,8% của Indonesia, 10.3% của Brunei; 63,3% của Philippine. Nếu so với năng suất lao động của Hàn Quốc, thì còn thấp nữa.

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam xếp 103/141 quốc gia về kĩ năng của lực lượng lao động hiện tại. Năng suất lao động thấp do trình độ học vấn thấp (61,2% lao động mới tốt nghiệp THCS), chỉ có 38,8% lao động tốt nghiệp THPT, người có tay nghề. Năng suất lao động thấp còn do trình độ quản lí và khả năng cơ giới hoá. Nước ta có hàng trăm nghìn lao động ở nước ngoài, song chỉ là những người làm thuê chứ không có ai làm quản lí, chuyên gia. Trong khi đó, người Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore đến Việt Nam chỉ làm chuyên gia và quản trị doanh nghiệp. Cho nên, việc nâng cao kĩ năng, năng lực cho người lao động, tạo cho họ tham gia vào chuỗi cung ứng nguồn nhân lực toàn cầu là vấn đề cấp bách, đòi hỏi những đột phá trong hệ thống nguồn nhân lực hiện nay.

Kim Quốc Hoa

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Phản bác luận điệu xuyên tạc nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân của Đảng

Phản bác luận điệu xuyên tạc nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân của Đảng

Gần 40 năm đổi mới, khu vực kinh tế tư nhân ở Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, đóng góp to lớn vào GDP, giải quyết việc làm, thúc đẩy tăng trưởng, đổi mới sáng tạo và hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, các thế lực thù địch đã đưa ra những luận điệu xuyên tạc, bóp méo chủ trương phát triển kinh tế tư nhân, cho rằng Đảng Cộng sản Việt Nam “thừa nhận sự thất bại của kinh tế Nhà nước” và “đang hướng lái theo chủ nghĩa tư bản”.
Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là “tài sản” vô giá của dân tộc ta

Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là “tài sản” vô giá của dân tộc ta

Ngày 15/6/2016, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị 05-CT/TW về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Chỉ thị nêu rõ: “Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Những chủ bút đầu tiên của các tờ báo cách mạng Việt Nam

Những chủ bút đầu tiên của các tờ báo cách mạng Việt Nam

Trong quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, Đảng ta đã sử dụng báo chí như một thứ vũ khí sắc bén và lợi hại để đấu tranh với kẻ thù xâm lược. Những tờ báo cách mạng đã góp phần đưa sự nghiệp cách mạng nước ta đi hết thắng lợi nầy đến thắng lợi khác. Nhân kỉ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), chúng ta cùng nhìn lại chặng đường hình thành và phát triển các tờ báo tiền thân của Đảng...
Duyên nợ với nghề báo bắt đầu từ... thơ

Duyên nợ với nghề báo bắt đầu từ... thơ

Nhà thơ Tố Hữu đã dịch bài thơ “Đợi anh về” của nhà thơ Konstantin Simonov vào năm 1947 và phổ biến rộng rãi tại Việt Nam. Nhưng không chỉ là nhà thơ nổi tiếng, Simonov còn là một phóng viên mặt trận ưu tú của đất nước Xô viết.
Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương sau khi sắp xếp

Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương sau khi sắp xếp

Việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh, cấp xã) từ ngày 1/7/2025, đòi hỏi cán bộ có năng lực vượt trội, trách nhiệm cao, tư duy đột phá và sáng tạo.

Tin khác

Vững tiến tăng tốc vào kỉ nguyên vươn mình của dân tộc

Vững tiến tăng tốc vào kỉ nguyên vươn mình của dân tộc
Trong các bài viết, phát biểu tại các diễn đàn, hội nghị trong nước và quốc tế gần đây, Tổng Bí thư Tô Lâm luôn nhấn mạnh đến kỉ nguyên mới - kỉ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Thế nhưng, các thế lực thù địch đã công kích, xuyên tạc, chống phá...

Thi đua là động lực phát triển và xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa

Thi đua là động lực phát triển và xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa
Ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra “Lời kêu gọi thi đua ái quốc”. Lời kêu gọi này của Người đã được toàn dân hưởng ứng, tạo thành một sức mạnh to lớn để dân tộc ta vượt qua những khó khăn và giành thắng lợi trong sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc.

Cần, kiệm, liêm, chính để xây dựng chủ nghĩa xã hội

Cần, kiệm, liêm, chính để xây dựng chủ nghĩa xã hội
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì phải bồi dưỡng con người xã hội chủ nghĩa. Con người xã hội chủ nghĩa là con người có đạo đức, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, một lòng một dạ phục vụ Nhân dân, phục vụ cách mạng”. Trong bài “Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân”, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Những phẩm chất “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” mà Người dạy không chỉ là lí tưởng để mỗi cán bộ, đảng viên noi theo mà còn trở thành chuẩn mực cho mọi người hướng tới”.

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ
Bài 3: Giải mã mộ Giày Thầy Lánh, mộ 1856 Phan Thị, mộ 1850 là mộ vợ chồng thay tên đổi họ, chờ kết quả khảo cổ

Người cao tuổi mãi là cây đại thụ dựng xây cơ đồ dân tộc cường thịnh

Người cao tuổi mãi là cây đại thụ dựng xây cơ đồ dân tộc cường thịnh
Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh là bản thiên anh hùng ca bất diệt cho ý chí tự lực, tự cường dân tộc, trọn cuộc đời hiến dâng cả tuổi thanh xuân và tuổi già cho Tổ quốc và Nhân dân.

Tình trạng lạm dụng NCT

Tình trạng lạm dụng NCT
Các loại lạm dụng NCT thường gặp bao gồm lạm dụng về thể chất, lạm dụng về tâm lí và lạm dụng về tài chính. Mỗi loại lạm dụng NCT có thể là cố ý hoặc vô ý. Lạm dụng thể chất là việc sử dụng vũ lực dẫn tới tổn thương hoặc khó chịu về thể chất hoặc tâm lí.

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ
Bài 2: Mộ 1850 là hài cốt người phụ nữ cải táng từ miền Bắc, xác định mối quan hệ mộ vợ chồng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ
Bài 1: Xác định mối quan hệ mộ vợ chồng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương

Vài suy nghĩ về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện nay

Vài suy nghĩ về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện nay
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực thi hành đã 13 năm (2012-2025). Tuy vậy hiệu quả của nó rất khiêm tốn. Thuốc lá vẫn bán tràn lan, người hút thuốc nơi công cộng kể cả trẻ em, học sinh phổ thông vẫn xảy ra. Các bệnh tật liên quan tới thuốc lá vẫn làm cho hàng chục triệu người khác bị ảnh hưởng.

Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương 2 cấp

Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương 2 cấp
Việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh, cấp xã) từ ngày 1/7/2025, đòi hỏi cán bộ có năng lực vượt trội, trách nhiệm cao, tư duy đột phá và sáng tạo.

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng
Bài 5: Trọng trách người đứng đầu trong thời điểm độ trễ của pháp luật

Cảnh giác với những luận điệu chống phá chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy

Cảnh giác với những luận điệu chống phá chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy
Tinh gọn tổ chức bộ máy là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, đang được thực hiện quyết liệt, đồng bộ, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, lợi dụng vấn đề này, các thế lực thù địch liên tục đưa ra những luận điệu xuyên tạc, thông tin giả chống phá Đảng, Nhà nước, gây hoang mang, chia rẽ dư luận...

Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ môi trường và ý nghĩa trong phát triển bền vững giai đoạn hiện nay

Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ môi trường và ý nghĩa trong phát triển bền vững giai đoạn hiện nay
Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương tiêu biểu trong bảo vệ môi trường. Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Người luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm lo môi trường sống và thường xuyên kêu gọi Nhân dân gìn giữ thiên nhiên để “con đường từ chủ nghĩa xã hội đến chủ nghĩa cộng sản thêm xanh tươi”.

Tư tưởng Hồ Chí Minh - những khát vọng của dân tộc

Tư tưởng Hồ Chí Minh - những khát vọng của dân tộc
Hình ảnh “Anh hùng giải phóng dân tộc” và “Danh nhân văn hóa” đã hòa quyện tạo nên một nét riêng độc đáo ở Hồ Chí Minh không chỉ trong quá khứ, mà đang sống với hiện tại và sẽ tiếp tục tỏa sáng trong nền văn hóa tương lai.

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng
Bài 4: Rào cản trong chuyển đổi số
Xem thêm
Phiên bản di động