Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ môi trường và ý nghĩa trong phát triển bền vững giai đoạn hiện nay

Về môi trường và việc bảo vệ môi trường luôn đóng vai trò quan trọng ở bất kì giai đoạn hay thời điểm nào. Chủ tịch Hồ Chí Minh dù bận trăm công nghìn việc vẫn luôn dành sự quan tâm sâu sắc đến công tác bảo vệ môi trường. Người thường xuyên nhắc nhở Nhân dân, cán bộ và chiến sĩ về việc giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường và chăm sóc sức khỏe, bởi theo Người, sức khỏe là tài sản quý giá nhất của con người. Khi con người khỏe mạnh, công việc mới đạt hiệu quả và chất lượng cao.

Ngay từ những ngày tháng bôn ba hoạt động ở nước ngoài, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có nhiều bài viết đăng trên các tờ báo để kêu gọi bảo vệ môi trường, đồng thời lên án chủ nghĩa thực dân đã khai thác cạn kiệt tài nguyên và tàn phá môi trường ở các nước thuộc địa. Rồi đến những năm kháng chiến gian khổ, dù ở căn cứ địa cách mạng, Người cũng thường xuyên nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ đẩy mạnh tăng gia sản xuất, giữ gìn vệ sinh nơi ở, nơi làm việc và bảo vệ môi trường sống, sống hòa hợp với thiên nhiên. Sau khi đất nước được hòa bình lập lại, hằng năm, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn đều đặn có những bài viết và buổi nói chuyện xoay quanh vấn đề môi trường.

Ảnh minh họa

Khi trở thành Chủ tịch nước, Người đã lựa chọn sống và làm việc tại ngôi nhà sàn trong khuôn viên Phủ Chủ tịch - một không gian hòa hợp với thiên nhiên, giản dị và thanh bình. Đây cũng là nơi thể hiện rõ tinh thần sống gần gũi với thiên nhiên của Người.

Trước hết, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường cho mọi tầng lớp Nhân dân. Người nhấn mạnh: “Cần giáo dục rộng khắp cho Nhân dân biết giữ vệ sinh. Phải tuyên truyền một cách thiết thực và rộng khắp trong Nhân dân, làm cho đồng bào hiểu rõ: Phải giữ gìn vệ sinh, ăn sạch, uống sạch, mặc sạch, ở sạch”.

Theo Người, giữa lao động, vệ sinh và sức khỏe tồn tại một mối quan hệ hữu cơ: “Muốn lao động sản xuất tốt thì phải giữ gìn sức khỏe. Muốn giữ gìn sức khỏe thì phải ăn sạch, uống sạch, mặc sạch, ở sạch”.

Để vận động toàn dân hiểu biết về tầm quan trọng và khơi dậy ý thức bảo vệ môi trường, Người đã đưa công tác vệ sinh phòng bệnh trở thành một nội dung quan trọng trong phong trào thi đua yêu nước và được Nhân dân nhiệt tình hưởng ứng. Người rất chú ý tới việc giữ vệ sinh nơi đông người, nơi tập thể vì nơi đó nếu thiếu vệ sinh sẽ rất dễ phát sinh dịch bệnh. Bản thân Người luôn là một tấm gương sáng trong giữ gìn trong sạch vệ sinh môi trường, thể hiện qua lối sống giản dị, ngăn nắp hằng ngày.

Theo quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, bảo vệ môi trường sống trước hết là phải trồng cây, gây rừng. Việc trồng cây không chỉ đơn thuần là công việc thuộc lĩnh vực nông nghiệp hay lâm nghiệp, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về mặt giáo dục: Đó là cách để rèn luyện đạo đức lao động cho Nhân dân, nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sinh thái và xây dựng lối sống hài hòa giữa con người với thiên nhiên.

Theo quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, “Tết trồng cây” không chỉ là một cuộc thi đua ngắn hạn, kéo dài một hay hai năm, mà là một phong trào thi đua lâu dài, nhẹ nhàng nhưng có sức lan tỏa mạnh mẽ, có khả năng huy động sự tham gia của mọi người, mọi tầng lớp trong xã hội - từ người già đến trẻ em đều có thể tham gia. Nhận thấy ý nghĩa sâu sắc của công việc này đối với lợi ích quốc gia, Người khẳng định: “Từ năm 1960 đến 1965, chúng ta sẽ có 90 triệu cây, vừa cây ăn quả, cây có hoa, vừa cây làm cột nhà. Và trong mười năm, nước ta phong cảnh sẽ ngày càng tươi đẹp hơn, khí hậu điều hòa hơn, cây gỗ đầy đủ hơn. Điều đó sẽ góp phần quan trọng vào việc cải thiện đời sống Nhân dân ta”.