Xây dựng văn hóa gia đình để tránh bạo lực

Gần đây, xã hội liên tục chứng kiến nhiều vụ bạo lực gia đình, trong đó có những vụ rất đau lòng như con gái chửi bới, đánh đập, đổ rác lên đầu mẹ già 88 tuổi ở tỉnh Long An; những đứa trẻ bị mẹ và cậu ruột hành hạ, đánh đập, chăn dắt ăn xin, thậm chí là loạn luân… ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Những hành động trái với luân thường đạo lí như vậy không còn mang tính đơn lẻ, cá biệt, mà đã và đang diễn ra ở nhiều nơi với nhiều cấp độ khác nhau…

Hầu hết mọi người đều bàng hoàng sửng sốt rồi căm phẫn, tức giận khi biết thông tin. Pháp luật sẽ trừng trị những kẻ mất nhân tính, nhưng còn đó câu hỏi cho mỗi gia đình, mỗi người là tại sao trong xã hội ngày càng văn minh con người lại đối xử với ruột thịt của mình tồi tệ đến vậy. Để đi tìm câu trả lời về căn nguyên của những bạo hành gia đình đó hoàn toàn không dễ.

Gia đình là tế bào của xã hội, một gia đình tốt sẽ tạo nên một xã hội tốt. Ở góc độ nhất định, điều này là hoàn toàn đúng. Sự ổn định của thiết chế gia đình tạo điều kiện cho xã hội ổn định và ngược lại. Chính vì thế, trong gia đình luôn tồn tại các quy định văn hóa và thực hành văn hóa cụ thể. Gia đình ở giai đoạn xã hội nào thì mang đặc trưng của xã hội đó.

2343 yffd
Một gia đình tốt sẽ tạo nên một xã hội tốt - Ảnh- Minh họa

Trong xã hội truyền thống, các quy định văn hóa được thể hiện ở các yếu tố như gia phong, gia giáo, gia pháp và gia lễ. Sự ổn định tương đối của các quy định văn hóa trong lịch sử khiến cho gia đình của người Việt ít có sự biến động và là cơ sở hình thành nên nền văn hóa Việt Nam đầy bản sắc.

Theo các chuyên gia, ngày nay, vì nhiều lí do, trong đó có sự phát triển rất nhanh của xã hội hiện đại với những thành tựu của khoa học, y học, công nghệ… nhiều giá trị truyền thống không còn phù hợp với hiện tại, khiến cho các quy định văn hóa không còn được thực hành. Bên cạnh đó, những quy định văn hóa mới cũng chưa thực sự hình thành, ổn định và xác lập giá trị. Chính vì vậy, văn hóa gia đình bị ảnh hưởng và trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra bạo lực trong gia đình.

Không chỉ các quy định văn hóa, thực hành văn hóa cũng có những vấn đề riêng của nó. Gia đình hiện đại phổ biến là gia đình hạt nhân, nơi chỉ có cặp vợ chồng và 1-2 con. Sự thay đổi quy mô gia đình từ 3 - 4 thế hệ cùng chung sống thành gia đình hạt nhân không đơn thuần là câu chuyện số lượng người, mà còn liên quan đến quan niệm lối sống, cách thức giáo dục. Trước đây, ông bà làm gương cho các con, cháu; bố mẹ làm gương cho con; anh chị làm gương cho các em. Giờ đây, khi số thành viên trong gia đình ít đi, bố mẹ lại quá bận rộn công việc thì việc giáo dục hay thực hành văn hóa làm gương đã giảm hẳn. Cái tôi được tôn sùng, ở nhiều chỗ, nhiều nơi người ta chỉ biết sống cho cá nhân mình. Thêm vào đó, thay vì chuyển giao văn hóa, giáo dục qua các thế hệ, giờ đây nhiều bố mẹ trông đợi vào các thiết chế xã hội khác như trường học, tổ chức đoàn thể… Trong khi đó, các tổ chức này chưa sẵn sàng và có đủ điều kiện để thay thế vị trí gia đình. Mặt khác, ai cũng biết nhà trường hay các đoàn thể chỉ mang tính tác động chứ không thể nào thay thế được sự giáo dục của gia đình. Vì vậy, nếu như trẻ em không được giáo dục đầy đủ về văn hóa, đạo đức, lối sống ngay trong gia đình cũng là một lí do quan trọng khiến cho những hiện tượng xuống cấp về đạo đức nảy sinh và phát triển.

Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, những hiện tượng bạo lực gia đình, xuống cấp đạo đức xã hội xuất phát từ những nguyên nhân thay đổi văn hóa trong gia đình. Chính vì lí do đó, xây dựng văn hóa gia đình là một trong những mục tiêu quan trọng trong xây dựng, phát triển văn hóa và con người Việt Nam hiện nay. Dù vậy, chỉ xây dựng văn hóa trong gia đình cũng là không đủ, chúng ta cần xây dựng một môi trường văn hóa lành mạnh rộng lớn hơn để tạo điều kiện cho văn hóa gia đình phát triển tốt đẹp. Khi đất nước có môi trường văn hóa xã hội, giáo dục tốt, thiết chế văn hóa gia đình tốt, con người có nhiều cơ hội để hình thành nhân cách, đạo đức và lối sống tốt đẹp.

Kim Long

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Cây mít nội trồng

Cây mít nội trồng

Một ngày chớm vào mùa Hạ, tôi trở về quê nhà, thăm lại khu vườn ngày bé. Ngồi dưới bóng mát cây mít già, nghe tiếng ve râm ran thiết tha trong tàng lá, bỗng nghe lòng nhớ nội biết bao.
Cha mẹ làm gì khi con bị căng thẳng trong cuộc sống?

Cha mẹ làm gì khi con bị căng thẳng trong cuộc sống?

Những vấn đề ở trường học và đời sống xã hội đôi khi tạo ra áp lực mà trẻ cảm thấy không thể chống chọi được. Là cha mẹ, bạn không thể bảo vệ con trẻ khỏi căng thẳng, nhưng có thể giúp trẻ phát triển theo những cách lành mạnh để đối phó với sự căng thẳng.
Bên ông một thời

Bên ông một thời

Tôi vẫn nhớ câu nói cửa miệng mà đám bạn chăn bò ngày nhỏ vẫn thường nói với tôi bằng giọng ghen tị rằng: “Con Xuyên sướng nhất xóm mình vì có người ông tuyệt vời”. Khi ấy, tôi tủm tỉm cười lấy làm hãnh diện lắm.
Ấm lòng những bữa cơm 0 đồng đến với người cao tuổi và bệnh nhân chạy thận

Ấm lòng những bữa cơm 0 đồng đến với người cao tuổi và bệnh nhân chạy thận

Với mong muốn giúp đỡ các bệnh nhân cao tuổi, bệnh nhân nghèo cũng như người dân có hoàn cảnh khó khăn đang phải chạy thận tại các bệnh viện trên địa bàn TP Vinh, tỉnh Nghệ An, vợ chồng chị Nguyễn Ngọc Ngà và các tình nguyện viên (TNV) trong nhóm thiện nguyện “Bao Đồng TP Vinh” đã mở 2 bếp ăn 0 đồng để lan tỏa những điều tốt đẹp.
Người cắm cờ trên Chốt Mỹ năm ấy

Người cắm cờ trên Chốt Mỹ năm ấy

Ngày 27/1/1973, Hiệp định Paris được kí kết, chúng ta đã thực hiện được nhiệm vụ “đánh cho Mỹ cút”. Để hoàn thành mục tiêu giải phóng miền Nam, còn phải tiếp tục chiến đấu, thực hiện nốt nhiệm vụ tiếp theo là “đánh cho ngụy nhào”.

Tin khác

Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng

Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng
Một ngày đầu Xuân Giáp Thìn 2024, tôi có dịp về nguồn thăm viếng Nghĩa trang liệt sĩ và Nhà truyền thống xã Mỹ Hạnh Nam, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An. Tại đây, nổi bật là bảng vàng ghi danh các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh trong các cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Trong các chân dung Bà mẹ Việt Nam anh hùng tại nhà truyền thống có di ảnh bà nội tôi - Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Vẹn.

5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4

5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4
Sáng 25/3, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP. Hà Nội (HPTC) cho biết, từ ngày 1/4 tới sẽ dừng hoạt động 5 tuyến buýt có trợ giá.

Người đàn ông có 4 quả thận trong cơ thể

Người đàn ông có 4 quả thận trong cơ thể
Mới đây, một người đàn ông (35 tuổi, ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) nhập viện cấp cứu vào Bệnh viện E trong tình trạng đau dữ dội vùng thắt lưng do nghi ngờ bị sỏi thận. Điều đặc biệt, sau khi thăm khám các bác sĩ phát hiện người bệnh có 4 quả thận trong cơ thể.

Những bài học từ ông nội...

Những bài học từ ông nội...
Sinh thời, ông nội tôi là người rất nghiêm khắc và cũng rất hài hước. Vốn là một thầy giáo, mê văn chương, báo chí nên ông có rất nhiều truyện ngắn, kịch ngắn, thơ, tản văn, bài báo, nhất là những bài biên khảo được đăng ở nhiều tạp chí, nguyệt san, báo văn nghệ, báo Đảng từ Trung ương đến địa phương. Ông có nhiều đầu sách để lại cho con cháu, mà tôi thích đọc nhất là sách “Hò Nam Bộ”.

Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô

Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô
Mỗi lần nghe lại bài hát được phát trên sóng, họ như được sống lại những giờ phút lịch sử hào hùng của dân tộc cách đây gần 70 năm. Sự việc diễn ra như ngày hôm qua, như một giấc mơ "5 cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về".

Ông tôi - người lính, người anh hùng của lòng tôi

Ông tôi - người lính, người anh hùng của lòng tôi
Ngày còn bé, cả ngày tôi lẽo đẽo theo ông. Nhà khó, bố mẹ đi làm xa, một tay ông nuôi tôi khôn lớn. Khung trời kỉ niệm tuổi thơ tôi ngập tràn hình bóng trìu mến của ông và những câu chuyện chiến trường ông kể.

Sông Hương, mưa Huế và cơm hến

Sông Hương, mưa Huế và cơm hến
Đến Huế để du lịch, sẽ rất thú vị khi du khách dạo chơi trên sông Hương, ngắm mưa và ăn cơm hến. Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường trong bài viết “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” đã viết: “Dòng sông như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược nhỏ bé vừa bằng con thoi”. Lời bài hát “Mưa Huế” của tác giả Võ Ngọc Lan thì có đoạn: Khi mô anh về thăm Huế xưa/ Nhớ gửi giùm em một chút mưa. Nhà thơ Võ Quê, đã làm thơ để ví von về món cơm hến khoái khẩu rằng: Đã nghe ớt đỏ cay nồng/ Tìm trong vị hến một dòng Hương xanh/ Ruốc thơm, cơm nguội, rau lành.../ Mời anh buổi sáng chân thành món quê…

Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023

Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023
Ban Bí thư Trung ương Đoàn vừa có quyết định về việc công nhận Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu, Gương mặt trẻ Việt Nam triển vọng năm 2023.

Vườn lá dong của bà ngoại

Vườn lá dong của bà ngoại
Nhà bà ngoại tôi ở xóm dưới cùng xã với nhà bà nội tôi. Mẹ bảo: Gần nhà bà ngoại nên cũng tiện. Khi tôi còn nhỏ, những lúc mẹ và bà nội bận việc, mẹ lại bế tôi xuống gửi bà ngoại.

Festival Piano Talenl năm 2024: Tìm kiếm tài năng âm nhạc, sao lại thu phí?

Festival Piano Talenl năm 2024: Tìm kiếm tài năng âm nhạc, sao lại thu phí?
Mặc dù mục đích của cuộc thi đàn Piano toàn quốc năm 2024 (Festival Piano Talenl) nhằm tìm kiếm tài năng âm nhạc, tuy nhiên tại vòng thi sơ loại bằng hình thức online, số tiền mà mỗi thí sinh phải đóng lên đến 800.000 đồng…

Dự báo mùa hè năm nay sẽ nắng nóng gay gắt hơn mọi năm

Dự báo mùa hè năm nay sẽ nắng nóng gay gắt hơn mọi năm
Theo đại diện Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, từ tháng 4-6, hiện tượng El Nino sẽ suy yếu dần và chuyển sang trạng thái trung tính, với xác suất 75 - 80%. Bão và áp thấp nhiệt đới ít có khả năng xuất hiện trên biển Đông.

Ông nội tôi, nghỉ hưu nhưng không nghỉ việc xã hội

Ông nội tôi, nghỉ hưu nhưng không nghỉ việc xã hội
Ông nội tôi là Trung tá Nguyễn Chí Sỹ, năm nay 82 tuổi đời, 62 năm tuổi Đảng, hiện ở tổ dân phố An Phú, thị trấn Chúc Sơn, huyên Chương Mỹ, TP Hà Nội.

Tháng 3, mùa hoa bưởi

Tháng 3, mùa hoa bưởi
Như sự "Mặc định" của thời gian, cứ hễ tới tháng 3 hằng năm, hoa bưởi lại nở trắng trong vườn, ở mọi nơi như Cầu Diễn, Đông Anh... cho tới những con phố trong nội thành Hà Nội, như Lê Duẩn, Xã Đàn... Hoa theo xe đạp thồ, xe máy vào phục vụ bà con, hương hoa ngào ngạt bay khắp phố, thật dễ chịu làm sao!

Miền Bắc mưa to, trời chuyển lạnh

Miền Bắc mưa to, trời chuyển lạnh
Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hiện nay, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến một số nơi ở khu vực vùng núi phía Bắc.

Người đàn bà đảm đang!

Người đàn bà đảm đang!
Đó là nhận xét của Hội Phụ nữ, của bà con làng xóm láng giềng cũng như người thân trong gia đình về bà nội tôi - bà Trần Thị Lung.
Xem thêm
Cây mít nội trồng

Cây mít nội trồng

Một ngày chớm vào mùa Hạ, tôi trở về quê nhà, thăm lại khu vườn ngày bé. Ngồi dưới bóng mát cây mít già, nghe tiếng ve râm ran thiết tha trong tàng lá, bỗng nghe lòng nhớ nội biết bao.
Bên ông một thời

Bên ông một thời

Tôi vẫn nhớ câu nói cửa miệng mà đám bạn chăn bò ngày nhỏ vẫn thường nói với tôi bằng giọng ghen tị rằng: “Con Xuyên sướng nhất xóm mình vì có người ông tuyệt vời”. Khi ấy, tôi tủm tỉm cười lấy làm hãnh diện lắm.
Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng

Nội tôi - người vun đắp truyền thống gia đình cách mạng

Một ngày đầu Xuân Giáp Thìn 2024, tôi có dịp về nguồn thăm viếng Nghĩa trang liệt sĩ và Nhà truyền thống xã Mỹ Hạnh Nam, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An. Tại đây, nổi bật là bảng vàng ghi danh các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh trong các cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Trong các chân dung Bà mẹ Việt Nam anh hùng tại nhà truyền thống có di ảnh bà nội tôi - Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Vẹn.
Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

cụ bà Nguyễn Thị Ba, men từng con hẻm nhỏ ở Bình Dương bán từng tờ vé số, bà giáo gieo mầm tri thức cho những mảnh đời bất hạnh tại lớp học tình thương.
Một mối tình bình dị và son sắt

Một mối tình bình dị và son sắt

Họ gặp và yêu nhau trong những năm tháng chiến tranh. Ngày cưới không mâm cao cỗ đầy, không sơn hào hải vị, không tiệc tùng. Quần áo chỉ là bộ đồ lính giản đơn... vậy là họ đã nên duyên vợ chồng. Mặc dù vậy mà hơn 50 năm qua, họ luôn sống hạnh phúc. Đó là chuyện tình của bà Tô Thị Thanh Bưởi, sinh 1950 và ông Nguyễn Kim Quang, sinh 1949, hiện ở xã Lộc An, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bước vào tuổi 110, nhưng cụ Vũ Đình Bảng, sinh năm 1914, ở Lâm Đồng, vẫn minh mẫn, khỏe mạnh, hàng ngày vẫn cuốc đất, làm vườn, nấu nướng và hướng dẫn, nhắc nhở con cháu đọc sách, chia sẻ kinh nghiệm trong cuộc sống. Vậy bí quyết nào giúp cụ Bảng trường thọ đến vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu về bí quyết sống khỏe, sống ý nghĩa của cụ.
Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

200 đoàn viên thanh niên các xã, thị trấn huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa) cùng bộ đội biên phòng gói 2.000 chiếc bánh chưng trao tặng cho trò nghèo dịp Tết.
Sẽ phát động Cuộc vận động "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên toàn quốc

Sẽ phát động Cuộc vận động "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên toàn quốc

Sáng 24/1, Hội nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ 9, khóa IX, nhiệm kỳ 2019-2024 đã diễn ra tại Hà Nội, nhằm thảo luận, cho ý kiến một số nội dung công tác trong năm 2024.
Truy tặng Bằng khen cho Phó trưởng Công an phường hy sinh khi làm nhiệm vụ

Truy tặng Bằng khen cho Phó trưởng Công an phường hy sinh khi làm nhiệm vụ

Ông Trần Hữu Thủy Giang, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, Chủ tịch UBND tỉnh vừa ban hành quyết định về việc truy tặng bằng khen cho Trung tá Trần Duy Hùng, Phó trưởng Công an phường Thủy Vân, TP. Huế đã hy sinh khi làm nhiệm vụ.
5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4

5 tuyến buýt ở Hà Nội dừng hoạt động từ 1/4

Sáng 25/3, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP. Hà Nội (HPTC) cho biết, từ ngày 1/4 tới sẽ dừng hoạt động 5 tuyến buýt có trợ giá.
Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô

Đôi vợ chồng từng về tiếp quản Thủ đô

Mỗi lần nghe lại bài hát được phát trên sóng, họ như được sống lại những giờ phút lịch sử hào hùng của dân tộc cách đây gần 70 năm. Sự việc diễn ra như ngày hôm qua, như một giấc mơ "5 cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về".
Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023

Danh sách 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023

Ban Bí thư Trung ương Đoàn vừa có quyết định về việc công nhận Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu, Gương mặt trẻ Việt Nam triển vọng năm 2023.
Phiên bản di động