Vụ kiện chính sách của người lao động ở Quảng Bình: Thua kiện, bị đơn kháng án
Pháp luật - Bạn đọc 19/08/2019 10:15
Sự thật đã chứng minh
Theo lí lịch năm 1990 và các nhân chứng: ông Nguyễn Minh Mẫn vào công tác ngành Quốc doanh chiếu bóng Quảng Bình từ tháng 10/1972. Tháng 7/1989, ông về công tác tại Công ty Nhiếp ảnh - Mĩ thuật Quảng Bình. Sau đó, do Công ty thua lỗ suốt 8 năm, không có tiền trả lương nên bị tố cáo. Ngày 7/8/1997, UBND tỉnh Quảng Bình mới ra Quyết định số 961/QĐ-UB, giải thể Công ty này. Sau đó, ngày 2/12/1997, Hội đồng giải thể thuộc UBND tỉnh Quảng Bình duyệt: “Danh sách cho hưởng chế độ chờ hưu đối với công nhân”, trong đó ông Nguyễn Minh Mẫn có 25 năm công tác...
Do giải quyết chưa đúng thực tế với thời gian đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) của ông Mẫn, nên bị khiếu nại. Ngày 20/8/2002, Giám đốc và Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) tỉnh Quảng Bình kí 2 văn bản có nội dung: “Căn cứ Nghị định số 12/CP ngày 26/1/1995 của Chính phủ, ban hành Điều lệ BHXH; Căn cứ Công văn số 843/LĐTBXH ngày 25/3/1996 của Bộ LĐ-TB&XH, hướng dẫn. Qua nghiên cứu hồ sơ và Danh sách, Hội đồng tỉnh xác định: ông Nguyễn Minh Mẫn có quá trình công tác từ tháng 10/1972 đến tháng 9/1995. Từ tháng 10/1995 đến nay, cơ quan và cá nhân không đóng BHXH vì lí do cơ quan bị phá sản, đợi giải thể năm 1997. Vậy, thời gian công tác từ tháng 10/1972 đến tháng 9/1995, được tính BHXH là 23 năm. Dẫu còn thiệt thòi gần 3 năm, nhưng ông Mẫn đành nhất trí, nên sở này chốt giải quyết chính sách BHXH của ông Mẫn là 23 năm.
Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, nay là Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) có trên 20 văn bản, trong đó có 8 đến 10 văn bản xác nhận ông Mẫn có 23 năm đóng BHXH, công tác từ tháng 10/1972 đến khi Công ty này đợi giải thể là 25 năm, 23 năm đóng BHXH.
Ai cố làm sai lệch hồ sơ?
Tại Tòa, Sở LĐ-TB&XH Quảng Bình có khiếu nại Văn bản số 264 của Sở LĐ-TB&XH tỉnh kí không? Ông Phạm Thành Đồng không trả lời thẳng câu hỏi, mà vòng vo, né tránh. Đáng quan tâm, UBND tỉnh Quảng Bình kí Văn bản số 622/UBND-VX ngày 7/6/2013, đề nghị Bộ LĐ-TB&XH giải quyết chế độ BHXH cho ông Nguyễn Minh Mẫn (kèm Công văn đề nghị giải quyết số 293/SVHTTDL ngày 6/5/2013 của Sở VH-TT&DL tỉnh Quảng Bình). Sau đó, Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH có công văn số 4905/CĐ-TTr ngày 21/9/2017 gửi Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Bình, yêu cầu “giải quyết theo thẩm quyền, trả lời công dân…”.
Ngày 15/4/2014, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Quảng Bình kí Quyết định số 1348/QĐ-SLĐTBXH, thừa nhận ông Mẫn khiếu nại, tố cáo đúng, “hủy bỏ nội dung trích dẫn Công văn số 323/LĐTBXH-BHXH ngày 29/1/2013 của Bộ LĐ-TB&XH trong Công văn số 494/SLĐTBXH-CSLĐ ngày 6/5/2013 của Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Bình; huỷ bỏ cụm từ “được tuyển dụng chính thức năm 1974”. Không giải trình được, nên ông Phạm Thành Đồng đổ trách nhiệm hầu hết cho Sở VH&TT đề nghị giải quyết chính sách BHXH, hưu trí cho ông Mẫn từ thời gian công tác từ tháng 10/1972 đến hết tháng 12/1993. Thời gian từ tháng 1/1994 trở đi, do Công ty bị phá sản, nên công nhân phải đợi giải thể.
Sở VH&TT có 9 văn bản do ông Nguyễn Mậu Nam kí, đề nghị giải quyết chính sách 23 năm đóng BHXH của ông Mẫn, có sai không…? Ông Nguyễn Mậu Nam, Phó Giám đốc Sở VH&TT trả lời: “Tôi căn cứ các văn bản hiện có đã kí duyệt ông Mẫn có 23 năm đóng BHXH”. Ông Phạm Thành Đồng trả lời: “Chúng tôi giải quyết theo văn bản xác nhận, đề nghị của Sở VH&TT”.
Quan điểm của đại diện Viện Kiểm sát và Hội đồng xét xử
Ông Nguyễn Anh Đức, kiểm sát viên cho rằng: dựa trên hồ sơ thực tế, nguyên đơn khởi kiện là có căn cứ pháp lí. Đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Mẫn, buộc Sở VH&TT, Sở LĐ-TB&XH lập hồ sơ, đề nghị cấp có thẩm quyền giải quyết chế độ BHXH cho ông Nguyễn Minh Mẫn theo quy định.
Luật sư Hồ Lý Hải, CTV Trung tâm trợ giúp pháp lí Nhà nước tỉnh Quảng Bình; ông Vũ Xuân Hải, Hội thẩm nhân dân lên tiếng phân tích kĩ về trách nhiệm, nhưng để dây dưa kéo dài 9 năm đợi hưu, là vi phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động (nay đã 69 tuổi). Ông Mẫn yêu cầu Tòa án “buộc Giám đốc 2 sở có trách nhiệm, nghĩa vụ thực hiện hành vi hành chính”.
Sáng ngày 3/7/2019, thẩm phán Từ Thị Hải Dương, Chủ tọa phiên tòa tuyên Bản án sơ thẩm số 02/2019/HCST của TAND tỉnh Quảng Bình: “Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Minh Mẫn, buộc Sở VH&TT Quảng Bình, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Bình thực hiện trách nhiệm nhiệm vụ của mình, lập hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp sổ bào hiểm xã hội cho ông Nguyễn Minh Mẫn…”. Đề cập việc truy lĩnh 9 năm chờ đợi hưu trí, thẩm phán Từ Thị Hải Dương cho rằng: Trường hợp nếu họ không giải quyết truy lĩnh, thì nguyên đơn có quyền khởi kiện bằng vụ án dân sự theo quy định.
Bản án sơ thẩm số 02/2019/HCST ngày 3/7/2019 của TAND tỉnh Quảng Bình và Phiếu chuyển đơn kháng cáo của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng |
Sở LĐ-TB&XH có đơn kháng án, đùn đẩy trách nhiệm đến Sở VH&TT, cho mình cái quyền đứng ngoài “xem xét”. Sở VH&TT Quảng Bình cho rằng: “Yêu cầu thẩm định cuốn lí lịch năm 1990” (trong thời gian 8 năm Sở này quản lí).
Ông Nguyễn Minh Mẫn phản bác: 1. Sở VH&TT là cơ quan quản lí từ năm 1990 đến khi có quyết định giải thể năm 1997. Vậy, vì sao lí lịch của CBCN đến nay Sở còn nợ, chưa giao trả (mặc dù ông Mẫn có nhiều đơn yêu cầu)? Phải chăng hồ sơ lí lịch của ông Mẫn đã bị thủ tiêu để trốn tránh trách nhiệm của mình? Nếu như vậy, Sở này phải chịu hoàn toàn trách nhiệm.
2. Yêu cầu Sở VH&TT phải chứng minh, so sánh cuốn lí lịch công tác ở thời điểm từ năm 1972 đến tháng 6/1989, từ tháng 7/1989 Sở VH&TT quản lí hồ sơ lí lịch đến khi có quyết định giải thể (7/8/1997), có điểm nào khác biệt? Nếu Sở này không công khai cuốn lí lịch để minh chứng, là rất sai phạm, phải chịu trách nhiệm, chứ không thể đùn đẩy ngược lại cho cơ quan khác thẩm định.
3. Trong 8 đến 10 văn bản do ông Nguyễn Mậu Nam, Phó Giám đốc Sở kí xác nhận chính sách BHXH: có 23/25 năm công tác của ông Mẫn. Vậy, đến nay có bị cơ quan nào xử lí do kí văn bản đó không? Không, ông Nam trả lời. Vậy, Bản án sơ thẩm nói trên chỉ tính có 21 năm 2 tháng là mâu thuẫn. Vì vậy, người khởi kiện có đơn kháng án, yêu cầu TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xem xét giải quyết: buộc Sở VH&TT, Sở LĐ-TB&XH có trách nhiệm, nghĩa vụ giải quyết kịp thời chính sách BHXH 23/25 năm công tác của ông Nguyễn Minh Mẫn; trả truy lĩnh 9 năm chờ đợi tuổi hưu; trả lãi suất theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Ngày 6/8/2019, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng có Phiếu chuyển số 2938/PC-TACCĐN gửi TAND tỉnh Quảng Bình, nội dung: “Đơn kháng cáo của ông Nguyễn Minh Mẫn đối với Bản án sơ thẩm số 02/2019/DS-ST ngày 3/7/2019 của TAND tỉnh Quảng Bình, để xem xét giải quyết theo thẩm quyền”.
Thẩm phán Từ Thị Hải Dương cho biết, đã chuyển đơn kháng cáo quá hạn (có lí do chính đáng) đó lên TAND Cấp cao tại Đà Nẵng. Như vậy mới bảo vệ được công lí, quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người lao động.