Tòa các cấp ở Nghệ An đã dựa vào sổ đỏ cấp sai quy định để làm căn cứ xét xử.
.jpg)
Bà Tăng Thị Tám (vợ ông Trọng) ôm đơn đi kêu cứu.
Nguồn gốc thửa đất số 649, tờ bản đồ số 4 thuộc xóm 10 xã Diễn Xuân có diện tích 545 m2, từ năm 1994 đến nay mang tên bà Trần Thị Thục. Năm 1995, bà Thục chuyển nhượng cho gia đình ông Trọng 189 m2. Năm 2004, bà Thục chuyển nhượng tiếp 132 m2 cho ông Nguyễn Văn Thịnh. Thửa đất số 649 trên hiện trạng đã tách làm 3 phần do 3 nhà khác nhau sử dụng. Năm 2007, thực hiện chỉnh lý bản đồ địa chính và đánh lại số thửa theo hiện trạng sử dụng thì thửa số 649 được tách thành 3 thửa là: 765, 766, 767. Thửa 765 đứng tên ông Trọng. Mặc dù thửa số 649 tách thành 3 thửa mới nhưng vẫn giữ nguyên số tờ bản đồ là số 4. Như vậy, trên thực địa và trên bản đồ thửa số 765 đều mang tên gia đình ông Trọng. Hiện trạng thửa đất số 649 từ năm 2004 đã thay đổi từ một thửa thành 3 thửa riêng biệt, có 3 chủ sử dụng khác nhau. Trên thửa đất 189 m2 của bà Thục đã chuyển nhượng cho ông Trọng đang có nhà, cửa, công trình phụ, chuồng trại chăn nuôi, giếng nước… thuộc quyền sở hữu của gia đình ông Trọng trên đất. Thế nhưng, năm 2004, khi làm hồ sơ cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), cán bộ địa chính xã Diễn Xuân vẫn lập hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ số A,A 172949 cho bà Thục là hoàn toàn trái quy định. Do sổ đỏ của bà Thục cấp sai quy định nên ngày 31/10/2016, UBND huyện Diễn Châu đã ban hành Quyết định số 2561/QĐ-UBND thu hồi sổ đỏ của bà Trần Thị Thục. Như vậy, mặc dù ngày 31/10/2016, UBND huyện Diễn Châu mới ban hành Quyết định thu hồi sổ đỏ do cấp sai quy định, đồng nghĩa từ ngày 1/10/2004 đến ngày 30/10/2016, sổ đỏ của bà Thục là không có giá trị. Thế nhưng Tòa án các cấp ở Nghệ An vẫn dựa vào sổ đỏ không có giá trị này để xử cho bà Trần Thị Thục thắng kiện là thiếu cơ sở pháp lí. Cho dù, tòa xử căn cứ theo sổ đỏ, còn người cấp sổ đỏ sai thì phải chịu trách nhiệm, nhưng vấn đề quan trọng ở đây là những người làm chứng cho ông Trọng trình bày những vô lý đó trước tòa, thì tòa không chấp nhận. Mặc dù, những người này được tòa triệu tập với tư cách là người làm chứng
và việc sổ đỏ của bà Thục không có giá trị pháp lí vẫn được tòa lấy làm căn cứ là vi phạm tố tụng.
Không cho những người làm chứng tranh tụng trước tòaTheo trình bày của cán bộ, Nhân dân xóm 10 xã Diễn Xuân và rất nhiều người tự nguyện làm chứng cho gia đình ông Trọng, từ năm 1990 đến năm 1995 mẹ con bà Thục có hoàn cảnh rất khó khăn, hai người phải ở trong căn nhà tranh tạm bợ. Năm 1993, trại chăn nuôi tập thể của xã giải thể, Nhân dân xóm 10 đã xin Hợp tác xã 2 gian nhà của trại về dựng tạm cho mẹ con bà Thục ở. Do nhà đã hư hỏng nhiều nhưng không có tiền sửa nên năm 1995, bà Thục đã rao bán 198 m2 vườn để lấy tiền làm nhà. Bà Ngô Thị Huệ, ở xóm 9, người làm chứng cho ông Trọng cho biết: "Nhà tôi với bà Thục có họ hàng với nhau. Do nhà ở cuối làng nên tôi muốn mua một mảnh đất ở gần trung tâm để tiện làm ăn. Nghe tin bà Thục rao bán đất, tôi đã đến mua và đã thỏa thuận xong với bà Thục giá 9 triệu đồng và hứa sẽ trả tiền sau một tuần. Hồi ấy 9 triệu đồng là to lắm, lương cán bộ chỉ được mấy chục nghìn thôi. Tôi về nhà gom đủ số tiền và đến nhà bà Thục trả tiền thì bà Thục nói đã bán cho vợ chồng Tám Trọng với giá 10 triệu đồng. Lúc đầu tôi rất bức xúc vì mẹ con bà Thục lật lọng, nhưng sau nghĩ lại, thấy mình tuy có họ hàng với bà Thục nhưng họ hàng xa, nhà Tám Trọng và bà Thục gần hơn lại bán được giá cao nên cũng không làm to chuyện với mẹ con bà Thục". Ông Ngô Xuân Nghĩa, nguyên cán bộ địa chính xã Diễn Xuân giai đoạn 1987- 2001 nói: "Tôi làm cán bộ địa chính thời đó, tôi khẳng định việc hai mẹ con bà Thục chuyển nhượng đất cho ông Trọng là có thật. Việc chuyển nhượng này chưa ghi vào sổ Mục kê vì khi tách thửa làm sổ mới thì tôi mới ghi vào sổ mục kê, ở thời gian này xã không có sổ theo dõi chuyển nhượng nên tôi phải ghi ra sổ cá nhân để theo dõi. Khi mẹ con bà Thục đến UBND xã xin chuyển nhượng đất cho anh Trọng, Ủy ban xã đã kiểm tra điều kiện các bên, yêu cầu anh Trọng đóng nghĩa vụ tài chính xong thì đồng chí Ngọ chủ tịch xã giao cho tôi cùng ông Độ về xóm 10 cùng ông Hải, ông Đàn đo đạc, cắm mốc, lập biên bản và hồ sơ giao đất cho anh Trọng. Sau đó tôi cầm biên bản và hồ sơ về xã lưu lại cẩn thận. Biên bản này ông Ngọ cũng biết. Khi giao đất, tôi được bà Thục nói đất bán được 10 triệu chú ạ. Năm 1997, bà Thục bán tiếp mảnh liền kề cho ông Thịnh thì tôi đã tách thửa đất thành 3 thửa riêng biệt và ghi tên anh Trọng vào trong sổ". Ông Ngô Sỹ Ngọ, nguyên Chủ tịch UBND xã Diễn Xuân từ năm 1991 - 2000, khẳng định: "Năm 1995, bà Thục có bán một phần thửa đất vườn cho anh Trọng. Lúc đó tôi nhớ hai mẹ con bà Thục có đưa đơn xin chuyển nhượng, cuối đơn có xác nhận của ông Hải xóm trưởng. Xem xong tôi ký vào và cho đóng dấu, giao cho anh Nghĩa cán bộ địa chính hướng dẫn anh Trọng làm thủ tục tài chính. Khi anh Trọng hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì tôi giao anh Nghĩa cùng cán bộ xóm đi đo đạc, bàn giao đất cho anh Trọng. Khi anh Nghĩa giao đất về có đưa hồ sơ cho tôi xem. Ông Ngọ còn nói, phải nộp thuế chuyển nhượng thì xã mới cho phép và mới cử cán bộ địa chính về đo và giao đất cho anh Trọng. Với tư cách là đảng viên, nguyên là Chủ tịch UBND xã thời đó, tôi cam đoan là bà Thục chuyển nhượng cho anh Trọng là có thật chứ không phải cho thuê như bà nói sau này. Năm 1993, gia đình bà ở trong gian nhà tranh, UBND xã đã cho hai gian nhà chăn nuôi tập thể, nhân dân xóm 10 đóng góp ngày công để dựng tạm hai gian nhà để ở cho đỡ khổ. Năm 1995, để sửa sang lại nhà cửa bà đã bán cho cháu là ông Ngô Tiến Trọng 189 m2 đất vườn, năm 1997 bán tiếp cho ông Thịnh 132 m2, thiếu thốn, bán một lần chưa đủ, lại bán tiếp lần hai, được dân làng cưu mang đùm bọc, nay "lật kèo", bán của, chạy lấy người sang xã khác ở, làm người như thế không nên. Tôi anh em với bà Thục, với ông Trọng, nhưng anh em làm thế mất đạo đức lắm".
Không riêng gì các ông bà nói trên, mà ông Đàn, láng giềng với bà Thục, ông Liên, xóm trưởng xóm 10, ông Hải, Bí thư chi bộ xóm… đến làm chứng cho ông Trọng trước tòa đều không được tòa ghi nhận, với lý do làm chứng "bằng miệng". Trong làng, trong xóm với nhau, biết thế nào, nói thế đó, sự việc xảy ra từ năm 1995 chẳng lẽ phải ghi âm, chụp ảnh tòa thì mới tin? Trong khi đó bà Thục không có căn cứ, chỉ nói “bằng miệng” việc cho ông Trọng thuê đất thì tòa lại ghi nhận và lấy làm căn cứ?.
Bỏ lọt nhiều tình tiết quan trọng khác trước tòa.Quá trình tiếp cận hồ sơ vụ án, cho thấy, trong vụ việc này tòa các cấp ở Nghệ An đã có nhiều thiếu sót, bỏ ngoài nhiều chứng cứ quan trọng khác như: Loại bỏ năm người con của ông Trọng ra khỏi vụ việc, cho dù họ là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Không xem xét đến lời khai của người làm chứng. Bản án phúc thẩm của Tòa án Nghệ An xử không đúng với yêu cầu khởi kiện ban đầu của nguyên đơn là "Đòi lại đất cho thuê" nhưng tòa lại xử là "Đòi lại tài sản" là không đúng với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, vi phạm nghiêm trọng trong tố tụng. Đặc biệt đối với tài sản trên đất, kê biên trong bản án, tòa cũng bỏ sót nhiều chi tiết như: Bờ rào xung quanh nhà, hầm Bi–ô-ga, cột điện bê tông, nhà vệ sinh, giếng nước, nhà để trấu… vào trong tài sản trên đất đã gây thiệt hại lớn cho ông Trọng trong quá trình định giá tài sản. Với những tình tiết mới trên, đã bị Tòa án các cấp ở Nghệ An bỏ qua, hy vọng sẽ được TAND Tối cao đưa vào xem xét trong bản án Giám đốc thẩm trong thời gian tới.
Nguyễn Hữu Mai
