Hơn 10 năm "đội" đơn đòi đất.
Từ năm 2009 trở về trước, khi Trường Mầm non xã đang sử dụng đất vườn cụ Cọi, ông Nguyễn Duy Chương, ở xóm 5 xã Thanh Lương, huyện Thanh Chương, mới chỉ có ý kiến bằng "miệng" đề nghị UBND xã Thanh Lương trả lại đất cho gia đình ông. Tuy nhiên, thời điểm đó, việc đòi đất của ông chỉ là kiến nghị tại các cuộc họp. Từ năm 2009 đến nay, khi Trường Mầm non xã Thanh Lương chuyển đi chỗ khác, khu đất này bỏ hoang giao cho UBND xã Thanh Lương quản lý, thì ông Chương mới liên tục viết đơn gửi UBND xã Thanh Lương đề nghị xem xét trả lại đất hương hỏa của bà nội ông. Đơn ông Chương gửi UBND xã Thanh Lương ngày 20/10/2009, có chữ ký xác nhận của ông Nguyễn Duy Ba, xóm trưởng, ông Nguyễn Duy Quế, đại diện họ và các người cháu của cụ Cọi. Tìm hiểu việc đòi đất của ông Chương, chúng tôi đã gặp cụ Nguyễn Duy Quế, 89 tuổi, nguyên là Xã đội trưởng, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Lương từ năm 1966 đến năm 1975. Cụ Quế kể: Giai đoạn trước lúc cụ Cọi mất được khoảng 2 đến 3 năm, thấy cụ ở một mình trong gian nhà tranh, lúc đó chính quyền địa phương đã làm cho cụ 2 gian nhà ngói nhỏ vì bà là mẹ của hai liệt sỹ. Thời kỳ đó gọi là "nhà tình thương" không gọi là "nhà tình nghĩa" như bây giờ, một thời gian sau cụ mất thì nhà cửa của cụ Cọi được bà Bính, con dâu cụ Cọi cho công nhân nhà máy ép dầu lạc Vinh tản cư về ở….
 |
| Ông Nguyễn Duy Ba, nguyên Xóm trưởng xóm 5 - người đã thay mặt xóm ký xác nhận đơn đòi lại đất của ông Chương năm 2009 |
Cũng về chuyện nhà đất của cụ Cọi, ông Nguyễn Duy Ba, đảng viên, nguyên Xóm trưởng xóm 5 năm 2009 - người ký xác nhận đơn xin trả lại đất cho ông Chương thì nói: " Năm 2009, tôi làm Xóm trưởng và chính tôi đã ký xác nhận vào đơn đòi lại đất của ông Nguyễn Duy Chương". Ông Trần Khắc Thuận, đảng viên hơn 60 năm tuổi Đảng, ở xóm 5, xã Đà Sơn, huyện Đô Lương (nguyên Trưởng phòng Kế hoạch nhà máy ép dầu lạc Vinh) xác nhận; "Năm 1966 nhà máy ép dầu lạc Vinh được phép chuyển về tản cư tại xã Thanh Lương có mượn số đất vườn của cụ Cọi để làm trụ sở tạm. Sau một thời gian, hết chiến tranh, nhà máy chuyển về Vinh, tôi là cán bộ nhà máy đã làm đơn trả lại đất vườn cụ Cọi cho bà Bính là con dâu của cụ Cọi". Ông Nguyễn Duy Mai, nguyên Chủ tịch UBND xã Thanh Lương giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2018 cũng xác nhận:"Từ khi Trường Mầm non chuyển đến địa điểm mới, vào những năm 2009, năm 2011, ông Chương đã liên tục gửi đơn đòi trả lại đất, đơn ông gửi tại Văn phòng ủy ban sau đó chuyển đến cho cơ quan chuyên môn xã xem xét.." . Cùng nội dung đòi đất, ông Nguyễn Trọng Toàn, nguyên Chủ tịch UBND xã, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Thanh Lương giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2015 cho biết: " Từ năm 2010 trở đi, ông Chương lên UBND xã đòi đất gắt gao lắm, khi đó tôi là cán bộ chủ trì của xã, tôi đang chỉ đạo xem xét để trả lại đất hương hỏa cho ông Chương. Tuy nhiên tại buổi tiếp xúc cử tri ở xã, ông Lê Cao Bính, khi đó là Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương đã trả lời: Căn cứ vào Luật Đất đai năm 2003 thì trường hợp đòi lại đất của ông Chương là không được xem xét ?."
| |
| Cụ Nguyễn Duy Quế, nguyên xã đội trưởng, nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Lương, người biết khá rõ về vườn bà Cọi. |
UBND huyện Thanh Chương phải áp dụng Luật Đất đai năm 2003 để trả lại đất cho ông Nguyễn Duy Chương.
Việc ông Nguyễn Duy Chương chính thức đòi lại đất bằng văn bản gửi UBND xã Thanh Lương là ngày 20/10/2009, các năm sau đó, ông tiếp tục đề nghị UBND xã trả lại đất cho ông. Như vậy, ông Chương đòi đất từ năm 2009. Lúc này Luật Đất đai năm 2003 và Nghị định 181/2004/NĐ-CP hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai năm 2003 đang còn hiệu lực. Vì vậy tại Công văn trả lời số 496/UBND-TNMT ngày 4/4/2019 của UBND huyện Thanh Chương đã căn cứ theo Khoản 5, Điều 26, Luật Đất đai năm 2013, để không trả lại đất cho ông Chương là không đúng. Theo Luật sư Nguyễn Trọng Hải - Văn phòng Luật sư Nguyễn Trọng Hải & cộng sự thì; " Việc tranh chấp đất đai xảy ra khi nào thì phải căn cứ vào Luật Đất đai thời điểm đó để giải quyết. Việc đòi lại đất có từ năm 2009 thì phải căn cứ vào Luật Đất đai năm 2003 để giải quyết…"
Có hay không việc áp dụng sai luật để không trả lại đất cho ông Chương?
Theo ông Lê Đình Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương, UBND huyện đang giao cho UBND xã Thanh Lương làm báo cáo. Còn ông Trình Văn Bằng, Trưởng phòng TN&MT huyện thì nói, việc ông Chương đòi lại đất là không có cơ sở, vì Nghị định 181/2004 đã hết hiệu lực. Cùng quan điểm với ông Bằng, ông Nguyễn Trọng Dũng, Phó phòng TN&MT còn nói thêm, hiện chúng tôi đang chỉ đạo xã Thanh Lương kiểm tra lại nếu như không có gì mới thì vẫn giữ nguyên quan điểm việc đòi lại đất của ông Chương là không có cơ sở…
Như vậy, việc tranh chấp đất đai của ông Chương có từ năm 2009 lúc ông mới 56 tuổi và mẹ ông, mẹ Liệt sỹ Nguyễn Thị Bính đang còn sống. Đến nay sau 10 năm vác đơn đi đòi công lý, ông Chương đã bước sang tuổi 66, tóc đã điểm bạc, mẹ ông qua đời cách đây đã lâu nhưng nguyện vọng đòi lại đất của người mẹ liệt sỹ đến khi nhắm mắt vẫn chưa được giải quyết. Đòi hàng chục năm, khi Luật Đất đai năm 2003 và Nghị định 181/2004 đang còn hiệu lực thì không được giải quyết. Khi thực hiện Luật đất đai năm 2013 thì phải căn cứ luật đát đai và các Thông tư hướng dẫn hiện tại để giải quyết tiếp. Việc Phòng TN&MT tham mưu cho UBND huyện có văn bản trả lời không có cơ sở để giải quyết là không có căn cứ phải theo điều khoản nào của Luật Đất đai và thông tư nào hướng dẫn? Việc Phòng TN&MT huyện Thanh Chương tham mưu cho UBND huyện nhưng áp dụng sai luật là việc làm thiếu lý thiếu tình, nhất là với gia đình Mẹ VNAH Nguyễn Thị cCọi, vì đất hương hỏa có người thừa kế thì không có điều khoản nào cho phép thu hồi . Đối với than nhân của Mẹ VNAH, thân nhân của các liệt sĩ , gia đình chính sách như gia đình ông Chương thì Phòng TN&MT “vô cảm, nhẫn tâm” là vậy, nhưng Phòng này lại quá "ưu ái" với các trường hợp không thuộc diện Người có công với cách mạng vẫn được giao đất theo hình thức định giá. Đề nghị Phòng TN&MT huyện Thanh Chương căn cứ vào Khoản 2, Điều 10, Luật Đất đai năm năm 2003 và Khoản 1, Điều 4 Nghị định 181/2004 để tham mưu cho UBND huyện Thanh Chương trả lại đất cho ông Nguyễn Duy Chương.
