Ô nhiễm môi trường và sự vào cuộc tích cực của người cao tuổi
Nghiên cứu - Trao đổi 13/12/2024 10:20
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng chủ trương: “Lấy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe của nhân dân là mục tiêu hàng đầu, kiên quyết loại bỏ những dự án gây ô nhiễm môi trường, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường”. Phấn đấu đến năm 2025, có 95 - 100% cư dân thành thị và 93 -95% cư dân nông thôn sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh; tỉ lệ thu gom và xử lí chất thải rắn sinh hoạt đô thị bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn đạt 90%; 92% khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lí nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường; 100% cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lí; giữ tỉ lệ che phủ rừng ổn định 42%.
Trung ương Hội NCT Việt Nam bàn giao một số vật tư thực hiện Dự án thu gom phân loại rác thải tại nguồn cho các chi hội NCT phường Tân Thịnh, TP Hòa Bình tham gia Dự án |
Từ chủ trương chính sách…
Ngoài ra, có nhiều Nghị quyết của Đảng về bảo vệ môi trường, như: Nghị quyết 24 ngày 3/6/2013 của Ban Chấp hành Trung ương về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lí tài nguyên và bảo vệ môi trường; Kết luận số 56 ngày 23/8/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 Khóa XI “về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lí tài nguyên và bảo vệ môi trường”…
Luật Bảo vệ môi trường được kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 17/11/2020, trong đó nhấn mạnh một số nội dung phù hợp đối với NCT, như: Bảo vệ môi trường gắn kết hài hòa với an sinh xã hội, quyền trẻ em, bình đẳng giới, bảo đảm quyền mọi người được sống trong môi trường trong lành. Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân tham gia thực hiện, kiểm tra, giám sát hoạt động bảo vệ môi trường. Lồng ghép, thúc đẩy các mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh trong xây dựng và thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án, dự án phát triển kinh tế - xã hội.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội VI của Hội NCT Việt Nam về phát huy vai trò NCT và nội dung kí kết chương trình của Hội NCT với Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) giai đoạn 2022-2026, nhiều năm qua Hội NCT Việt Nam tổ chức, triển khai nhiều hoạt động như hội thảo, tọa đàm, tổ chức mô hình ở cơ sở, tạo điều kiện, khích lệ cán bộ, hội viên NCT các cấp tham gia hiệu quả, góp phần bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Trong 3 năm (2021 - 2023), Hội NCT Việt Nam đã tổ chức 15 Hội nghị tập huấn tuyên truyền, truyền thông nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường cho gần 3.000 cán bộ, hội viên NCT ở 15 tỉnh, thành phố. Từ đó, NCT trở thành những tuyên truyền viên xuất sắc, tích cực vận động hội viên và cộng đồng tham gia vệ sinh môi trường, thu gom phân loại rác thải, xử lí rác ngay tại hộ gia đình và khu dân cư. Nhiều nơi, Hội NCT các xã, phường chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng và tổ chức hiệu quả các mô hình tham gia bảo vệ môi trường; tuyên truyền và thực hiện phân loại rác thải ngay tại gia đình, tổ dân phố.
Trung ương Hội NCT Việt Nam bàn giao một số vật tư thực hiện Dự án thu gom phân loại rác thải tại nguồn cho các chi hội NCT phường Tân Thịnh, TP Hòa Bình tham gia Dự án |
…Đến mô hình cụ thể
Tại tỉnh Quảng Nam, sau khi kí kết chương trình với Sở TN&MT, Hội NCT tỉnh đã xây dựng kế hoạch, triển khai đến tận cơ sở nội dung các phong trào, cuộc vận động “NCT ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ tài nguyên môi trường”; đẩy mạnh mô hình “Ngày chủ nhật xanh”, “Khu dân cư xanh, sạch, đẹp”, “Một giờ với trái đất”, khẩu hiệu “NCT nói không với việc rải, đốt vàng mã”, “NCT nói không với túi ni lông”, “Con đường NCT tự quản”, “Hàng cây, đồi cây, đường hoa NCT”, “NCT trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ”. Kết quả có hơn 10.000 NCT vận động gia đình đóng góp gần 10 tỉ đồng trồng cây xanh và xây dựng hạ tầng nông thôn.
Sở TN&MT tỉnh Sóc Trăng đã cấp cho Hội NCT tỉnh 144 triệu đồng để in ấn tài liệu và tổ chức Hội thi “NCT với bảo vệ môi trường”; phát động phong trào NCT trồng cây xanh và tham gia xây dựng nông thôn mới. Hưởng ứng phong trào do hội phát động, NCT đã trồng được 114.000 cây xanh, trồng trên 20.100m2 hoa, cây cảnh và nhiều tuyến đường, vườn cây, đồi cây NCT. NCT hiến 21.441m2 đất, đào đắp, khai thông 36.600m2 đường thoát nước… hỗ trợ xây dựng mô hình điểm phân loại rác từ đầu nguồn.
Hội NCT tỉnh Bạc Liêu, được Sở TN&MT cấp 120 triệu đồng. Hội tổ chức 4 hội nghị tuyên truyền, đồng thời tham mưu cho cấp ủy và chính quyền giao cho NCT trồng cây xanh ven đường giao thông nông thôn. NCT còn vận động con cháu, cộng đồng tạo cảnh quan “đường, vườn, nhà xanh, sạch, đẹp” và trồng cây xanh 2 ven đường.
Hội NCT tỉnh Đồng Nai vận động NCT chủ trì, tự bỏ kinh phí, vận động con cháu khai thông cống thoát, nạo vét 15.000m kênh mương, thu gom hơn 50 tấn rác thải tại nguồn, tham gia trồng được 1,2 triệu cây xanh ven đường và khu dân cư…
Trung ương Hội NCT Việt Nam tập huấn bảo vệ môi trường cho NCT các tỉnh khu vực phía Bắc tại tỉnh Sơn La |
Mô hình thu gom, phân loại và xử lí rác thải đầu nguồn tại tỉnh Hòa Bình
Thực hiện chỉ đạo của Trung ương Hội NCT Việt Nam, Dự án thu gom, phân loại và xử lí rác thải đầu nguồn được thực hiện tại Chi hội 9 và Chi hội 10 của Hội NCT phường Tân Thịnh, TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình. Thường trực Trung ương Hội giao cho Ban Phát huy vai trò NCT chỉ đạo, phối hợp với Hội NCT tỉnh và các cấp Hội TP Hòa Bình, phường Tân Thịnh và 2 Chi hội tham gia xây dựng mô hình báo cáo kết quả, đánh giá những khó khăn, vướng mắc và kinh nghiệm trong tổ chức triển khai thực hiện Dự án. Hội NCT phường và 2 Chi hội NCT được chọn làm điểm, được đầu tư một số trang thiết bị mới; được tập huấn nâng cao kiến thức, kĩ năng phân loại thác thải sinh hoạt từ đầu nguồn cho cán bộ và hội viên trong toàn phường.
Quá trình triển khai, Dự án phối hợp với Đài Truyền hình kỹ thuật số (VTC16), Đài truyền hình tỉnh Hòa Bình, Truyền hình Quốc hội, Tạp chí Người cao tuổi tập trung tuyên truyền các nội dung và hoạt động bảo vệ môi trường. Hội NCT các cấp vận động, cán bộ, hội viên NCT và cộng đồng dân cư thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ tài nguyên môi trường, nâng cao ý thức của người dân trong thu gom, phân loại rác, tái sử dụng rác thải; thay đổi hủ tục lạc hậu, thói quen mất vệ sinh, giảm bớt lượng rác thải, nhất là rác thải nhựa, phân loại rác thải ngay từ đầu nguồn trong mỗi gia đình, mỗi tổ dân phố. Đồng thời, biểu dương khen thưởng kịp thời những tấm gương điển hình tiêu biểu trong hoạt động bảo vệ môi trường của các cấp Hội và cán bộ, hội viên NCT để nhân rộng trong cả nước.
Tổng kết năm 2024, có 140 cán bộ, hội viên NCT được chuyển giao tiến bộ khoa học kĩ thuật, kĩ năng thu gom, phân loại và xử lí chất thải trong sinh hoạt. Hội thường xuyên tuyên truyền trên đài phát thanh xã, các buổi sinh hoạt chi, tổ hội về thu gom, phân loại và xử lí rác thải; 2 Chi hội NCT được đầu tư một số cơ sở vật chất và trang thiết bị cơ bản để thu gom, phân loại rác thải tại đầu nguồn...
Kết quả triển khai Dự án cho thấy, NCT ngày càng khẳng định vị trí quan trọng, gương mẫu đi tiên phong trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, dặc biệt là bảo vệ, giữ gìn môi trường sống an toàn, bình yên trong cộng đồng.