Nét đẹp văn hóa trong Tết cổ truyền của đồng bào Mông xứ Thanh

Theo phong tục truyền thống, trước đây vào cuối tháng 11 âm lịch, thời điểm thu hoạch xong mùa màng, người Mông cùng nhau chuẩn bị đón Tết cổ truyền.
Nhưng những năm gần đây đồng bào Mông tổ chức ăn Tết cổ truyền theo người Kinh. Cứ mỗi độ Xuân về, khi những cánh hoa đào, hoa mận nở khắp núi rừng vùng cao biên giới Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa, các bản làng đồng bào người Mông lại tưng bừng đón Tết...

Mường Lát là huyện núi cao của tỉnh Thanh Hóa, giáp với nước bạn Lào, cách TP Thanh Hóa khoảng 250 km về phía Tây. Mường Lát hiện lên trong bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng: “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi/Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm/Heo hút cồn mây súng ngửi trời...”; cho ta thấy quang cảnh thiên nhiên hùng vĩ và đầy thơ mộng như bức tranh hữu tình giữa con người và thiên nhiên.

Nét duyên dáng trong sắc màu truyền thống của người Mông
Nét duyên dáng trong sắc màu truyền thống của người Mông

Hiện ở huyện Mường Lát có 6 dân tộc anh em sinh sống (dân tộc Mông, Dao, Thái, Mường, Khơ Mú và Kinh). Toàn huyện có hơn 40.000 nhân khẩu /8.523 hộ, trong đó dân tộc Mông 3.196 hộ, với 16.782 khẩu. Đồng bào Mông sinh sống tại 38 bản thuộc các xã Quang Chiểu, Tam Chung, Pù Nhi, Nhi Sơn, Trung Lý và Mường Lý. Xã có số người Mông sinh sống đông nhất là Trung Lý; bản có đồng bào dân tộc Mông sinh sống đông nhất Pù Ngùa, xã Pù Nhi, với 223 hộ.

Vào Tết cổ truyền cũng như ngày Quốc khánh (2/9) hay các lễ, hội, đồng bào dân tộc Mông thường tổ chức trò chơi ném còn, đánh cù, đẩy gậy, thi bắn nỏ, bóng chuyền,... Một tập tục văn hóa không thể thiếu trong dịp Tết cổ truyền của người Mông là giấy bản. Vào dịp Tết hay các ngày lễ trọng, đồng bào Mông nhà nào cũng phải chuẩn bị đầy đủ giấy bản. Theo quan niệm của người Mông, giấy bản là tiền gửi cho người đã khuất...

Nét đẹp văn hóa trong Tết cổ truyền của đồng bào Mông xứ Thanh

Người Mông chuẩn bị Tết từ ngày 30, dọn dẹp nhà cửa, giã bánh dày, thịt gà, thịt lợn cúng tổ tiên. Đặc biệt trong 3 ngày Tết chính (mùng 1, mùng 2 và mùng 3), người Mông chỉ ăn các món bánh và thịt, tuyệt đối không ăn rau. Vì theo quan niệm, không ăn rau để tránh trong năm mới đi làm nương, làm rẫy cỏ mọc nhiều, mùa màng thất thu, chăn nuôi trâu bò không được thuận. Ẩm thực trong ngày Tết của người Mông chủ yếu là bánh dày, thịt gà, thịt lợn. Trong 3 ngày Tết chính, gia đình nào cũng đốt củi, giữ bếp đỏ lửa liên tục, vừa giữ ấm, vừa xua đuổi tà ma và cầu mong bình an, may mắn. Các đồ vật trong nhà cũng được “mặc áo mới” để đón Tết. "Áo mới" của các đồ vật là giấy bản được làm từ cây giang. Bình thường, loại giấy này được sử dụng trong đám cúng, đám ma hoặc sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên vào năm mới, giấy được cắt hình con chim, con phượng dán lên các đồ vật và các vị trí trong nhà để xua đuổi tà ma và cầu mong sự may mắn, tốt lành.

Nét đẹp văn hóa trong Tết cổ truyền của đồng bào Mông xứ Thanh
Các cô gái Mông náo nức tham gia nhiều trò chơi dân gian

Bên cạnh đó bàn thờ chính của người Mông được đặt ở gian chính giữa của nhà, ngoài ra còn hai bàn thờ phụ đặt ở hai bên cửa chính. Bên cạnh bàn thờ chính được bày biện các công cụ lao động như cuốc, thuổng, dao, rựa,... đã được mặc áo mới. Mâm cỗ cúng của người Mông thường bày một chiếc bánh dày to. Bánh dày được làm bằng gạo nếp nương, sau khi đồ chín, xôi vẫn còn nóng được đưa vào máng gỗ rồi dùng chày giã nhuyễn, sau đó lấy lòng đỏ trứng gà quết lên bề mặt. Theo quan niệm của người Mông, bánh dày tròn tượng trưng cho mặt trăng, mặt trời, đây cũng là món ăn chính trong những ngày Tết của người Mông.

Bà Trương Thị Huyên, Trưởng phòng Dân tộc huyện Mường Lát chia sẻ, nhờ có sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, thông qua các chương trình, chính sách, dự án mà vùng miền núi dân tộc nói chung và đồng bào dân tộc Mông nói riêng, kinh tế - xã hội trong huyện ngày càng phát triển có nhiều đổi thay. Bà con người Mông tích cực trồng ngô, trồng chè, nuôi lợn, gà, trâu bò, phát triển sản xuất, đời sống ngày càng ấm no, sung túc.

Trong những ngày Tết, bên cạnh nghi lễ tín ngưỡng, các chàng trai, cô gái Mông còn náo nức tham gia nhiều trò chơi dân gian quen thuộc như chơi Tulu, ném pao, bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy, múa khèn... Tiếng cười nói rộn ràng khắp cả bản. Không khí lễ hội náo nức khắp núi rừng, bà con người Mông xúng xính quần áo đẹp đi dự hội Xuân. Các cô gái e lệ trong bộ váy rực rỡ sắc màu, vòng bạc, lúng liếng xuống hội. Các chàng trai mang theo kèn, trổ tài để chinh phục "người trong mộng". Ý thức tự giác và tự hào dân tộc được khơi dậy, bản sắc văn hóa được giữ gìn và phát huy, cuộc sống ấm no, theo kịp các dân tộc anh em khác.

Tới huyện biên giới vùng cao Mường Lát vào dịp Tết, bạn sẽ thấy cuộc sống của bà con, cảm nhận được sự nồng hậu, chân chất của đồng bào Mông, để thêm hiểu và trân trọng những giá trị văn hóa của dân tộc Mông đang được bảo tồn và phát huy, góp phần giữ vững an ninh biên cương Tổ quốc.

Đức Linh

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Thế giới diệu kì trong bộ sách "Ngỡ ngàng khám phá"

Thế giới diệu kì trong bộ sách "Ngỡ ngàng khám phá"

Thế giới xung quanh chúng ta vô cùng đa dạng, phong phú: từ những sinh vật to lớn, khổng lồ đến những vi sinh vật siêu nhỏ, nhỏ tới mức hàng triệu cá thể sống trên một chiếc râu con kiến… Và thế giới ấy hiện ra thật xinh đẹp, sống động qua từng trang sách trong bộ “Ngỡ ngàng khám phá” của nhà xuất bản sách thiếu nhi ADCBookiz.
Giao thoa văn hóa ẩm thực trong khu vực và thế giới

Giao thoa văn hóa ẩm thực trong khu vực và thế giới

Những ngày đầu tháng 12, Công viên Thống nhất bỗng trở nên sôi động lạ thường. Cùng với các hoạt động thường ngày như đi bộ thể dục, tập dưỡng sinh, dân vũ của người dân và NCT, vui chơi giải trí cuối tuần cho thanh niên, học sinh và các em nhỏ, Công viên đã dành một không gian cho Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2023. Đáng chú ý, lễ hội năm nay không chỉ hội tụ những sản phẩm ẩm thực đặc sắc từ các vùng miền trong cả nước, mà còn có các gian hàng của các quốc gia Mông Cổ, Ấn Độ, Đan Mạch, Iran, Srilanka, Azerbaijan, Myanmar, Philippines, Malaysia, Veneuzuela, Hàn Quốc, Lào, Campuchia, v.v.
Hội tụ tinh hoa ẩm thực trong nước và quốc tế

Hội tụ tinh hoa ẩm thực trong nước và quốc tế

Chiều 29/11, ông Đỗ Đình Hồng, Giám đốc sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chủ trì buổi gặp mặt các cơ quan báo chí Trung ương và TP Hà Nội để trao đổi, cung cấp thông tin về Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2023 (Lễ hội). Tham dự có đại diện lãnh đạo các Sở, ngành của TP Hà Nội; UBND các quận, huyện, thị xã tham gia sự kiện; đông đảo phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội.
Bức tranh bản đồ Việt Nam làm từ hàng trăm đĩa cổ

Bức tranh bản đồ Việt Nam làm từ hàng trăm đĩa cổ

Xuất phát từ tình yêu đất nước, ông Lê Xuân Năm đã tạo nên bức tranh bản đồ Việt Nam được làm từ hàng trăm chiếc đĩa cổ.
Văn hóa, thể thao - sân chơi thiết thực của NCT TP Hải Phòng

Văn hóa, thể thao - sân chơi thiết thực của NCT TP Hải Phòng

Văn hóa, thể thao - sân chơi thiết thực của NCT TP Hải Phòng

Tin khác

Nhớ “Áo mùa Đông”

Nhớ “Áo mùa Đông”
Thời còn khỏe, mỗi năm nghe gió heo may về, mẹ tôi lại nhẩm thầm câu hát trong bài “Áo mùa Đông”: “Gió bấc tới đây xào xạc rung cây lá lá bay, một mùa đông bao người đan áo”. Bởi không khí lạnh về khiến mẹ lại nhớ về phong trào “Mùa đông binh sĩ” hồi chín năm chống Pháp, động viên hậu phương tặng áo ấm cho bộ đội.

Làng cổ Yên Phú có 2 ngôi đền thờ tướng quân Đoàn Thượng

Làng cổ Yên Phú có 2 ngôi đền thờ tướng quân Đoàn Thượng
Làng Yên Phú, xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên là ngôi làng cổ nổi danh với tên gọi “làng có 4 ngôi đền” đang thờ phụng nhiều bậc kì tài của dân tộc. Trong đó, có đền Trà Lôi và đền Dẫn Ngự đã được hơn 600 năm tuổi đang cùng thờ Đức Thánh Đông Hải Đại Vương Đoàn Thượng, một đại trung thần thời nhà Lý đồng thời được tôn phong là cụ Tổ dòng họ Đoàn tại Việt Nam.

Một thoáng Đài Loan

Một thoáng Đài Loan
Nói là tới Đài Loan (Trung Quốc) thực ra chỉ quanh quẩn ở Thủ phủ Đài Bắc, loáng vài hôm đã về, nhưng cũng nhiều vương vấn…

UNESCO ra nghị quyết vinh danh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

UNESCO ra nghị quyết vinh danh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
Được ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Y tế, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên dẫn đầu đoàn đại biểu Bộ Y tế Việt Nam tham dự kỳ họp lần thứ 42 Đại Hội đồng UNESCO từ ngày 20 - 22/11/2023, tại Paris, CH. Pháp.

Khởi công xây dựng dự án Tháp Kim Thành tại Lào Cai

Khởi công xây dựng dự án Tháp Kim Thành tại Lào Cai
Ngày 18/11, dự án Tháp Kim Thành (thuộc Khu tổ hợp công viên cảnh quan, văn hóa, tâm linh Kim Thành, phường Duyên Hải, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai) đã chính thức được khởi công xây dựng. Dự án do Giáo hội Phật giáo Việt Nam làm chủ đầu tư và Tập đoàn T&T Group là đơn vị phát tâm công đức một phần kinh phí xây dựng dự án.

CLB thơ lục bát Dáng Quê: Ngôi nhà chung của những người yêu thơ

CLB thơ lục bát Dáng Quê: Ngôi nhà chung của những người yêu thơ
Với phương châm “Sống vui, sống khỏe, sống có ích”, từ ngày thành lập đến nay, hoạt động của CLB thơ lục bát Dáng Quê, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh diễn ra rất sôi nổi, thúc đẩy phong trào văn nghệ ở địa phương đi vào chiều sâu. Với các thành viên của CLB, sáng tác thơ không chỉ thỏa mãn niềm đam mê tuổi già mà còn là món ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống.

Ban Thường vụ Đảng ủy xã Đoàn Thượng gặp mặt các cụ cao niên họ Đoàn

Ban Thường vụ Đảng ủy xã Đoàn Thượng gặp mặt các cụ cao niên họ Đoàn
Ngày 15/11, Ban Thường vụ Đảng ủy xã Đoàn Thượng (huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương) đã có buổi gặp mặt các cụ cao niên trong dòng tộc họ Đoàn, tại đình Trà Lôi và đình Dẫn Ngự - nơi thờ Đức Thánh Đông Hải Đại vương Đoàn Thượng.

Những “tâm hồn Nga”... dưới trời Thu Hà Nội

Những “tâm hồn Nga”...  dưới trời Thu Hà Nội
Như sự “hữu duyên “của đất trời”, họ mỗi người mỗi quê, và xuất phát điểm cũng chẳng ai giống ai, nhưng họ lại có một điểm chung, như cái đích là nước Nga xa xôi (mà hồi đó vẻn vẹn gói gọn trong 4 chữ cái CCCP).

Ngôi chùa mỗi ngày có hàng trăm con khỉ ghé thăm

Ngôi chùa mỗi ngày có hàng trăm con khỉ ghé thăm
Nằm trong quần thể danh thắng quốc gia Kim Sơn, thuộc huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa, chùa Linh Ứng gây ấn tượng với du khách bởi vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng. Điều kì lạ là, mỗi ngày ngôi chùa này còn đón hàng trăm con khỉ hoang ghé thăm...

Sức sống của CLB thơ ca

Sức sống của CLB thơ ca
Có đến dự một buổi sinh hoạt hằng tháng của CLB Thơ Ca phường Yên Sở, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội mới thấy được bầu đam mê nhiệt huyết, sự chuẩn bị chu đáo, kĩ lưỡng từ Ban Chủ nhiệm đến các hội viên CLB.

Lan tỏa mạnh mẽ phong trào văn hóa, thể thao NCT

Lan tỏa mạnh mẽ phong trào văn hóa, thể thao NCT
Dư âm của không khí sôi động những ngày tham gia Liên hoan tiếng hát NCT (Liên hoan) khu vực và toàn quốc vẫn đang lan tỏa, đến từng địa phương, tổ chức Hội và cộng đồng khu dân cư. Là địa phương đăng cai tổ chức Liên hoan khu vực 1, với thành tích xuất sắc tại Liên hoan khu vực và toàn quốc, Hội NCT tỉnh Hà Tĩnh nằm trong tốp đầu cả nước về phong trào văn hóa văn nghệ, thể thao NCT.

Nâng cao nhận thức cấp ủy, chính quyền và xã hội về NCT

Nâng cao nhận thức cấp ủy, chính quyền và xã hội về NCT
Ngày 4/11, tại Nhà thi đấu Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao quận Bắc Từ Liêm đã diễn ra Ngày hội sức khỏe NCT Cụm thi đua số 1 (Hội NCT TP Hà Nội). Chương trình do Hội NCT Cụm thi đua số 1 phối hợp với Công ty CP Truyền thông chăm sóc sức khỏe Sao Đại Việt (Công ty Sao Đại Việt) - thành viên Hội Giáo dục Chăm sóc sức khỏe cộng đồng (GDCSSKCĐ) Việt Nam tổ chức.

Thành công nối tiếp thành công

Thành công nối tiếp thành công
Tham gia Liên hoan tiếng hát NCT (Liên hoan) khu vực 1 do Trung ương Hội tổ chức tại tỉnh Hà Tĩnh, Đoàn nghệ thuật quần chúng NCT tỉnh Điện Biên đoạt giải A toàn đoàn; tham gia Liên hoan tiếng hát NCT toàn quốc tại Thủ đô Hà Nội, Đoàn tiếp tục đoạt giải A toàn đoàn và nhiều giải tiết mục xuất sắc.

Chấn hưng văn hóa vì một Việt Nam phồn vinh, thịnh vượng

Chấn hưng văn hóa vì một Việt Nam phồn vinh, thịnh vượng
Tối 28/10, tại Nhà hát Lớn TP Hà Nội đã diễn ra Lễ tổng kết trao giải Liên hoan tiếng hát NCT toàn quốc năm 2023. Chương trình được truyền hình trực tiếp trên kênh VTC1.

Nâng cao chất lượng nghệ thuật phong trào văn nghệ quần chúng NCT

Nâng cao chất lượng nghệ thuật phong trào văn nghệ quần chúng NCT
Ngày thứ hai, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật Âu Cơ, Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam tiếp tục sôi động không khí của Liên hoan tiếng hát NCT toàn quốc năm 2023. Các màn biểu diễn đặc sắc của Đoàn Nghệ thuật quần chúng NCT các tỉnh Cao Bằng, Điện Biên, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh, Hưng Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Quảng Bình, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Thái Bình, Thanh Hóa, Tiền Giang.
Xem thêm
Du lịch Sa Pa: Cuộc chuyển biến thần kỳ từ hệ thống cáp treo kỷ lục

Du lịch Sa Pa: Cuộc chuyển biến thần kỳ từ hệ thống cáp treo kỷ lục

Nếu muốn được tận mắt nhìn thấy phát triển du lịch có thể thay da đổi thịt một vùng đất ngoạn mục ra sao chỉ sau 10 năm, hãy đến Sa Pa.
Fansipan được “thắp sáng” trong lễ vía Quán Thế Âm Bồ Tát xuất gia

Fansipan được “thắp sáng” trong lễ vía Quán Thế Âm Bồ Tát xuất gia

Trong 2 ngày 1-2/11/2023, trong không gian thâm nghiêm của quần thể tâm linh Fansipan, Lễ vía Quán Thế Âm Bồ Tát xuất gia đã được tổ chức với nhiều hoạt động và nghi thức ý nghĩa, thu hút đông đảo Phật tử và du khách thập phương đến tham dự.
“8Wonder” đưa Maroon 5 đến Phú Quốc United Center

“8Wonder” đưa Maroon 5 đến Phú Quốc United Center

Ngày 27/10/2023, Phú Quốc United Center công bố khởi động chuỗi sự kiện du lịch giải trí đẳng cấp quy mô lớn - “Wake Up Festival 2023” bắt đầu từ 30/10, sau đó bùng nổ xuyên suốt 30 ngày đêm từ 9/12 - 7/01/2024. Đặc biệt, lần đầu tiên tại Việt Nam, người
Lịch thi đấu của đội tuyển Việt Nam tại vòng bảng Asian Cup 2024

Lịch thi đấu của đội tuyển Việt Nam tại vòng bảng Asian Cup 2024

Theo lịch, Asian Cup 2024 sẽ khai mạc vào ngày 12/1/2024 và bế mạc ngày 10/2/2024 tại Qatar. Asian Cup 2024 quy tụ 24 đội tuyển xuất sắc nhất châu lục tham gia tranh tài.
Lịch sử đối đầu, nhận định MU vs Chelsea, 3 giờ 15 ngày 7/12

Lịch sử đối đầu, nhận định MU vs Chelsea, 3 giờ 15 ngày 7/12

Trận đấu giữa MU vs Chelsea diễn ra lúc 3 giờ 15 ngày 7/12. Ngày mới Online thống kê lịch sử đối đầu MU vs Chelsea, nhận định MU vs Chelsea và dự kiến đội hình hai bên.
Lịch sử đối đầu, nhận định Luton vs Arsenal, 3 giờ 15 ngày 6/12

Lịch sử đối đầu, nhận định Luton vs Arsenal, 3 giờ 15 ngày 6/12

Trận đấu giữa Luton vs Arsenal diễn ra lúc 03h15 ngày 6/12. Ngày mới Online thống kê lịch sử đối đầu Luton vs Arsenal, nhận định Luton vs Arsenal và dự kiến đội hình hai bên.
Những bông hoa cuối ngày

Những bông hoa cuối ngày

Màn đêm buông xuống, thành phố đã lên đèn. Mùa này trời nhanh tối, đúng là ngày tháng mười chưa cười đã tối. Hân lo lắng vội tỉa tót những bông hoa còn lại, bó chúng thành những bó nhỏ rồi xịt nước lên cho tươi tắn.
Sóng yên

Sóng yên

Hải đi ngang qua lớp của một cô giáo. Nhìn trên bục giảng, đóa hoa hồng trắng được cắm rất tinh tế trong một cái giỏ xinh xắn. Ngoài cửa có một chậu nước và cái khăn mặt để lau tay vắt trên một cái giá nhỏ bên cạnh.
Bà tôi

Bà tôi

- Bà ốm rất nặng! Em về ngay! - Chiếc điện thoại di động phát ra tín hiệu, đằng kia tiếng chị ruột tôi mếu máo báo tin buồn..
Thí sinh mang 2 dòng máu Việt - Nga đạt quán quân cuộc thi "Tìm kiếm tài năng MC nhí 2023"

Thí sinh mang 2 dòng máu Việt - Nga đạt quán quân cuộc thi "Tìm kiếm tài năng MC nhí 2023"

Sau gần 3 tháng khởi động với sự tham gia của 300 thí sinh tiểu học, trung học cở sở tại TP. HCM, Tây Ninh, Bến Tre, Bà Rịa - Vũng Tàu, Kiên Giang, Đắk Lắk, Bình Định, chương trình “Tìm kiếm Tài năng MC nhí 2023” đã thành công tốt đẹp với đêm chung kết vừa diễn ra tại Đài Phát thanh - Truyền hình Tây Ninh.
“Viên đá ngũ sắc” – những giọt nước mắt hạnh phúc cho 17 năm

“Viên đá ngũ sắc” – những giọt nước mắt hạnh phúc cho 17 năm

Dưới ánh đèn sân khấu lung linh, bức tranh tình yêu và hy vọng mở ra trước mắt khán giả trong vở nhạc kịch "Viên đá ngũ sắc".
Từ Charlie Puth đến Maroon 5: Dấu ấn tầm vóc quốc tế của lễ hội âm nhạc 8Wonder

Từ Charlie Puth đến Maroon 5: Dấu ấn tầm vóc quốc tế của lễ hội âm nhạc 8Wonder

Cuộc “đổ bộ” của những ngôi sao âm nhạc hàng đầu thế giới, từ Charlie Puth đến Maroon 5 đã cho thấy độ “chịu chơi” của 8Wonder khi các nghệ sĩ đều đang ở đỉnh cao sự nghiệp và có hàng triệu người hâm mộ trên toàn cầu. Hơn hết, 8Wonder được kỳ vọng sẽ trở
Phiên bản di động