Tôi hỏi bà: Điều gì khiến bà hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ? Người phụ nữ 86 tuổi đời, 60 tuổi Đảng không đi thẳng vào vấn đề, đôi mắt nhìn xa xăm nói: “Tôi không thể nào quên, ngày 24/8/1978, cháu Tô Đức Nghĩa, con trai tôi nhập ngũ lên đường sang Campuchia. Chia tay nhau dưới gốc ổi trước nhà, Nghĩa vui vẻ nói: “Mẹ yên tâm, con đi, con sẽ về”. Và rồi, bà rơm rớm nước mắt. “Từ ngày 6/1/1979, cháu vĩnh viễn nằm lại chiến trường!”.
Để khỏa lấp nỗi đau thương mất con, bà lao vào công việc xã hội và gia đình không mệt mỏi. Năm 1990, bà nghỉ hưu và liên tục được bầu làm Bí thư Chi bộ. Với suy nghĩ, được Đảng giao trọng trách cho mình, mình phải cố gắng phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ. Chi bộ lãnh đạo khu dân cư có 145 hộ dân, với trên 1.000 nhân khẩu lại là một địa bàn nghèo nhất phường, lúc đầu rất phức tạp.
 |
| Bà Nguyễn Kim Mai tại Đại hội Chi bộ khu dân cư 5B nhiệm kì 2013 - 2015. |
Làm thế nào để đưa Chi bộ và khu dân cư ngày càng ổn định và tiến bộ? Bà nghĩ, không gì hữu hiệu hơn là phải dựa vào dân. Bác Hồ đã nói: “Dễ mười lần không dân cũng chịu. Khó trăm lần dân liệu cũng xong”. Trước hết là phải tuyên truyền vận động Nhân dân học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Bởi vì Bác là một con người “Đại trí, đại dũng, đại nghĩa, đại nhân”. Nói đến Bác ai ai cũng tôn kính và thán phục.
Thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị về tổ chức cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và triển khai kế hoạch của Đảng ủy phường, năm 2007, bà đề xuất được Chi bộ đồng tình, tiến hành 3 lần mời cán bộ tuyên giáo cấp trên về nói chuyện về tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong khu dân cư nghe. Chi bộ đã gửi tài liệu và hướng dẫn về các đoàn thể và tổ dân phố trao đổi, mạn đàm về tư tưởng và tấm gương của Bác.
Được Đảng ủy phường giúp đỡ, bà đã cùng Chi bộ tổ chức sơ khảo cuộc thi “Kể chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” tại khu dân cư. Buổi sơ khảo có 5 thí sinh đại diện cho các tầng lớp Nhân dân tham gia. Đặc biệt trong cuộc thi, có 3 thí sinh trong một gia đình công giáo, mẹ là Nguyễn Bích Phượng, 2 con gái là Nguyễn Ngọc Bích và Nguyễn Thanh Thủy. Cả 3 thí sinh này đều được chọn tham gia cuộc thi chung khảo toàn phường và cả 3 đều được giải cao.
Tiếp đó, bà đề xuất với Chi bộ cần phải phát huy quyền làm chủ của dân thì việc gì cũng xong. Từ năm 1994, Chi bộ đã có chủ trương, hàng năm gửi danh sách đảng viên trong Chi bộ về các đoàn thể và tổ dân phố, để dân góp ý kiến đảng viên về phẩm chất chính trị, đạo đức và lối sống. Sau đó tập hợp thông qua Chi bộ để biểu dương người tốt việc tốt và nhắc nhở những khuyết điểm, thiếu sót mà dân đã góp ý đảng viên. Biên bản cuộc họp Chi bộ về việc này đều được công khai trước dân. Chi bộ lại tiến tới việc dân giới thiệu nhân sự cấp ủy cho Chi bộ. Lần nào cũng gần như 100% người được dân giới thiệu đều trùng hợp với ý kiến của Chi bộ. Nhờ đó dân càng tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng.
Bà bàn với Chi bộ phải tập trung mọi biện pháp để không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho dân, khi đó dân mới thực hiện tốt quyền làm chủ của mình. Địa bàn khu dân cư 5B nằm lõm dưới 3 mặt đê Nguyễn Khoái, Trần Khát Chân, đường Lãng Yên, nên mưa là gây úng lụt. Từ năm 1994, Chi bộ đã vận động Nhân dân cứ 3 năm nạo vét cống rãnh một lần, mỗi lần nạo vét được từ 700 đến 830m cống rãnh, giải quyết cơ bản vấn đề ngập lụt.
Bà cùng Chi bộ xem xét đề xuất với phường sửa chữa nhà dột nát cho gia đình nghèo; giới thiệu việc làm cho thanh niên, trong đó có 3 gia đình có con nghiện hút đi cai nghiện về có công ăn việc làm ổn định. 100% người có công và các gia đình chính sách hằng năm đều được đi an dưỡng, nghỉ mát, nhân các ngày lễ, Tết, Chi bộ và các đoàn thể đều đến thăm hỏi tặng quà. Năm 2011, Chi bộ đề ra nghị quyết chuyên đề về việc làm lễ cầu siêu cho 35 liệt sĩ của khu dân cư. Trong 3 năm liền, thực hiện phương châm vận động Nhân dân phát tâm ủng hộ, không thu phí của các gia đình liệt sĩ.
Thời gian đầu, khu dân cư không có nhà văn hóa làm nơi sinh hoạt, hội họp, được gia đình đồng tình, mọi cuộc sinh hoạt của khu dân cư đều họp tại nhà bà. Mọi chi phí nước uống, điện sáng và quạt, bà đều tự nguyện ủng hộ, mặc dù khu dân cư có đề xuất bù đắp chi phí.
Một quãng thời gian hơn 1/3 thế kỉ, mặc dù bà tham gia nhiều việc khác như Đảng ủy viên; Phó Chủ tịch Thường trực HĐND phường; Phó Ban khối dân vận phường. Công việc bận rộn là thế, bà vẫn dành thời gian để đọc sách, báo viết về Bác. Vì thế bà nhớ nhiều bài viết và lời nói giá trị của Bác, để làm cẩm nang trong mọi hành động của mình.
Thành ngữ có câu: “Gái có công, chồng không phụ”, 33 năm liên tục đến nay làm Bí thư Chi bộ, bà cùng Chi bộ, đoàn thể và toàn dân trong khu dân cư đã mang lại những phần thưởng vô giá. 33 năm liên tục Chi bộ đạt danh hiệu “Chi bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu” cấp phường. Ở cấp quận, 5 năm liền đạt danh hiệu “Chi bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu”; được công nhận về thành tích “Chi bộ lãnh đạo xuất sắc trong thời kì đổi mới và chỉnh đốn Đảng” và về thành tích lãnh đạo “Làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” được Quận ủy Hai Bà Trưng khen thưởng. 100% các đoàn thể quần chúng đạt danh hiệu “Tiên tiến” và “Xuất sắc”; khu dân cư đạt danh hiệu “Khu dân cư văn hóa”; tổ dân phố đạt danh hiệu “Tổ dân phố văn hóa” được phường và quận công nhận và khen thưởng.
Riêng bà, 33 năm liên tục đạt danh hiệu “Đảng viên đủ tư cách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”; 3 lần được Chủ tịch UBND TP Hà Nội tặng Bằng khen về thành tích “Đền ơn đáp nghĩa”; năm 2019, bà được thành phố chọn đi báo cáo điển hình toàn quốc về thành tích “Xây dựng cơ sở”.
Nghe tôi nhắc lại câu nói mà cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong phường đánh giá về bà: “Bí thư Chi bộ Nguyễn Kim Mai - người mẹ liệt sĩ là một con người kiên nghị, vững vàng, không lùi bước trước mọi khó khăn thử thách, kiên trì phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ”. Nghe tôi nói xong, bà rơm rớm nước mắt nói: “Đến nay tôi lại càng nhớ Bác Hồ, nhớ đến con trai tôi, đã tiếp thêm sức mạnh, làm động lực thúc đẩy tôi không ngừng phấn đấu tiến lên hoàn thành nhiệm vụ Bí thư Chi bộ anh ạ!”
