Hương vị Tết quê

Xe bon bon trên con đường nông thôn mới thông thoáng, hai bên được trồng hoa không những trở thành điểm nhấn về cảnh quan mà làm cho môi trường trong lành. Các loại hoa đủ sắc màu, kiểu dáng tạo thành tấm thảm trải dài hai bên đường thật dịu êm.

Khi xe đi trên đường quê, má tôi hạ kiếng xe ô tô để ngắm nhìn và hít hà thỏa thích cái không khí trong lành hai bên đồng ruộng, má kể: "Đây là con đường lên trường huyện để học cấp ba của má với mấy dì, ngày xưa hai bên là đồng lúa, bây giờ đã trở thành những vuông nuôi tôm". Từng vạt dừa nước mượt mà xào xạc, con nước đang lớn đầy, đỏ hồng phù sa, quê ngoại tôi ngày cạn Chạp êm đềm hòa quyện cùng thiên nhiên, nhà ngoại thấp thoáng giữa không gian xanh...

Thịt heo là thức ăn không thể thiếu trong ngày Tết ở đa phần các gia đình, vì vậy trong xóm hùn hạp mổ heo chia thịt ăn Tết đã trở thành một tập quán quen thuộc. Từ khoảng năm tháng trước Tết, một số gia đình trong xóm bắt đầu nuôi heo. Để thịt được thơm ngon phải chăm sóc kĩ lưỡng, cho ăn cám trộn chuối cây, rau muống, cháo heo được nấu gạo, cám với đầu ruột cá gom bên chợ.

Nhà ngoại tôi và những gia đình không nuôi heo phải đăng kí trước từ tháng 10 để Tết chia thịt. Cận Tết, khoảng 27, 28 tháng Chạp là trong xóm mổ heo chia thịt. Chia thịt heo ngày Tết vừa tiết kiệm lại được thịt thơm ngon, vừa thấm đượm tình làng nghĩa xóm, tạo nên không khí nhộn nhịp ngày Tết.

Hương vị Tết quê có nồi cháo lòng buổi sáng nóng hổi, ấm áp tình thân. Mấy cậu dì họ của tôi ở gần xung quanh tụ họp vui vầy, cháo lòng của gia đình mổ heo tài trợ, rau đắng đất hái trước sân, bên hè nhà ngoại non mượt. Tiết trời se lạnh, húp muỗng cháo nóng đậm đà, ấm nồng của gừng, tiêu, ớt,... ngọt thơm của hành ngò tươi, hành phi vàng giòn đan xen vị thanh mát nhân nhẫn của rau đắng đất tạo nên hồn quê lâng lâng.

Mấy con vịt nhà ngoại nuôi, ăn còng trên bãi bồi và lúa sau vụ gặt nên lòng trứng đỏ au, má đem kho tàu với thịt đùi mới chia về, mấy cây dừa lùn nhà ngoại trồng oằn trái, rất dễ hái, vừa uống vừa lấy nước kho thịt hả hê. Tết là mùa cá kèo chạy xà ngom, má kể ngày xưa đến con nước Tết, má với ngoại gánh cá kèo sang chợ bán cho thương lái mấy chục kí một ngày, bây giờ hiếm rồi, ngoại rộng lại từng ngày để đủ đại gia đình ăn Tết.

Hàng so đũa ngoại trồng đầu ngõ ôm đầy những chùm bông trắng muốt là đặc sản ăn cùng lẩu hoặc canh chua cá kèo. Các món thịt mỡ, bánh tét dễ ngán nhưng cá kèo thì không, bà ngoại tôi chế biến "cá kèo 7 món" tuyệt ngon: Lẩu lá giang hoặc lá me non nấu chua ăn với bông so đũa, lẩu mắm ăn cùng bông súng, rau đắng, nướng muối ớt, chiên giòn, kho lạt, kho mặn mắm rươi rau răm, nấu bún nước lèo, hấp cuốn rau sống bánh tráng... Cá kèo còn được ngoại phơi khô, làm mắm cho má với mấy dì đem về Sài Gòn ăn dần.

Tôi rất thích Tết ở quê, nhất là những ngày cuối năm, cả xóm vần công tát đìa, làm bánh phồng, gói bánh ít, bánh tét... thưởng thức và trân quý những món ăn do chính bàn tay gia đình mình tạo ra, món nào cũng đong đầy kỉ niệm. Hương thơm bông vạn thọ quyện khói nhang trầm, miếng dưa hấu đỏ, khoanh bánh tét ba nhân... và nhất là nụ cười hạnh phúc của ông bà ngoại khi con cháu về cùng vui mùa sum vầy.