Hồi sinh... làng gốm cổ

Làng gốm cổ Thanh Hà, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam nép mình bên dòng sông Thu Bồn với vẻ đẹp mộc mạc, xưa cũ. Theo sử sách, nghề gốm hình thành ở vùng đất này từ đầu thế kỉ XVI. Đó là kết quả của người đi mở đất có gốc gác ở các vùng Nam Định, Hải Dương, Thanh Hoá, họ mang theo sự thương nhớ quê hương xứ sở khi thiên di về phương Nam...

Thăng trầm nghề gốm

Ngày trước, sản phẩm gốm Thanh Hà là các đồ dùng phục vụ đời sống sinh hoạt hằng ngày như chén, bát, chum, vại, bình hoa, chậu cảnh, hình thù các con vật... mang nhiều kiểu dáng, màu sắc phong phú và đặc biệt nhẹ hơn so với các sản phẩm cùng loại của những địa phương khác. Có lẽ một phần nhờ đất sét của dòng sông Thu Bồn bồi đắp và bàn tay khéo léo của người thợ Thanh Hà. Nhưng có lẽ điều quan trọng nhất, như cái cách mà người làng vẫn bám víu vào mấy trăm năm qua để giữ nghề, ấy là nghề gốm thủ công thủ công này là sự kết tinh từ tâm hồn người làm ra nó và thực tế cuộc sống. Nếu không yêu nghề thì không có sản phẩm đẹp. Nghề gốm đặc biệt phải có một trái tim, phải có cảm xúc thật sự khi đôi tay trần chạm vào thớ đất sét dẻo. Và khi đã dành cho gốm tình yêu thật sự và bằng nỗ lực tiếp cận thì sẽ gìn giữ được nghề và sống được với nghề.

Hồi sinh... làng gốm cổ

Ở chốn này, từng con đường, những góc sân đến mái ngói đều được làm từ đất nung. Một cảm giác thật bình yên với không gian xanh của hàng cau trước ngõ và sản phẩm gốm vừa mới tạo hình xong đang được phơi nắng trước khi đưa vào lò nung. Theo chia sẻ của những nghệ nhân làm gốm ở Thanh Hà, để làm ra một sản phẩm đúng chất gốm của làng Thanh Hà, đòi hỏi sự kì công và tâm huyết rất nhiều. Hơn nữa, gốm Thanh Hà được lấy từ đất sét nâu ven sông Thu Bồn có độ dẻo và kết dính cao, tạo nên sự độc đáo riêng của gốm xứ này.

Tuy nhiên, ngôi làng nhỏ và bình yên này đã trải qua biết bao thăng trầm và sóng gió. Có những giai đoạn tưởng chừng như cái tên gốm Thanh Hà không còn tồn tại bởi sức ép của kinh tế thị trường. Có thời điểm, cả làng gốm chỉ còn 5 hộ làm gốm; những năm trước 2000, làng nghề Thanh Hà dần chuyển qua nghề làm gạch, ngói âm dương.

Hồi sinh... làng gốm cổ

Nhưng chính nhờ tâm huyết với nghề, với làng, những nghệ nhân làng gốm đã làm sống lại hồn cốt của làng gốm. Hiện làng gốm Thanh Hà có 32 hộ làm gốm, với 95 thợ lành nghề; trong đó có 5 hộ làm gốm truyền thống, 5 hộ làm gốm mĩ nghệ. Chính những cá nhân, hộ gia đình này là đối tượng trung tâm, quan trọng để làm cơ sở cho việc ra đời những tác phẩm gốm sứ độc đáo, giữ cái hồn của làng nghề.

Cát bụi huy hoàng

Ở làng gốm thuở ấy, vẫn có những người giữ gốm như cái cách riêng của mình để lưu truyền cho ngày sau. Như cụ Nguyễn Thị Được (đã mất), người dành 80 năm cuộc đời cho gốm cũng đã trăn trở rất nhiều để giữ nghề, truyền nghề cho những người trẻ sau này. Bây giờ, bà Phạm Thị Mỹ Dung (con dâu cụ Được), chủ cơ sở gốm Sơn Thúy và là tay thợ nổi tiếng, nhiều lần được phong thợ giỏi của làng gốm Thanh Hà.

Hồi sinh... làng gốm cổ

Nhưng rồi, một thách thức khác lại đến khi những lò nung tỏa khói giữa miền di sản. Thời điểm đầu những năm 2000, Hội An bắt đầu phát triển du lịch, và được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa nhân loại, ngành công nghiệp không khói yêu cầu phải “xanh”. Trước yêu cầu đổi mới, các lò nung truyền thống gây ô nhiễm khói bụi đã được thay thế bằng lò điện. Những nghệ nhân được học ngoại ngữ, học làm du lịch, các cơ sở làm gốm được thiết kế lại vừa là nơi sản xuất, vừa là nơi tham quan học tập. Cứ thế, làng gốm lần hồi vực dậy và hồi sinh ngoạn mục. Những năm gần đây, khách du lịch lên tới 650.000 người mỗi năm, riêng tiền bán vé thu gần 25 tỉ đồng. Bây giờ, người làng gốm đã sống được với nghề, ngoài việc bán sản phẩm cho du khách, các cơ sở sản xuất còn được trích lại một số tiền vé tham quan du lịch, sử dụng dịch vụ. Tháng 7/2022, làng gốm Thanh Hà đón nhận niềm vui, khi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia.

Hồi sinh... làng gốm cổ

Ông Lê Văn Xê, Trưởng ban Quản lí làng nghề gốm Thanh Hà tự hào nói: “Hơn 10 năm trước, gốm rơi vào tình trạng không có đầu ra, nhiều người đã tìm hướng đi khác. Những năm gần đây, khi du lịch phát triển, sản phẩm gốm Thanh Hà làm ra luôn được du khách trong và ngoài nước ưa chuộng. Nhìn những người trẻ hăng say và nhiệt huyết với nghề, lớp người cao tuổi cũng thấy an lòng và phấn khởi trước tương lai nghề truyền thống của cha ông”.

Gốm đã không chỉ đưa đến cho người dùng ở quanh vùng mà đã đi xa, rất xa ở nước ngoài. Đó không chỉ là món quà của xứ này, mà còn là hồn đất, hồn người gói trong gốm cổ theo tay người đi đến những miền xa.

Tiêu Dao - Kim Vương

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Đại lễ Vesak: Đoàn kết và bao dung

Đại lễ Vesak: Đoàn kết và bao dung

Sáng 6/5, tại khuôn viên của Học viện Phật giáo Việt Nam (huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh), Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc chính thức khai mạc trọng thể, thu hút sự quan tâm sâu rộng của cộng đồng Phật giáo toàn cầu. Với chủ đề mang đậm tính nhân văn: “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì hòa bình thế giới và phát triển bền vững”.
Liên thế hệ - chìa khóa cho một Việt Nam già hóa khỏe mạnh

Liên thế hệ - chìa khóa cho một Việt Nam già hóa khỏe mạnh

Sự kiện album “Bắc Bling” của ca sĩ Hòa Minzy đạt hơn 100 triệu lượt xem chỉ trong vòng một tháng là một hiện tượng không chỉ về mặt âm nhạc, mà còn gợi mở một xu hướng xã hội rất đáng chú ý: “Kết nối liên thế hệ”.
Độc đáo “chợ ma Định Yên”

Độc đáo “chợ ma Định Yên”

Trong số các chợ ở vùng đất phương Nam, duy chỉ có chợ chiếu Định Yên được nhóm họp vào lúc nửa khuya cho đến 2-3 giờ sáng là tan. Từ đó, người ta đặt tên cho chợ chiếu này là “chợ ma”, “chợ âm phủ”.
Mít tinh hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về An toàn, vệ sinh lao động năm 2025

Mít tinh hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về An toàn, vệ sinh lao động năm 2025

Sáng 5/5, tại tỉnh Đồng Nai, Trung tâm Bảo đảm kỹ thuật (BĐKT) Vùng 2 Hải quân tổ chức mít tinh hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về An toàn, vệ sinh lao động năm 2025. Tham dự có thượng tá Bùi Quốc Kiên, Phó Bí thư Đảng ủy, Chỉ huy trưởng Trung tâm; Đại tá Nguyễn Hữu Lương, Bí thư Đảng uỷ, Chính uỷ Trung tâm, các đồng chí trong Đảng uỷ, chỉ huy Trung tâm và cán bộ, chiến sĩ trong toàn đơn vị tham dự.
Thủ tướng Phạm Minh Chính xúc động tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Côn Đảo

Thủ tướng Phạm Minh Chính xúc động tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Côn Đảo

Sáng 3/5 trong không khí trang nghiêm và xúc động tại Nghĩa trang Hàng Dương (Côn Đảo), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và địa phương đến dâng hương, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì độc lập, tự do của dân tộc.

Tin khác

Cấm xe tải vào 5 tuyến đường cửa ngõ phục vụ Đại lễ Phật đản Vesak

Cấm xe tải vào 5 tuyến đường cửa ngõ phục vụ Đại lễ Phật đản Vesak
Nhằm đảm bảo an toàn giao thông và điều kiện tổ chức Đại lễ Phật đản Vesak Liên Hợp Quốc 2025, tại Học viện Phật giáo Việt Nam (xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh), TP Hồ Chí Minh sẽ tạm cấm xe tải lưu thông trên 5 tuyến đường trọng điểm từ ngày 3 đến 8/5, trong khung giờ từ 6h đến 18h hằng ngày.

TH true MILK, Dalatmilk tự hào tiếp sức các chiến sỹ và người dân tại Đại lễ 30/4

TH true MILK, Dalatmilk tự hào tiếp sức các chiến sỹ và người dân tại Đại lễ 30/4
Những hộp sữa tươi TH true MILK, Dalatmilk được trao tận tay các chiến sỹ và bà con, như một niềm tự hào được chung sức, sẻ chia với nhân dân trong sự kiện đặc biệt – lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước, sáng 30/4 tại TP HCM.

Trường Sa hôm nay

Trường Sa hôm nay
Tháng 4, cả đất nước long trọng kỉ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà. Hoà chung không khí đó, từ ngày 17 đến 23/4, Đoàn công tác số 11, do Chuẩn Đô đốc Lê Bá Quân, Tư lệnh Vùng 2, Quân chủng Hải quân làm Trưởng đoàn.

Câu lạc bộ trái tim người lính phương Nam: Nơi hội tụ những tấm lòng nghĩa khí

Câu lạc bộ trái tim người lính phương Nam: Nơi hội tụ những tấm lòng nghĩa khí
Sáng 29/4, tại TP. Hồ Chí Minh, CLB Trái tim người lính Phương Nam long trọng tổ chức buổi giao lưu, chào mừng Đoàn Cựu chiến binh phía Bắc – những người lính đã trực tiếp tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử cách đây 50 năm.

Lạng Sơn: Công bố chương trình du lịch cho du khách sử dụng giấy thông hành giữa Việt Nam - Trung Quốc

Lạng Sơn: Công bố chương trình du lịch cho du khách sử dụng giấy thông hành giữa Việt Nam - Trung Quốc
Sáng 29/4, tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lạng Sơn và Chính quyền nhân dân Thị Bằng Tường, Quảng Tây (Trung Quốc) đồng tổ chức Lễ công bố chương trình du lịch 2 ngày, 1 đêm cho khách du lịch sử dụng giấy thông hành để xuất nhập cảnh giữa hai địa phương.

Chính thức thực hiện mũi khoan cọc đầu tiên của công trình cầu đi bộ qua sông Sài Gòn

Chính thức thực hiện mũi khoan cọc đầu tiên của công trình cầu đi bộ qua sông Sài Gòn
Ngày 28/4/2025, mũi khoan cọc đầu tiên của công trình cầu đi bộ qua sông Sài Gòn đã chính thức được thực hiện tại bờ sông Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Đây cũng là bước khởi đầu cho gói thầu xây lắp số 1 của dự án do Tổng Công ty Xây dựng Số 1 đảm trách.

Tỉnh Bình Thuận: Thăm, tặng quà các Mẹ Việt Nam anh hùng và gia đình chính sách

Tỉnh Bình Thuận: Thăm, tặng quà các Mẹ Việt Nam anh hùng và gia đình chính sách
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Thuận cùng với Hội Nữ doanh nhân tỉnh Bình Thuận phối hợp với các địa phương đến thăm, tặng quà các Mẹ Việt Nam anh hùng và gia đình chính sách tại địa phương.

Cần dạy trẻ có ý thức bảo vệ môi trường

Cần dạy trẻ có ý thức bảo vệ môi trường
Sống thời hiện đại, nhưng vẫn còn rất nhiều người chưa có ý thức trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường. Dễ nhìn thấy nhất là việc họ thường xuyên vứt xả rác bừa bãi không đúng nơi quy định. Không ít người phân bua là do thói quen, và nhiều người quanh họ cũng có hành vi như vậy.

Nhựa Tiền Phong khánh thành cầu nối yêu thương tại Long An, Kiên Giang và Hậu Giang

Nhựa Tiền Phong khánh thành cầu nối yêu thương tại Long An, Kiên Giang và Hậu Giang
Hoà chung không khí hào hùng của tháng Tư lịch sử, chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) đồng thời ghi dấu ấn cho cột mốc vàng son kỷ niệm 65 năm thành lập Công ty (19/5/1960 - 19/5/2025), Công ty CP Nhựa Thiếu niên Tiền Phong vừa khánh thành cụm ba cây dân sinh trong khuôn khổ chương trình “Cầu nối Yêu thương” tại 3 tỉnh Long An, Kiên Giang và Hậu Giang.

TP Hồ Chí Minh: Năng động sáng tạo, vươn mình kỷ nguyên mới

TP Hồ Chí Minh: Năng động sáng tạo, vươn mình kỷ nguyên mới
Hướng đến kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), sáng 26/4, tại Nhà văn hóa Thanh niên, UBND TP. Hồ Chí Minh tổ chức Lễ công bố 50 công trình/cụm công trình xây dựng tiêu biểu và 50 sự kiện, hoạt động nổi bật của TP. Hồ Chí Minh.

Thanh Hóa: Động thổ dự án Khu dịch vụ thương mại và cáp treo lên "đỉnh thiêng" Am Tiên

Thanh Hóa: Động thổ dự án Khu dịch vụ thương mại và cáp treo lên "đỉnh thiêng" Am Tiên
Sáng 26/4, tại huyện Triệu Sơn, UBND tỉnh Thanh Hóa và Tập đoàn Sun Group tổ chức lễ động thổ Dự án Khu dịch vụ thương mại và Cáp treo Am Tiên – hạng mục đầu tiên trong Quần thể du lịch tâm linh và di tích lịch sử Am Tiên, với tổng mức đầu tư 35.000 tỷ đồng.

Thăm hỏi, động viên lực lượng Công an làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam

Thăm hỏi, động viên lực lượng Công an làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam
Trưa 25/4, tại trụ sở Đội Tuần tra dẫn Đoàn, Phòng CSGT, Công an TP. Hồ Chí Minh, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được đến thăm hỏi, động viên cán bộ, chiến sĩ Công an Thành phố.

Chủ tịch nước gửi quà mừng thọ các cụ tròn 100 tuổi ở Quảng Nam

Chủ tịch nước gửi quà mừng thọ các cụ tròn 100 tuổi ở Quảng Nam
Gần 450 cụ già ở tỉnh Quảng Nam tròn 100 tuổi trong năm 2025 được Chủ tịch nước gửi thiếp mừng thọ và quà tặng.

Cục Hàng không yêu cầu giám sát khai thác tại sân bay Tân Sơn Nhất

Cục Hàng không yêu cầu giám sát khai thác tại sân bay Tân Sơn Nhất
Cục Hàng không Việt Nam vừa ra Chỉ thị Tăng cường công tác bảo đảm an toàn khai thác đối với các phương tiện hoạt động tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

Cuộc thi Hoa hâu Diva Doanh nhân Việt Nam quốc tế toàn cầu 2025: Tôn vinh nữ Doanh nhân

Cuộc thi Hoa hâu Diva Doanh nhân Việt Nam quốc tế toàn cầu 2025: Tôn vinh nữ Doanh nhân
Ngày 21/4/2025, tại TP.Hồ Chí Minh, diễn ra họp báo Cuộc thi Hoa Hậu Diva Doanh Nhân Việt Nam Quốc tế Toàn cầu (Miss Diva Businesswoman Vietnam International Global) 2025.
Xem thêm
Đại lễ Vesak: Đoàn kết và bao dung

Đại lễ Vesak: Đoàn kết và bao dung

Sáng 6/5, tại khuôn viên của Học viện Phật giáo Việt Nam (huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh), Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc chính thức khai mạc trọng thể, thu hút sự quan tâm sâu rộng của cộng đồng Phật giáo toàn cầu. Với chủ đề mang đậm tính nhân văn: “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì hòa bình thế giới và phát triển bền vững”.
Mít tinh hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về An toàn, vệ sinh lao động năm 2025

Mít tinh hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về An toàn, vệ sinh lao động năm 2025

Sáng 5/5, tại tỉnh Đồng Nai, Trung tâm Bảo đảm kỹ thuật (BĐKT) Vùng 2 Hải quân tổ chức mít tinh hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về An toàn, vệ sinh lao động năm 2025. Tham dự có thượng tá Bùi Quốc Kiên, Phó Bí thư Đảng ủy, Chỉ huy trưởng Trung tâm; Đại tá Nguyễn Hữu Lương, Bí thư Đảng uỷ, Chính uỷ Trung tâm, các đồng chí trong Đảng uỷ, chỉ huy Trung tâm và cán bộ, chiến sĩ trong toàn đơn vị tham dự.
Thủ tướng Phạm Minh Chính xúc động tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Côn Đảo

Thủ tướng Phạm Minh Chính xúc động tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Côn Đảo

Sáng 3/5 trong không khí trang nghiêm và xúc động tại Nghĩa trang Hàng Dương (Côn Đảo), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và địa phương đến dâng hương, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì độc lập, tự do của dân tộc.
Cần dạy trẻ có ý thức bảo vệ môi trường

Cần dạy trẻ có ý thức bảo vệ môi trường

Sống thời hiện đại, nhưng vẫn còn rất nhiều người chưa có ý thức trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường. Dễ nhìn thấy nhất là việc họ thường xuyên vứt xả rác bừa bãi không đúng nơi quy định. Không ít người phân bua là do thói quen, và nhiều người quanh họ cũng có hành vi như vậy.
Trao 305 suất Học bổng Vừ A Dính cho học sinh Đà Nẵng

Trao 305 suất Học bổng Vừ A Dính cho học sinh Đà Nẵng

Sáng 20/4/2025, tại TP Đà Nẵng, Quỹ Học bổng Vừ A Dính cùng CLB “Vì Hoàng Sa - Trường Sa thân yêu” đã tổ chức buổi gặp mặt các hội viên đến từ tỉnh Quảng Nam, TP Huế và TP Đà Nẵng. Tham dự buổi gặp mặt có bà Trương Mỹ Hoa, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Quỹ Học bổng Vừ A Dính kiêm Chủ nhiệm CLB “Vì Hoàng Sa - Trường Sa thân yêu”.
TP Hải Phòng: Động thổ khởi động Dự án Tổ hợp giáo dục Tiền Phong

TP Hải Phòng: Động thổ khởi động Dự án Tổ hợp giáo dục Tiền Phong

Tổ hợp giáo dục Tiền Phong được xây dựng theo tiêu chuẩn tiên tiến, bao gồm hệ thống trường liên cấp từ tiểu học đến Trung học phổ thông cùng các khu khảo thí, khu chức năng hỗ trợ phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất và kỹ năng với tổng mức đầu tư trên 1.162 tỷ đồng.
Tự hào chặng đường hơn 70 năm hình thành và phát triển

Tự hào chặng đường hơn 70 năm hình thành và phát triển

Xã Nghi Phương, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, có bề dày lịch sử đấu tranh cách mạng dưới ngọn cờ vinh quang của Đảng.
Tổ ấm của người già, trẻ em không nơi nương tựa

Tổ ấm của người già, trẻ em không nơi nương tựa

Đoàn công tác của Ban Chăm sóc NCT (Hội NCT Việt Nam) vừa đến thăm, làm việc, tặng quà Trung tâm Bảo trợ Xã hội 3 Hà Nội. Đoàn do ông Nguyễn Xuân Lập, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Hội, Trưởng ban Chăm sóc NCT làm Trưởng đoàn. Tham gia Đoàn có lãnh đạo
Hàm Rồng những ngày khói lửa trong ký ức của người lính già

Hàm Rồng những ngày khói lửa trong ký ức của người lính già

60 năm đã qua nhưng ký ức về trận chiến bảo vệ cầu Hàm Rồng huyết mạch năm xưa vẫn còn vẹn nguyên trong ký ức của cựu binh Lê Xuân Giang.
Phiên bản di động