Đôi điều về chữ “Nhẫn” trong cuộc đời

Trong tiếng Việt, nói chữ Nhẫn, người ta thường nghĩ đến: Nhẫn cưới, Nhẫn cỏ, Nhẫn là đồ trang sức. Rất ít người nghĩ đến chữ Nhẫn như người Trung Quốc dùng để chỉ nhân cách của con người. Muốn chỉ nhân cách con người thì người Việt Nam phải nói Nhẫn đi cùng với một chữ nữa: Nhẫn nhịn, Nhẫn nại, kiên Nhẫn, Nhẫn nhục, Nhẫn tâm, tàn Nhẫn...
Rất nhiều gia đình Việt có treo những chữ Hán rất to đẹp ở phòng khách, ở nơi trang trọng, như: Phúc, Lộc, Thọ, An, Khang, Ninh, Đức, Tâm, Thiện... Chắc là mong đạt được và nhắc nhở, giáo dục mọi người sống phải như thế!

Có một số người treo chữ Nhẫn tiếng Việt, có nhiều dòng chữ phía dưới nói về cái tốt của chữ Nhẫn. Nhưng có gia đình treo chữ Nhẫn (chữ Hán), không có lời chú thích gì. Hầu hết mọi người ngắm nhìn cảm thấy đẹp về hình thức, chưa hiểu hoặc không hiểu được nội hàm của chữ Nhẫn thì học được gì, giáo dục được điều gì? Chữ Nhẫn có nội hàm, phức tạp hơn mấy chữ Phúc, Lộc, Thọ... Nếu học và làm theo chữ Nhẫn thì có đúng và có sai? Có nên học và không nên học? Tại sao như vậy?

Chữ viết của người Trung Quốc là chữ tượng hình, chữ Nhẫn gồm hai phần (chính): Phần trên là bộ đao (có hình hai cái đao, như hai mũi tên có ngạnh, sắc nhọn) chọc thẳng xuống phía (phần) dưới, là bộ tâm, chữ Tâm, có thể hiểu là trái tim. Chữ Nhẫn hiểu nghĩa bóng là: Trái tim bị đâm bởi hai mũi đao sắc nhọn, rất đau đớn. Chữ Nhẫn theo hình ảnh tượng hình này là biểu tượng của sự đau đớn, kéo dài! Đúng là thế nhưng không phải tất cả là thế, tại sao? Sau nhiều ngày sưu tầm tài liệu, tra cứu trên mạng, đọc bài nói về chữ Nhẫn khá nhiều, nội dung chủ yếu nói về khuyên dạy con người nên Nhẫn theo hướng thiện. Trăn trở, suy nghĩ về hình tượng chữ Nhẫn, kết hợp trí thức, kinh nghiệm... tôi đã “phác họa” về chữ Nhẫn như sau:

Người trải qua một Hội là 60 năm đầu (giai đoạn thứ nhất) và sống tiếp ở Hội thứ hai từ 61 tuổi trở đi. Cho nên chữ Nhẫn được gắn với cuộc đời của con người theo 2 giai đoạn.

Đôi điều về chữ  “Nhẫn” trong cuộc đời

A -Giai đoạn thứ nhất (dưới 60 tuổi)

Trong thời kì này, con người mưu sinh cuộc sống để tạo nên địa vị, công danh, của cải... nên chữ Nhẫn có “đất” để nảy sinh, phát huy, phát triển. Mỗi người đều có ít nhiều tính Nhẫn, nhiều tính Nhẫn thì được lắm cũng mất nhiều. Cụ thể:

1. Nhẫn nại, nhẫn nhịn, kiên nhẫn

- Nhẫn nại là thể hiện đức tính tốt, kiên trì, chịu khó, vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong thời gian khá dài để đạt được điều mong muốn.

- Nhẫn nhịn là bạc (quý như vàng bạc). Nhẫn nhịn là đức tính tốt, nhịn nhường con đường công danh cho người khác; nhịn bỏ những tham lam vật chất, danh vọng. “Một điều nhịn là chín điều lành”! Nhẫn nhịn trong lời ăn tiếng nói, việc làm, nhường nhịn với mọi người trong thời gian khá dài.

- Kiên nhẫn là đức tính tốt, mức độ cao hơn kiên trì, trong thời gian khá dài nhằm tiến thân, để tăng tài, để tăng danh vọng, tăng uy... mưu cầu lợi lộc cho bản thân nhưng chính đáng.

Trong 3 dạng trên, ta hiểu là: Hai cái đao đâm vào trái tim là do bản thân mình muốn đạt được nguyện vọng và ước mơ thì phải Nhẫn (cảm thấy như tự đâm vào tim mình), tuy rằng “đau” nhưng vẫn cố gắng chịu đựng để hoàn thành, đem lại kết quả tốt cho mình. Cũng như ta phải tiêm thuốc bổ (bị đau) để ta khỏe mạnh.

Ba dạng Nhẫn trên là hướng thiện, tốt, mọi người nên học Nhẫn. Nhất là những người dưới 60 tuổi, càng phải học Nhẫn: Nhẫn nhịn, Nhẫn nại, kiên Nhẫn.

2. Nhẫn nhục

Nhẫn nhục có thể hiểu theo hai trường hợp:

- Nhẫn nhục là kiên trì, bền gan, chịu đựng sự khổ (chịu khổ thân và tâm) của người công bộc để tìm đường tiến thân, để tăng tài, để tăng dang vọng, tăng uy... mưu cầu lợi lộc cho bản thân. Nhẫn nhục có thể là kiên trì mai phục, chờ thời cơ thuận lợi để vươn lên hạ gục đối thủ.

- Nhẫn nhục là kiên trì chịu nhục vì cuộc sống đời thường nhằm yên ổn gia đình, dòng họ...

Hai trường hợp này là: Trái tim của mình bị người khác đâm - đó là hình tượng của Nhẫn - rất đau, kéo dài và đem lại kết quả mong muốn. Con người chịu đựng Nhẫn nhục hay không là tùy trong hoàn cảnh thực tế cụ thể. Nhẫn nhịn tăng thêm mức độ sẽ thành Nhẫn nhục và Nhẫn nhục giảm bớt sẽ thành Nhẫn nhịn.

3. Nhẫn tâm

- “Họ độc ác, Nhẫn tâm làm hại người ta đến thế là cùng”, thi thoảng có người như vậy! Vậy Nhẫn tâm là đức tính xấu, làm tổn hại về thể xác, tinh thần mức ghê gớm, có thể còn hơn cả giết người! Trong trường hợp này, họ (Nhẫn tâm) là người mang hai cái đao sắc nhọn đâm vào trái tim của người khác - đó là hình tượng của chữ Nhẫn (Nhẫn tâm). Nhẫn tâm là theo hướng ác, là nhân cách thâm hiểm, “giết người không cần dao”. Người mà Nhẫn tâm thì gây ra hiểm họa kinh khủng cho người khác. Nhẫn tâm xem ra cũng gần với phạm tội! Người Nhẫn tâm thì nhận quả báo cũng rất tồi tệ ghê gớm!

4. Tàn nhẫn

- Tàn Nhẫn là hành động có ý thức, ý định để thực hiện vụ việc gây ra tổn thương rất nặng về thể xác, về tinh thần hoặc giết chết một con người và có thể giết chết nhiều người! Chữ Nhẫn trong trường hợp này là đao đâm vào trái tim người khác chảy máu! Tàn Nhẫn là tội phạm nghiêm trọng! Người ác độc, dã man hơn ma quỷ! Giới giang hồ, xã hội đen thường xăm trên cánh tay, trên lưng chữ Nhẫn, kiên trì thực hiện việc Nhẫn tâm, tàn Nhẫn! Người có trí thức càng cao thì Nhẫn tâm, tàn Nhẫn càng lớn, càng khủng khiếp! Nhẫn tâm đến mức độ cao sẽ thành tàn Nhẫn, chuyển từ dã tâm, ác tâm thành hành động tàn ác!

B - Giai đoạn thứ hai

Người đã qua một hội, đã trên 60 tuổi nên học chữ Nhẫn theo hướng thiện hoặc không cần phải Nhẫn nữa.

1. Nhẫn hướng thiện là để tăng thêm tâm thiện, lòng yêu thương

- NCT nhi thuận, vẫn phải Nhẫn nhịn trong cuộc sống gia đình, xã hội.

- Người trung niên, đặc biệt là NCT nếu phát huy và học Nhẫn theo hướng thiện (tốt) thì kéo theo những đức tính tốt khác. Đó là:

+ Nhẫn để hiểu biết rõ ràng đúng sai; Nhẫn tỉnh giải ngu; Nhẫn để an toàn.

+ Nhẫn để vị tha, Nhẫn để thêm bạn bớt thù. Nhẫn để tăng bạn bè giao thiệp.

+ Nhẫn để yêu thương; để khoan dung; để kính người trọng ta; Nhẫn để ta vui người cùng vui.

+ Nhẫn để vô thường, không không sắc sắc đoạn trường trần ai.

+ Nhẫn để chuyển vần: Thiên thời, địa lợi, Nhân tâm hiệp hoà.

+ Nhẫn dưỡng tâm đức.

2. NCT nói chung là không cần phải “Nhẫn”

- NCT không cần phải Nhẫn nại, kiên Nhẫn vì sức khỏe không thể làm được nên đừng “tham công tiếc việc” nữa. NCT vẫn còn phải Nhẫn nại, kiên Nhẫn vì “bát cơm, manh áo” là người khổ suốt đời.

- NCT không cần Nhẫn nhục vì sức khỏe tâm thần đã yếu kém nên không chịu được nhục trong xã hội! Nhưng trong gia đình thì tùy theo từng hoàn cảnh mà chấp nhận hay không?!

- NCT phải loại bỏ triệt để Nhẫn tâm, tàn Nhẫn, ngay cả trong ý nghĩ!

C - Quan hệ giữa Nhẫn và Sức khoẻ

- Qua nội dung trên, nếu thực hiện Nhẫn nại, Nhẫn nhịn, kiên Nhẫn để đạt được mục đích của mình thì sức khỏe phải giảm bớt. Có được có mất!

- Nếu thực hiện Nhẫn nhục thì sức khỏe giảm sút nghiêm trọng.

- Còn người Nhẫn tâm, tàn Nhẫn thì sức khỏe không những giảm sút mà còn có thể chết mất mạng.

Kết luận

Nếu việc bé thiếu chữ Nhẫn thì không làm được, dẫn đến việc to cũng không làm được. Người làm được việc lớn đều có đức tính Nhẫn: Việc lớn tốt nếu Nhẫn hướng thiện; việc lớn xấu nếu Nhẫn hướng ác. Việc lớn muốn thành công phải Nhẫn từ việc nhỏ.

Ở đời học lấy chữ Nhân/ Học thêm chữ Nhẫn muôn phần bình an. Đã học được chữ Nhân là người tốt, nếu học thêm chữ Nhẫn (hướng thiện) thì bình an suốt đời và giúp đỡ nhiều người khác!

ThS Đặng Văn Hương

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Vấn đề già hóa dân số của một số nước trên thế giới - Khuyến cáo với Việt Nam

Vấn đề già hóa dân số của một số nước trên thế giới - Khuyến cáo với Việt Nam

Chúng ta đang sống trong thế giới biến động nhanh chóng, phức tạp và khó lường. Trong đó, già hóa dân số là vấn đề chưa từng có, kể từ khi xuất hiện loài người trên trái đất.
Công tác Quy hoạch cán bộ và cán bộ cấp chiến lược

Công tác Quy hoạch cán bộ và cán bộ cấp chiến lược

Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta đặc biệt quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ vừa “hồng” vừa “chuyên”, đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Ngày 30/11/2004, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 42-NQ/TW “Về công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lí thời kì đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. Đến nay, thực hiện nghị quyết này đã được 20 năm...
Từ bài viết của Nguyễn Khuyến suy nghĩ về “giặc nội xâm” xưa và nay

Từ bài viết của Nguyễn Khuyến suy nghĩ về “giặc nội xâm” xưa và nay

Tư tưởng Hồ Chí Minh về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là tài sản tinh thần to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc Việt Nam. Hồ Chí Minh đã chỉ rõ hành vi, bản chất, nguyên nhân của tham nhũng, tiêu cực; những tác hại nguy hiểm của thứ “giặc nội xâm”, phá hoại sự nghiệp cách nạng của Đảng và Nhân dân Việt Nam.
Không thể xuyên tạc, phủ nhận tầm vóc, ý nghĩa và giá trị Ngày Chiến thắng 30/4/1975

Không thể xuyên tạc, phủ nhận tầm vóc, ý nghĩa và giá trị Ngày Chiến thắng 30/4/1975

Đại thắng mùa Xuân 30/4/1975 là một trong những mốc son chói lọi nhất của lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Cứ mỗi năm, đến ngày 30/4 cả dân tộc ta được sống lại trong không khí hân hoan, phấn khởi của ngày chiến thắng lịch sử cách đây 49 năm - tinh thần của “một ngày bằng 20 năm”.
Văn hóa nêu gương, một tiêu chuẩn hàng đầu trong công tác nhân sự

Văn hóa nêu gương, một tiêu chuẩn hàng đầu trong công tác nhân sự

Trong lịch sử dân tộc Việt Nam, nêu gương là chuẩn mực đạo đức, văn hóa, lẽ sống trong hành động, việc làm và được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Nổi bật là ở đội ngũ trí thức, gồm: Quan lại, thầy đồ, các bậc cao niên, nho sĩ... Tiêu biểu như Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã dám dâng sớ đề nghị vua chém những kẻ nịnh thần trong triều với mong muốn được yên dân, xã tắc vững bền. Khi đất nước bị xâm lăng, đô hộ, nhiều người đã nêu gương, đi đầu trong các phong trào yêu nước, dâng hiến trí tuệ, đức tài cho sự nghiệp chống giặc ngoại xâm, tiêu biểu như Nguyễn Đình Chiểu, Phan Châu Trinh...

Tin khác

Phát huy và trọng dụng trí thức cao tuổi trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước

Phát huy và trọng dụng trí thức cao tuổi trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước
Trong thời đại cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhất là xu hướng già hóa dân số nhanh, thì NCT thực sự là nguồn lực quan trọng, vốn quý của xã hội, góp phần đáng kể vào phát triển bền vững đất nước, hiện thực hóa khát vọng dân tộc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Tấm lòng của đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai đối với người có công

Tấm lòng của đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai đối với người có công
Nhà tôi ở gần nhà công vụ của đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, nên biết được rất nhiều người trong khu dân cư đàm đạo về một nữ cán bộ lãnh đạo thật xứng đáng là công bộc của Dân, như lời Bác Hồ từng căn dặn, dạy bảo.

Những nguyên nhân của vấn nạn bạo lực học đường

Những nguyên nhân của vấn nạn bạo lực học đường
Từ vài thập kỉ trở lại đây, bạo lực học đường ở nước ta đang trở thành mối lo ngại của ngành giáo dục, cha mẹ học sinh và toàn xã hội. Nó tác động trực tiếp đến tinh thần, thái độ học tập của học sinh và việc giảng dạy của các thầy, cô giáo.

Dấu ấn thiên nhiên trong văn hóa ẩm thực Nam Bộ

Dấu ấn thiên nhiên trong văn hóa ẩm thực Nam Bộ
Văn hóa là thiên nhiên thứ hai do con người sáng tạo, qua quá trình tương tác với môi trường tự nhiên và xã hội, văn hóa ẩm thực nói riêng là một thực thể sống động, chịu sự tác động và biến đổi qua biến thiên của thời gian trong môi trường xã hội và tự nhiên ấy…

Xây dựng giá trị văn hóa chuẩn mực con người Việt Nam

Xây dựng giá trị văn hóa chuẩn mực con người Việt Nam
Văn hóa là phạm trù thuộc về con người của con người, do con người sáng tạo ra, vì cuộc sống và sự phát triển, hoàn thiện của chính bản thân mình, làm cho con người trở thành Người. Mục tiêu và nội dung cốt lõi quan trọng nhất trong xây dựng văn hóa là xây dựng con người...

Vài suy ngẫm về cải cách tiền lương năm 2024

Vài suy ngẫm về cải cách tiền lương năm 2024
Theo Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, từ ngày 1/7/2024, lương mới được trả theo vị trí việc làm thay cho mức lương cơ sở và hệ số lương hiện hành mang lại kì vọng cải thiện đáng kể thu nhập từ lương của đội ngũ cán bộ, công chức, và lực lượng vũ trang; giảm độ chênh lệch giữa thu nhập từ lương với sự biến động giá cả thực tế của thị trường, bảo đảm đời sống của những người hưởng lương từ chính sách. Qua đó góp phần giữ chân người có năng lực, hạn chế tình trạng “chảy máu xám”.

Chống lãng phí là nhiệm vụ cấp bách

Chống lãng phí là nhiệm vụ cấp bách
Vừa qua, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 27-CT/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí” nhằm quán triệt Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, tạo sự chuyển biến tích cực; khắc phục tồn tại, hạn chế, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn…

Đôi điều về “suy thoái” của một số cán bộ, đảng viên hiện nay

Đôi điều về “suy thoái” của một số cán bộ, đảng viên hiện nay
Trong cuộc sống, đâu phải dễ nhận ra biểu hiện cũng như nguyên nhân của sự “suy thoái” ở một cá nhân hay tổ chức nào đó. Sự suy thoái của quần chúng đã là một vấn đề đáng lo ngại, và càng đáng lo ngại hơn nếu đó là sự suy thoái của cán bộ, đảng viên. Bởi vậy, vấn đề suy thoái của cán bộ, đảng viên hiện nay cần phải tiếp tục được nhìn nhận kĩ lưỡng và chỉnh đốn thường xuyên, nghiêm túc!

Thanh niên Việt Nam thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ

Thanh niên Việt Nam thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ
Trong bất cứ hoàn cảnh nào, thanh niên Việt Nam cần khắc ghi những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh để giữ vững và giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhằm làm tròn nhiệm vụ cách mạng vẻ vang là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa...

Làm việc và lạc quan khiến tinh thần người già nở hoa

Làm việc và lạc quan khiến tinh thần người già nở hoa
Nhiều công trình nghiên cứu về NCT đã cho lời khuyên đừng để những người già sống biệt lập, mà cần tạo điều kiện để người già được sống trong bầu không khí gia đình hòa thuận hoặc một tập thể quan hệ tốt.

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Chi hội và Chi hội trưởng NCT ở Lạng Sơn

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Chi hội và Chi hội trưởng NCT ở Lạng Sơn
Hội NCT tỉnh Lạng Sơn được thành lập theo Quyết định số 48 ngày 24/9/2001 của Chủ tịch UBND tỉnh, đến nay đã được 23 năm. Trải qua hơn 2 thập kỉ hoạt động, Hội NCT các cấp trong tỉnh đã không ngừng được xây dựng và phát triển, phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng” ngày càng nâng cao về chất lượng, xuất hiện ngày càng nhiều mô hình tiêu biểu trong các lĩnh vực của đời sống xã hội.

“Hạnh phúc cho mọi người”

“Hạnh phúc cho mọi người”
Hưởng ứng chương trình của Liên Hợp Quốc và thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tổ chức các hoạt động nhân Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 hằng năm”.

Đảng ta lấy hạnh phúc của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu

Đảng ta lấy hạnh phúc của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu
Tháng 6/2012, Liên Hợp Quốc có nghị quyết chọn ngày 20/3 là Ngày Quốc tế Hạnh phúc. Sau đó, 193 nước thành viên (trong đó có Việt Nam) cùng cam kết sẽ ủng hộ bằng các nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng xã hội công bằng, phát triển bền vững, nhằm đem lại hạnh phúc cho người dân...

Xu thế già hóa, đặc điểm ở Việt Nam và khuyến nghị chính sách

Xu thế già hóa, đặc điểm ở Việt Nam và khuyến nghị chính sách
Các khái niệm “Người cao tuổi” (NCT) hay “Già hóa”, “Dân số già”, “Dân số siêu già” chỉ mang tính tương đối, chứ không có tính “chính xác toán học”. Chẳng hạn, Liên Hợp Quốc và nhiều nước phát triển thường lấy tiêu chuẩn là từ 65 tuổi trở lên còn Luật NCT Việt Nam (2009) quy định những người từ đủ 60 tuổi trở lên là NCT, (bài viết sử dụng tiêu chuẩn này).

Bác Hồ với sự nghiệp giải phóng phụ nữ

Bác Hồ với sự nghiệp giải phóng phụ nữ
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến sự nghiệp giải phóng phụ nữ. Trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, Người đã phát triển và làm sáng tỏ hơn con đường giải phóng phụ nữ.
Xem thêm
Phiên bản di động