Đôi điều về chữ “Nhẫn” trong cuộc đời

Trong tiếng Việt, nói chữ Nhẫn, người ta thường nghĩ đến: Nhẫn cưới, Nhẫn cỏ, Nhẫn là đồ trang sức. Rất ít người nghĩ đến chữ Nhẫn như người Trung Quốc dùng để chỉ nhân cách của con người. Muốn chỉ nhân cách con người thì người Việt Nam phải nói Nhẫn đi cùng với một chữ nữa: Nhẫn nhịn, Nhẫn nại, kiên Nhẫn, Nhẫn nhục, Nhẫn tâm, tàn Nhẫn...
Rất nhiều gia đình Việt có treo những chữ Hán rất to đẹp ở phòng khách, ở nơi trang trọng, như: Phúc, Lộc, Thọ, An, Khang, Ninh, Đức, Tâm, Thiện... Chắc là mong đạt được và nhắc nhở, giáo dục mọi người sống phải như thế!

Có một số người treo chữ Nhẫn tiếng Việt, có nhiều dòng chữ phía dưới nói về cái tốt của chữ Nhẫn. Nhưng có gia đình treo chữ Nhẫn (chữ Hán), không có lời chú thích gì. Hầu hết mọi người ngắm nhìn cảm thấy đẹp về hình thức, chưa hiểu hoặc không hiểu được nội hàm của chữ Nhẫn thì học được gì, giáo dục được điều gì? Chữ Nhẫn có nội hàm, phức tạp hơn mấy chữ Phúc, Lộc, Thọ... Nếu học và làm theo chữ Nhẫn thì có đúng và có sai? Có nên học và không nên học? Tại sao như vậy?

Chữ viết của người Trung Quốc là chữ tượng hình, chữ Nhẫn gồm hai phần (chính): Phần trên là bộ đao (có hình hai cái đao, như hai mũi tên có ngạnh, sắc nhọn) chọc thẳng xuống phía (phần) dưới, là bộ tâm, chữ Tâm, có thể hiểu là trái tim. Chữ Nhẫn hiểu nghĩa bóng là: Trái tim bị đâm bởi hai mũi đao sắc nhọn, rất đau đớn. Chữ Nhẫn theo hình ảnh tượng hình này là biểu tượng của sự đau đớn, kéo dài! Đúng là thế nhưng không phải tất cả là thế, tại sao? Sau nhiều ngày sưu tầm tài liệu, tra cứu trên mạng, đọc bài nói về chữ Nhẫn khá nhiều, nội dung chủ yếu nói về khuyên dạy con người nên Nhẫn theo hướng thiện. Trăn trở, suy nghĩ về hình tượng chữ Nhẫn, kết hợp trí thức, kinh nghiệm... tôi đã “phác họa” về chữ Nhẫn như sau:

Người trải qua một Hội là 60 năm đầu (giai đoạn thứ nhất) và sống tiếp ở Hội thứ hai từ 61 tuổi trở đi. Cho nên chữ Nhẫn được gắn với cuộc đời của con người theo 2 giai đoạn.

Đôi điều về chữ  “Nhẫn” trong cuộc đời

A -Giai đoạn thứ nhất (dưới 60 tuổi)

Trong thời kì này, con người mưu sinh cuộc sống để tạo nên địa vị, công danh, của cải... nên chữ Nhẫn có “đất” để nảy sinh, phát huy, phát triển. Mỗi người đều có ít nhiều tính Nhẫn, nhiều tính Nhẫn thì được lắm cũng mất nhiều. Cụ thể:

1. Nhẫn nại, nhẫn nhịn, kiên nhẫn

- Nhẫn nại là thể hiện đức tính tốt, kiên trì, chịu khó, vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong thời gian khá dài để đạt được điều mong muốn.

- Nhẫn nhịn là bạc (quý như vàng bạc). Nhẫn nhịn là đức tính tốt, nhịn nhường con đường công danh cho người khác; nhịn bỏ những tham lam vật chất, danh vọng. “Một điều nhịn là chín điều lành”! Nhẫn nhịn trong lời ăn tiếng nói, việc làm, nhường nhịn với mọi người trong thời gian khá dài.

- Kiên nhẫn là đức tính tốt, mức độ cao hơn kiên trì, trong thời gian khá dài nhằm tiến thân, để tăng tài, để tăng danh vọng, tăng uy... mưu cầu lợi lộc cho bản thân nhưng chính đáng.

Trong 3 dạng trên, ta hiểu là: Hai cái đao đâm vào trái tim là do bản thân mình muốn đạt được nguyện vọng và ước mơ thì phải Nhẫn (cảm thấy như tự đâm vào tim mình), tuy rằng “đau” nhưng vẫn cố gắng chịu đựng để hoàn thành, đem lại kết quả tốt cho mình. Cũng như ta phải tiêm thuốc bổ (bị đau) để ta khỏe mạnh.

Ba dạng Nhẫn trên là hướng thiện, tốt, mọi người nên học Nhẫn. Nhất là những người dưới 60 tuổi, càng phải học Nhẫn: Nhẫn nhịn, Nhẫn nại, kiên Nhẫn.

2. Nhẫn nhục

Nhẫn nhục có thể hiểu theo hai trường hợp:

- Nhẫn nhục là kiên trì, bền gan, chịu đựng sự khổ (chịu khổ thân và tâm) của người công bộc để tìm đường tiến thân, để tăng tài, để tăng dang vọng, tăng uy... mưu cầu lợi lộc cho bản thân. Nhẫn nhục có thể là kiên trì mai phục, chờ thời cơ thuận lợi để vươn lên hạ gục đối thủ.

- Nhẫn nhục là kiên trì chịu nhục vì cuộc sống đời thường nhằm yên ổn gia đình, dòng họ...

Hai trường hợp này là: Trái tim của mình bị người khác đâm - đó là hình tượng của Nhẫn - rất đau, kéo dài và đem lại kết quả mong muốn. Con người chịu đựng Nhẫn nhục hay không là tùy trong hoàn cảnh thực tế cụ thể. Nhẫn nhịn tăng thêm mức độ sẽ thành Nhẫn nhục và Nhẫn nhục giảm bớt sẽ thành Nhẫn nhịn.

3. Nhẫn tâm

- “Họ độc ác, Nhẫn tâm làm hại người ta đến thế là cùng”, thi thoảng có người như vậy! Vậy Nhẫn tâm là đức tính xấu, làm tổn hại về thể xác, tinh thần mức ghê gớm, có thể còn hơn cả giết người! Trong trường hợp này, họ (Nhẫn tâm) là người mang hai cái đao sắc nhọn đâm vào trái tim của người khác - đó là hình tượng của chữ Nhẫn (Nhẫn tâm). Nhẫn tâm là theo hướng ác, là nhân cách thâm hiểm, “giết người không cần dao”. Người mà Nhẫn tâm thì gây ra hiểm họa kinh khủng cho người khác. Nhẫn tâm xem ra cũng gần với phạm tội! Người Nhẫn tâm thì nhận quả báo cũng rất tồi tệ ghê gớm!

4. Tàn nhẫn

- Tàn Nhẫn là hành động có ý thức, ý định để thực hiện vụ việc gây ra tổn thương rất nặng về thể xác, về tinh thần hoặc giết chết một con người và có thể giết chết nhiều người! Chữ Nhẫn trong trường hợp này là đao đâm vào trái tim người khác chảy máu! Tàn Nhẫn là tội phạm nghiêm trọng! Người ác độc, dã man hơn ma quỷ! Giới giang hồ, xã hội đen thường xăm trên cánh tay, trên lưng chữ Nhẫn, kiên trì thực hiện việc Nhẫn tâm, tàn Nhẫn! Người có trí thức càng cao thì Nhẫn tâm, tàn Nhẫn càng lớn, càng khủng khiếp! Nhẫn tâm đến mức độ cao sẽ thành tàn Nhẫn, chuyển từ dã tâm, ác tâm thành hành động tàn ác!

B - Giai đoạn thứ hai

Người đã qua một hội, đã trên 60 tuổi nên học chữ Nhẫn theo hướng thiện hoặc không cần phải Nhẫn nữa.

1. Nhẫn hướng thiện là để tăng thêm tâm thiện, lòng yêu thương

- NCT nhi thuận, vẫn phải Nhẫn nhịn trong cuộc sống gia đình, xã hội.

- Người trung niên, đặc biệt là NCT nếu phát huy và học Nhẫn theo hướng thiện (tốt) thì kéo theo những đức tính tốt khác. Đó là:

+ Nhẫn để hiểu biết rõ ràng đúng sai; Nhẫn tỉnh giải ngu; Nhẫn để an toàn.

+ Nhẫn để vị tha, Nhẫn để thêm bạn bớt thù. Nhẫn để tăng bạn bè giao thiệp.

+ Nhẫn để yêu thương; để khoan dung; để kính người trọng ta; Nhẫn để ta vui người cùng vui.

+ Nhẫn để vô thường, không không sắc sắc đoạn trường trần ai.

+ Nhẫn để chuyển vần: Thiên thời, địa lợi, Nhân tâm hiệp hoà.

+ Nhẫn dưỡng tâm đức.

2. NCT nói chung là không cần phải “Nhẫn”

- NCT không cần phải Nhẫn nại, kiên Nhẫn vì sức khỏe không thể làm được nên đừng “tham công tiếc việc” nữa. NCT vẫn còn phải Nhẫn nại, kiên Nhẫn vì “bát cơm, manh áo” là người khổ suốt đời.

- NCT không cần Nhẫn nhục vì sức khỏe tâm thần đã yếu kém nên không chịu được nhục trong xã hội! Nhưng trong gia đình thì tùy theo từng hoàn cảnh mà chấp nhận hay không?!

- NCT phải loại bỏ triệt để Nhẫn tâm, tàn Nhẫn, ngay cả trong ý nghĩ!

C - Quan hệ giữa Nhẫn và Sức khoẻ

- Qua nội dung trên, nếu thực hiện Nhẫn nại, Nhẫn nhịn, kiên Nhẫn để đạt được mục đích của mình thì sức khỏe phải giảm bớt. Có được có mất!

- Nếu thực hiện Nhẫn nhục thì sức khỏe giảm sút nghiêm trọng.

- Còn người Nhẫn tâm, tàn Nhẫn thì sức khỏe không những giảm sút mà còn có thể chết mất mạng.

Kết luận

Nếu việc bé thiếu chữ Nhẫn thì không làm được, dẫn đến việc to cũng không làm được. Người làm được việc lớn đều có đức tính Nhẫn: Việc lớn tốt nếu Nhẫn hướng thiện; việc lớn xấu nếu Nhẫn hướng ác. Việc lớn muốn thành công phải Nhẫn từ việc nhỏ.

Ở đời học lấy chữ Nhân/ Học thêm chữ Nhẫn muôn phần bình an. Đã học được chữ Nhân là người tốt, nếu học thêm chữ Nhẫn (hướng thiện) thì bình an suốt đời và giúp đỡ nhiều người khác!

ThS Đặng Văn Hương
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Bài 4: Rào cản trong chuyển đổi số
Chủ tịch Hội NCT xã nên là NCT, làm chuyên trách sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Chủ tịch Hội NCT xã nên là NCT, làm chuyên trách sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Bài phát biểu của TS Trương Xuân Cừ, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Hội NCT Việt Nam, đại biểu Quốc hội khóa XV tại nghị trường Quốc hội vừa qua đã liên tục nhận được sự ưởng ứng tích cực của cán bộ, hội viên NCT cả nước. “NCT luôn phát huy truyền thống 741 năm Hào khí Diên Hồng, 84 năm Lời kêu gọi Phụ lão cứu quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong kỉ nguyên mới, NCT cũng có trách nhiệm, mong muốn tiếp tục cống hiến. Tôi và NCT cả nước tha thiết trân trọng đề nghị, chính quyền địa phương cấp xã nên có Chủ tịch Hội NCT là NCT để tham mưu cho cấp ủy tập hợp NCT tham gia các hoạt động…”, Phó Chủ tịch Trương Xuân Cừ đề nghị. Tạp chí Người cao tuổi trân trọng ghi lại những tâm tư, nguyện vọng và chia sẻ của cán bộ, hội viên, NCT cả nước về nội dung trên…
Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Bài 3: Những câu chuyện thực tiễn cần tư duy mới trong xây dựng pháp luật
Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Bài 2: Rào cản trong xây dựng pháp luật
Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Bài 1: Những rào cản trong tổ chức lại bộ máy

Tin khác

Thực hiện tốt lời dạy của Bác để chăm sóc tốt sức khỏe Nhân dân

Thực hiện tốt lời dạy của Bác để chăm sóc tốt sức khỏe Nhân dân
Sau khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời (2/9/1945). Kể từ đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng và thực hiện tốt lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngành Y tế nước ta đã có nhiều thành tựu.

Nâng cao tính đảng để vững bước tiến vào kỉ nguyên vươn mình của dân tộc

Nâng cao tính đảng để vững bước tiến vào kỉ nguyên vươn mình của dân tộc
Lãnh tụ V.I.Lênin từng tổng kết: “Đảng Cộng sản là đội tiên phong có tổ chức và giác ngộ nhất của giai cấp công nhân”. Và, Người chỉ rõ: “Tính Đảng là trụ cột tư tưởng của lí tưởng cộng sản”... “Không có tính Đảng thì không thể trở thành người Cộng sản”.

Tinh gọn tổ chức bộ máy là chủ trương đúng, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử

Tinh gọn tổ chức bộ máy là chủ trương đúng, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử
Trong thời gian qua, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã quyết tâm chính trị rất cao trong thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, mở rộng không gian phát triển, tạo nền tảng, sức bật cho đất nước trong kỉ nguyên mới, đồng thời bảo đảm tính ổn định lâu dài của hệ thống chính trị. Cuộc cách mạng này hoàn toàn phù hợp với xu thế phát triển của đất nước và thế giới.

Trận đánh kì lạ, táo bạo ở cửa ngõ Sài Gòn

Trận đánh kì lạ, táo bạo ở cửa ngõ Sài Gòn
Chiều 28/4/1975, sau khi xe tăng và bộ binh của Trung đoàn 46 đánh chiếm xong căn cứ Sơn Trạch, các đơn vị tranh thủ củng cố đội hình, chuẩn bị hành quân chiến đấu tiếp theo. Còn các đơn vị phía sau đội hình Trung đoàn 46 thì tiến vào vùng đất mới giải phóng, trong đó đơn vị pháo binh chiến dịch triển khai trận địa, chuẩn bị dội bão lửa vào sân bay Tân Sơn Nhất.

Từ Chiến dịch Nam Tây Nguyên chuyển thành Chiến dịch Tây Nguyên

Từ Chiến dịch Nam Tây Nguyên chuyển thành Chiến dịch Tây Nguyên
Tháng 3/1974, Hội nghị Quân ủy Trung ương đã cụ thể hóa Nghị quyết Hội nghị lần thứ 21 Trung ương Đảng (khóa III) về “Thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và nhiệm vụ của cách mạng miền Nam Việt Nam trong giai đoạn mới”; và đề ra chủ trương kiên quyết phản công và tiến công địch trên cả ba vùng chiến lược.

Đường Hồ Chí Minh trên biển, con đường của huyền thoại

Đường Hồ Chí Minh trên biển, con đường của huyền thoại
Con đường huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển vẫn vang mãi dấu ấn của một thế hệ anh dũng, kiên cường, vượt qua gian khổ, mưu trí, dũng cảm để lập nên nhiều kì tích; để lại nhiều bài học sâu sắc và trở thành niềm tự hào, động lực to lớn, thôi thúc các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Hải quân Nhân dân tiếp bước trên con đường bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Việt Nam - Hồ Chí Minh biểu tượng của công lí và hòa bình

Việt Nam - Hồ Chí Minh biểu tượng của công lí và hòa bình
Chỉ ba tuần sau ngày Việt Nam tuyên bố độc lập, thực dân Pháp đã nổ súng tấn công Sài Gòn (23/9/1945), mở đầu cho cuộc chiến tranh xâm lược nước ta một lần nữa.

Nguyễn Thị Định: Người “chị cả”, nữ tướng tài ba

Nguyễn Thị Định: Người “chị cả”, nữ tướng tài ba
Hình ảnh người “con gái Bến Tre” năm xưa đi trong đạn lửa, hiên ngang, bất khuất trong “Đội quân tóc dài” (đội quân đặc biệt, có thể nói là độc nhất vô nhị trên thế giới), xuất hiện trong cao trào Đồng khởi của tỉnh từ năm 1960, sau đó lan rộng cả miền Nam. “Đội quân tóc dài” đã làm nên huyền thoại, góp phần vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước...

Chủ nghĩa xã hội mới đem lại hạnh phúc cho loài người

Chủ nghĩa xã hội mới đem lại hạnh phúc cho loài người
Trên hành trình tìm đường cứu nước (1911-1941), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hiểu được rằng “cách mệnh tư bản là cách mệnh chưa đến nơi” và chỉ có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản mới đem lại hạnh phúc thực sự cho loài người.

Chặng đường 30 năm quan hệ Việt - Mỹ và hơn 200 năm giao lưu Nhân dân

Chặng đường 30 năm quan hệ Việt - Mỹ và hơn 200 năm giao lưu Nhân dân
Như chúng ta đã biết, ngày 28/1/1995, Hoa Kỳ thiết lập văn phòng liên lạc tại Hà Nội. Ngày 11/7/1995, Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ Bill Clinton tuyên bố bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Việt Nam.

Gặp người tham gia giải phóng Sài Gòn ở quê hương mới

Gặp người tham gia giải phóng Sài Gòn ở quê hương mới
Một ngày đầu tháng 4/2025, chúng tôi đến gặp ông Trần Thanh Tùng, cựu chiến binh (CCB) Sư đoàn 325, hiện sống ở khu phố 10, thị trấn Hai Riêng, huyện Sông Hinh, tỉnh Phú Yên, người đã trực tiếp cùng đoàn quân tiến vào giải phóng Sài Gòn 50 năm về trước.

Dòng máu Tiên Rồng với khát vọng đất nước phồn vinh, hạnh phúc

Dòng máu Tiên Rồng với khát vọng đất nước phồn vinh, hạnh phúc
Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử và toàn diện của đất nước đã khẳng định việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng đã trở thành đường lối chiến lược của cách mạng Việt Nam, là động lực và nguồn lực to lớn để xây dựng đất nước ta phồn vinh, hạnh phúc.

Đường Trường Sơn trong sự nghiệp giải phóng miền Nam

Đường Trường Sơn trong sự nghiệp giải phóng miền Nam
Tháng 1/1959, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa II) họp Hội nghị lần thứ 15 mở rộng, xác định đường lối và phương pháp cách mạng miền Nam. Thực hiện Nghị quyết 15, ngày 19/5/1959, Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quyết định xây dựng tuyến vận tải chiến lược Trường Sơn nhằm chi viện sức người sức của của hậu phương lớn miền Bắc cho miền Nam thành đồng Tổ quốc.

Thực trạng tội phạm cướp tài sản trên địa bàn TP Hồ Chí Minh

Thực trạng tội phạm cướp tài sản trên địa bàn TP Hồ Chí Minh
Ở Việt Nam, địa bàn TP Hồ Chí Minh là nơi tập trung phản ánh rõ nét nhất hoạt động khởi tố, truy tố và xét xử tội phạm cướp tài sản. Đây cũng là địa phương có số vụ cũng như số lượng bị cáo chiếm tỷ lệ cao nhất cả nước. Quá trình áp dụng pháp luật hình sự đối với tội cướp tài sản ở TP Hồ Chí Minh cũng cho thấy một số thực trạng, bất cập trong công tác xây dựng pháp luật.

Cuộc “cách mạng” sắp xếp, tinh gọn bộ máy - ý đảng hợp lòng dân

Cuộc “cách mạng” sắp xếp, tinh gọn bộ máy - ý đảng hợp lòng dân
Kể từ tháng 11/2024, sau bài: “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả” có ý nghĩa như một lời hiệu triệu của Tổng Bí thư Tô Lâm, Đảng, Nhà nước ta khẩn trương bắt tay vào việc tinh gọn, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; với tinh thần tiên phong gương mẫu từ Trung ương xuống địa phương “vừa chạy vừa xếp hàng”.
Xem thêm
Phiên bản di động