Đặc khu, nhìn từ góc độ ưu đãi thuế

Liệu ba đặc khu có trở thành cực tăng trưởng mới cho đất nước xét từ góc độ ưu đãi thuế?

Hôm nọ dự hội thảo nhằm cổ vũ về kỳ vọng phát triển ba đặc khu kinh tế, tôi rất ngạc nhiên với một nhận xét của kinh tế gia trưởng Ngân hàng Thế giới Sebastian Eckardt. Ông nói: “Việt Nam xây dựng ra và làm nhiều đặc khu kinh tế khác nhau, điều này có thể khởi động những “cuộc đua xuống đáy” của chính sách ưu đãi”. Ông giải thích, lẽ ra Việt Nam nên đưa ra những chính sách bằng nhau để tạo môi trường kinh doanh công bằng trên toàn quốc, thay vì chỉ áp dụng những ưu đãi cho riêng ba đặc khu này.

Lời cảnh báo “cuộc đua xuống đáy” bất chợt làm tôi nhớ lại câu chuyện cách đây 13 năm dưới thời Thủ tướng Phan Văn Khải. Năm 2005, ông Khải đã phải làm một việc chưa có tiền lệ là ra văn bản cảnh cáo lãnh đạo của 33 tỉnh thành vì họ đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi về hỗ trợ tiền thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT, hỗ trợ đầu tư... vượt khung luật pháp hiện hành.

Vì sao Thủ tướng lại phải thổi còi? Chẳng nhẽ ông không muốn tạo thuận lợi cho doanh nghiệp? Thực ra, ông Khải muốn chống lại một “cuộc đua xuống đáy” của các địa phương với nguy cơ hiện hữu là Nhà nước thất thu thuế, làm mất bình đẳng trong môi trường kinh doanh nói chung, gây chảy máu dòng vốn từ địa phương này sang địa phương khác để hưởng ưu đãi và chính sách kinh tế tổng thể của quốc gia bị phá vỡ.

Trở lại dự thảo Luật đặc khu, tôi băn khoăn một số điểm có thể lặp lại những bài học như trên. Dự thảo đề xuất một loạt các chính sách ưu đãi vượt trội so với các quy định hiện hành. Chẳng hạn, kéo dài thời gian áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp ưu đãi 10% lên tới 30 năm, đồng thời mở rộng diện áp dụng sang các dự án trong các ngành nghề ưu tiên phát triển của từng đặc khu và dự án đầu tư của nhà đầu tư chiến lược.

Theo quy định pháp luật hiện nay, mức ưu đãi cao nhất về thuế TNDN đối với một số lĩnh vực ưu tiên thu hút đầu tư đang được áp dụng tại các khu kinh tế, khu công nghệ cao là áp dụng mức thuế ưu đãi 10% trong thời hạn 15 năm, miễn 4 năm, giảm 50% trong 9 năm tiếp theo.

Đặc khu, nhìn từ góc độ ưu đãi thuế
Đảo ngọc Phú Quốc. Ảnh: Lê Anh Dũng

Dự thảo còn các quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập cá nhân với mức ưu đãi mở rộng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp bất động sản cũng thuộc diện ưu đãi đầu tư tại các đặc khu này.

Dự thảo cũng đề cập rất đậm về những ưu đãi cho nhà đầu tư chiến lược. Ví dụ, các dự án đầu tư khu dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp có casino với quy mô vốn đầu tư tối thiểu 45.000 tỷ đồng của các nhà đầu tư chiến lược.

Hiện nay, tại ba đặc khu dự kiến đã và đang tiếp nhận rất nhiều các dự án đầu tư khu du lịch, dịch vụ có quy mô lớn trong khi chưa hề có một ưu đãi đầu tư nào. Vậy thì việc đưa các dự án này vào danh mục ưu đãi đầu tư ưu tiên cao nhất có cần thiết không? Vì sao lại phải ưu đãi với các dự án bất động sản?

Đối với các casino, trở ngại lớn nhất trong thời gian qua chính là quy định về việc người Việt Nam có được phép vào casino hay không chứ không phải là ưu đãi thuế. Như vậy, nếu đặt ra ưu đãi nhưng không cho phép người Việt Nam vào casino thì cũng không thể thu hút các dự án casino; và ngược lại nếu đã cho người Việt vào casino thì ưu đãi trở thành thừa và gây lãng phí. Bên cạnh đó, dự thảo luật đề xuất thời hạn sử dụng đất tối đa 99 năm cho một số dự án đặc biệt nhưng lại không có tiêu chí cụ thể khi cấp đất cũng như chế tài để thu hồi đất với những dự án kém hiệu quả.

Với quy mô các dự án chiến lược nêu trên, có thể nói đại đa số nguồn vốn đầu tư trong tương lai tại các đặc khu sẽ đến từ các dự án của các nhà đầu tư chiến lược. Với những ưu đãi miễn, giảm, ưu đãi hết cỡ như trên, liệu Việt nam sẽ thu được gì? Trong khi đó, dự thảo cho phép chính quyền đặc khu được bội chi đến 70% số thu ngân sách trên địa bàn thì liệu thu có đủ chi?

Bên cạnh đó, với những ưu đãi vượt trội này các địa phương khác trên cả nước trở nên hoàn toàn bất lợi trong việc thu hút các nhà đầu tư trong các lĩnh vực tương tự. Như vậy, ngoại trừ lĩnh vực casino, một khả năng lớn là các nhà đầu tư tiềm năng sẽ bỏ các địa phương còn lại để tập trung vào 3 đặc khu. Xét về tổng thể, môi trường kinh doanh của quốc gia sẽ trở nên không còn công bằng.

Liên quan đến đất đai, dự thảo quy định, các tổ chức, cá nhân nước ngoài có quyền chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng, sở hữu nhà ở thương mại và dự án bất động sản nghỉ dưỡng từ các tổ chức cá nhân trong nước. Đây là điều làm tôi rất suy nghĩ vì trong các trường hợp này là vĩnh viễn, không có giới hạn về thời gian và số lượng.

Dù đất đai là “sở hữu toàn dân” nhưng làm sao “thu hồi” được khi họ đã mua nhà, xây nhà trên đất ở các đặc khu tương lai? Điều này là rất đáng quan tâm vì cả 3 đặc khu dự kiến đều có vị trí địa lý đặc biệt quan trọng. Tôi nghĩ, lẽ ra phải quy định chặt chẽ để lường trước vấn đề an ninh, chủ quyền quốc gia.

Tháng 12/2017, Việt Nam đã bị EU liệt kê vào Danh sách xám gồm 46 quốc gia bị theo dõi về vi phạm thuế. Một trong những lý do là Việt Nam bị cho là có những ưu đãi thuế có hại trong các khu chế xuất. Dự thảo Luật đặc khu đưa ra những quy định ưu đãi còn vượt quá cả các nội dung trước đó áp dụng với các khu chế xuất. Liệu chúng ta có đối diện với nguy cơ bị chuyển từ Danh sách xám lên nhóm các nước thuộc Danh sách đen với các biện pháp giám sát chặt chẽ về thuế và thương mại hay không?

Mong muốn, kỳ vọng biến ba đặc khu dự kiến là Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc trở thành cực tăng trưởng mới là rất chính đáng trong bối cảnh nền kinh tế hiện nay. Bên hành lang Quốc hội sáng 6/6, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, ưu đãi thuế đã không còn nhiều. Song, những ưu đãi như vậy cũng cần suy tính, thảo luận thêm, đặc biệt trong bối cảnh có tới 85% doanh nghiệp FDI được khảo sát cho biết họ không cần ưu đãi thuế.

VietNamNet

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Thông xe cầu Hoàng Gia ở Hải Phòng

Thông xe cầu Hoàng Gia ở Hải Phòng

Ngày 15/07, cầu Hoàng Gia do Tập đoàn Vingroup đầu tư, kết nối trực tiếp dự án Vinhomes Royal Island với trung tâm thành phố đã chính thức thông xe. Với việc rút ngắn thời gian di chuyển vào trung tâm chỉ còn 5 phút - cầu Hoàng Gia sẽ đưa Vũ Yên thành cực tăng trưởng mới, đóng góp vào kỷ nguyên phát triển của kinh tế Hải Phòng.
Trường Sĩ quan Lục quân 2 trao tặng nhà “Đại đoàn kết”  tại Thanh Hoá

Trường Sĩ quan Lục quân 2 trao tặng nhà “Đại đoàn kết” tại Thanh Hoá

Tiếp tục các hoạt động thiết thực góp phần cùng với cả nước xoá nhà tạm, nhà dột nát, không để ai bị bỏ lại phía sau, ngày 12/7, Trường Sĩ quan Lục quân 2 và Công ty CP đầu tư Chí Thành tổ chức trao tặng nhà “Đại đoàn kết” cho gia đình ông Lê Quang Đáng ở xã Định Hoà, tỉnh Thanh Hoá.
Phát động Cuộc thi “Nghệ An hạnh phúc - Happy Nghệ An 2025”

Phát động Cuộc thi “Nghệ An hạnh phúc - Happy Nghệ An 2025”

Chiều 14/7, trong khuôn khổ buổi họp báo về tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh 6 tháng đầu năm 2025, UBND tỉnh Nghệ An tổ chức Lễ phát động Cuộc thi “Nghệ An hạnh phúc - Happy Nghệ An 2025”.
Lan toả yêu thương từ mô hình “1.000 đồng nâng bước con ngư dân đến trường”

Lan toả yêu thương từ mô hình “1.000 đồng nâng bước con ngư dân đến trường”

Từ ngày 10 đến 11/7, Đoàn công tác của Trung tâm Bảo đảm kỹ thuật (BĐKT), Vùng 2 Hải quân do Đại tá Nguyễn Hữu Lương, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Trung tâm làm trưởng đoàn đã đến thăm, tặng quà cho 5 cháu là con ngư dân được đơn vị nhận đỡ đầu.
Quỹ "Vì biển đảo quê hương – Vì tuyến đầu Tổ quốc", 15 năm một hành trình

Quỹ "Vì biển đảo quê hương – Vì tuyến đầu Tổ quốc", 15 năm một hành trình

Chiều 11/7, tại Lữ đoàn 125 Hải quân, phường Cát Lái, TP. Hồ Chí Minh, UBMTTQVN TP. Hồ Chí Minh tổ chức chương trình kỷ niệm 15 năm thành lập Quỹ “Vì biển đảo quê hương – Vì tuyến đầu Tổ quốc” (2009–2024); sơ kết công tác vận động, quản lý Quỹ Vì người nghèo và Quỹ Cứu trợ năm 2024.

Tin khác

Tháng 7, xúc động hành trình về nguồn

Tháng 7, xúc động hành trình về nguồn
Ngày 10/7, hướng tới kỷ niệm 75 năm ngày Truyền thống lực lượng TNXP ( 15/7), 78 năm Ngày Thương binh liệt sĩ (27/7), Hội Cựu Thanh niên xung phong phường Phú Thủy, tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức chuyến hành trình về nguồn tại Bia ghi danh liệt sĩ Đa Kai, thuộc xã Nam Thành, tỉnh Lâm Đồng .

Thư cảm ơn

Thư cảm ơn
Kính gửi: Quý độc giả thân mến!

Đồng bằng sông Cửu Long đón hơn 2 triệu lượt khách quốc tế trong 6 tháng đầu năm 2025

Đồng bằng sông Cửu Long đón hơn 2 triệu lượt khách quốc tế trong 6 tháng đầu năm 2025
Chiều 9/7, tại Cần Thơ, Hiệp hội Du lịch Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) tổ chức Họp mặt kỷ niệm 65 năm ngày Du lịch Việt Nam (9/7/1960-9/7/2025).

Thanh Hóa thu ngân sách 6 tháng đầu năm 2025 đạt gần 30.000 tỷ đồng

Thanh Hóa thu ngân sách 6 tháng đầu năm 2025 đạt gần 30.000 tỷ đồng
Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Thanh Hóa đạt được nhiều kết quả nổi bật trên các lĩnh vực. Trong đó, thu ngân sách nhà nước đạt gần 30.000 tỷ đồng, đứng thứ 9 cả nước.

Đồng Nai đẩy mạnh chăm sóc người cao tuổi

Đồng Nai đẩy mạnh chăm sóc người cao tuổi
6 tháng đầu năm 2025, công tác chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi trên địa bàn tỉnh Đồng Nai được triển khai đồng bộ, hiệu quả, với nhiều hoạt động thiết thực cả về vật chất lẫn tinh thần.

TP. Hồ Chí Minh: Tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ BHYT, BHXH tự nguyện cho NCT

TP. Hồ Chí Minh: Tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ BHYT, BHXH tự nguyện cho NCT
Ngày 4/7, Bảo hiểm xã hội (BHXH) khu vực XXVII có văn bản báo cáo UBND TP. Hồ Chí Minh về việc tiếp tục thực hiện đầy đủ các chính sách hỗ trợ BHYT và BHXH tự nguyện cho các nhóm đối tượng do ngân sách địa phương hỗ trợ theo các Nghị quyết còn hiệu lực của HĐND tỉnh Bình Dương (cũ) và tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) cho đến khi hết thời hạn hoặc có Nghị quyết mới thay thế; đặc biệt là đối với nhóm đối tượng NCT.

Thành lập Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ

Thành lập Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ
Thành lập Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ trên cơ sở hợp nhất Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hậu Giang và Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Sóc Trăng.

Cần 30.000 đơn vị máu điều trị, cấp cứu trong dịp hè

Cần 30.000 đơn vị máu điều trị, cấp cứu trong dịp hè
Để đảm bảo nguồn máu kịp thời cho cấp cứu và điều trị trong mùa hè, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương kêu gọi người dân đủ điều kiện sức khỏe, hãy sắp xếp thời gian tham gia hiến máu, cùng trao gửi sự sống cho người bệnh.

Chấp thuận xây dựng thêm 4 bến cảng container tại Hải Phòng

Chấp thuận xây dựng thêm 4 bến cảng container tại Hải Phòng
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng bến cảng số 9, số 10, số 11 và số 12 - Khu bến Lạch Huyện, TP Hải Phòng.

Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau kiện toàn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động

Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau kiện toàn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động
Vừa qua, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Cà Mau đã tổ chức hội nghị công bố các quyết định về công tác cán bộ.

Cháy lớn tại khu vực nhà xe, 10 chiếc xe bị thiêu rụi

Cháy lớn tại khu vực nhà xe, 10 chiếc xe bị thiêu rụi
Một vụ hỏa hoạn vừa xảy ra tại khu vực nhà để xe tại chùa Hương Tích, tỉnh Hà Tĩnh khiến 9 chiếc xe điện và 1 xe ô tô bị thiêu rụi hoàn toàn.

Các nhóm đối tượng được ưu tiên nhà ở xã hội tại Đồng Nai

Các nhóm đối tượng được ưu tiên nhà ở xã hội tại Đồng Nai
Ngày 01/07/2025, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định số 08/2025/QĐ-UBND quy định tiêu chuẩn, đối tượng, điều kiện được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Kiện toàn bộ máy lãnh đạo, tăng cường trách nhiệm, tạo đà phát triển

Kiện toàn bộ máy lãnh đạo, tăng cường trách nhiệm, tạo đà phát triển
Thực hiện chủ trương của Trung ương về sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy sau hợp nhất, tỉnh Đồng Tháp đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tinh gọn hệ thống hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước.

Khởi tố 124 bị can về tội lừa đảo hơn 500 tỷ đồng của nhiều người cao tuổi

Khởi tố 124 bị can về tội lừa đảo hơn 500 tỷ đồng của nhiều người cao tuổi
Qua thống kê sơ bộ, từ đầu năm 2023 đến nay, các đối tượng đã chiếm đoạt tài sản của hàng trăm nghìn người với số tiền hơn 500 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là người già, thu nhập thấp...

Thuốc lá tiếp tục là thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu

Thuốc lá tiếp tục là thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu
Hơn 1000 đại biểu đến từ các chính phủ, tổ chức quốc tế, giới học giả và các tổ chức xã hội dân sự trên toàn thế giới tham gia Hội nghị Thế giới về Kiểm soát Thuốc lá 2025.
Xem thêm
Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh trên toàn quốc chính thức có hiệu lực

Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh trên toàn quốc chính thức có hiệu lực

Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, với 440/441 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
VinUni vinh danh thế hệ trưởng thành từ đại dịch

VinUni vinh danh thế hệ trưởng thành từ đại dịch

Ngày 28/6/2025, Trường Đại học VinUniversity (VinUni) đã tổ chức Lễ tốt nghiệp khóa 2 (2021–2025) cho gần 150 sinh viên. Với thành tích xuất sắc: chưa tốt nghiệp nhưng 55% sinh viên năm cuối đã được tuyển vào các tập đoàn đa quốc gia; 26% đã trúng tuyển T
Nghệ An: Hơn 40.000 thí sinh bước vào ngày thi đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Nghệ An: Hơn 40.000 thí sinh bước vào ngày thi đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Sáng nay (26/6), cùng với hơn 1,1 triệu thí sinh trên cả nước, hơn 40.000 thí sinh Nghệ An chính thức bước vào Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân rửa tay nhưng không gác kiếm: 36 đầu sách, 5 lần nằm Bệnh viện, 0 lần đầu hàng…

Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân rửa tay nhưng không gác kiếm: 36 đầu sách, 5 lần nằm Bệnh viện, 0 lần đầu hàng…

Từ một phóng viên báo Tuổi Trẻ, phóng viên báo Lao Động…đến giảng viên thỉnh giảng khoa báo chí trường đại học KHXH&NV. Từ tranh vẽ đời thường trên giường bệnh đến tranh vẽ in lên áo dài thời trang, được các báo đặt hàng, 4 năm tập vẽ được triển lãm 3 lần
Nơi hội tụ tinh hoa báo chí cách mạng Việt Nam

Nơi hội tụ tinh hoa báo chí cách mạng Việt Nam

Hội Báo toàn quốc 2025:
Diện mạo mới trên quê hương Cẩm Khê

Diện mạo mới trên quê hương Cẩm Khê

Trong làn gió xuân ấm áp, khi đất trời giao mùa, trở về vùng đất Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ hôm nay, ai cũng có thể dễ dàng cảm nhận được một sức sống mới đang trỗi dậy mạnh mẽ.
Phiên bản di động