Con người dưới cách nhìn của y học cổ truyền (Kì 24)

Trong các kì trước chúng ta đã tìm hiểu về chức năng của tạng Thận trong Y học cổ truyền và so sánh sự giống nhau và khác nhau giữa Y học cổ truyền và Y học hiện đại về chức năng của “Thận”. Trong kì này cùng tìm hiểu về phủ Bàng quang, có quan hệ biểu lí với tạng Thận…
E. Công năng tạng Thận với sức khỏe con người

4. Công năng phủ Bàng Quang

Bàng quang là nơi chứa đựng và bài tiết nước tiểu thông qua sự khí hóa và sự phối hợp của tạng thận.

Bàng quang có mối quan hệ biểu lí với tạng Thận. Sự khí hóa ở bàng quang tốt hay xấu đều dựa vào thận khí thịnh hay suy. Nếu thận khí kém sẽ gây chứng di niệu, tiểu không tự chủ, đái dầm, bí tiểu, đái rắt hoặc đái nhiều lần,….

5. So sánh sự giống và khác nhau giữa quan điểm Y học cổ truyền và Y học hiện đại về “Bàng quang”

Theo quan điểm Y học hiện đại, chức năng của bàng quang đó là nơi chứa nước tiểu do thận bài tiết ra và đào thải nước tiểu ra ngoài thông qua đường niệu đạo.

Bàng quang cũng có vai trò dự trữ nước tiểu cho cơ thể. Hoạt động của 3 lớp cơ của bàng quang sẽ đẩy nước tiểu ra ngoài theo từng đợt.

Lớp cơ trơn bàng quang chịu sự chi phối của thần kinh phó giao cảm xuất phát từ tủy, đây là cơ tống nước tiểu ra ngoài.

Ảnh minh hoạ
Ảnh minh hoạ

Cơ vòng ở cổ bàng quang và lỗ niệu đạo chịu sự chi phối của thần kinh giao cảm, có chức năng kiểm soát quá trình đi tiểu. Ở nam giới, cơ này còn có chức năng ngăn chặn tinh dịch không bị trào ngược vào bàng quang khi xuất tinh.

Cơ vân ở vòng ngoài có thể điều khiển theo ý muốn.

Chức năng chứa và bài tiết nước tiểu của bàng quang được kiểm soát và điều khiển bởi cơ chế thần kinh phức tạp do hệ phó giao cảm tủy cùng, các sợi giao cảm tủy ngực và một phần của thân não, tủy sống chi phối.

Khi bàng quang chứa đầy nước tiểu, các dây thần kinh tại đây sẽ gửi tín hiệu này về não. Khi nhận được tín hiệu này, não sẽ gửi tín hiệu phản hồi xuống bàng quang, làm cho thành bàng quang co lại, cùng với đó cơ thắt và van ở gần niệu đạo sẽ giãn dần và mở ra để nước tiểu chảy xuống và đi ra ngoài cơ thể.

Như vậy chúng ta có thể thấy chức năng của “Bàng quang” theo quan điểm Y học cổ truyền và Y học hiện đại đều có chức năng đó là nơi chứa nước tiểu do thận bài tiết và đào thải nước tiểu ra ngoài thông qua niệu đạo.

Tuy nhiên, điểm khác biệt giữa hai quan điểm đó là sự chi phối hoạt động của Bàng quang. Theo quan điểm Y học cổ truyền, hoạt động của Bàng quang có mối quan hệ mật thiết với chức năng của tạng Thận. Sự khí khóa của bàng quang có tốt hay không đều dựa vào thận khí thịnh hay suy. Khi Thận khí thịnh, sự khí hóa của bàng quang tốt, khi đó bàng quang chứa được nhiều nước tiểu, đi tiểu bình thường. Khi Thận khí suy giảm, sự khí hóa của bàng quang không tốt, thì bàng quang mới chứa được ít nước tiểu mà đã buồn đi tiểu, hoặc có các biểu hiện khác như tiểu són, tiểu không hết, đái dầm,…

Đồng thời thận còn có chức năng là chủ tiền âm, hậu âm. Tiền âm là nơi bài tiết nước tiểu, hậu âm là nơi bài tiết phân. Sự đóng mở của tiền âm và hậu âm chịu sự chi phối của thận, vì vậy nói “thận chủ nhị tiện”. Chính vì vậy chức năng lưu giữ bà bài tiết nước tiểu của Bàng quang phụ thuộc vào chức năng của tạng Thận.

Còn theo quan điểm của Y học hiện đại, sự điều khiển hoạt động của Bàng quang chủ yếu phụ thuộc vào hệ thần kinh. Sự chi phối, chỉ huy từ trên não, xuống tủy sống, sau đó qua các dây thần kinh và hệ thần kinh phó giao cảm truyền đến bàng quang.

BS Đỗ Nam Khánh & BS YHCT Nguyễn Mạnh Linh

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Các bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hóa thường gặp ở NCT

Các bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hóa thường gặp ở NCT

NCT thường đối mặt với nguy cơ cao mắc các bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hóa do quá trình lão hóa ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Các bệnh lí như thoái hóa khớp, loãng xương, đái tháo đường, rối loạn lipid máu không chỉ làm suy giảm chất lượng sống mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời.
Hội thảo khoa học "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn"

Hội thảo khoa học "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn"

Vừa qua, Bệnh viện đa khoa Đống Đa - Chuyên khoa đầu ngành Lão khoa Hà Nội tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn".
Thông tư mới bổ sung danh mục kê đơn thuốc ngoại trú tối đa 90 ngày

Thông tư mới bổ sung danh mục kê đơn thuốc ngoại trú tối đa 90 ngày

Nội dung Thông tư 26/2025/TT-BYT bổ sung danh mục bệnh được kê thuốc ngoại trú đến 90 ngày, bắt buộc thông tin định danh cá nhân và siết chặt quy trình kê đơn.
Chăm sóc sức khỏe tâm thần vì cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và tự chủ cho NCT

Chăm sóc sức khỏe tâm thần vì cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và tự chủ cho NCT

Tuổi già mang đến nhiều thay đổi cả về sức khoẻ thể chất và tinh thần, chăm sóc sức khỏe toàn diện cho NCT, đặc biệt là sức khỏe tinh thần, là điều vô cùng quan trọng và cần thiết. Phóng viên (PV) Tạp chí Người cao tuổi có cuộc trò chuyện với PGS. TS Mai Đức Thảo, Trưởng khoa Thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị về các phương pháp điều trị, lời khuyên hữu ích và vai trò thiết yếu của gia đình trong hành trình giúp NCT sống vui, sống khoẻ và hạnh phúc.
Từ ngày 1/7/2025: 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh

Từ ngày 1/7/2025: 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 12 và Điểm a Điều 22 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (Luật số: 51/2024/QH15 ngày 27 tháng 11 năm 2024), 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh kể từ 1/7/2025.

Tin khác

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quản lý chất lượng bệnh viện năm 2025 tại Cần Thơ

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quản lý chất lượng bệnh viện năm 2025 tại Cần Thơ
Vừa qua, Sở Y tế TP. Cần Thơ phối hợp Bệnh viện quốc tế Phương Châu tổ chức Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quản lý chất lượng bệnh viện trên địa bàn TP. Cần Thơ. Dự Hội thảo có đại diện các bệnh viện ở TP Cần Thơ, tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Hậu Giang và các bệnh viện tuyến Trung ương đóng trên địa bàn TP. Cần Thơ.

Người mắc bệnh gout nên chọn loại sữa nào?

Người mắc bệnh gout nên chọn loại sữa nào?
Nghiên cứu cho thấy, sữa là thực phẩm giúp hỗ trợ giảm hàm lượng axit uric trong máu, do vậy có thể làm giảm độ nghiêm trọng của bệnh gout. Nhưng không phải loại sữa đều tốt và loại sữa nào là phù hợp với người bệnh gout?...

Những lợi ích từ quả mận đối với sức khỏe

Những lợi ích từ quả mận đối với sức khỏe
Quả mận là loại trái cây mùa Hè ẩn chứa nhiều lợi ích, từ hỗ trợ tiêu hóa đến bảo vệ tim mạch và tăng cường sức khỏe tổng thể nếu ăn đúng cách...

Cứu sống bệnh nhân ngừng tim do điện giật

Cứu sống bệnh nhân ngừng tim do điện giật
Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa cứu sống nữ bệnh nhân 44 tuổi bị điện giật, rơi vào tình trạng ngừng tim ngoại viện.

Hành trình tái sinh thị giác tuổi 38 tại Thu Cúc TCI

Hành trình tái sinh thị giác tuổi 38 tại Thu Cúc TCI
Anh Đoàn Thanh Lê (38 tuổi) đã tìm lại ánh sáng cho đôi mắt của mình tại Thu Cúc TCI sau thời gian đối mặt với đục thủy tinh thể. Căn bệnh vốn được xem là của tuổi già nay đang ngày càng phổ biến ở người trẻ.

Cây cỏ đắng - thảo dược quý trong Đông y

Cây cỏ đắng - thảo dược quý trong Đông y
Cây cỏ đắng là một trong những loại rau được sử dụng phổ biến trong bữa ăn của nhiều gia đình. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao, thảo dược này còn có tác dụng điều trị được nhiều căn bệnh về tim mạch, tiểu đường, béo phì,…

Bộ Y tế: Hướng dẫn phòng, chống dịch bệnh có nguy cơ xảy ra trong và sau mưa lũ

Bộ Y tế: Hướng dẫn phòng, chống dịch bệnh có nguy cơ xảy ra trong và sau mưa lũ
Từ tháng 5/2025 đến nay, đã xuất hiện nhiều đợt mưa lớn gây ra ngập lụt cục bộ, sạt lở đất ở một số địa phương và dự báo trong thời gian tới sẽ có các cơn bão và nhiều đợt mưa lớn xảy ra. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 76/CĐ-TTg ngày 28/5/2025, Công điện số 86/CĐ-TTg ngày 10/6/2025 về việc chủ động ứng phó với áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão và mưa lũ.

TCI tặng video, ca khúc riêng cho mẹ sinh tại Thu Cúc

TCI tặng video, ca khúc riêng cho mẹ sinh tại Thu Cúc
Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI triển khai chiến dịch “Món quà riêng cho mẹ” dành cho các sản phụ sinh tại TCI, tặng video và bài hát sáng tác riêng dựa trên câu chuyện làm mẹ, nhằm tôn vinh tình mẫu tử và sự hy sinh của mẹ.

Sống khỏe nhờ việc chủ động khám sức khỏe định kỳ

Sống khỏe nhờ việc chủ động khám sức khỏe định kỳ
Nếu như trước kia, đa số chỉ đi khám khi có dấu hiệu bất thường, thì ngày nay, xu hướng sống khỏe, sống chủ động đang lan tỏa mạnh mẽ. Nhiều người đã lựa chọn khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư tại các cơ sở y tế uy tín - như một cách để tự chăm sóc bản thân và cả gia đình.

Khám mắt miễn phí cho hàng trăm phóng viên, nhà báo nhân dịp 21/6

Khám mắt miễn phí cho hàng trăm phóng viên, nhà báo nhân dịp 21/6
Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), Bệnh viện Mắt Hải Phòng đã tổ chức chương trình khám mắt tri ân các phóng viên, nhà báo các cơ quan báo chí Trung ương và thành phố Hải Phòng.

Lợi ích và một số lưu ý khi ăn thịt lợn hằng ngày

Lợi ích và một số lưu ý khi ăn thịt lợn hằng ngày
Thịt lợn là một món ăn phổ biến thường xuyên trong bữa ăn của nhiều gia đình. Tuy nhiên, thịt lợn lại là thực phẩm gây tranh cãi nhất, khiến nhiều người tranh luận liệu nó có “xấu” cho sức khỏe hay không. Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu ăn thịt mỗi ngày?...

Liên tiếp tái phát sỏi, quả thận còn chức năng bị đẩy đến nguy cơ suy kiệt

Liên tiếp tái phát sỏi, quả thận còn chức năng bị đẩy đến nguy cơ suy kiệt
Trải qua 3 lần can thiệp và không ít lần trông cậy vào các bài thuốc dân gian, sỏi vẫn “kết cụm” đều đặn, đe dọa chức năng của quả thận duy nhất còn hoạt động. Nhờ tán sỏi nội soi ống mềm tại TCI, bà P.T.Đ (Hà Nam) đã được xử lý kịp thời thoát nguy cơ biến chứng.

Chủ động công tác y tế ứng phó với thiên tai, bệnh dịch mùa mưa bão năm 2025

Chủ động công tác y tế ứng phó với thiên tai, bệnh dịch mùa mưa bão năm 2025
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 76/CĐ-TTg ngày 28/5/2025, Công điện số 86/CĐ-TTg ngày 10/6/2025 về việc chủ động ứng phó với áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão và mưa lũ. Để chủ động phòng, chống dịch bệnh có nguy cơ xảy ra trong và sau lụt bão, mưa lũ, Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố đẩy mạnh phòng, chống dịch bệnh mùa mưa bão, chủ động công tác y tế ứng phó với thiên tai, mùa mưa bão năm 2025.

Người cao tuổi và nguy cơ mắc bệnh do thời tiết nắng nóng

Người cao tuổi và nguy cơ mắc bệnh do thời tiết nắng nóng
Khi thời tiết nắng nóng, trẻ nhỏ, NCT là đối tượng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến rối loạn thân nhiệt sẽ tăng lên, nếu không được điều trị nhanh chóng, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

​​​​​​​Bệnh viện đầu tiên đưa vào vận hành nhà giặt theo công nghệ Nhật Bản

​​​​​​​Bệnh viện đầu tiên đưa vào vận hành nhà giặt theo công nghệ Nhật Bản
Ngày 11/6, Bệnh viện Lê Văn Thịnh khánh thành công trình “Nhà giặt theo công nghệ Nhật Bản”. Đây là dự án giặt là khép kín ứng dụng công nghệ tiên tiến, nhằm tăng cường kiểm soát nhiễm khuẩn, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, điều trị, phục vụ bệnh nhân.
Xem thêm
Hội thảo khoa học "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn"

Hội thảo khoa học "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn"

Vừa qua, Bệnh viện đa khoa Đống Đa - Chuyên khoa đầu ngành Lão khoa Hà Nội tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn".
Thông tư mới bổ sung danh mục kê đơn thuốc ngoại trú tối đa 90 ngày

Thông tư mới bổ sung danh mục kê đơn thuốc ngoại trú tối đa 90 ngày

Nội dung Thông tư 26/2025/TT-BYT bổ sung danh mục bệnh được kê thuốc ngoại trú đến 90 ngày, bắt buộc thông tin định danh cá nhân và siết chặt quy trình kê đơn.
Từ ngày 1/7/2025: 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh

Từ ngày 1/7/2025: 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 12 và Điểm a Điều 22 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (Luật số: 51/2024/QH15 ngày 27 tháng 11 năm 2024), 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh kể từ 1/7/2025.
Bệnh viện Quân y 175 cứu sống bệnh nhân 67 tuổi bị nhiễm độc toàn thân

Bệnh viện Quân y 175 cứu sống bệnh nhân 67 tuổi bị nhiễm độc toàn thân

Mới đây, Bệnh viện Quân y 175, TP. Hồ Chí Minh tiếp nhận và điều trị thành công bệnh nhân nữ 67 tuổi mắc hội chứng Lyell (hoại tử thượng bì nhiễm độc toàn thân – TEN), một bệnh lý hiếm gặp với tỷ lệ tử vong rất cao, đặc biệt khi diện tích tổn thương da lên đến 92% cơ thể.
Đồng hành vì sức khỏe người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn

Đồng hành vì sức khỏe người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn

Nhằm chào mừng 84 năm ngày truyền thống NCT, Ngày NCT Việt Nam (6/6/1941-6/6/2025), Bệnh viện Lê Văn Thịnh, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh phối hợp Trung tâm an sinh xã hội TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh tổ chức chương trình khám bệnh “Đồng hành vì sức khỏe người cao tuổi khó khăn”.
Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Với phương châm “Tất cả vì sự hài lòng của người bệnh”, đội ngũ nhân viên y tế của Đơn vị Lão khoa – Khoa nội 4 (Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp) luôn học hỏi trau dồi kiến thức, nâng cao năng lực, nêu cao tinh thần đoàn kết xây dựng và phát triển đơn vị, cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân.
Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba (Hà Nội) vừa tổ chức chương trình sinh hoạt khoa học với chủ đề “5Đ trong điều trị tăng huyết áp (THA) – Bức tranh toàn cảnh từ lý thuyết đến thực hành”.
Bộ Y tế: Tăng cường quản lý thực phẩm chức năng, bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả

Bộ Y tế: Tăng cường quản lý thực phẩm chức năng, bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả

Tình trạng thực phẩm chức năng giả, kém chất lượng đang là vấn nạn nhức nhối. Đặc biệt, trong thời gian qua, cơ quan Cảnh sát điều tra của Bộ Công an đã triệt phá một số đường dây sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, bao gồm cả sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả.
Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Trong bối cảnh ngành công nghiệp thẩm mỹ toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, khi khái niệm “làm đẹp” không còn chỉ đơn thuần là cải thiện ngoại hình mà đã trở thành biểu hiện của một lối sống khỏe mạnh, hiện đại và thông minh – thì sự kiện hội thảo khoa họ
Phiên bản di động