Lợi ích chuyển đổi số phải đi đôi với “an toàn, an ninh, niềm tin số”!

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, sáng 21/10, Quốc hội tiến hành thảo luận tại Tổ về các nội dung: Đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; Tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2025, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2026; Kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021 - 2025;…

Hiệu quả từ chuyển đổi số phải đi đôi với “an ninh, an toàn, niềm tin số”

Tham gia góp ý kiến vào các báo cáo kinh tế, xã hội, ngân sách của Chính phủ, đại biểu Hà Sỹ Đồng đánh giá cao thời gian vừa qua, dù đất nước trải qua nhiều khó khăn thiên tai, dịch bệnh và biến động toàn cầu, Chính phủ đã điều hành nền kinh tế có nhiều điểm sáng, ổn định kinh tế vĩ mô, lạm phát được kiểm soát, nợ công được duy trì trong giới hạn an toàn, giải ngân đầu tư công cải thiện… tạo động lực cho tăng trưởng. Các chính sách an sinh, xã hội hỗ trợ người nghèo, người dân phục hồi sau thiên tai, dịch bệnh quan tâm, triển khai kịp thời.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng tham gia góp ý kiến tại Tổ sáng ngày 21/10/2025

Tuy nhiên, đại biểu Hà Sỹ Đồng cũng thẳng thắn chỉ ra một số hạn chế, nhất là năng suất lao động cải thiện rất chậm. Cơ cấu lại nền kinh tế thiếu đồng bộ. Một số dự án trọng điểm vẫn chậm tiến độ, công tác đầu tư và chuẩn bị đầu tư gặp tình trạng dự án chờ vốn – vốn chờ dự án, thủ tục còn nhiêu khê, cải thiện rất chậm, chưa khắc phục triệt để.

Đại biểu cho rằng, tồn dư ngân quỹ các năm “có tiền không tiêu được”, vốn chậm nhưng giải ngân vướng mắc các loại thủ tục nên không thể nhanh được… cần phải được khắc phục, tháo gỡ kịp thời.

Về kế hoạch ngân sách và nợ công, bước vào năm 2026-2030 Chính phủ dự kiến huy động 6,5 triệu tỷ đồng cho phát triển kinh tế - xã hội, với mức nợ công dự kiến ở mức 41-42% GDP (ngưỡng an toàn), do đó cần phải đa dạng hóa công cụ tài chính, có cơ chế huy động nguồn vốn trong nước như: phát hành trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn, trái phiếu xanh, trái phiếu chuyển đổi năng lượng. Đặc biệt, phải kiểm soát chặt chẽ nghĩa vụ nợ dự phòng, nợ Chính phủ bảo lãnh các doanh nghiệp để nâng cao hiệu quả chi tiêu công, tăng cường phân cấp ngân sách để địa phương chủ động hơn trong phát triển, nhất là trong lúc chúng ta đã đưa vào vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, do đó cần phải quy định cho rõ ràng.

Theo đại biểu Hà Sỹ Đồng, qua khảo sát của Đoàn đại biểu Quốc hội nhận thấy, ở cấp xã còn nhiều tồn tại, hạn chế, bất cấp, lúng túng về vấn đề này, vì phải gánh hơn 1000 nhiệm vụ từ cấp huyện chuyển về nên cấp xã chưa chủ động được, nhất là lĩnh vực tài chính và đầu tư công.

Về đầu tư công giai đoạn 2026-2030 rất lớn, khoảng 17 triệu tỷ đồng. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, không nên đầu tư dàn trải, nhỏ lẻ. Đại biểu đề nghị tập trung đầu tư cho hạ tầng chiến lược và quan tâm đến đầu tư có “điểm nhấn” để xoay chuyển tình thế hiện nay.

Theo đại biểu, ngoài cao tốc Bắc – Nam, hành lang kinh tế Đông – Tây cần hoàn thiện thêm cơ chế PPP và có giải pháp phân bổ ngân sách linh hoạt hơn cho các địa phương, vùng có dự địa khó khăn. Chẳng hạn như Quảng Trị - tỉnh có đường biên giới dài, luôn chịu ảnh hưởng thiên tai, dịch bệnh…

Về điều hành kinh tế vĩ mô, đại biểu Hà Sỹ Đồng rất đồng tình với 3 trọng tâm phát triển của Chính phủ, trong đó quan tâm đến đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và tăng cường năng lực ứng phó biến đổi khí hậu, tăng cường tiềm lực quốc phòng – an ninh.

“Chuyển đổi số phải thực sự mang lại lợi ích khi đi đôi với an toàn số, an ninh số, niềm tin số”, đại biểu Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng, Quốc hội cần sớm ban hành về kế hoạch tài chính – ngân sách, đầu tư công cho giai đoạn 2026-2030, rà soát lại các Chương trình mục tiêu quốc gia, giám sát sau phân bổ vốn và cơ chế đặc thù cho vùng Bắc Trung bộ, trong đó có Quảng Trị. Đồng thời xử lý sớm, dứt điểm tình trạng tài sản, công sở dôi dư bị bỏ hoang sau sắp xếp lại đơn vị hành chính. Theo đại biểu, nhiều cử tri rất bức xúc, xót xa vì nguồn tài sản lớn đang bị lãng phí. Các hình thức đấu gia, bán, cho thuê… để lấy kinh phí phục vụ địa phương đang thiếu nguồn vốn cho đầu tư phát triển.

Nhanh nhưng phải đảm bảo chất lượng

Một trong những kết quả được ghi nhận là tốc độ hoàn thiện thể chế. Theo thông tin được Thủ tướng báo cáo Quốc hội trong phiên khai mạc, công tác xây dựng và thực thi pháp luật được đổi mới về cả tư duy, cách làm; nhiều “điểm nghẽn” được kịp thời tháo gỡ.

Chính phủ đã trình Bộ Chính trị ban hành nhiều nghị quyết mang tính đột phá về đường lối, thể chế, chính sách, trình Quốc hội thông qua trên 180 luật, pháp lệnh, nghị quyết và ban hành 820 nghị định, nhiều nhất trong một nhiệm kỳ từ trước đến nay. Cùng với đó là quyết liệt cải cách thủ tục hành chính (đã cắt giảm, đơn giản hóa gần 4.300 quy định kinh doanh, thủ tục hành chính và giấy tờ công dân).

Góp ý về nội dung này, đại biểu Hà Sỹ Đồng khẳng định, Chính phủ đã nỗ lực trong công tác xây dựng thể chế, tài chính ngân sách nhà nước, đầu tư công, vay trả nợ công năm 2026 và giai đoạn 2026-2030.

"Chỉ trong năm 2025 đã có hơn 274 nghị định được ban hành, riêng Kỳ họp này, Chính phủ đang trình sang Quốc hội khoảng 50 dự án luật. Đây là con số kỷ lục, cho thấy Chính phủ đã làm việc với cường độ rất cao để đẩy nhanh công tác hoàn thiện và xây dựng thể chế”, đại biểu Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh.

Có vấn đề đáng quan ngại, đó là số lượng văn bản được xây dựng theo trình tự thủ tục rút gọn khá lớn, chiếm khoảng 50%. Điều này ảnh hưởng đến việc lấy ý kiến người dân và doanh nghiệp.

“Việc sửa đổi phải bắt nguồn từ người dân, từ doanh nghiệp, từ người đang thực thi. Một số trường hợp đưa quy định mới vào phút chót, khác với các dự thảo được đăng tải công khai, khiến doanh nghiệp và người dân không lường trước được sự thay đổi bất ngờ này, không trở tay kịp. Khá nhiều văn bản có hiệu lực ngay vào ngày ký. Điều này khiến người dân và doanh nghiệp rất khó khăn, lúng túng trong việc tuân thủ cũng như bắt nhịp triển khai thực hiện”, đại biểu Hà Sỹ Đồng nhận xét.

Theo đại biểu thì cần thống nhất quan điểm, cách làm: nhanh nhưng phải đảm bảo chất lượng.

“Vừa qua, nhiều cơ quan nhà nước đã làm ngày làm đêm, thêm ngày nghỉ. Gần đây có chính sách tăng lương gấp đôi cho cán bộ làm công tác pháp chế, xây dựng pháp luật. Nhưng chúng ta không thể cắt bớt quyền góp ý, quyền được tham vấn, quyền được biết về sự thay đổi của pháp luật, vì đây là quyền hiến định của người dân và doanh nghiệp. Điều 28 của Hiến pháp quy định công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước, tham gia thảo luận và kiến nghị các cơ quan nhà nước. Nhà nước tạo điều kiện để công dân tham gia vào quản lý nhà nước, phải công khai minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến và kiến nghị của công dân”, ông Đồng nhấn mạnh.

Chính phủ cần chấn chỉnh việc lấy ý kiến người dân và doanh nghiệp trong quá trình xây dựng luật pháp. Chính phủ cần hạn chế tối đa việc ban hành văn bản có hiệu lực ngay tại thời điểm ký hoặc thời gian chuẩn bị quá ngắn.

“Chúng ta làm luật và làm nghị định nhiều và nhanh cũng được, nhưng việc lấy ý kiến người dân và doanh nghiệp nhất định không được cắt giảm, vì nghẽn và tắc đều ở cuộc sống, không được để người dân và doanh nghiệp vào thế bất ngờ, thụ động”, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị.