Lão già đẫm chất “trẻ thơ” và những tác phẩm đầy ngẫu hứng

Phải thừa nhận, Trần Nhương là người đa tài, vừa là nhà thơ, vừa là họa sĩ và là nhà báo “trẻ” khi tham gia làm Báo Người cao tuổi (nay là Tạp chí Người cao tuổi). Lão còn là người ham vui, với nickname “Trần Ham Vui”. Hơn 80 tuổi mà vẫn miệt mài làm báo, lại chuẩn bị cho cuộc triển lãm tranh cá nhân lần thứ 5, với chủ đề “Thi hứng 5”, quả là sức làm việc mà đám trẻ chẳng mấy ai sánh được…

Triển lãm tranh cá nhân “Thi hứng 5” được mở màn vào 16 giờ 30 ngày 6/5/2024, tại Nhà triển lãm Mỹ thuật số 16 phố Ngô Quyền, TP Hà Nội và kéo dài đến ngày 15/5/2024. Với 49 tác phẩm, Trần Nhương muốn đem đến cho người xem chất ngẫu hứng và trừu tượng pha lẫn phồn thực qua nét cọ vẽ.

Triển lãm tranh “Thi hứng 5” của họa sĩ Trần Nhương:

Trần Nhương xuất thân là một người lính kinh qua chiến trường chống Mỹ, nhưng tâm hồn thơ vẫn dạt dào và ngẫu hứng. Vẽ tranh là sở thích mà lão Trần theo đuổi, cũng đầy ngẫu hứng và hào sảng. Trần Nhương bước vào nghiệp hội họa mà không qua trường lớp, không được đào tạo bài bản, lão đến với hội họa bằng sự quả quyết của người lính, bằng trái tim run rẩy với tình yêu nóng bỏng. Điều này giúp lão Trần tự tin vượt lên sự khiếm khuyết, thiếu hụt vì không được kinh qua đào tạo chuyên nghiệp. Có thể nói, Trần Nhương vẽ tranh cũng như làm thơ bằng một tâm hồn trong sáng, không bị câu thúc bởi những quy tắc vốn có của hội họa.

Bốn mươi chín tác phẩm triển lãm lần này tập trung vào 3 mảng đề tài chính là chân dung, phong cảnh và trừu tượng. Mảng chân dung có một phong cách riêng, mà người xem có cảm giác lão Trần không vẽ người mẫu ngồi trước mặt, mà lão vẽ cái mà lão muốn vẽ. Trần Nhương không mị đời, lại càng không muốn dối đời, với lão luôn trong tâm thế vui là chính. Mảng phong cảnh phảng phất đường nét, hồn cốt của “rừng cọ đồi chè”, nơi sinh ra lão. Dù vẽ gì, người xem cũng thấy lấp ló bóng dáng quê hương lão trong từng nét vẽ. Có lẽ đó là phản chiếu tình yêu quê hương đến cháy bỏng trong tâm hồn lão.

Ảnh NVCC

Những tác phẩm vẽ thiếu nữ, dù là trừu tượng, hay chân thực thì đều toát lên hơi hướng sex, có lẽ chất văn hóa phồn thực đặc trưng của quê hương Phú Thọ ngấm đẫm trong tâm hồn lão. Các tác phẩm như mê hồn trận, đưa người xem vào mê lộ, để ve vãn, tán tỉnh, khiến người xem không khỏi xốn xang. Tranh lão Trần dù có yếu tố sex, nhưng không quá lộ liễu, gợi dục, mà như đang chơi trò tình ái. Cũng không ngoại trừ, nhiều tác phẩm trừu tượng của lão Trần tương đối thâm trầm, ý tứ.

Nhìn chung tranh của lão Trần, nhất là mảng đề tài phong cảnh và trừu tượng tuy rõ nét, nhưng lại tù mù, rối rắm bởi các mảng màu dường như được lão Trần quét lên tranh một cách ngẫu hứng. Phải chăng lão Trần muốn đưa người xem vào mê hồn trận, để phớt chút hoang mang, bất ngờ. Theo tìm hiểu, chính lão cũng bất ngờ trước những tác phẩm của lão. Rất có thể sẽ có nhiều người cầm cọ vẽ chuyên nghiệp, bài bản sẽ chê, nhưng điều đó không còn là quan trọng, bởi tranh của lão thấm đẫm chất ngẫu hứng, nhưng lại hiện thực đến nao lòng. Ai khen cứ khen, ai chê cứ chê, đó là luật chơi của nghệ thuật, bởi đó là công sức, đam mê, tình yêu, gan ruột, là thú chơi của lão già U80. Suy cho cùng, nỗi lòng nặng trĩu suy tư của lão thì chỉ mình lão biết, làm sao người xem xa lạ biết được!?

Ảnh NVCC

Triển lãm lần này là “Thi hứng 5”, có nghĩa lần thứ 5 lão Trần tổ chức triển lãm cá nhân, trong đó “Thi hứng 1” tổ chức năm 1998; “Thi hứng 2” tổ chức năm 2003; “Thi hứng 3” tổ chức năm 2018; “Thi hứng 4” tổ chức năm 2021 và lần này là “Thi hứng 5”. Có người thắc mắc hỏi, sao triển lãm lần nào lão Trần cũng lấy chủ đề “Thi hứng”? Câu trả lời rất dung dị, lão Trần vẽ tranh ngẫu hứng như lão làm thơ vậy.

Có anh bạn họa sĩ chuyên vẽ tranh trừu tượng phát biểu rằng, tranh tôi vẽ theo suy nghĩ, ý tưởng của tôi, còn bạn xem tranh hiểu như thế nào tùy bạn. Thế mới là luật chơi hấp dẫn của nghệ thuật hội họa vậy. Còn lão Trần tuyên ngôn trên Facebook: “Tôi vẽ theo ý thích của tôi, thưởng thức, đánh giá là quyền của bạn”. Kèm theo đó là lời mời cũng rất ngẫu hứng: “Hãy đến xem tranh động viên nhà thơ - họa sĩ già”… Chúc lão Trần, Trần Ham Vui gặt hái thành công và vui hết mình, vui là chính!.