Kinh nghiệm xây dựng CLB Liên thế hệ tự giúp nhau của Thanh Hóa

Ông Nguyễn Đức Thắng: Thanh Hóa là một trong những địa phương có tổ chức Hội NCT hoàn chỉnh, thống nhất từ cấp tỉnh, huyện xuống cơ sở; gồm 26 Hội NCT cấp huyện, 558 Hội cơ sở, 4.393 chi hội và 4.784 tổ hội. Hội NCT tỉnh có trên 508.000 hội viên, chiếm trên 90% NCT trong tỉnh.

Từ năm 2010, Hội NCT tỉnh đã được tiếp cận và thành lập các CLB LTHTGN đầu tiên thông qua sự tài trợ của Dự án quốc tế VIE022 gồm 80 CLB do Hội NCT Việt Nam phối hợp cùng Tổ chức hỗ trợ NCT quốc tế tại Việt Nam (HAI) thực hiện.

Nhận thức đây là mô hình nhân văn, Hội NCT các cấp đã nghiêm túc triển khai thực hiện. Sau khi có Quyết định 1533/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về nhân rộng mô hình CLB LTHTGN giai đoạn 2016-2020; Quyết định 1336/QĐ-TTg giai đoạn 2021-2025, Hội NCT tỉnh Thanh Hóa đã chủ động xây dựng Đề án và các văn bản cần thiết trình UBND tỉnh. Sau đó, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 2384/QĐ-UBND; Quyết định số 5133/QĐ-UBND phê duyệt Đề án với mục tiêu nhân rộng được 300 CLB giai đoạn 2016-2020 và 400 CLB giai đoạn 2021-2025.

Ông Nguyễn Đức Thắng, Chủ tịch Hội NCT tỉnh Thanh Hóa.

Đến nay, với sự nỗ lực và quyết tâm cao, Thanh Hóa đã thành lập trên 1.200 CLB (tính đến hết năm 2024), trở thành địa phương dẫn đầu cả nước về nhân rộng mô hình CLB LTHTGN. Trong số các CLB đã thành lập, có hơn 300 CLB thuộc các dự án quốc tế VIE022, VIE047, VIE051, VIE062 và VIE071. Các CLB LTHTGN hiện đang quản lí, sử dụng tiền quỹ trên 90 tỉ đồng; thu hút trên 67.000 thành viên tham gia sinh hoạt tích cực và hiệu quả. Đặc biệt, tất cả các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đều có CLB LTHTGN, trong đó có 13 đơn vị đã phủ kín CLB đến tận cơ sở. Dẫn đầu là huyện Triệu Sơn với 100 CLB. Đây cũng là huyện có số lượng CLB cao nhất cả nước.

Để đạt được thành quả rất đáng tự hào này, Hội NCT các cấp trong tỉnh đã làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền, đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến từng hội viên và cộng đồng; năng động và sáng tạo trong tổ chức thực hiện. Quá trình triển khai có lộ trình, thận trọng và chắc chắn nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền địa phương... Nhờ vậy đã quy động tốt các nguồn lực xã hội để thành lập và duy trì hoạt động của các CLB trên địa bàn.

PV: Chất lượng hoạt động của các CLB LTHTGN tại Thanh Hóa hiện nay như thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Đức Thắng: Đối với Thanh Hóa, mô hình CLB LTHTGN đã triển khai được 15 năm. Có thể khẳng định đây là mô hình nhân văn, đã thực hiện tốt chức năng chăm sóc và phát huy vai trò NCT trong giai đoạn già hóa dân số có xu hướng tăng nhanh tại Việt Nam. Thông qua mô hình, nhiều NCT thuộc nhóm yếu thế được nâng cao chất lượng sống cả về vật chất lẫn tinh thần. Đặc biệt, các CLB LTHTGN đã trở thành nòng cốt trong các hoạt động, phong trào của Hội NCT cơ sở về việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội cho NCT; được cấp ủy, chính quyền ghi nhận và đánh giá cao.

Đoàn đại biểu Myanmar tham quan mô hình CLB LTHTGN thôn Lý Nhân, xã Yên Phong.

Điều đáng phấn khởi là có những CLB thành lập cách đây 15 năm, song vẫn duy trì hoạt động hiệu quả. Tuyệt đại đa số các CLB đều bảo đảm đúng mô hình, cơ bản duy trì thường xuyên và nâng cao nội dung 8 mảng hoạt động theo quy định; bảo toàn và phát triển được vốn, quỹ CLB, nhiều CLB khi mới thành lập chỉ với số vốn ban đầu hơn 50 triệu đồng nhưng đến nay đã tăng lên trên 200 triệu đồng. Theo thống kê, các CLB LTHTGN tại Thanh Hóa đã hỗ trợ trên 33.000 lượt thành viên vay vốn để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.

Bên cạnh đó, các CLB trên địa bàn cũng duy trì tư vấn, thăm khám sức khỏe định kì 2 lần/năm cho hội viên, NCT. Trên 5.300 NCT đau yếu nặng được các tình nguyện viên CLB đến nhà chăm sóc, giúp đỡ. Các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao được tổ chức thường xuyên giúp NCT sống vui, sống khỏe, sống có ích. Mỗi năm, các CLB còn huy động được các nguồn lực xã hội để thăm hỏi, động viên và trao tặng hàng nghìn suất quà cho hội viên, NCT có hoàn cảnh khó khăn, đau yếu.

Đơn cử như CLB LTHTGN thôn Lý Nhân, xã Yên Phong, huyện Yên Định, được thành lập từ tháng 10/2021 thuộc Dự án VIE071. Từ khi thành lập, CLB đã phối hợp với Hội NCT và Trạm Y tế xã thăm khám sức khỏe định kì 4 lần/năm cho thành viên và NCT. Đến nay, CLB đã thành lập 2 đội thể dục dưỡng sinh, một đội bóng chuyền hơi hoạt động thường xuyên. Từ giữa năm 2023, 100% thành viên tập thể dục đều đặn mỗi ngày. Thông qua hoạt động này, sức khỏe của các thành viên được cải thiện, đầu óc minh mẫn, làm việc hiệu quả.

Ngoài duy trì các hoạt động thể thao, CLB cũng đẩy mạnh truyền thông về tự chăm sóc sức khỏe đến các thành viên và NCT. Nhờ vậy, hầu hết thành viên và NCT có thể nhận biết bệnh, đi thăm khám hoặc có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và làm việc khoa học hơn. Đặc biệt, từ nguồn vốn hỗ trợ của dự án và vốn đối ứng của địa phương với 154 triệu đồng, CLB đã hỗ trợ cho 33 thành viên có hoàn cảnh khó khăn vay đầu tư phát triển sản xuất, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống. Với những kết quả đạt được, CLB đã trở thành mái nhà gắn kết các thành viên vượt qua khó khăn, nâng cao sức khỏe và chất lượng sống.

PV: Xin ông nêu các bài học kinh nghiệm từ xây dựng mô hình CLB LTHTGN?

Ông Nguyễn Đức Thắng: Từ thực tiễn vận động, xây dựng và phát triển mô hình CLB LTHTGN tại Thanh Hóa có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:

+ Phải chủ động tham mưu, tranh thủ sự chỉ đạo, lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền trong việc tổ chức thực hiện. Đối với Thanh Hóa, từ khi chưa có quyết định của Thủ tướng về việc nhân rộng mô hình CLB LTHTGN, Hội NCT tỉnh đã chủ động xây dựng Đề án, tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt thành lập 200 CLB LTHTGN giai đoạn 2013-2016. Sau khi có quyết định của UBND tỉnh, Hội NCT tỉnh đã chủ trì, phối hợp với các ban, ngành tổ chức triển khai. Nhờ vậy, việc nhân rộng mô hình CLB diễn ra đồng bộ và gặp nhiều thuận lợi.

+ Phát huy vai trò của tổ chức Hội NCT các cấp trong công tác tuyên truyền, vận động thành lập CLB; có sự phân công, phân cấp trách nhiệm rõ ràng. Để hoạt động hiệu quả, Hội NCT tỉnh phân công rõ trách nhiệm của từng cấp hội nhằm tạo sự thống nhất, nhịp nhàng và đồng bộ trong việc nhân rộng và quản lí CLB LTHTGN. Việc ra mắt mô hình CLB như ngày hội văn hóa trong cộng đồng dân cư, tạo nên dấu ấn và sức hấp dẫn ngay từ đầu.

+ Chủ động xây dựng nguồn lực ngay từ đầu cho CLB, nhất là vận động xã hội hóa. Xác định vận động xã hội hóa là giải pháp căn cơ để tạo nguồn vốn cho CLB phát triển hiệu quả và bền vững, Hội NCT tỉnh đã hướng dẫn cho CLB mới thành lập phải bảo đảm nguồn vốn từ 50 triệu đồng trở lên. Nhiều CLB khi mới thành lập đã vận động xã hội hóa trên 40 triệu đồng, điển hình như CLB LTHTGN thôn Phượng Ngô, xã Hoằng Lưu, huyện Hoằng Hóa; CLB khu phố trung tâm thị trấn Yên Lâm, huyện Yên Định;...

+ Phấn đấu để tự tổ chức tập huấn, hướng dẫn, chỉ đạo và quản lí đối với CLB LTHTGN. Trung bình mỗi năm, Hội NCT tỉnh tổ chức từ 7-9 lớp tập huấn cho các CLB mới được thành lập. Kinh phí ăn, nghỉ, đi lại và tài liệu cho học viên do Hội NCT tỉnh bảo đảm.

+ Xây dựng CLB là mái nhà chung ấm áp, mang lại lợi ích thiết thực cho NCT. Đặc biệt giữ vững và duy trì 8 mảng hoạt động theo quy định, đây là điều rất khó khăn, song phải kiên trì, kiên quyết, vận dụng sáng tạo. Các buổi sinh hoạt cần tạo sức hấp dẫn với phương châm: “Đoàn kết, vui, hấp dẫn và giúp đỡ thiết thực cho nhiều người”...

+ Thường xuyên kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động của các CLB. Các cấp Hội cần đưa vào chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm đối với CLB LTHTGN của đơn vị mình. Tập trung giám sát vấn đề quản lí vốn, hiệu quả vay vốn tăng thu nhập, chăm sóc sức khỏe tại nhà cho NCT; tổ chức giao ban các CLB để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm, kịp thời chấn chỉnh những sai sót, yếu kém; củng cố, bổ sung những người có năng lực vào Ban chủ nhiệm CLB...